Katalog

10 CUMllURİYEn DER< K Affet beni, anne! Dünyayı inşa etmekle övüncn, bilim adamlannın, felsefecilcrin, sanatçıların kadınlar için neler söylediğini duymak ihancte uğramışlık duygusu yaratır mı? "Sizin gibi bir kadın olduğum halde, bu tür ateşli bir antifeminist bildiri yayımlamaya cüret cttiğim için beni 'davaya" ihanet etmekle suçladığınızı duyar gibiyim." Agnes Michaux, "Kadın Düşmanı Sözlük" kitabının önsözünde işte böyle sesleniyor annesine. itapçılarınönündengeçerkenbirden irkildik gcçen ay. Yeni yayımlanankitaplararasındanbirisıynlıp değiverdı gözümüze. Kapağı morolmasınamorduda,adı... "Kadın Düşmanı Sözlük". "Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı cksik ctmeyeceksin", "Kaşık Düşmanı", "Kızını dövmeyen dizinı döver" gibi küfür ötesi anlatımlarla beslenmiş bir toplumda böyle bir sözlüğe gerçektcn de ihtıyaç varmıydı?Galiba vardı. Büyükanneden, anneye, anneden kıza cl vcnr gibi ulaşan "cksik etek"edebiyatınauluslararasıdestek gelmiştiişle... Şöyle bir kanştmvcrineckitabı,bizitn küfür ötesi söylemlerimizmasumlaşıverdi. Az gelişmişlikle.gelişmişlikarasındaböyle bir fark kacınılmazdı herhalde. Hele o isimler... Bir Baudelaıre, bir Boris Vian, bir Flaubert derkendudakısırtanfelsefeciler,bilimcilcr ve sanatçılar. Ve kendi türünü uzlaştırma meraklısı kadınlar... Mayıs 1997'deTelos Yayınlan'ndançıkan,"Kadın Düşmanı Sözlük"(Dictionnaire Mysogync, Lattes) ün yazarı da bir kadın, Agnes Michaux. Çevırmenı ısc birerkck, Yiğit Bener. Ikisinin de kıtap ıçın söy leyccekleri var ama öncelik sırası Agnes Mıchaux'un."Afictbeni,anne!"başlıklıyazısında şöylcdiyor: "Evet, affet beni anne... Biliyorum ki scn baştaolmaküzerebinlerce kadın, bukıtabı görürgörmezbeni ihanctlesuçlayacak. Daha şımdidcn, si/.in gibi bir kadın olduğum halde, bu tür ateşlı bir antıfemınist bildiri yayımlamaya cüret ettığım için beni 'davaya'ihanet etmekle suçladığınızıduyargıbiyim. İhanet nekelime? Valışi birsaldırı! Savaşılanı! (iö/ükapalı bombalamaeylcmi! Insanlıksuçu!" Yıne de sorumluluktan kaçmıyor Mıchaux, ama 196070'li yıllarm kadınlarına yanı annesineveonun"ö/.gürlcşmiş"arkadaşlannabırkaçlafıvar: Daha doğar doğmaz, kavunıçı koca çiçeklioiğrençduvarkâğıtlarını/ın.pleksıglasyadaparlatılmışalüminyumdanmobılyalarınızın, "gerçek" taklit deriden puflarınızın ve sızı gcrçekten Ispanyol boğalarına çeviren Ispanyol paçapantolonlannı/ın üstüne geçirdiğinız o tiksındırıcı çoraplı kazaklarınızın vahşi saldırısına uğradık. Aa, dur! Jartiyer soykırımını unutuyordum! Külotluçorapkullanılmasınıdayatan senin kuşağın, hâlâ utanmadan çocuklannın suratına bakmaya cesare't edcbilıyor mıı? Külollu çoraplar, bekarct kemerinden bu yana aşkı katletmek ıçın bulunan en etkili silahtır ... O meşhur erkek düşmanı mücadelcniz vardı. "Bok yesinler!" diyordunuz. lyidebuyüzdcnartıkonlardapek bıze bok atmıyorlar. Ah ah, neredc o es1 kicinscltacızler Erkeklerikompleksli.dızgınlcnmi'), ncredeysehadınıedilmışhalegetırdını/ vc bugün bizler, henüz hoınoseksüel olmamış ya da ıklıdarsızlığa uğramamış birerkcğckancaatabilmekıçınçılgınca terdöküyoruz. ... Bu kilabı erkekleıe ithafediyorum, çünkü onlara çok benzıyor. Bazen gülünç, sebepsı/ yere saldırgan, ama çoğu kez komık ve her /aman gerçcğe deokadaraykırıdcğıl,ncdersın7 Agnis burcuı 8560 Söz çevirmende... "Beni böyle olağandıs.ıbir"çevirmen notunu"kalemealmayaılcnilkneden, "çevırmcnin sorumluluğu" konusundaki etik kaygılanmdır Çünkü kanımca çevirmcninsorııınluluğu.sadeceçevırdiği metniniçeriğinidiğerbiı dilcdoğru bir şckildc ve dü/gün bir anlatımla aktarmaklasınırlıdcğıldir.Çevirmenin,