Katalog

20 CUMIHIKİYll DERCİ Örümceğin öyküsünü biliyor musunuz? O aslında Lydia'h Güzel Arakne! Gergefleri yüzünden ilahlarla anlaşmazlığa düşünce örümcek kılınmış. îlahlar artık yok, ama örümcekler aramızda. Arakne'den örümcek kıza B! YAZI VE FOTOĞRAFLAR: TURGAYTUNA ilirmiydiniz;oçirkin,birçoğumuzakorku vc tiksinti vcren örümceı ğin bir 7amanlarçok, amaçok güzcl bir kızolduğunu? Evet, bundan binlerce yıl önce, çok eski zamanlardaantik Anadolu'nun Lydiabölgesinde(Ku/ey Doğu hge Bölgesi)gÜ7ellığı dillere deslan, Arakne adında geneeeik bir kızyaşarmış. Güzelliği,endamı,cazibesibir yana bu güzcl kız birbirindcn eşsiz gcrgcfler, dantcllcrişler.Lydia'lı olsun, Anadolu'nun öteki bölgelcrindcn olsun hıçbir ki7, hiçbir kadıngelipdcclinesudökemezmış. Gcl zaman, git zaman Lydia'lı Arakne kızın ca/ibcsi kadar, işlcdiğı gcrgeflerin güzellıği dc bütün Lydia'da nam salmış, ülkcsinin sınırlannı aijarak, çok u/aklarda Bythınıa'da, Pamphylia'da hatta hatta Ege Denizi 'nin, ars.ipelinöteki ucunda dillere düşmüşkonuşulurolmuş. Insanoğlu değil mi? Hele bir kerc ne ol Gergefini örmeye Uevam ediyor Arakne. dum delisi olmasın!.. O güzel, bir o kadar da mütevazı kız, derin bir"benlıksarhoş.luğuna"kapılarakkendisıni dev aynasında görmcye başlamış ve "Denım gibi güzel, benden daha iyi gergef işieyen başka bir kadın yoktur" diye baijlamış böbürlenip, haykırmaya.. Insanlar, dağlar, dcreler, tepelcr duymus.lar Arakne'nin ağ7indandökülenkibirlisözcükleri.. Hele, bir derüzgârınbekçisi'T.olos'un"sıiddetlicsintılerıylesözcüklerbirbiryayılıvermisjermi her bir yana. Tanrıların peri gibi güzcl kızları Nympha'lar merak edip gelmisjcr Arakne'nin yanına. "Sen Tanrıça Athena'nınişlediğigergeflerdendahada güze11eriniyapabılırmisin?"diyesormuşlar.. O da, hiç tercddüt etmeden; insanlığını, ölümsüzlüğünü bir an için unutarak "Hvet, ben Tanrıça'nın ısjledi»igergeflerdcndahadagüzellerinıyaparım" dıye ccvap vermiş.. Vermiş ;ıma, isjtc ne olmuşsa bundan sonra olmu^!..Çokuzaklarda;()lymposdağındaki tanrıların sarayındaoturanadalet ve kudrctın sembolü Athena dııymıiij Arakne'nin ağzındaneıkan sözcüklcri. Oldum olası kabalıktan, kibirden nefret eden bu tanrıça "Görelim bakalım, kimdir bu küstah" diye düi>mü^ yollara ve tanrıça hızıyla koskoca F.ge Denizi'ni,arşipelia!jarakgelmiş Arakne'nin oturduğuLykia'dakiköye. Tanrıça değil mi bu, hem de Athena'nın kendisı.. Biranda;garip,acizyaşlı bir kadın kılığına gırerek, vunnuijgenç kızınkapısını. Kapıyıaçan Arakne; kanjisındatirtir ıılreyen, bastonuna dayanmi!} bîçare yaşlı kadını görünce içi sızlamıi}, dayanamamış. Anadolu'nun kendisine bah^ettiği misatirperverlikle düşkün kadını sıeak evinebuyurediponasıcak birajjikrametmİ!).. Çorbasını yudumlayan, biryandan da soluk kandil ışığı altında Arakne'nin gu/elliğiniseyredcnyaşlı kadın kılığındaki Athena, "Kızım,bahsettikleri gibi, çok ta güzelmiîjsin sen. 1 latta bah.setliklcrinden dc fazla.. Ama, dillere dcstan olan şu işlediğin gergefleri göstcr dc bir bakayım yaptıklanna" dcmİ!j.. Arakne dururmu... Büyükbirgururlagetirtnişişlemiijolduğudantellcrı,gergefleri sermİ!jya!}lı kadınkılığındaki tanrıçanın önünc. Athena bir bir ıncelcmİ!} Arakne'nin yaptıklarını.. Kıskançlığını gizlcmii) ama şaşkınlığını asla.. "Bunların hepsi debirbirinden güzel, fakat sakın benim bu yaşlı halime bakıp ta aldanma, ben dc scnin gibi çok ama çok güzel gergeflcr işlerim, gcl bir yari!,ına yapalım senirıle" demisj.. Arakne kız; ya^lı, yoksul kadını ü/meıııek ıçın önce reddctmi^ böyle bir önerıy ı, ama ısrarları karşısındadu razladayanamayıp,soiHindakabulctmek/orundakalmı^. Ya^lı kadının basit önerisi, bir anda Lydia'nın herbirtarafında cümlc alcnı taı afındanduyulmuş. Yarı^maıçındcl ydia'nıncn güzel kızlarından bir hakemkurulu olujjturularakstartvcrılmiij. Yedigün,yedigecesürcnbiryari!>mabaşlamış. Arakne bir yandan, ya.>jh kadın kılığındaki tanrıça bir taraf'tan, ba'jlamiijlarcn güzel gcrgetleri i^lcnıcyc. Ama, nc dc olsa bir insanoğlu olan Arakne baijlamiijdördiincü günden sonra yorgun, bitkin dü^meye.. Uyukluyor, uyanıyor;gözleribirkapanıpbır açılıyormu^. Ama, neyapıpyapmıijinsanlığının vcrdiği azim vc sabırla, yan^nıay ı /.ar zorda olsa bitınp, gergcflerini tamamlayaruktığıclindenatmış. Jürininönünegetirılengcrgefler, Lydia'lı hakem kızlar tarafından tek tek dikkatle ıncclenerekkararaçıklanmı^. Ya^lı kadının ışlcdiği gergefler çok giİ7elmiş ama, Araknc'ninkilcrindconunkilerdenaı)ağıkalır yanı yokmıi'j. !şte,birandasiın^cklerçakmış, gökgürüldemı^;ki7gınlığıııdan vekıskançlığından yerinde duramayan Alhena, ışıklaı saçarak Lydia'lıların korkulu gözlerınin önünde yaşlı kadın kılığından çıkıp gerçek tanrıça halinıalmıs. Veöylcbırkızmış.öyle bırkizmıs, ki. "Eîy insanoğlu; bir tanrıça ile nasılboyölçüşcbilirsin sen? Nasılondan daha güzel gcrgetler işlerim diycbilirsin'.'Sana öyle bir ccza vereceğim k ı, ibreti alemc ders olsun" demiş ve hcmen oracıkta, o güzel Arakne Kız'ı çok çirkin,korkunç bir mahlukadönüştiirüp,onu örümcek yapmış. Bir anda, ncye uğradığını anlayamayan Arakne, bülün insanlarm önünde üziintüsünden, utancındanycrlebirolup,oçirkınhalınigöstermemek için kıyıya köşeyc kaçıp saklanmış, o günden sonra dainsanlarıniçineçıkamazolmuş'. Iştc o günden bugünc kadar aradan yü/yıllargelipgeçmış, Anadolulu Arakne'nin kendisı olan örümcek ürcmiş,, çeşitlenmiş ve dünyanındört bir yanına yayılmış. Kıskanç tanrıça, o güzel kı/ın dı 1lere destan güzelliğını kcndisindeıı almış ama; kıskanarak, imrencrek saygı göstcrdiği gergcflerini ışlemeycdevametmesıncdeizin vcımiş. Bir zamanlar çok güzel bir kız olan örümcek adetabızlerdeno çirkinliğinisaklarcasına evlerimizin kapı eşiklcrinde; dolaplann, raflann arkasında yüzyıllardan beri gi/emi çözülcmcycn dünyanın en güzcl gergeflcriniişlcmeycdcvarn ediyor. Onucvinizinbirköşesındcgörüpyakaladığınızda, herhangi kötü bir eylemde bıılunmadan önce, ona şöyle bir bakın vc bir zamanlar ne kadar gü7el bir kı/olduğunuşöylc bir düşünün. Sonra da, muhakkak ki ona hiçbır/ararvcrmedenkapını/dan.pencerenizdendışarıyaalın.1^ ! Lydia 7ı Arakne kız güzelliğinin yanı sıra birbirinden e$siz, aerffefler, danteller iflermiş.. Tanrıça Athena 'nın efijisi