Katalog

n Pnstmoderni/.m olarak bilinen kültüiTİ ve estetik egilim Batı düııyasının politik reaksiyonıındayansıması.rüıkiye'dckipolitikreaksiyonlarpostmodırningelişnıcsiııi farklı biçimdeetkiledi. Sol hareketTürkıye'de kurtarıcı olarak ortaya(,ıktı.Özellıkledcöğrcnci harckctlcri. IÎJÇİ harckctlcri de insanların ağır faturalarından gcçonbiıöıgütlülükdeğildı. lleraskeridarbc gclip tırpan biçcrek yok etti. Özclliklc dc 12 F.ylül bütünbirıkimlcri yokettı. Insanlarısındirdi. 12 F.ylül biryalnızlıktır. İnsanların bir kısmıcczacvinde"kayboldu"laryalni7İıktan. Birkısmıdadı^arda. 12 Eylülağırbırckonomık modcldi. Para, fcti^ haline gelmi^ti. Bu arada bir grup insatı da geçmİ!)te yanlış yaptığınıdii^ünmcycba'jladı. Ak^anısolcu.koınünist, aydın gündüz isc pastadaıı pay alına noktasındaydı insanlar. llcrkcsbira/kirlcndi,siyasctkırlcndı. Insanlarkorktulaı. I iirkiye'depostmoderni/ınin >iiksfli>e geçmesi, güçlü bir imaj haline nclnıcsi birazda soldaki teorik avma/.ların sonucu. Solda dünya ölı;cğındc tcorık a<;ına/lar var. SovyetlcrBırlığrnınyıkıli!)ibırdcnbirci)lmu!) bir ^ey dcğildır. Sosyali7mın yıkıldığı, rala konduğıı noktasında büyük bir (,ıgırtkanlık vardı. Bundan hcpinıi/ ctkilendik. Ama önemlı olan ınsanlıgın uygarlık yüıüyü^ündeki kazantnıları. Kaybcdilen mevziler de bir gün ^üphesi/ ycıiııe konacaktır. f>imdı l.enin'iıı heykclleri yıkılıyor. Ama ınsanlık Lcnin'in uygaılığakattığıboyutuhiçbirzaman unutnıayacak. Postmodernİ7in Tiirkiye'dcsolavangartlarmönemlibölümiiniideetkiledi. 1%0'lıyılların sonunda bınlcrcc insanla bırlıktc yürüyorduk. Biı\oğuyanyoldabıraktı. 1970'liyılların sonunda yine öyle.ürneğın 600 binüycsi olan DİSK vardı. Geriye kaç kişı kaldı. Teorik olarak da bilinir. Küçük burjuvazi devamlı kendi yerini arar. Bizdekı sol avangartlarda genelde küçük burjuvaydı. Devamlı hayat karş,ı.smda duru^ değiştirnıelcrı de bundan olsagerek.Her ^ekilde yenilmişse organi?asyonlanda yok cdilmis.se, yeniden var olmaninyollarınıarar.Buıadahaksızlıkdaetmek istemiyorum. Faturaödemişbirkcsimdir sol avangartlar. Sapmalarbıraz dayorgunluğun, sahiplenilmcyişin sonııcu. Sapinalar salt safdeğiijtirmenokta.sındaolmadı. I lâlâsol kcsimlerdcyeralan hatta kamuoyunda sol avangartolarak bilinenlerdede postmodern ctkıler görülüyor. Derinolamamak,cklcktıkolmak, popülcrkültüreözenmek gibi. Türksinema$ıda,postmoderndenctkilcndi. Ö/.ellikle de kadın konıılu filmlerin öneınli bölümü postmodern anlayı^ları yaıısıttı. Bızde kadın vccmsell ığcy akla^ıınlardadiğer konularda oldugu gibi ithal olarak sokuldıı Türkiyc'yc. Daha öncelcri sol aydınlarında kadın, einsellik ve ask konusunda öyle çok dcrin tartışmalaryoktu.Stalinistanlayışagörede kadın ve crkeğin kurtulu.şu ortaktı. Kcndi iç dinamiklerinıize dayanarak kadını tartışmadık. Postmodern yaklaş,ımlara görc kadın da buanlayışlasinemayagirdı. Işlerınegelcn resmi istedikleri yereyapıştırdılar. Burada amaç para kazantnaktı. Birey anlatırsa şöyle para getirir, ^öyle televizyonlara satılır hesabı yapıldı.Hayata,sokağaindigindekaışılığınıbıılamadı.Sincmadayerleşmi^kalıplanbo7(iu. Ama dcgis.tiremedi. Zaten kalıplar da böyle değişme7. Örnegin YılmazGüncy sineması kalıplandeğüjtırmiîjtir. Ama postmodern anlayışlar YılmazGüncy modelinindctartı^ılmasına izın vcrmcdilcr. Yanlıs,anlaşılmasınbentabiikifeministhareketi savunuyorum, kadınların on ııe noktada marjinal tartı^malaryapmalarındandayanayım. Amasincmabırkitlcsanatı,bunlarlainsanlardancevapalamazsınız. Ayrıcadünyayı da salt bunlarla açıklayama/sıni7. Tekrar etmekte yarar görüyorum posmodernizmas,ılması,yıkılmasıgereklıbirset.^ T0* ! bcral politikalar postmoderni7mle dcstek.•ndi. Sadeeeaskeriyönetimleolma7dcndı. «utfdaki postmoderni7inın gelışmcsı kcndı iyalektiğininsonucubi7dckiısebıra/kcsmc apıştırma. Askcrı yönctımc dcslck. Postnıodernlerö/gürlüktençokbahsetlelerinekarşınhiçbirzamantekstandaraulaşaıııadılar. Özgürlük anlayi^ı da bütün bu anlattıklaımdan farklı dcğil. 11 insunölümorucunda lürkcnkimscninkılıkıpırdamadı.lsıııail Beikçi 20 yıldır yatıyor daha da ne kadar yatacaı meçhııl. Dönemın özgürlük anlay ıs.ı birilcı ölürkcn, birileri ışkcnce görürkcn susmayı gerektiıiyor".. Yine kadınlara saldında aynı çi f'te standardı örüyoruz. Birkadınmuhabıresaldırıldı ycr enndcnoynadı.SaldııanbirRerahmılıtanıyı. Yınetelevizyondaizledik. Birkayıpyakıınasaldınldı. I liçsesçıknıadı. Üstelik buscersaldıran bir polisti. Bu tıusıl bir özgürlük nlayışı. Birbaşka ıradcyledeciftestandardın kiyüzlülüğün,kaçaklığın macerasıdırpostlodern özgürlük anlay ısj. On yılı gcçkindir Türkiyc'de süren bir avaş var. Postmodernist ö/giirlük anlayısj avaşa karşı kayıtsı/.. Bir kadın muhabire saldırüdı yer yerinden oynadı. Saldıran bir Refah militamydı. Yine televizyonda izledik. Bir kayıp yakınına saldırüdı. Hiç ses çıkmadı. Üstelik bu sefer saldıran bir kadına yumruk atacak kadar ileri giden bir polisti. Bu nasıl bir özgürlük anlayışı. Bir başka ifadeyle de çifte standardın ikiyüzlülüğün, kaçaklığın macerasıdır postmodern özgürlük anlayışı. Bu savaş, medyayla ya da kıtlc polıtıkalanyla ya da terorizm açıklamalany !a vatan millct nutuklarıyla, bayrak nutuklarıyla, kapatılmaya çalışıldı. Sonunda toplumda dcrin bir vicdan erozyonu, dcrin bir sjddet birikmesi oluştu Bu ülkcde ınsan ahlakı, onuru açısından, şiddetın bcslcnmesi açısından kötü bir macerıı yaşanıyor. Kürl sorunu çok ciddi bir tartışma.Gcrçekortada. Hâlâgündemegetirmiyorsuntaıtı^mayı. Diyorki bcntcröristi öldürürüm.Sava^dalgadalgaülkcgcrçcklcrini bclirliyor. Ailclcr, ölümle tanışıyor. Askcrc çocuk göndcriliyor ama cenazeleri gcliyor. (,'Ö7Ürnkonıışulmuyor. Bütün bunlarpostmodernisi birtavırıçındegeçi^tiriliyor. Yoksaher gün 30 çocuğun adını bilıncdiği birsavaşta ölümüdoğalkarşılanırmı? Postmodcrnist anlayışlar ülke içindcki savaija olduğu kadar ülke dışındaki savaşa karşı da du yarsı/lar. DöncnıiniktidanTürkiyc'nmkom.'julannda süren sava^a «lan tavrını "bir koyup iiç almak"olarak formülcctti. tnsanların iberine namalpbombasınmatıldığınıizlcrken,bundanbizegelccekrantınhcsabıyapılırolnui!)tu. Ç ü n k i i bıına aıt bir küitiır pulitikusı o l u v mu!»tu. Bununadıdapostmudcmdı.