Katalog

BASKENT GUNLERI Vitrinsiz müsteşar MIIŞKRREF HEKlMOĞLt P Wyatt, insun sesini dışlayan müziğe karşı çıklı. mÜ7İğınin evrimimlc Matching Mole'un ikinci albiimü bırdönüm noktasıydı. Gergckten, Littlc Red Record'da müziği tarihle bağlatıtılandırmayönündcöncmli biradım attı. Dahaaçıkbiranlatımla, Matching Mole'un lin/mi vcınsandokunuijunudışlamayan avantgardİ7mı bcllck vc tarihlc tcmas kuruyordu. Bu temas, 1970'lcrdc solo albümlcrlcpekişti venihayet 19K()'lcrde H.P. 'fhomp.son'ın"devrimci lngilizlilik"olarak adlandırdığıgelcnekletarihselbağlantıkuıdu. Düzleyicılcn,ka7icılan,makinekıncılaıı, Ranter'ları, NVıllıam Blake vc Williaın MoiTİs'i,dahaniceheretikakımı,dü>jgöriiciı veütopyacıyı selamladı vekutladı. Böylcliklc, E. P. Thompson, Hobsbawn,Christopher Hill gibı tarıhçılerin yaptıklarını rnüzikal düzeydegerçekleştırdı Aynı dönemde.Güney Amcrika halk >aıkılarını yorumlamasıyla, Swapo Şarkıcılan'yla yaptığı çalışmalarla İJçüncü Dünya halklarının müeadelesinc duyduğuscmpatıyı,ırkçılığakars,ıöfkesinı ortayakoydu. tan adlı albiimündc Rock Bottom'daki kî<şisel lirizmine döndü vc kcııdi sözlcriy le ;>öylediğimizde, "kafasinın içindc duyduğu" müziği yaptı. Fakat albüm aynı zamandapolitikbirözdetaşıyordu. Albümdc, NVyatt'ın karısı Alfrcda Benge'nin bazı şjirlcrinden yaptığı dÜ7cnlcmclcrin yanısıra Bask halk jjarkılarından motıtlcrc vc hatta Kürtcc vokalliparcalaraycrverılmiîjtı. Albümcadını vercn vc "dcvlctsizlik" unlamına gelen parça dığcrlcrı arasında birazdahaparlıyordu. Bir yıl sonra, 1992'dc A Short Break adlı birminialbümyayımlandı. Wyattotarihten bu yana tam beş yıl suskun kaldı. Nihayet, gcridc bıraktığınıız cylül ayının son günlcnndeShleepalbümüyleiTiuhteşembirdönüş yaptı. VVyattbır uyku.su/(insomniac);yıllardır gözlerineuykugırmıyor. Shlecp'inkapağındakırlangıçyadagüvercınbcn/cribirku!>un kanatları üzcrindc uykuya dalmiij, kuş onu u/ak diyarlara uçuruyor. Albümün açılıs, parçası "I lcaps of Sheep"de (' Koy un Sürüleri'nde)uykuyadalmayıdüijlüyor. Uykuya Kafasının içindeki müzik... dalabilmek için yaygın olarak basjvuıulan bir Hayvanhaklannısavunan,onlannkürkleyolu denemcyi düşünüyor: (,'itin ibcrindcn ri içinöldürülmelerine.tıp laboratuvarlarınatlayan koyunlan saymak. Belki hoylclıkle dakesilipbiçilmelerine.ko/metikımalathasakınlc^eeek, yatı^acak vc uyku onu teslim nclcrindc dcnck olarak kullanılmalarına karalacak. Albümün adı da (Dcriddacı bir sÖ7 şıçıkanThe Animals(Hayvanlar)filmiiçin oyunuyla) slcep (uyku) vc shecp (koyun) yapmış olduğu mü/iği 1980'lerdeki çalışsözeüklerinibirleştirerck.kaynaştıraraktümaları arasında mutlaka anmak gerekiyor. rctilmiij. (DoktorJivago'nununutulmazLara'sı)Julie Shlccp albümünün kayıtları Roxy Music Christie'nin okuduğu mctin, acı çeken hay topluluğundan tanıdığııııız Phil Maıi7arcvanların ürküntü vcrıci gö'riintüleri vc Wyna'nın stüdyosundayapılmı^. Briaıı Eno, Paatt' ın atmosferik müziği mükemmcl birkiınul Weller, Evan Parkcr, PhilipCathcrine gibi yaoluşturuyordu. seçkin müzisyenlcr de albümc katkıda buWyatt, 1990'larda da ilginç çahşmalar lunmusjlar. Wyatt ve Eno arasındaki güçbiryaptı. Örncğin, tcknodans ve folk müziklclıği hayli cskiyc dayanıyor; Matching Morinı bırlojtiren Ultramarine ikilisine United le'un ikinci albümü Little Red Record'da Kingdomalbümlerindevokaliylekatıldı. Enosynthesizer'ları...kullanmı:jtı. YenialWyatt, 1991 yılındayayımlananDondesbümdeki "The Duchess" adlı parçada yine aynı i^i üstlcnmiij. Bu parçada ayrıca, Evan Parker da soprano saksafon çal ıyor vc o çok iyi bilincn doğaçlama tutkusuyla "The Duchess"ialışılmi!}i)arkı formunundıijinaçıkarıyor. Shlcep'da yer alan iki parçada Paul Wcllcr gitarçalıyor. Bunlardan biri melankolık bir meditasyon, "Frcc Will and Testament" adını taşıyor. Diğeri ise, Wyatt'ın lingüistik... bir hüner gösterisi yaptığı "Blues in Bob Maynor". Bu parçanın iki esin kaynağı var: Bob Dylan' ı "Subterranean Homesick Bl ues"klasiği ve H. W. Longfellovv'un Amerikanyerlilerinin folklorundan, efsanelerindenyararlanarak, Findcstanı Kalevala'nın ölçüsünü örnek alarak yazdığı "Hiavvaltha "Shleep "i llannibal Recorda adlı bağımsız Şarkısı" adl ı uzun şi ir. Neredcnbakılırsabakılsın, Shleepsoylu plak şirketiyayımladı. Dağıtımtnı Rycodisc üstlendi. Türkiye 'dedağıtım hakkı Hannibal bir müzisyenin yaratmış oldugu anıtsal bir albüm.^ ve Rycodisc temsilcisi KodMüzik 'e aiL embe Köşk'te bir akşam, kırk yıllık dostlar bir arada, yaşayan müzenin bir parçası gibi sevinçle, özlemle çarpıyor kalbimiz. Güzel anılarımız var bu salonlarda. Şu kanapede Paşa ıle konuştuk bir gun, bu köşede Mevhibe Inönü ıle bir çay söyleşısı, hanımefendının yaptığı un kurabiyesıyle ıçıyoruz çayımızı, Yemek salonunda da tarihten sayfalar çevrılıyor. Tablolar konuşuyor, baştan sona tüm eşya konuşuyor, sofranın düzeninde de Özden Toker'ın zarifliği konuşuyor. Pembe Köşk mutfağının geleneksel tadını duyuyoruz damağımızda. Bahçede kocaman bir mangaldan pembe palamutlar gelıyor tabağımıza, talaş boreklerı, terbiyelı kerevızler, derken Mevhibe Inönü ımzalı muhallebıler, sonra da kırk yılı sımgeleyen mumlarla pastalar. Lale ve Haluk Kura'nın 40. evlılık yılını kutluyor eski dostlar. O gunlerı de anımsıyor masadakıler. Süreyyâ'da güzel bir gelin ve çok yakışıklı bir dıplomat. Ertesi sabah New York'a uçuyorlar. Haluk Kura her zaman her yaşta güzel, zarif, şık bir erkek. 40. yılı da çok güzel tanımlıyor. Şimdi 80 yaşında, ılk kırk yılında Tel Aviv, Sofya, Parıs, üzbon var. Maureen O'Hara lar, Marlene Dietrich'ler, daha kimler, güzel serüvenler, ikinci kırk yılda da Lale Kura, kızı Nermin, oğlu Mehmet. Lale ıle evlenmeseydim ikinci kırk yıl böyle güzel geçmezdi, diyor. Masadakilerin gözü Lale'ye çevriliyor bu kez. Ikıncı kırk yılın mutluluğu ilk kırk yılın güzelliğinden kaynaklanıyor, diye çiçek atıyor kocasına. Yıllar ve anılarla uzuyor söyleşıler. Dışişlerinin yeni sozcüsü Necati Utkan çok duygulu o akşam. Parıs elçılığınde genç bir dıplomatken yakından tanıyor Ismet Paşa'yı, bir göz amelıyatı geçırdiğı günlerden ılgınç anıları var. Ayşe ve Erhan Başoğlu ıle Nurgün ve Dinç Erdün de konuklar arasında, biri ilk ötekı ıkıncı elçı Manılla"da. Yakında uçuncü gidecek. Sız bu yazıyı okurken Tokerler Manıla'da olacak galiba, öncesınde ve sonrasında başka Uzakdoğu ülkelerı de var. Büyukelçı Dinç Erdün ıle yenıden buluşacaklar Manıla'da. Bir süre sonra da merkeze donüyor Erdünler. Dışışlerı trafığı sona eremıyor. Umudu solanlar var, küskünlüğe gömülenler, yeni Müsteşar Korkmaz Haktanır ın ışi hayli güç. Ama yakın çevresı de, korıdor da umutla bakıyor ona. Yeni bir deyimle tanımlıyor, vitrinsiz Müsteşar. Içerığı hayli derin bir deyım değıl mı? Dışişleri Bakanlığı'nda ünlü genel sekreterler var, mesleğıni parlatan, koltuğuna güzel bir ız bırakanlar. Genel sekreterlık müsteşarlığa dönüştü sonra, 12 Eylul'den sonra llter Türkmen'in bakanlığı döneminde. İlk müsteşar da Kamuran Gürün. Ancak müsteşarlığın niteliği de, niceliği de değiştı giderek. Portreleri yazılsa çok ilginç bir kitap oluşabilir. Kımi vitrinde, kimi içerde mutfakta. Pembe Köşk'ten ayrılırken karşıdaki küçük parka, Inönü'nün heykeline gülümsedik hepımız. Tartışmaları hâlâ sürüyor ama Çankaya tepeleri ve Pembe Köşkle bütünleşıyor. Bir kadın eliyle oluşmasının da güzel bir anlamı var bugun. Mine Sunar'ı tanır okurlarımız, birkaç kez söz ettim bu sayfada, Londra'da bir alanda güzel bir kızı var, barışa bir selam gibi, Viyana'da Birleşmiş Milletler'in giriş holünde, Ankara'da Devlet Konukevi'nin bahçesınde de yer aldı ama çağrısına yanıt yok hâlâ. Belki anımsarsınız, Papa'nın en güzel büstunü de Mine Sunar yaptı, Papalığın yazlık sarayında da kutsadı sanatçımızı. Ancak Italyan basınına çok az yansıdı bu olay. Son günlerde yeni bir haber geldı Londra'dan. Mine Sunar'a bir önerı var. Lady Di'nin, Tony Blair'ın deyımıyle halkın prensesi Dıana'nın bustunu yapması ıstenıyor. Haber gerçekleşirse bir Türk sanatçının yeni bir yapıtı daha yerleşecek Ingiltere başkentıne. Neyse, başkent Ankara'da kırılan, kaldırılan bir heykel de yerine konacak, Mehmet Aksoy'un yapıtını yeniden seyredecek başkentlıler. Profesör Sevda Şener telefon etti, Adalet Ağaoğlu'nun Istanbul'a, eve donduğunü müjdeledı. Ben de seslendım hemen. Alçılardan kurtulmuş, ayakları yerde, başı göklerde bir dırenişın mutlu sonucunu kutluyor yazarımız. Üzgünüm, Marmara Oteli'nde düzenlediği toplantıya katılamadım ama umutla selamlıyorum onu. Başta kocası, dostlarından, okurlarından gördüğü ılgı ve sevgıyle ne guzel kıtaplar yazacak kımbilir. Yaşama sevincinı nasıl anlatacak. Bir selam da Turgut Çoratekin'e. Dışışlerı ailesi hüzünle uğurladı onu, sevgıyle, dostlukla, çıçeklerle, anılarla. Elbet belli uyarılar da alarak. ölüm sorr değıl her zaman.^ Lady Di: M. Sunar onun büstünü de yapacak mı?