Katalog

2KASIM IW7. SAYI606 5 süreci içinde sürekli Atatürk'le mektuplaijmıştı. YincosıralardaTürk Tarihi konusunda birçok konferans verdi, gazete ve dergilerde yazıları yayıınlandı. Doktora tezi için Türkiyc Tarihi ile ilgili ayrıntılı bir araştırma giriijmiijti.Türklcrin Dünya milletleri arasındaki yerinin ilmi esaslara göre tespıt edi Imesine yöncl ik tezi Cenevre Üniversitesi tarafından 1941 yılındayayımlandı. 1939 yılında yurda döndüğünde kı/. liscsindeki görevi onu bekliyordu. Ardından, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nc doçent vekile olarak atanıyordu. 1942'dc doçent, 1950yılındaprofesöroldu Afet Inan. 1977 yılında Türkiyc Cumhuriyeti Türk Devrim Tarihi kürsüsüba^kanı ıkendccmeklıye ayrıldı. llkeliveonurlubiryaijamdıonunki.Cumhuriyeltarihinin ve devrimlerinin heraşamasında, kültür seferberliğinin ba!,ında yürüyen Atatürk'le hep yan yanadurmuştu. Yaşamı boyunca sürekli araştırmalaryapmış, konferans ve panellerdc konusmus, say ısız değcrli eser verıniş, yurtiçinde ve özcllikle yurtdışında Türk tarihi ile ilgili tanıtımın çok önemli bir görev olduğu bilinciyle hayatını bu çali!>malara adamıştı. Atatürk' ün, kadınlann sosyal yaş.ama girmesi, erkeklerle eşit haklara sahip olması, okuyarakmesleklerindeyükselmesiyolundaki ısrarlı çabaları ürün vcrmeye başlamıştı. Kadınlarartık bilimde, sanatta, sosyal hareketlerdemutlakavardı. Atatürk'ün tanımını yaptığı Türk kadınına en uy gun örneklerdenbirisiydi Afet Inan. GençCumhuriyetin yetiştirdiği önde gelen bir bilim kadınıydı. Sadeceyoğunbilimselçahijmalaragömülüp kalmamış, çağdaş demokrasilerin çoğulcu vc katılımcı olması gcrektiğini, gönüllü kuruluşlara çok görev düştüğünü gönnüştü. UNICEFveUNESCO'daçahşmalaryaptı, ulusal vc uluslararası pek çok derneğin üyesi olarak gönüllü kuruluşlara katkılardabulundu. 1940 yılında Dr. Rıfat tnan ile evlenen Afet tnan'ınbiroğlu(lsmailDemirlnan) bir de kız.ı(Ayçe An lnan)oldu. 1950'den sonraki yıllarda Ankara Fen Fakültesi, Hacettepe Üniversitesi, lîge Üniversitesi llczacılık Fakültesi, Ankara HarpOkulu'ndaTürkiyeCumhuriyctiveTürkDcvrimi konularındadersler verdi. UNIÎSCO Türkiyc Milli Komisyonu'ndayönetimkurulunaseçilerek, 1955'ten 1979'a kadar Türk Tarih Kurumu'nutemsilen Paris'teki genel kurullarakatıldı. Afet Inan, bir kısmı da yabancı di 1lerde olmak üzere 48 kitap yazdı.Sayısız bilimsel, sosyal ve siyasi makalcsi y ay ımlandı. Tarih hakkındaki görüşlerini şöylc özctlcmekteydi: "Bugün Türkiye Cumhuriyeti'ndeyaşayanTürkulusu.butopraklarınüstünde ve altında bulunan tüm uygarlık yapıtlannın varisidir. Bunların heryönüyle tanınması vetanıtılması,yurt tarihi vcuygarlığın temel ögelerinin günümüz yaşantısına ctkilerinin incelenmcsi, bizim görevimizdir. I ler dönemdekurulandcvlctlcrindayandığıörgütler, bunların islemesi.ekonomik diizenin ürctim ve tüketimdeki durumu, düşünce yaşamının, kişi ve toplumun ortaya koyduğu yapıtların incelenmesi başlıca uygarlık ögcleri olarak elc alınmalıdır. Böyle bir görüşlc incelenen hcr dönemin tarihscl olaylan, odönemde, obölgedc yas>ayan toplumun uygarlık düzeyinin bilinmesiyledahabiraçıklıkkazanacaktır.Çünkü tarih sadece kronoloj ik askeri ve siyasal olayların üzerindc durmakla toplumu sınırlı bir yönüyle tanımaolanağı verir ki, bugün sosyal bilimlerin başında gelen tarih için bu belgeleryeterli sayılmaz."^ bir Cumhuriyet kadını ta duran bir varlık olmak istediğini vurgularilmesi konusunda kararlı çalışmalar sürdürmıştı. mekteydi. Afet Hanım 19301934 yılları arasında Atatürk' le beraber bu konu üzerine Onun hedefi, Yüksek öğretmen Okulu ve yoğunlaştı. özellikle 1923 Lozan Konferansı'nınbaşarılı sonuçlarının etkisiyle Lozan'da öğrenim Kamuoyunun oluşturulması ve yasal dügörmekti. Afet Hanım'ın Izmir "Reddi tlzenlemelerin tamamlanması sonucunda 5 hak" okulunda öğretmenliğe başladığı yıl Aralık 1934 tarihinde Türk kadını siyasi içinde, 11 Ekim 1925 tarihinde, M. Kemal haklannıkazandı. Atatürk lzmir'i ziyaretc gclmişti. Afet Ha28 Nisan 1930'de Atatürk ondan bir önernım'ın Atatürk'le tanışması öğretmenlerin ge vermesini istedi. Afet Inan da Aksaray düzenlediği bir çaylı toplantıda gerçekleşecekti. Atalürk'e henüz üç hattalık öğretmen olduğundan ve yüksektahsilyapmak istediğinden sözetmişti. Atatürk'ün ilgisini çckecek ve lsviçre'nin Lozan kcntine dil öğrenimi için gönderilecekti. 19251927 yılları arasında Lozankentinde Rochmentyatılı okulunda öğrenimini tamamlayarak yurda dönen Afet Hanım Istanbul 'da (Notre Dame de Sion) Fransız Kız Lisesi'ne girdi. (19281929) Bu okuldaki bazı ders kitaplannda milli duygularını kırıcı cümlelere rastlayarak öğretmenlerine itiraz edipbubilgilerinTürkiye tarihi açısından doğru olmadığını savunmus.tu. Busorunları Atatürk'le paylasjan Afet HanımTürklerintarihte en eski çağlardan beri gerçek yeri nedir, medeniyete hizmetleri neler olmuştursorularını sormayabaşladı. Atatürk'le birliktebukonularda çalıs,malara yöneldi ve yurtdışından pek çok kitap getirerek çevirileryaptı,araştırmalarınısürdürdü. Kadın hakları üzerınde çalış.malanna başladığında ise henüz 22 yaşında gcnç bir öğretmendi. Atatürk'ün istcği ile Belcdiye Kanunu'nda kadınlara hak tanınması konusundaki ilk konferansını 3 Nisan 1930 tarihinde verdi. Buarada Atatürk kadınlara seçme haklannın ve Afet Inan 8 Haziran 1985'de aramızdan aynlmıştı. delegesi olarak katıldığı Türk Ocakları Kurultayı'ndabirkonuşmayaparak 40imzalı öncrgcsini verdi. Bu önergeye dayanarak yasaya, amacı Türk tarih ve mcdeniyetini ilmi bir suretle tetkik ve tetebbu eylemek olan "Türk Tarih Heyeti"nin kurulması eklendi. Bu heyetin ilk kuruculanndan olan Afet Hanım aynı zamanda tek kadın üye idi. "Memleketimizdeki tarihi yerlerde ve özellikle arkeolojik kazı işlcrinde Türk bilinıadamlannınçalışmasınısağlamak" düşüncesi de Afet Hanım'ın önerisiylecemiyetinyönetmeliğinegirmiş,ti. Türk Tarih Tetkik Cemiycti 1935 tarihinde Türk Tarih Kurumu adını alacak. A fet tnan da 27 yaşında iken asbaşkanlık görevine seçileeekti. Çorum Alacahöyük'te 1935 yılındabas.layankazılardaçıkartılan arkeolojik eserlerbugün Ankara'da Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergileniyor. Afet İnun, Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nin ve Türk Tarih Kurumu'nun kuruluşunda roloynamnjtu.. Mustafa Kemal'Ie... Dil Tarih Aynı yıl Atatürk'ün Ankara'da Türk Dil veTarihini incelemcye yönelik bir fakülte açılması konusundaki düşüncelcrini Afet Hanım da paylaşmış, o yıl Ankara'da Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi acılmıştı. Kültür Bakanlığı tarafından bu yeni fakültede görcv alması teklif edildiğinde, Afet Inan bugöreviancak lisans ve doktora çalışmalarını tamamladıktan sonra kabul edebileceğini söylemişti. Bunun üzerine kültür bakanı tarafından Ankara Kız Lisesi 'ndeki görcvinden izinli sayılarakCenevre Üniversitesi'ne gönderildi. Bu üniversitenin Sosyal ve F.konomik Bilimler Fakültesi'nin Yakınçağ ve Modern Tarih bölümlerinde 1939yılına kadar öğrenim gördü. Cenevre'deki eğitim