Katalog

8 0» ödenemezdurumagelmişti. Yıl sonundayerel komiteler, içindeyaşadıklan duruma dayanamaz hale gelince, ellerindekı mısın halka bedava dağıtmaya başladılar. HaberLondra'dapatladığında, komitelcre " Üzerinde yiyecek birşey olmayan toprakparçası yoktur. Yiyecek dağıtımını kesin. Çalışmayazorlansınlar. Günbirazbaskıyapılmasıgerekengündür"talimatıgönderildi. Amerika'dan yeniden Mısır ısmarlandı. Ancak kış, sonuna kadar yetişmedi. Trevelyan, eldeki mısırın normal piyasa fiyatından yüzdebeşdahapahalısatılması gerektiğini söylüyordu. trlandalılar, böyle durumlarda ucuza beslenmeye al ışmamal ıydı lar. Irlanda'dan gelen haberler çok kötüydü. Kıtlc mezarları ortaya çıkmıştı. Açlıkla salgınhastalıkbırbırinekarışmışdurumdaydı. Frlanda'dasokaklarçürükcesetkokuyordu. Buhaberlerınbaskısıylahükümet,çalışma yasasinı ve Irlanda'da bedava çorba dağıtımını parlementodan geçırdi. Çalışma yasaları uygulamaya çabuk konmuştu, çorbaların dağıtımistasyonlannınkurulmasıiseaylaraldı. Trevelyan, bu dağıtımda suiistimal olacağından korkuyordu. Ve çorba dağıtımını, sonanda 1847 ürününün alınmasından sonrayaerteledi. 1847 ürünü sağlıklı bır üründü. Ancak onukaldıracakköylüölmüştü. Ve 1948 yılı Belfast'tabırbaşkafelaketbaşgösterdi:Kolera...Tarladakaİan üründebozulmuştu. Komiteler artıksadeceseyırcıydibudehşete. 1849 Mayısında, haftada beşyüze yakın ölüm vakası oluyordu. tngıltere hükümeti Irlanda'yatümyardımıkesmekaranaldı.lngilizler'ın sağduyusu ve vicdanı, hükümetlerininkinden daha fazlaydı. Halk dayanamamıştı.KraliçeVictorya'nınbilebuülkeyeel altından yardım yaptığı söylenir. Askerler, diniçevreler.kadınlarherkesbirşeyleryapmayaçalışıyordu. Irlanda'da çorbalar kaynamayabaşlamıştı vebunlarlngilizhükümetinin bilgisi ve arzusu dışındaydı CUMHURİYET DERC YAZI VE FOTOĞRAFLAR: NADİR PAKSOY G Nüfusun üçte blri gitti Irlanda, 18451850yıllarıarasında nüfusunun üçte birini kaybetti. Felaket sona erdikten sonra Freeman 's Journal ilk sayfasında şu soruyu soruyordu: "19. yüzyıl ortasında, dünyanın en ileri medeniyetinden ve onun başkentinden su yoluyla 12 saat uzakta bir adada böyle bir felaketin yaşanabildiği bir dünyada, haktan ve ınsanlıktan sözedilebilir mi?" Birçok Irlandalı bu soruyu bugün hâlâ soruyor... Büyük kıtlığın ortak ve doğru gerekçesini ortaya koymak çok zor. Tespitler, yardımların çok geç ulaşıp çokerken kesildiğini doğruluyor. Ancak lngilizekonomisideodönemde bu hunhar sistem üzerine kurulu. trlandalılar'ınöfkesi.kıtlıkyıllanboyuncada çok parası olan herkesiçin.patateşdışındaki herbesin maddesinin Irlanda'da ve îngiltere'dc bulunmuşolmasına. Üzerinde doğmuş oldukları topraklara ödedikleri vergilerden toplanan yüklü mıktarda bir paranın dış ülkelerde yaşayan ağalara gönderildiği de acı doğrulardan biri. Buhalkın, Protestantoprak sahiplcri yoluyla sömürülmesinegözyuman Katolik anlayış da burada sorgulanmalı. önü alınamayan niifus artışı birneden, ancak aynı yı I larda aynı artış hızına sahip başka Avrupa ülkelcrı de bulunduğuna ve bunlarda açlık sorunu hıç giindeme gelmediğine göre tek ba^ına cle al ınabilecek bir etken değil. Büyük kıtlık, birçok Irlandalfdaadı Ingiltereolanbırncfretbıraktı...Tarıhselbiripotek, hâlâ kaldırılamamış olan. Bir çekişme, tarafları Prutt*t>tanlık ve Katoliklık olan... Şu aıujayaşayan (jahıslarlaılgisi olmayan... lrlaııda'da hâlâ 150 yıl önceki kıtlığın anısına törsnler,toplantılardüzenleniyor.Dünyanın birçok yerindcn, o dönemde göç edenlerın ^lOOikiirı torunlan gelerek, bu acıyı canlı tutmayaçalı*(yorlar. Ve l77yılönceUlsterpapa/mm l'ütklcr I Jükünc söyledığı şu cümlei i b l l bana, bu topraklar üzerinde bir uğıursuziukvarçünküdin.çünküHıristiyanllJMiuıçekmışburadan. BuradahiçHıristıya«kalınamış,buradakıKatoliklerindePror: Nefret..." ^ Antalya'nın gizleri... Olukköprü 'den Beşkonak Kanyonuna bir bakij. ezi bağlamında, Antalya deninı akla Side Aspendos Perge öreı yerleri ileKonyaaltıLarasahil şı ridi gelir. Oysa, gezerken gözler ni yanından ayırmayanlar için Antalya \ çevresi hem doğa hem de tarih yönünden hı nüz'keşfedilmemiş'gizlerledoludur. Arazitipibirtaşıtyadadağbisikletiileyı şillikleregömülmeyi sevenleriçin tambiçi miş kaftan bir hafta sonu etkinliğine ilişkı çoktazedeneyimler. Yazıdanetkilenipyo laradüşecekolanlarahazırbirkılavuz. O çok bilinen Aspendos antik kentinin, i bilinen arka yamaçlarından başlayarak, s kemerleriyle, pamuk tarlaları arasından gc çip, KöprüçaySelge üzerinden Toroslar aşarak Kovada Gölü ve Eğirdir'de günü sor landıracak bir dağ yolculuğuna ne dersini^ Yanıtınız 'evet' ise şimdi hep birlikte yol koyulalım: Elindeki turistik kitapçıklara bakarak A; ıendos'a gelenler içın, Aspendos kavrarr .S. 2. yy'da inşa edilmış o görkemli amf it yatro ile sınırlı kalabilir yalnızca. Oysa k ufkugenişgeziseverlereamfitiyatronunötc sinde nice zenginlikler sunar Aspendos v çevresi. Tiyatronun arkasına gizlenmiş pe göze batmayan bir köy vardır örneğin; at Küçükbelkıs'tırköyün. 3040 bin seyırci alabilecek büyüklükt olan ve Türkiye'deki en iyi korunmuş antı tiyatro unvanına sahip Aspendos'un sahne sinin üstünde Bakus (Dionysos) kabartmas yer alır. Bakus, eski YunanRoma dinind toprağın ve ürünün bereketini simgeleye doğatanrısıdır. Bakus'un daha sonra, Ana dolu'ya yerleşen Türkler'in ağzında Bel kız'a dönüştüğü vc Aspendos'un yanıbaşın daki iki köyün adının da buradan geldiği ön sürülmektedir. Küçükbelkıs, özgün bir kıyı ötesi Antaly ovaköyüdür. Adaşı, Büyükbelkıs'ın Aspen dos yolu üzerinde olmasından ötürü turiz min o bilinen rüzgârından etkilenmesin karşın, bir tepenin arka yamacında yer alma sı Küçükbelkıs>'ı bu rüzgârdan önemli ölçü de korumuştur. Yerel, özgün evleri, az sayıd dakalsa, ilginçtir Küçükbelkıs'ın.lrikesmı F TtirkçeshAŞKlNELÇİ Bu kemerlerle, antik çağda Köprüçay 'dan Aspendos ve Side 'ye su getiriiirmiş. Bu tarihi kalıntılar Aspendos 'un arkasmda yer ahyor.