Katalog

8 KADIN 4. Kadınlar Konferansı yann Pekin'de başlayacak. Kürtaj, aile içi şiddet, cinsel istismar, iğdiş edilme, erken yaşta bedenini satmaya zorlanma.... Binlerce kadın, sınırlan kaldınp, dillerin ve kültürlerinin sıcaklığında "Çileli Merdivenler"ini bir basamak olsun eksiltmenin yolunu arayacaklar... CUMHURÎYET DERGİ Soruyorlar, başkaldınyorlar çünkü onlar kadın C.ÜRHAN LÇKAN adınlann Merih'ten gelmedikleri, insan kızı insan oldukları ve bu nedenle de "herkes gibi" (erkekler gibi okuyun) insan haklarından yararlanabilcccklcrinin saptanması 1993 yılını buldu. Viyana'daki tnsan Haklan Konferansı'nda bu madde kâğıda geçirildi ama, yaşama geçirilmesi daha çok zaman alacağa benziyor. Bu konuda bir yanda önemli aşamalar yapılırken, öbür yanda, birçok alanda hızia geri gidiliyor. Ülketnizdeki durumu, hepiniz benden iyi biliyorsunuz. Aynca bu konuyu gelccek nesillere belgelemek için yalnızca Cumhuriyet'leri saklamak yeter. Belki o zaman bizden K sonrakiler 2000'e 5 kalan 'hangi insan hakkı, hangi kadın hakkı?' sorularına yanıt ararken okuduklanndan bilgi edinerek, yararlanabilirler. Örneğin Beyoğlu'nda 'normal etekle' dolaşırken sopa yenebildiğini ve şikâyet için seslenilen polisin, elindeki "malum gazeteyi" sallayarak "Hak etmeseydin dövmezlerdi" diyebildiğini öğrenirler. Ortaköy'de birçok tezgâh arasına küçücük bir tezgâh koyup "mor iğne" sattıkları için insanlann 6 saat gözaltına alınabildiğini de okuyabilirler. Pekin'de yann başlayacak olan 4. Kadınlar Konferansı'nda böyle günlük (ve bize artık zorla olağan dedirtilcn) şeyler tartışılmayacak. 30 yaşını bulup o yaşta kalan Zimbabveli Agnes Mapindu da gün Suudi Arabislanlı kadın için de gülmek, acdarı sağaltmanm biryolu. Yine de cinsiyeti, üzerinde biryük... demde olmayacak: Agnes Mapindu bir akşam evinde uyurken, kocası birahancde edindiği bir kız arkadaşıyla gelir. Mapindu'dan evin tek yatağını boşaltmasını ister. Kadın yerde yatarken, kocası, yatakta yeni kadınıyla yatacaktır. Mapindu içindeki kadınlık gururuyla karşı çıkar. Koca ve sevgili, Mapindu'yıı soluk alamayacak hale gelene dek döverler. Daha sonra, cinayete in KADIN HAKLARINDA BUGUNE DEK 1945: Birleşmiş Mılletler, kadınlarla erkeklerin eşit oldukları maddesini yürürlüğe koydu. 1975: Kadınlar Yılı nedenıyle Meksiko'da Uluslararası 1. Kadınlar Kongrcsi düzenlendi. Koııgre, zengin ve yoksul ülkelerin temsilcilerinin tartışmasıyla sonuçlandı. Bu tarihten sonraki ilk 10 yıl, kadınlann 10 yılı olarak tanımlandı. 1979: Kadınlann cinsiyetlerinden ötürü aynmcılığa uğramalarını önlemck için ha/ırlanan bir bildirge imzaya açıldı. Bugünc dek 133 ülke imzaladı, diğerleri bildirgedeki çeşitli maddelere karşı çıktı. Pekin'de bu yıl yapılacak kongrede imza sayısnın arttırılması da hedefleniyor. 1980: İCopenhag'da 2. Kadınlar Kongresi yapıldı. Konulann başında kadınlardaki analfatizm vc sağlık sorunları geldi. 1985: Nairobi'dc yapılan 3. Kadınlar Kongresi'ndc önemli aşama kaydedildi. 2000 yılına dek uzayan önlemler ve çözümler belgesi imzalandı. 1992: Rio de Janeıro'daki Çevre Konferansı, kalkınma için kadınlann anahtar rolü oynadığını saptadı. 1993: Viyana'daki İnsan Haklan Konferansı'nda BM ilk kez, "kadın haklanyla insan haklannın eş anlamlı olduğunu" kabul etti. BM Konseyi, kadınlara yapılan şiddeti ve baskılan kınadı. 1994: Kahire'deki Toplum ve Nüfus Kongresi, kadınlar açısından oldukça başanlı geçti. Şeriatçı tehditlere rağmen yapılan tartışmalarda, çocuk yapma hakkının anne ve baba tarafından dilendiği zaman ve dilediklcri sayıda kullanılabileceği belgelendi. ÖzelHkle bu madde, çiftleri tek çocuğa mahkum etmeyi resmi politika haline getirmiş olan Çftı için ağır bir darbe oldu. 1995: 4. Kadınlar Kongresi Pekin'de yapılıyor. Gündemin en önemli maddesini, 1993'te Viyana'da ve 1994'te Kahire'de kaydedilen aşamanın korunmasıile BM'nin kadınlan cinsiyetlerinden ötürü aynmcılığa tabi tutmayı kınayan bildirgesini imzalayan ülkelerin sayısının artlınlması oluşturuyor. Rus kadının /$/' metal fabrikasında. Cinsiyet aynmından kurtulunabileceğinin habercisi...