Katalog

9 TEMMUZ 1995. SAYI 485 ceğini söyleyerekaldattılar! Zamannhtımda bekleyen gemilere çıkanldı. Teknelerin safra bölümlerine va la tifo ateşi, hastalarla birlikte aynı duvarlar arasında y ığılmiş muhacirrana değin tıka basa dolduruldu. Devletin başkentine lstanbul 'a var lerle talihsiz askerleri silip süpürdü, yüzlerce ve yüzlercesi ölüp gitti. dıklannda, her biri anavatanın tatlı kucağına avdet edildikleri ana lanet Haklı olarak çiledcn çıkmış bu ediyordu. adamlann korkusundan zaptiyeler "Esirlcrin dönüşü kışa rastlamıştı. onlannellerindeki silahları datoplaO günlerde lstanbul, pek çok özel ko mışlardı. naklarla birlikte halkın hizmctine Bu vartayı da atlatan Padişah'ın açık her bir binay ı tutmuş olan Bul sevgili kulu Selimin, evinc döndügaristan muhacirleriyle dolup taşığündc gördukleri, yaşadıklarından yordu. Ve oOsmanlı camileri kapılabir kat daha bcter ve acıydı. Şimdi nnın ağzına kadar kadın ve çocuk do tekrar onu dinleyelim: luydu. Sokaklarda da, daha çok ümit"Biz Balkanlar'ın ötesinde şimsi/.likten halsiz düşmüş, vahşilcşmiş di bunu dağların ötesinde diye okuyaratıklar görülüyordu... yabilirsiniz Padişah'ın tahtını, devletin varlığını siz şimdi devletin bö... Ve bu durumda, sayılamayacak lünmez bütünlüğü diye okuyunuzkadar çok bunca csir dönüşlerinden savunmaya çalışırken, memleketi sonra nerede yatacaktı? Bu konuda idarcetmek, korumak için geride katekbirçalışmayoktu. Korkulu yolculuktan perişan olmuş, aç susuz ve so lan cfendilcr, Çerkeslerle ve Bulgağuktan donmuş bu esirleri, vapurlar, ristan'dan gelen muhacirlerlc birleşerek Hıristiyan köylcrini vc evlerini sürüler halinde Galata Köprüsü'ne ve Boğaziçi kıyılanna boşaltıp bira basmış, pek çok cana kıymış ve mallannaclkoymuşlardı. Sonradançok kıyorlardı. Esirlerin yanında bulunan subaylar karaya çıkar çıkmaz Seras tekrarlanacak bir alışkanlık. Yiğitlik sanıyorlardı yaptıklanfıı! Nc var kerlik'in yolunu tutuyor, düşmanlaki Plevne düşüp Moskoflar Ruslarrının ülkcsindc o kadar iyi bakı görBalkanlar' ın öbür yamüş kırk bini aşkın nından hücuma gePlevne gazisi ve pek G. VIZYINOS çince, işte o zaman çok başka esir şimdi yaptıkları kötülüklebirden, uğrunda canGeorgios Vizyinos rin burunlarından gelarınıtehlikeyeatmış 1849'da Trakya'nın Vizyi leceğini anlamışlar, oldukları muhtcşem kasabasında doğdu. evlerini barklarını öysaraylar, camiler ve Soyadı da Vizyili demektir. lecebırakıpcanlarını konaklann ortasında Küçük yaşta yetim kaldı lstanbul'a zor atmışaçlıktan ve soğuktan ve gurbete çıktı. Onu on lardı."(EAlındacanölüme terk edilmiş yaşlarındayken Istanbul'da terzi çırağı lannı da kurtaramabulunuyordu." olarak görüyoruz. Varlıklı mış, karşı saldırıdan Selim, "Katıldığıkaçarken, başkentin mız onca savaş ve ba ' soydaşlarının yardımıyla Heybeliada llahiyat göbeğinde tifodan kışardığımız onca işten Okulu'na (Papaz Mektebi) nlmışlardı...) sonra biz Padişah'ın girdi. askerlerinin YahudiBöylecebirkördööğretmenleri arasında, lerden ya da başka ğüşünün önü açılmış ileride ona şiir sevgisini aşılayacak olan devrin efendilerden, sadabulunuyordu. ünlü kör şairi llyas ka almak zorunda bı"...Dağlarakaçmış Tandalıdis de vardı. rakıldığımız ve ipek olan Hıristiyanlar Ardından, Istanbullu şemsiyeli, eldivenli o Rumlar ve diğerleriZarifis'in yardımıyla çıtkınldım efendileTürklerin gittiğini dufelsefe okumak için rin önümüzden gcyar duymaz, geri döAlmanya'ya, oradan çerken yüzümüze binüpintikamiçinevleParis'e ve Londra'ya le bakmadıklannı ha geçti. O arada felsefi bir rimizi ateşe veımişeser yazdı. tırladıkça kalbim kan lerdi. K.ış kıyamette 1884'te, üniversitede ağlıyor..."diyordu. yollara düşen Türkkendisine bir kürsü lerden yarısı daha lsBeklcyiş çok siirverileceği ümidiyle tanbul'a varmadan meden öfkeye dönüşAtina'ya döndü. Ama yollarda kınldı. Vatü. Plevne gazileri, büyük güçlükler ve ranlardan da geri dödüşmanlıklarla karşılaştı. "Seraskerlik'in avlunecek pek insan kalsunu kuşattılar ve bin Yine de Atina Konservatuvarı'nda bir madı."Seiimhayıflalerce ses, evlerine öğretmenlik elde edebildi. nıyordu yaşadıklandönmek için, aylardır Şair olarak tanınan nın ardından. Aynı haalamadıkları ve döküVizyinos, altı öykü yazdı. yıflanma Selim'den len kanlannın ve çekÇektiği çile ve sıkıntılar sonra, yüzyıhn sotikleri çilenin bcdeli sonucunda ruhsal durumu nunda ortaya çıkan demek olan ay lıklanbozuldu. 1892'deakıl Jöntürk ve lttihatçıhastanesine yatınldı ve nm ödenmesini istilarda da görülecekti: dört yıl sonra öldü. yordu." öldüğünde 47 yaşındaydı. "Silistre nerede? HerSelim'egöre.yükMoskof Selim sek nerede? Sırbistan sek mevkilerdeki kiGeorgios Vizyinos nerede? Nerede Bulşilerin israfı yüzünTürkesi: Osman Bleda garistan? Her yerde Belge Yayınları, 177 den askere ödenecek kazandık ve her ycrde sayfa. para kalmamıştı. En kaybettik!"^ kısa zamanda ödene 11 10 TEMMUZ • 1361 Osmanh Edirne'yi . toprakları içine kattı. • 1723 Hukukun ders olarak okutulmasını sağlayan Ingiliz hukukçu VVilliam Blackstone doğdu. • 1871 Fransızyazar Marcel Proust doğdu. • 1923 Mussolinı muhalefet partileriru kapattı. 0 1952 Ticaniler davası başladı Kemal Pilavoğlu'nun 10 yıl hapsi istendi. • 1985 Greenpeace'in Rainbow VVarrior Gemisi batınldı. Portekizli Fernando Pereira öldîi. • 1992 Cevdet Kudret öldü. • Dünya Hukuk Günü Komitesi Moskova Kızıl Meydan'da nükleer karşıtı eylem yaptı. • 1988 Irak, Iran'a saldırdı. • 1989 İKDP lideri Abdurrahman Kasımlo ve iki üyesi Viyana'da öldürüldü. 14 TEMMUZ • 1789 Fransız Ihtilali başladı. •1918 Isveçli sinemacı Ingmar Bergman Uppsala'da doğdu. • 1938 Hovvard Hughes tek kişilik uçakla dünya turunu üç günde tamamladı. • 1942 Zagreb Gestapo şefinin öldürülmesine misilleme olarak Naziler işgal ettikleri Yugoslavya'da 700 kişiyi öldürdüler. • 1942Atılay denizaltısı battı 90 denizcı öldü. • 1950 Behice Boran ve Adnan Cemgil Türkiye Barışseverler Cemiyeti'ni kurdular. • 1950 GenelAf çıktı. • 1958 Irak Kralı Faysal darbe ile öldürüldü. • 1965 657 sayılı Devlet Memurları Yasası kabul edildi. • 1986 Mehmet Seyda öldü. Latife Hanım 1 1 TEMMUZ • 1697 Fransız coğrafyacı d'Anville doğdu. • 1947 Bestekâr Levon Hancıyan Istanbul'da öldü. • 1955 Kıbrıs olaylan yüzünden Yunanistan'a ilk nota verildi. • 1967lstanbul'daAPll Gençlık Kolları lokalini açan Demirel "Biz vatan şairi olarak Namık Kemat'i biliriz. Nâzım Hikmet vatan şairidır diyen sapıkların Türk cemiyeti içinde yeri yoktur" dedi. • 1978 Bedretin Cömert öldürüldü. • 1989 Lavvrence Olivier öldü. 15 TEMMUZ Ibrahim Çallı • 1882 Ingilizler Mısır'ı işgale başladılar. • 1892 Alman düşünür VValter Benjamin Berlin'de doğdu. • 1904 Anton Çehov öldü. • 1933 Varlık Dergisi yayın yaşamına başladı. • 1970 Kalp pili yapıldı. • 1974Kıbrıs'ta Makarıos'a karşı darbe • 1977 E.M. Karakurt öldü. • 1980 CHP lstanbul Milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu öldürüldü. • 1983THY ParisOrly Havaalanı bürosu bombalandı. • 1987 Hayrı Kozakçıoğlu OHAL Bölge Valisi oldu. 12 TEMMUZ • 1817 Banş eylemcisi ve yazarı Henry Thoreau doğdu. • 1904PabloNeruda doğdu. • 1906 Dreyfus davası aklanma ile sonuçlandı. • 1932 Türk DİIKurumu kuruldu. • 1947 Cumhurbaşkanı Inönü partilerüstü kalacağını açıklarken hükümet, TürkAmerikan Yardım Anlaşması'nı onayladı, din öğretimini serbest bıraktı. • 1960 Celal Bayar vatana ihanet suçu ile yargılanmaya başladı. • 1975 Latife Hanım öldü. • 1980 Fatsa'da sokağa çıkma yasağı ilan edildi. A. Kadir 16 TEMMUZ • 622 Muhammed Mekke'den Medine'ye göçtü. • 1872Norveçlikâşif Roald Amundsen doğdu. • 1917 A. Kadir (Meriçboyu) doğdu. • 1918 Rus Çarı ve ailesi tahttan ayrıldıktan sonra hizmetlileri ile birlikte • 1921 İlk Milli Eğitim Kongresi toplandı. • 1935 Bursa'da Atatürk "Musiki parçalarının korunmasını" istedi. • 1964 RaufOrbay öldü. • 1982Ecevit2ay27gün hapse mahkum oldu. • 1983 ŞadiAlkıhç öldü. 13 TEMMUZ • Kütahya Çini Festivali • 1882(brahimÇallı Çal'da doğdu. • 1894 IzakBabel doğdu. • 1926lzmirsuikastı davası sonuçlandı • 1936 Fatma Aliye öldü. • 1954 Trabzon'da ABD Hava Üssü kuruldu. • 1959 Ekrem Reşit Rey öldü. • 1962 Ingiltere'de 100'ler Reşit Ekrem Rey Hauriayan: YAŞAR ÖZTÛRK