Katalog

8 CUMHURİYETDERGİ Kadınlar konıünizmi özlüyor! "Pekin ye Doğru: Avrasya Kadınlar Birliği Kongresi"ne iki kıtadan temsilciler katıldı. Kazakistan, Makedonya, Azerbaycan, Tacikistan, Kırgızistan, Gürcistan, Türkmenistan, Tataristan ve Moldova dan gelen kadınların konuşmaları gösterdi ki oldukça iyi bir komımdalar. Türkiye dekinin aksine ne dayakyiyor, ne fundemantalizm tuzağına düşüyor, ne de sessiz kalıyorlar! Ancak, eşitlik birincil sorun değil, onlar için bütün mesele kapitalist düzende ayakta kalmakta. HAZAL ATEŞ irleşmiş Millctler(BM) Kadın Konferansı 415 eylül arasında Pekin'de i gerçekleşccek. Bukonferans için hazırlık kongresi, gcçen hafta Ankara'da yapildı. Kadının Statüsü vc Sorunları Geııcl Müdürlügü ilc Türk Işbirliği vc KalkınmaAjansı'nca(TlKA)ortaklaşadüzenlenen " Pckin'c Doğru: Avrasya Ülkeleri Kadınları Işbirliği Kongıcsi"nc Azerbaycan, üürcistan, Kazakistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriycti, Türkiye, Kırgızistan, Tataristan, Türkmenistan ve Moldova clan temsilcilcr katıldı. Avrasya ülkelerinden gelcn ve çogunlugunu kadınların oluşturduğu temsilciler, ülkelcrindeki kadın sorunları ve kadın harekctlcri üzerinebildirilersunup, kadın hakları mücadclesi konusundaki ülke dcneyimlcrini aktardılar. Türk kadınının, kongreye katılan tcmsilci kadınlar kadareğitimli ve "eşit" olmadığınıduyduklarmda,budurumııanlayamadılarveşaşırdılar. Avrasyalı temsilciler kendi durumlarını değerlendirdiklcrindc ise iki şeyden yakındılar, savaş ve kapitalizm. Çoğunluğun görüşü ise " kadınerkek eşitsizliği gibi bir sorunumuzyok"oldu... Amabirşcy gün ışığı kadar yalınortadaydı, konıünizmi ü/lüyorlardı. Azerbaycan TenısilcisiveC'umhurbaşkanı Başdamşmanı Prof. Dr. Dilara Seyidzade, komünizmi kadın hakları bakımından özleyenlerarasındaydı. Buözlemiavıkçadilegetirmekten kaçınsa du, yeni dü/.eııde, kunıünist dönemde kazanılmış hakları korumaya çalısjtıklarını söyledi. Kapitalizmin toplumsalhaklarkoıuısundayaptıgıolumsuzetkileri sık sık dilegetiren Seyidzade, özellikleeğitim konıısu üzerinde durdu: "üzelokullarortayaçıkmca,ailelerkısıtlı parasını eıkek (."ocııkları için harcamaya başladı.Özclle^tirmekadınıeğitimdcnsoğuttu. Şimdi ücretsiz eğitim için mücadele ediyoruz." Yaailc içi şiddet? "Bağımsızlık savaşından önce"dedi Seyidzade" Azeri kadın hiç ijiddet yasamıyordu. Bu, savasla birlikte basladı." Islamülkesindeki kadınların hayatındabelirleyicideğildi. KöylerdebilekapalıkadınolmadığınıbelirtenSeyıdzadcdinolgusunuda kısacaözetledi;"bayramdanbayrama". 'Erkekler yönetimegeçti' Türkiye/ Prof. Dr. Leziz Onaran UürcistanTemsilcısi ve Dışişleri Bakanlığı BM Bölüm Müste!>an Nino Uznadze, savaş vekapitalizınden yakınanlann başındaydı."Serbest piyasa, kadınların gelişimini olumsu/'biryöndeetkiledi"diyeözetledibu yakınmay ı "Savaş nedeniyle, daha çok erkek yönetimegeçti." Pekin'deki konferansa gidecek 10 kişilik hcyctte4erkeğinbulundugunuönemlebelirten Uznadzc'nin dile getirdiği gerekçe ilginçti: " Problemlerimizi onlara anlatmak için yanımızda erkek götürüyoruz." Uznadze, kongreye katılan Türk temsilcilcrin "Kadın erkek eşitliği sağlanmalı" savınıduyunea"Bizimböylebirsorunumuzyok. Avrasya ülkelerinin genelinde böylc bir sorun yok. Kongre, kadının evren.sel sorunları üzerinde durmalı" diyerek "azgclişmiş" sorunlarımızı tartışmak niyetinde olmadığını savundu. Avrasya ülkelerinin genelinin tersinc Makedonya temsilcileri, kadınların karşılaştıgı teeavüzlere vedayağa kendi ülkelerinde "hak edilmiş muamele" gö/iiy le bakıldıgım anlattılar. Makedonya temsilcilerinden Prof. Dr. KatikaZafirovsk, "Bizim ülkemizdc kadınlariçinkorumaevleri yok. Kadınlara yapılan tccavü/ler zaman /aman rapor edilmesine karşın, kadınlartecavüzeuğradıklarını gizliyorlar. Ülkemizde, kadın dayağı hak etmiştir, düşüncesi egemen" dcdi. Aynı ülkenin erkek temsilcisi Dışişleri Bakanlığı Uzmanı Branco Trajkovski'nin ülkesineilişkin verAnkara 'daki hazırhklık kongresinde kadın hakları mücadelesine ilifkin ülke deneyimleri aktarıldı... diği bilgilcr daha iyimserdi. Türkmenistan/Rizayeva Abat Buyüzdentemsilciarkadaşıylaçelişkiyedüşen Trajkovski, kadınerkek ayrımcılığının alışılmış bir durum olduğunu savuıındugu konuşmasını şöylc sürdürdü: " Ülkemizdekadınakarşı şiddetdiyebirolgu yok. Kadın hakları, insan hakları olarak düzenlenmiştir. Biz, kadınların, yaşamlannı erkeklerinhayatlarınaentegreetmedenbaşanlı olabileceğine inanıyoruz." Ah savaş Moldova Temsilcisivc DevletKançilaryası Sosyal lşlerMüstcşarı Antonina Comerzanda,birçoktemsilcigibisavaştanyakındı. Savaş nedeniyle kadınların "kenarda" durduklarınısöylcycnComerzan.erkekleri, kadınların daha büyük bir potansiyel ve reform