Katalog

18 HAZİRAN 1995. SAYI 482 >*.•, si ve isyancılann Italya'nın güneyıne egemen olmalarıRoma'yızordurumasokarkenSpartaküs'ün ününü iyice arttırır. Kısa bir süre sonra etrafında toplananların saytsı on bini bulur. Spartaküs'ün Roma'ylahesaplaşmak,inikam almak gibi bir niyctinin olmadığı anlaşılıyor. Onun bütün çabası ve planı topladığı güçlerle Italya'nın kuzeyine doğru ilerlemek ve Roma sınırları dışına çıkmak, bütün köleleri vatanlarına göndermektir. Özgürlükten ve vatanına kavuşmaktan başka bir dileği yoktur. Yardımcısı Crixus ve arkadaşları ise Italya'dakalmakisterler. Niyetleripckbilinmese de Roma'ya direnerek, zaten büyük ölçüdeegemenliklerialtınaaldıklangüneydoğubölgesindetutunmaktırbelkideniyetleri. ıtalya'nın, üstelik Roma kcntinin de yanı başından geçilerek boydan boya katedilmesi onlara pek mümkün görünmez. Spartaküs 10 7372 kışını bu tartışmalar içinde, Lugano bölgesinde oldukça zor koşullarda geçirir. Yagmacılık ve zorbalık harcketleri görülmeye başlar. Bu arada sayılan kırkbine ulaşır. Yinc de üzerlerine gelen iki Roma ordusunu yenmeyi başanrlar. llkbaharla birlikte Spartaküs kuzeye doğru ilerlemeye başlar. Crixus ona katılmaz ve on bin Galli veGermen köle ile ayrılır. Romabundan yararlanır ve Crixsus'u gaf il avlar. Crixsus savaşta ölür. Kurtulabilen çok az sayıda köle Spartaküs'übulmayı başarır. Spartaküs geriyedöner. Yardımcısı için bir cenazetöreni düzenler. Spartaküs 'severler pek hatırlamak istemese de bu törende esir aldığı Romalı askerleri gladyatörlergibi döğüştürür. olmadığı yada bir zorunluluktankaynaklanmadığı sanılıyor. Çünkü geriye dönüş ncdeni ncolursaolsun bu dönüşün sonunda Roma ile yeniden, bu kcz kuşkusuz daha da şiddetli bir savaş olacağını herkes tahmin edebiliyordu. DERGI DEN Merhaba, Bugün pazar keyfinizi bozmak zorunda kaldık. Hayatla ölüm arasındaki kavgamn küçük kahramanlarına ayırdık kapağımızı. Çünkü lösemili çocuklarımız büyümek için büyük çaba harcıyorlar. Bu çocuklann gerekli para bulunduğu takdirde yaşama şansları çokyüksek. tyi bir haberimiz de var sizlere. Türkiye'de yürütülen çalışmalarda çok başarılı sonuçlar elde edilmiş. Bugüne kadar tedavi edilen 502 çocukta yüzde 89 olumlu sonuç elde edilmiş. Ama tedavi giderleri fevkalade pahalı. Lösemili Çocuklar Vakfı Başkanı Gündüz Gedikoğlu çalışmalarına ilişkin bilgi verirken bağıs kabul ettiklerini hatırlatıyor ve bir banka hesap numarası da veriyor. (Bkz. s. 7) Birkaç öy önce Basın Müzesi 'nde tek bir kadın gazetecinin resmi olmadığını yazmıştık. Başta Sabiha Sertel olmak üzere kadın gazetecilerimizin müzedeki yerlerini almasını istemiştik. Kızı Yıldız Sertel de Sabiha Hanım 'ın bir yağlıboya portresini müzeye hediye etmişti. Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu kararıyla bu resim Basın Müzesi 'ne asıldı. Böylece Basın Müzesi 'nin duvarlarına ilk kez bir kadın gazetecinin resmi asılmış oldu. Hâlâ "fahişe", "orospu", "kahpe" sıfatlarının kadınlarımıza yakıştırıldığı bir Türkiye için çok da geçsayılmaz. Türkiye'deyaşayan kadınlar için bu denli sık kullamlan bu hakaret sözcüklerinin üçyabancı kadın parlamenter için kullanılması, hangi yüzyılda olduğumuzu herkese bir kez daha hatırlattı. Takvime bakıp da "2000yılına 5 kaldı " diyenler, bizce aldanıyor. Türkiye'deilk, orta, yeni ve yakın çağlar aynı anda yasanıyor. Bakalım 200()yılına hangi çağın insanları önden girecek? tyi hafta sonları dileğiyle... Ipek Çalışlar CUMHURİYET DERGİİMTİYAZ SAHİBİ: BERİN NADİ • BASANVEYAYAN YENİGUNHABERAJANSIBASIN VE YAYINCIUK A.Ş. • GENEL YAYIN YÖNBTMENl ORHAN ERİNÇ • GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ: HİKMETÇETİNKAYA • YAZIİŞLERİMUDURLERl: OİNÇTAYANÇ (SORUMLU), İBRAHİM YILDIZ • YAYINYÖNETMENhlPEKÇAUŞLARBGÖRSELYÖNETMEN AYNURÇOLAK • REKLAM: MEDYA C Çarntıhta 6 bin köle Roma korku ıçındeydi. Geriye dönen Spartaküs'ün Roma'ya saldıracağı sanılıyordu. Işi sıkı tuttular. Roma'nın en zengin adamı olarakbilinen.birzamanlar Spartaküs veAfrikalı gladyatörün önünde dövüştükleri MarcusLicinusCrassus'üordununbaşınagetirdiler. Crassusçok sıkı birdisıplinleörgütlediği elli bin askerle, baharla birlikte Spartaküs'ün üzerine yürüdü. önce Spartaküs'ün on bin kişilik birordusu ile karşılaştı vc onları yendi. Kuzeye çıkan bütün yollan tuttu ve Spartaküs'üçizmeningüneyucunaçekilmeyezorladı. Spartaküs kistınlmıştır. Arkadaşlannı korsan gemileriyle Sicilya'yageçirerek özgürlüklcnne kavuşturmak ister. Ancak korsanlar aldıklan paralara rağmen Roma'nın etkisiyle Spartaküs'üyüzüstübırakırlar. Kölelerin kcndi yaptıklan sallarla denizi aşma çabalan başansızlıkla sonuçlanır. Spartaküs'ün önünde savaşmaktan başka yol kalmamıştır. Crassus'un sekiz lejyonu tarafındankuşatılan Spartaküs'ün ordusubölünür. Spartaküs uzun savaşlardan sonra, son çare olarak askerlerini Yunanistan'a geçirmek için Lugano'ya yönelir. Bu arada Romalı tarihçilere göre 12 binle 35 bin arasında köle öldürülür. Ve sıra son vuruşmaya gelir. Bu kader savaşında 60 bin köle dövüşcrek ölür. Spartaküs'ün de savaşarak öldüğü söylenir, ancak ölüsü bulunamaz. Bu acımasız kırımdan kaçmayı başaran 6 bin köle Romalı komutan Pompeius tarafından yakalanır. Pompeius bu esirlerin hcpsini Roma'ya giden Appia yolu üzerinde çarmıha gerdirir. Bazılan Spartaküs'ün Sparta'yı örnekalarakeşitlikçi birdevletkurmayı amaçladığını ileri sürse de daha geçerli görüş onun bü« Bir Sparlakist, Rosa Lıvcemburg. Herkes Spartaküs'ün artık Roma'ya saldırmasını beklerken, o Roma'nın yanından geçerek kuzeye Po Ovası'na doğru ilerler. Burada üzerine gelen Romalı birlikleri bozguna uğrattıktan sonra artık Roma sınırlannın dışına çıkıp özgür olmak hedefine iyice yaklaşmıştır. Ancak bilinmeyen nedenlerle Spartaküs geriye döner, kendisini durdurmak isteyen Romalılan dağıttıktan sonrayine kışı geçirmek üzere Lugano bölgcsine gelir. Spartaküs neden böyle yapmıştı? Neden özgürlüklerine bir adım kalmış onca insan yenilip ölcbi lecckleri ya da tekrar köle olabilecekleri birsavaşı gözealarak onu izlemişlerdi? Spartaküs son anda kölcci Roma ile son bir hesaplaşmaya girip, sadece kendilerının değil tüm Roma topraklannın özgürlüğünü mü kazanmak istemişti? Ya da adamlan böyle istemişti de Spartaküs onlara uymak zorunda mı kalmıştı? Bilinmiyor... Ama Spartaküs'ün geriye dönüşünün rasgele bir hareket Özgürlüğe bir adım kala Crıxsus'u yenen Roma ordulan, artık zaferlerinden emin Spartaküs'ün üzerine yürür. Spartaküs çeşitlı taktikler uygulayarak Roma birliklerini pcşpeşe yener. Bu zafcr Roma'da büyük bir yankı ve korku uyandınr. Bu arada Spartaküs'ün yanmdatoplananlannsayısı 75 bini, kimilerine göre ise 120 bini bulmuştur. Haçaturyan 'ın Spartaküs'ü ilk kez 1956'da Leningrad'da sahnelenmiş. Eseri istanbul'da sergileyen Youri Vamos. KAPAK FOTOĞRAFI: BİRGÜL GÖKER