Katalog

12 CUMHURİYETDERGİ Ocak 1992 ile Haziran 1993 arasında çekilen 176 filmin sadece dokuzunun yönetmeni kadın. Ama bu dokuz film diğerlerinin toplamından daha fazla hasılat yaptı ve daha az dolara mal oldu... Kamerada kadın gözü Barbara Streisand. Altın sesli kadın oyunculuk kadaryönetmenlikte de başarüu Itano nun yönetmeni Campion. Tomris Giritlioğlu, TRT adına yönetmenlik öfke. Hollyvvood'un parasal bakımdan da ruhsal bakımdan da en güç 1 ü kadını diye tanımlanmaya baçlanan Jodie Foster, "Nell" adlı filmiyle Hollyvvood'a yıldmm düşürdü. yapıyor... Türkan Şoray, yönetmentiği sinema oyunculuğu ödüllcndirdiği Oscar, şimdiye kadar hiçbir Amcrikalı kadın yönetmene verilmcdi. Bir kadın yönetmen, ilk kez 1976'da, bu ödülun verilmeye başlanmasından yaktaşık 50 yıl sonra aday gösterilebildi. Ve kadar seviyor. 1. sayfadan devam hem de kadın yönetmen/yapımcılar arasında hızla yükselcn Jodie Foster' ın Oscar' ı kaçırmasına duyulan Ama cn iyi kadın oyuncu için Oscar' ı ona vermediler. Foster, aynı zamanda yönetmen de... Ve, son olay, kadın yönctmenler hakkında bir gerçeği daha akla getirdi: Hollyvvood'un kendi kendisini tabii kazanmadı. Üstelik bu adaylık, bir Amerikalı'ya dcğilde, bir ltalyana, Lina NVertmüIler'e nasip oldu. Avrupa'da ise kadın yönetmenlerin şansı daha fazla. Ama Ameri Sonku 'yu Bilge Olgaç, Türkan Şoray, Nisan Akman ve Mahinur Ergin izledi. Kaç yönetmenimiz var dersiniz? Yirmi. Ama Kültür Bakanhğı'nın "80. yılında Türk Sineması" isimli yayını ancak birini, Olgaç'ı tanıdı... CahideSonku ilk kadın yönetme TUĞRUL ERYILMAZ M stanbul Film Festivali'nin , | | ikinci haftası. Fitaş Sineması v tıklım tıklım. Abartmasız söylüyorum, sinema koltuklannın yüzdc 9O'ı kadın izlcyiciler tarafından doldurulmuş durumda. Tunuslu kadın yönetmen (kadını özellikle vurguladım) Müfide Tlatli'nin "Sarayın Sessizliğı" filmıni nefcslerimizı tutmuş bir şckildc izliyoru/.. Sincmadaki e/icı kadın çoğunluğunun saçtığı titrcşimler bızi de onlarla aynı dalga boyuna sokuyor. Tanrım ne mutlu edici bir iki saat. Ekranda belıren Türkan Şoray Nebahat Çchre kanşımı kadının söylediği Arapça şarkı bütün salonu sanyor... Eğer yeterli miktarda çocuk da olsaydı kendimi yıllarönce Karsıyaka Scs Sineması'nın öğlen matinesindcymışim gibı hıssedecektim. Annemle buluşmuş, önlüğümün yakasını çıkarmış, tahta koltuğa gömülmüşüm, çantam annemin kucağında. Yıllar 50'li yıllar ve perdcdckı kadın Tunuslu değil, Cahidc Sonku, belkı de Muhterem Nur'du. Yeşılçam'da kadın yönetmen deyince akla gclen ilk isim, haklı olarak, hep Bilge Olgaç olur. Ama nc var ki Olgaç'tan cn az bir 15 yıl önce, Türk sinemasının ilk gerçek 'star'ı, Cahide Sonku "Fedakâr Ana" filmiyle yönetmenliğe soyunmuştu. Eh herhaldc o sıralar dünyadaki kadın yönctmenlerin sayısı çok sınırlıydı. Sonku'nun çok başanlı olmayan bu dencmcsinden sonra ikinci bir kadın yönetmen için 60Mi yılları beklemek zorunda kaldık. Bilge Olgaç adlı bir genç kadın, 22 yaşında Memduh Ün'ün asistanı olarak sınemacılığa başladı. Olgaç, 1970 yılında Yılmaz Güney'in muhtcşem filmi "Umut" un birinci seçildiği Adana Film Fcstivali'nde en iyi yönetmen ödülünü aldı. Filminin adı "Linç" ti. Sinemaya "Kaşık Düşmanı" ve "Gülüşan" gibi filmlcr kazandıran Olgaç, 1992 yılında bir kaza sonucu ölünccye dek yönetmenlik yapmayı sürdürdü. Cahide Sonku'dan sonra yönetmcnliği dencycn ikinci kadın oyuncu Türkan Şoray. Şoray, 1972 yılında başrolünü Kadir Inanır'la payla^tığı "Dönüş" filmiyle başarılı oldu. Ikıncı fılnıi "Azap"