Katalog

2 YAŞAM CUMHURlYET DERGİ "konulu" çok film yapıldı. Bunlar Bati televizyonlannda gösterildi. Özellikle BBC'nin seçkinlkinciKanalı.yanantropolojiksosyolojik filmlerhazırlattı veyayınladı. Drama,siyasiçözüm konusunda en uzak ama ahlaki bakımdan cn yakın Batı Avrupa ülkelerinde bufilmlerkamuoyuna ulaştı. Türkiye'de ya da diğcr müslüman ülkelerdeolmadığıölçüdchemde. Michael Foot'un girişımi de böyle. BBC f ilmleri kadar kaliteli değil. Ama onlardandahaacıtıcı. "Münihmınltılan"diyetanımlıyor Michael Foot, lngiltere hükümetinin Bosna Hersek siyasctini. 1938'de Münih'de Çekoslovakya'nın Hitler'e sunulduğu pazarlıkları yaşamış. Biliyor. Üstclıkaraştırmasını yapıpkitabını dayazmış/'Suçlulat'HGuiltyMenJ.Suçlulardediği, Hitler'in önünü kesmeye cesaret edemeyip, aman bulaşmayalımular, ne hali varsa görsüncüler. Çekoslovakya mı, aman verelim gitsinciler... tkinci DünyaSavaşıkafalaradankedene kadar başbakangeçinen NevillcChamberlain veonun gıbıler. Vc Michael Foot, kitabındayaptığınıbukezfilmindetekrarladı: Başbakan Majorbaştaolmak üzere Batılı devletadamları, hedefi. "Evet, sanki Suçlular 1 gibi,"diyor. 1 Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Miloseviç'in vıcık milliyetciliği, Yugoslavya yamalı bohcasının kopçalarının atıatıvermcsi, yayılıp büyüyen, kaç milyon kişiy i evinden y urdundan canından edcn savaş... Vebufaciakarşısındasadece ince hukuk tartışmalanyla havanda su dövenpolitikacılar... Işte Michael Foot'un hedefmde bu felaketi önleyemcyenler var. Hatta, önlemek istemeyenler. Esin kaynağı: Dubrovnik Filmde edilenlaflaryalın. Hatta safça. Ama gücü de burada. Çünkü sadece Bosna değil, Bosna'dan önce Hırvatistan'da yaşanan felakct konusunda da Batılı ülkcler, birbirinden daha pınltılı, girdıli çıktılı, satıraralarına laf sokuşlurulmuş türden uzun paragratları ardarda sıralamışlardı Sonuç? lnsanlık dramı önlenemedi. Birleşmış Mılletler lnsancıl Yardım Programı birölçüdeyararlıolduelbettc. Amabu,birbirini öldürenlerin arasından "pardon ben sizi rahatsız etmeyeyim, siz birbirinizi öldürün, ben şöyle bir geçcyim, bu arada size ekmek vc su, birbirinizi boğazlarken aç kalmay ın bari, vallahi üzülürüz" diyerek sıynlmakla eş anlamlıydı. EDtP EMİL ÖYMEN Michael Foot'un anlattıgı bu. Aklına bukonuda film yapmak, 1993'tekanoho, Londra: Telcvizyon, video, film sıyla Dubrovnik'e gittiğinde gclmiş. Dubrovyapım ve dağıtım mcrkezi... Sinema, nik, dev Yugoslav turizminin simgesiydi. O tiyatro, gece klübü, randevu evi mer dantela kıyılardaki en gözdc en turistik kcntiykczi... Çin mahallesi, dü/inelerle res di.Sonrayandıyıkıldı. Michael Foot, Dubrovtoran, ayaküstü atıştırma adresi, öıe\ kulüp tner nik'ineski halini biliyor. Sadecekentindeğil, kezi... Ve Soho'dabirözel sinemada, yöre ile hiç çevresindeki köylerin de başına gelenleri göilgisiz bir film: "Londra'dan tki Saatliğine" rünce köpürmüş. Sırplannanlamsızvahşetini (Two Hours From London). Yazan ve yöneten: nasıl anlatsak diye yanıp yakılmış. Jill Craigie. Yapımcı: Jason Lehel. Anlatan: Michael Foot. Bu isimler, ne idüğü belirsiz bir Faşlst saldırganlığa öfke sanat filmıne imza atan uçuk, kaçık, çizgi dışı "Her şeyi gözden kaçıracaklannı sanıyorlartiplcrdeğil. Michael Foot, ana muhalefet tşçi dı. Oysa bu dünyada yürckli ve vıcdanı kirlenmemiş insanlar var. Onlann faşist saldırganlıkPartisi'ninkurumlaşmışisimlerinden. Eski genel başkanı. 82yaşında. Jill,kansı.79yaşında. lannı belgelemek gerekiyordu." Jason isetorunu. "tngiliz hükümcti, her şeyi sadece uluslararaMichael Foot'un Bosna Hersek dramını an sı siyaset acısından anlattı bize. tnsanlann başına gelenlerle sanki hiç ilgili değillerdi. Onlar lattığı 60 dakikalık bir film bu. Sağdan soldan sağladığı 50bin Stcrlin (3 milyar Lıra) ile gidip için önemlı olan, şu hukuk kuralının öyle değil bızzatçektiğifılm. ŞimdiliksadcceSoho'dao de böyle yorumlanmışolmasıydt. Oysaorada her gün kaç insan ölüyordu." özel gösterimde gösterildi. BBC ve tngiliz "Çok öfkc duy duk çok. Bu öfkcdir zaten bizi Channel4yayınlamakıçingirişimdebulunduhareketc geçircn. Dışişleri Bakanlığı, nc yaplar. Amerikalılariseçoktansatınaldılarbile. Bosna I lersck dramı hakkında bugüne kadar maya kalktığımızı öğrenince bizi caydırmaya Eski tngiliz tşçi Partisi Genel Başkanı MichaelFoot'tanbir savaş filmi Siyasetçîler de fîlm çeker. îngiliz Işçi Partisi 'nin 198083 dönemi lideri, 50 yıllıksiyasetçi Michael Foot 'un Bosna fîlmi tngiltere 'de tartışma yarattı. ..Foot edebiyat çevrelerinde de eleştirileriyle tanınan bir kişi. Ünlü siyasetçi bu fîlmi sağdan soldan topladığı 3 milyar lira ile çekmiş. S