Katalog

14 CUMHURtYET DERGİ kültürünü yok sayan insan yarattcı değildir, olamaz. Ve bizi de bu kültüre kavuşturan Mustafa Kcmal'dir. Kıbns'ta yaptiğım bir konuşmada Atatürk böyle bir ülkenin tarihini yaratırken, insanını yaratirkcn, niçin Kürtlere bu alanda o kadar y ardı m etmcdi. Niçin yardım etmedi diye sordum, ortayabirsoruattım. Benimsorumbu.eleştiride değil. 1920'deCizrc komutanına Atatürk telgraf çekiyor, tabanını hazırlaben yasaçıkaracağımdiyor. Yine 1920'detelgraftan birkaçay sonra kürt muhtariyet yasasını çıkanyor. Meclis'ten çıkarıyor. Doğru yanlış onu bilmem. Atatürk, 24 Ocak 1923'tegazeteci Ahmet Emin Yalman'aaynen şunlan söylüyor: 'Binaenaleyh başlıbaşına Kürtlük tasavvur etmekten ise, bizim Teşkilatı Esasi Kanunu mucibince, zaten bir nevi mahalli muhtariyetler teşekkül edecektir. O halde lıangi livanın ahalisi Kürt ise, onlar kcndi kcndilerini muhtarolarak idarecdeceklerdir. Bundan başkaTürkiye'nin halkı mevzu bahis olursa, onlan da beraber ifade etmek lazımdır lfade edilmcdikleri zaman, bundan kendi kendilerine meselc ihdas etmeleri daima varittir.' Ben bir yazımda Mustafa Kemal Paşa bu düşüncelerini acaba niye yaşama geçiremedi diye soruyorum. Bunun cevabtnı bulmak benim işim değil. Araştırmacıların, tarihçilerin işi. Neden bu düşüncelerini hayata geçiremcdi. Karşısında ırkçılar mı vardı? Kemal Paşa bir ırkçı değil. Ittihat Terakki'yi de sevmiyordu. Kemal Paşa, Selanik'te doğmuş, Osmanlı tmparatorluğunun Batı'yaaçık kapısındaki bir şehirde yetişmiş, kültürlü, Fransızcayı ve Almancayı iyi bilen zeki bir insandı. Mustafa Kemal Paşa olmasa Yunus Emre zorbulunur ve o tarihe zor dönülürdü. Karacaoglan yeniden ortaya çıkarılamazdı. Derleme sözlüğünü, tarama sözlüğünü o yaptırdı. Bir ulusu bir anlamda yarattı. Acaba Anadolu'nun mozaik olduğunu bildiği halde Kürt kültürünün önünü neden açmadı, acaba tereddütleri mi vardı? Bunun araştınlmasını istiyorum. Ben nedcn bunu yapamadı di En büyiik desteği Thilda aşar Kemal'in yaşamındaki en önemli insanlardan birisi eşı Thilda. Thilda, çalışkanlığı, disiplıni ve derin kültüruyle Yaşar Kemal'in en büyük desteği. Ingilizce, ispanyolca ve Fransızcaya olağanüstü hakımiyetiyle Yaşar Kemal'in dünya çapında edebıyat alanındaki gelişmeierden anında haberdar olmasını sağlıyor. Yaşar Kemal, Thilda'yı şöyle anlatıyor: "Thilda çok kültürlü bir ınsan. Sana bır anımı anlatayım, fazla lafa gerek yok: Thilda'yla yeni tanışmıştık. Bana 'Ispanyolcadan sürekli Lorca'yı ve Neruda'yı okurum. Fransızca'dan Aragon da büyük şair. Nâzım bunların en büyüğü' dedı. Onun bu sözlerini abartma sayardım. Sonra kendıme geldiğim zaman, bunları okuyunca Thilda'ya hak verdım. Nâzım şaırlerin en büyüğü. Nâzım pırıl pırıl bir çocuk oldu benım ıçın. Dibine Kuran düşse okunur derler yaöyle bir ınsan." Geçenlerde Thilda ve Yaşar Kemal'in ortaklaşa çevirdikleri bir ¥ kitap yeniden yayınlandı. Bu kitabı çevirırken nasıl bir çalışma tarzı tutturduklarını sordum. Yaşar Kemal kahkahayı patlatıyor: "Ha o kitap mı, neredeyse boşanıyorduk. Her cümle yüzünden sabaha kadar dövüşüyorduk. Ben kendi dilimce yapmak istiyorum, Thilda doğrusunu yapmak istiyor." Bunun üzerine Thilda'ya dönüyorum ve Yaşar Kemal'in nasıl bir çalışma arkadaşı olduğunu soruyorum, o da gülerek cevaplıyor: "Ne dıyeceğimi bilemıyorum. lyı bir çalışma arkadaşı olduğu çok tartışmalı. En büyük sorun sabırsızlığı. llk kitabını yabancı dile çevirırken, bir sürü tarla terimini bilmiyordum. Yaşar bana anlatıyor, ama anlamam çok zor. Bu defa fena oluyor ve kızmaya başlıyor." Yaşar Kemal araya giriyor: "Söylüyorum bırtürlü anlamıyor. Müthış kızıyorum. Herkesi Adanalı sanıyorum. Thilda nereden bilsin." Thilda Yaşar Kemal'in sözlerini gülerek izliyor. 4| Yaşar Kemal ve romanlartnı pek çok yabancı dile çeviren eşi Thilda. ye suçlamıyorum. Nelerle karşılaştı da bunu yapamadı diye soruyorum. Yukanda aktardığım sözleri söyleyen insan bunu uygular da. "Ben muhtariyet de demiyorum. Dilini ver adama. Adam kardeşinin dilini keser mi? Ben yalnız Kürtler için demiyorum. Örneğin elimde Çerkezlerin Nart Destanı var. Bu Türkçede yayımlansaydı Dede Korkut kadar bir zcnginliğimiz olurdu. Kürtlerinbüyükbirkültürlerivar. 16. yüzyıl Ahmedi hani. Büyük bir şair, ama o da Osmanlıca yazmış, Fuzuli gibi. Fekiye Teyran var ki, en hayran olduğum şairlerden. Adam birefsaneye göre, 400 tane şiir söylemiş hepsi dc kuşlar üstüne. Yeni romanımda Fekiye Teyran'dan söz edeceğim. Yani kuşlann fakihi, öğretmeni, kuşlann şairi o. Bu topraklar Nâzım HSkmet'i yetiştirdi. Türkçe dünyanın en büyük destan dillerinden biri. Manas Destanı dünyanın en büyük destanlanndan. Yüzbinlerce dizesi var. Moskova'da Fotoğraf:, TUNCER Fırıati hala ka^ırmadınız! 8<n kglan tonroıarvaiYonlgrWn qt<l< «din! BAYRAMDA TBEKKtNC vn FOTOĞRAF 2 5 OlİMpaj Milll P»«kı MiUs vı Çıvıı»! KAp*doky» I ştır (loftksıyljı Ka)ıwl<>kya h<T zaman güzrklır ıiatura KtLİKYA EKER BAYRAMINDA A KE T T U R T REKKIN 1995 IIKIAKI G İFSAK İfSAK YINİ PÖNEM fOJOĞRAf 5EMİNEB1ERİ KAYTTUR) BA5LADI. 35 YIU1K DENEYIMü IFSAK'ın 76 DONEM TEMEL FOTOĞRAF SEM/N£Wf» U MART SAU 18 MART CUMARTESIGUNLBI BA$UYOR Salı günleri saat 19.1521 15, C tesi günleri 11.0013 00 arasında yapılacak olan seminerlerde Fotoğraf Makinesi, Ijık Bılgisi, Yardımcı Araçlar, Kompozisyon, Karanlık Oda Fotoğraf Tarihi Derslen ıjlenecektır. Seminerler sırasında çekim gezılen ve karanlık oda uygulamalan yapılacaklır yg yp ıntılı bilgi Ayrıntılı bilgi icın 243 14 01 N l T 243 14 01 No.lu Telefondan Saat .30 don 14.30 don Sonro Bilai Alınobilir. Fox. 252 44 61 MART vpjtoooootL vp> too.ooo TL vp.ı.foo.ooa TL < >lıın|)»s Aıılik Krntı. AıykiUKİii. Yanarta? vr rahuüı I >a£ı ilının dj^koyUn. K<ıla(ı<thi, Didim, MikI wBodnım'tUbirınHV P*MukluU TP4 000 000U. Kanılıayıl. I[Kra|».lı>w AlıhnKİıiıas Ianh vı <lı*avlabaibaşabırıpn Mart Nisan Broşürümuztl Edinmek İçin Birlrlelonunuz Yelerli •Yıldıı Savaslanna katılnıak ycrln». unatultnaym vür tuUnn^u cjuılantlırm« lufyguumia Bir tyeaiüie lun Pan•tVl çuRVrld btr ura«l> tılıvjım •Selcuklll Al İMntdltl, C.lınrK flın\ıunl. Tııkmır KjjcBl, Ay* Tckln, Aluluul vc DO^H yürüyü(}lerl •Rthberllk lüımılkrl vc KOV. Her şey lUhtl (Vıslıı 4.(MM).WK).TI. vey* 2.000.000.n. pcşln, 1.150.000.TL * 3 Utolt * Peçln ndemelertlc paxar ^ttnfl Dnjfyl y<krüyü«lerlml«len IsUdlglnU Url HUDAVAI. TANTITM FtYATI 02 0? MART "ŞtkfR KAPADOKYA "J.OOO.OOO^TL. YP." "4.000.000,'TL. TP." 19 MART 199? PAZAR SÜLÜKLÜGÖL Sülüklüqöl'(İE yüRÜyüş. VE öqİE ytMtqi. 6 5 0 . 0 0 0 , ' TL. arnika Mıı K * Mo 6/5 B.yogtu T*l fak« 0 212 245 15 93 215 29 74 AYSEL TURİZM Olgunlar sokak 2/4 BakanlıklarANKARA Tel: 417 21 36 Fax: 418 34 69 'turizm BEKAR SOK. a TEL: (0.212) 293 91 95 252 30 39 NO 16/4 BEYOGLU/IST ANBUL