Katalog

19ŞUBAT1995 SAYI 465 Salondaktkıdemlıdınleyenlertumolanbıtenı çok doğal karşılamış gıbıydılerOysa buna hazırlıklıolmayanlar,şaşıranlardavardı ortak dılı keşfedıyordunuz Bu sıcaklık gıderek hepımızı sanyordu Sonra koro çıktı sahneye VVeber'den, Mozart'tan, Wagner'den, Verdı 'den bıldık parçalan, kulağımda uzun sure kalacak bır yorum ve ustunbırteknıkle soyledıler Soloıçınoneçıkan sanatçılardınleyıcısıralannınaralanndankendılerınc yol bulabılıyorlardı, ama kımsenın bır yakınması yoktu Onlar sanatlannı.dınleycnlcr alkışlannı esırgemıyorlardı Çıkarken bır sonrakı hafta ıçın, bıletını alanlardım 15 PAZARIN PENCERESINDEN Bu orkestra çalmalıydı Bundan boyle hercumartesı saat 11 'de Maçka'daolacaktım Cvet, u/un yıllar cumhurıyet kendısının dışındakıkulturlerepeksıcakbakmamiş,gelışıp serpılmelenne pek ızin vermemıştı Bunun haklıhaksı/nedenlen,kuşkusuztartışılabılır Ancakbugun, bundan hareketleTurkıye'nınmodern kultunanun baskı altınaalinmast, yok edılmek ıstcnmesı kabul edılemez Geçmışte olan bıtenı tartujdbılınz, ancak yaşananlan değıştıremeyız Yasananldrabakıpgeçmı:>tebırcumhurıyct kulturu hegemonyasındansozedılıyorsd, bunun bugun kar^ılığı cumhurıyet kulturunu bastırmak değıl demokratık bır kultur ortamı yaratmakolmalıydı Kafka'ya mektuplar etlerı hemen oracıkta yıyıp bitirdıler Kasap, korkusundan et getırmeye devam edıyor Kasaba acıdığımızdan ona yardım etmek için aramızda para topluyoruz Geçenlerde kasap tuttu canlı bır ökuz getırdı Bır daha böyle bır şey yapmaması gerekır Ökuze dört bır yonden saldırıp etlerını dışlerıyle koparmaya başladılar Hayvanın sesını duymamak ıçın dukkânımın arka tarafında yere yaftım ne bulsam ustume orttum Dışarı çıktığımda ımparatoru, sarayın pencerelerınden meydana bakarken gordüm Oysa eskıden sadece ıç avlularda gezınır, dışa bakan bolumlerde gorunmezdı Bırbırımıze "Şımdı ne olacak' dıye soruyoruz Bu ışkenceye ve baskıya daha ne kadar dayanacağız? Kral sarayı, goçebe surulerını kendıne çekmış ama şımdı de bunlardan nasıl kurtulabıleceğını kestıremıyor Kapılan sıkı sıkı kapalı tutuyorlar, eskıden merasımle ıçerıden dışarı gıdıp gelen muhafızlar şımdı demırlı pencerelerın ardında duruyorlar (Anlaşılan) Anavatanın kurtarılmasını bızım gıbı sanatkârlardan, tıcaret erbabından beklıyorlar ancak boyle bır ışı gerçekleştırecek gucumuz yok Ustelık de bız bunu yapabıleceğımızı hıçbır zaman ılerı surmedik Mahvımıza yol açan yanlış ışte budur'" 1916 da (belkı de 1917) yazmış olduğun bu yazıda vahşet ve cehalet karşısında uygar ınsanın sıkıntılarını ne guzel anlatmışsın Aradan bunca zaman geçtığı lıalde boyle saldırılar mal hakhukuk gaspları ne bıttı ne de bıteceğe benzer Cemıyetı Akvam da, Bırleşmış Mılletler de bugune dek senın tanımladığın turde saldırıları onleyemedıler Uluslararası alanda da suruyor bunlar ulusal çapta da Bugun ulkemde yaşayan bır Turk yazarı olsaydın aynı yazıyı rahatça yazabılırdın Okuyan 16 yy de olup bıtenlerı anlamadığına, gunumuzdekı durumu yansıttığına ınanırdı Bugun benım ulkemde vatanımı ılerletecek, gelıştırecek ne varsa tersını yapan, burasını bır Arap çolu memleketıne donuşturmeye çalışan ve bu çabası dışarıdan desteklenenlerın sayıları anlattığın gıbı gıderek artmıyor m u ' Yollarımızı tıkamıyorlar mO Kalelerımızın dıbıne varmadılar m ı ' Bızı boylesıne etkıleyen yazılar yazdığın ve duşundurduğun ıçın sana teşekkur ederız Nur ıçınde yat. 3.E. lstanbul II. Mektup F. Kafka Yahudi MezarlığıPrag 5.2.95 Sevgılı Franz, Sana Ilk mektubumu yazdıktan sonra oturdum Çek tarıhını okudum Habsburglara bıraz dırenlr gıbı olmuşsunuz, ama sonra once onlar, ardından Hıtler ve Stalın'e ezılmışsınız "Şvayk"ın ulusal bır tıp oluşturması boşuna degil Ananenızde saldırgana kafa tutma yerıne, sabırla bekleyıp kulturunuzle dayanma var Prag baharına katılanların sayısının seyredenlerden az olduğu soylenır Burnunuzdan fıtıl fltıl getıren en son komunıst dıktatorlerınıze de bır şey dememış, haklarında şıkâyetçı olmamış kovuşturmaya yeltenmemışsınız Bu tutumunuzu "kadıfe devrım" olarak nıtelıyorsunuz Bız bu açıdan sızden farklıyız Eskıden berı "ıç ve dış mustevlılere" boyun egmez, karşı çıkarız Ananemızde zoru zorla karşılamak vardır1 Bu farkımızı kavradıktan sonra şımdı şoyle duşunmekteyım O oykunu bugun yazsaydın ve bır Turk yazarı olsaydın, o kadar kötumser olmaz yazının sonuna, geleceğe bıraz daha umıtle bakmamıza yol açacak bırıkı paragraf daha eklerdın Saygılarımla 8.E., lstanbul Ve orkestra her hafta çalıyor Bır hafta sonra şet Ionestu Galatı'yı tanımaktan çok mutlu olacaktım Salon da tumuyle doluydu OınleyenlerınarasındaJaponlarbılc vardı Baba Galatı oğlu kemancı Florın'le sahneye çıktı önce Paganını'nınteknıkbakımdanguç, yorum kapasıtesı ısteyen Re Major Keman Bır'Navasçı" coşkusuyla olmasa da, daha deKonçertosu'nudınledık Dınleyenlennuzunalmokratık vesakın bır kımlıkle.kendımııçınde kışlannaGalatılergonuldencevapverdıler, bahıssettığım bır kulturun savunulmasına katılba Galatı gıtannı alıp oğluna eşlık ctmeye başlamaya kararverenlcrdendım Yapılabıleceken mıştı Şef Galatı, konsen Strauss'un valslenyle etkılı savunma konserlerı kaçırmadan ızlemektamamlarkenelındebu kezkemanı vardı Gertı Daha çok dınleyıcı daha çok Çunkubu orçekten son derece ıçten bır yenı yıl kutlaması arkestra ancak dınleyıcisıvarsaçalabılırdı mağan etmıştı bızlere Çok gostenşlı değıldı Bir kültür yaşanıyor belkı, ama sevgı, saygı ve sıcaklık doluydu Ikıncı konserde Sofya Kaval Erkek Korosu'nun programı vardı G amfisıGalatı, 1991'den ıtıbaren Eskışehır nın sahnesı 60 kışılık koro ve senfonı Anadolu Unıversıtesı'nde oğretım orkestrası ıçın çok kuçuk kalıyordu uyelığı ydpmış, Bu alçakgonullu ınOrkestra, eskı Yunan amfıteatrlarında san Anadolu 'ya sadece muzığını değı I olduğu gıbı, sahne ıle ızleyıcılerarabır kulturu, dostluğu,kardeşlığıtas> sındakı boşluğa, "orkestra"ya ınmış, yanbırzcngınlıktı sahneyı koroyabırakmıştı Seyırcıyle Bu konserden de kendımızı daha orkestra neredeyse ıç ıçeydı Konstler farklı ve zengınleşmış hıssederek, kcsalonun yan duvarları boy unca dızılyıfleayrılıyorduk mışlerdı Çokyakındıkonlara AralaVe daha sonrakı haftalar Gulsın rında tek tuk gençler goze çarpiyordu, Onay'dan Beethoven'ın 4 Numaralı ama çoğu ayakta duramayacak kadar Ayaro Konçertosu'nu dınlcnmeye deyaslıydı Boşkoltuklan gozlennekesğer bır yorumu, geleceğe hazırlanan tırıyorlar, sahıplcrı gelene kaCıhat Aşkın ve Yeşım Gökalp, dar kısa bır sureoturuyorlardı sonra lstanbul KonservatuvaAlkışlayanların Bu koro programın sonunu gcn'ndaonyıldırgıtaroğretmentırebılecek mı dıye kuşku duy büyük çoğunluğu lığı yapan Carlo Domenıcomdyabaşlamıstık nı'nın.ıçındeTurkmuzığınden de esıntıler taşıyan "Gıtar, Esas rahatsız edıcı sahnc ve cumhuriyet Kontrabas ve Yaylılar Içın Konsanatçılarla bu kadar ıç ıçe ol döneminin son çerto"nun ılk seslendırılışını maktı.buyubozuluyordu , . . . lstanbullular'aarmagan etmışBızım Devlet Senfonfyı Sajkan lülk tı, Mustafa Suder ve Alı DoBulgar şef Dragomır Nemov kuşağındandı. ğan'dan Strauss'un "Don Kıyonetıyordu önce Anton Dışot, Fantastık Çeşıtlemeler"ı, kovçıktı Yerdarlığındanpıya Onlar için bu sonra Arın Karamursel nosu ızleyıcı sıralarına dayanmıştı neredeyse Ama Sofya cumartesi sabahı Haftada bır konser, kolay deMuzık Akademısı profesorleğıl Mukemmel mı, kuşkusuz konserleri, yüların rınden Dıkov son derece rahatdeğıl Ama orada sadece bır tı Alçakgonulluluguığretıde ahşkanhğıyla bir muzık çalmıyor, bır kultur yagıl.gerçektı Dınleyenlereduyşanıyor Bu kultur de Turkıduğu saygı, muzığıyle bırlıkte ayin gibi kutsaldı. ye'nın kulturu Yetmışyıldayadavranışlarıyla etrafa yaydığı HeDSİ Şefîn rattığı modern kulturu sıcaklık,dınleyenlennıçtenlıBu orkestra çalmalı, bu kulğı, her şeyı klasık konser kalıp konuşmasıyla son tur yaşanmalı larınındışınataşıyor, farklıkı"Bu orkestra çaldıkça derece duygulanmış, banca sesının yennı keman"talıyordu sesBudabaşkaturbırbuyu,beiheyecanlanmışlardı. lerı, makınelı tufek takırtılarının yennı vıyolonselın tıtrekı gerçeğın buyusuydu Sankı A1L 1 ' Â' şımlen, top gurultulennın yensadece bır muzık çalınmıyor, AlKlŞlOYl IÇtetîai. nı nefeslı sazlann gurleyışı aladınlenmıyordu, bır kultur bır ArnO. VlllOT Çok cak, durustluk, kardeşlık, hoşlıkteyasanıyordu Muzığınev" rensellığını, halklararasındakı Çübuk geçmiŞtl. göruyayılacaktı ^ Franz Kafka SELÇUK EREZ l'ıncı Mektup Franz Kafka Yahudı MezarlıgıPrag 2.2.95 Dostum Kafka Geçen hafta ayrıntılı bır özgeçmışını okudum, kışısel sıkıntıların sorunların yetmezmiş gibı ne karanlık ne baskıcı bır ortamda geçmış, ömrun Buna rağmen ne guzel şeyler yazmışsın "Değışım", "Imparatorun Mesajı", "Çakallarla Araplar" oykulerını okuduğumda ne guçlu bır ımgeleme yeteneğıne sahıp olduğunu kavramıştım Ama öyle bır öykun var kı belkı de bugunlerdekı ruh halımı yansıttığından ne kadar beğendığımı bılemezsın' "Eskı Bir Elyazması Kitaptan" başlığını verdığın bu oykuyu ıçımız tıtreyerek, senle ozdeşleşerek okuyoruz 'Anavatanımızın korunması konusunda yapılması gerekenlerı hep gozardı ettık Ama son gunlerde karşılaştıklarımız gerçekten kaygı vencıdır1 Kral sarayının baktığı meydanda bır kaldırım taşı atölyem var Sabah gun doğarken dukkânımı açtığımda bu meydana ulaşan butun yolların sılahlı adamlarca tutulduğunu gordum Bunlar bızım askerlerımız değıllerdı, kuzeyden gelmış goçebeler olduklarına ınanıyoruz Sınıra bu kadar uzak olduğu halde başkente kadar nasıl sokulabıldıklerını anlamadım Her sabah sayıları çoğalıyor Doğaları gereğı evlerde barınamadıklarından açıkta kamp kuruyerlar zamanlarını kılıçlannı, oklarını bıleyerek geçırıyorlar Daıma temız tutulan bu meydanı bır domuz ahırına çevırdıler öncelerı zaman zaman dukkânlarımızdan fırlayıp bu pıslığın hıç olmazsa bır bolumunu kaldırıp temızlemeye çalıştık ama atları tarafından ezılmek ve kırbaçları ıle bıçılmek korkusu bu çıkışlanmızı gıderek azalttı Onlarla konuşmamız ımkansız Dılımızı bılmıyorlar doğru durust bır dıllerı de yok gıbı Bırbırlerıyle çakallar gıbı ıletışım kuruyorlar Kulaklarımızda hep bu çakal seslerı çınlıyor Yaşama tarzımızı, kurumlarımızı ne anlıyor, ne de anlamaya çalışıyorlar Ihtıyaçları olan her şeyı alıp göturuyorlar Mallarımdan bır bolumunu aldılar Karşımdakı kasaba yaptıklarını gorunce halıme şukrettım Getırdığl