Katalog

20K.ASIM1994.SAYI452 TOPLUM 5 nı/'debırya/.arlar merkezi, evıoluşturabilirsek, lsveçli yayımcıları çağırarak, bölge edebiyatını tanıtabilır, ilgilerinin artmasına katkıda bulunabiliriz Aynı şekilde, Türk yayıncılar da diğer ülkelerin yazarlarını tanıma olanağı bulurlar Biz bu gemi gezisinde, ışte böyle grupları birbiriylebuluşturarak olumlu bir işlevi yerine getireceğiz. • "Islanhul'Ua, Büyükada'da biryazarlarevi" 1989'da ya da I988'de sanıyorum, Istanbul'daydım. TYS'den Cengiz Bektaş'la birlikte Büyükada'ya gittik. Trajik bir şekilde öldüğünü öğrendiğim, o zamanki Adalar Belediye Başkanı Recep Koç'la görüştük. O zaman, bir IsveçTürk merkezi oluşturmak için birlikte çalışmaya karar verdik. Evin projesini Bektaşçizdi. Daha sonra finansmanın nasıl olacağı vs. konusunda çeşitli sorunlar çıktı. Proje unutuldu demeyeceğim ama, şimdilik rafa kaldırıldı. Bana kalırsa tstanbul, çeşitli kültürlehn buluştuğu çok uygun bir merkez. Burada böyle bir ev son derece yararlı bir işlevi yerine getirecektir. Bu konuyu, gemıdc yeniden açacağım. Özellikle, görüş belirtme özgürlüğünün her an daha önem kazandığı bir bölgede böyle bir merkez çok yararlı olacaktır. Biliyorsun, bir süre önce TYS yönetiminden Oktay Akbal, Demirtaş Ceyhun ve Türk PEN'inden Sezer Durıl buraya gelmiştı. Onları Gotland'daki Yazarlar ve Çevirmenler Merkezi'nde ağırladık. Böyle bir merkezin nasıl çalıştığını gösterdik. Sanırım olumlu bir izlenim edindiler. Gotland Valisi Torsten Andersson, bu merkezin bir kardeşinin lstanbul'da olmasından büyük mutluluk duyacağını içtenlikle belirtti. Gotland Türkiye ile doğrudan bir bağlantı kurmaİc istiyor. # tsveç Yazarlar Birtiği'nin uluslararası özelliği Üyelerimizin önemli bir bölümu, başka dilde yazıyor. Bunda garip bir şey yok. Üyelerimizin yaklaşık yüzde 10'u, başka kültürlerden geliyor, aynen sen gibi. lsveç nüfusunun yüzde 10'u da ülke sınırlan dışında doğdu. Bız, tek bir dile kapanan bir yazarlar birliğınin, ölü bir örgüt olduğu görüşündeyiz. Canlı bir yazarlar birliği, farklı kültürlerden gelenleri bir araya getirenidir. Çünkü kültür dediğimiz, farklı kültürlerin bir araya gelmesindenoluşur. Buçoğulculuk, bizım örgütümüzü güçlendirdi, zenginleştirdi Biz bundan gurur duyuyoruz. Bildiğin gibi, bize üye olabilmek için, hangi dilde olursa olsun, iki kıtap yayımlamak vc bu ülkeye yerleşmiş olmak yeterli. Burs alabilmek için kitap pazarının her yazar için zorlu bir pazar olduğunu düşünerek lsveç vatandaşı olma koşulu da yok. Bu konuda şunu söyleyebilirim: lsveç, dünyada Kürtçe kitap yayını bakımından birinci durumda. Üyelerimiz arasında da Kürtlerin sayısı çok. Dünyanın birçok ülkesinden Kürtçe kitap bulabilmek için bize başvuruyorlar. # "Karadeniz'in Dalgaları"na Türkiye 'nin katktsı" Bu gezirun hazırlık safhasında, birçok ülkeyle yazıştık. Türkiye'dekidostlardan çok olumlu karşılık gördük. Bizim en temel görevimiz.görüşbelirtmeözgürlüğünükorumak, ona sahip çıkmaktır. Bu konuda açık oturumların, tartışmaların serbestçe yapılması gereklidir. Ne yazık ki bu konuda, demokratık haklarını kullananlara karşı yasalara bağlı olarak baskı yapılmakta, tepki konulmakta Bunu derken yalnızca görüşlerini bel irttik leri için son derece kuşku vericı gerekçelcrle gözaltına alınan yazarların, ozanların varlığına değinmek istiyorum. Hiç kuşkusuz, apaçık teröristlere karşı gerekli işlemlerin yapılmasına karşı değilim; ama terörizmle görüş belirtme özgürlüğü arasına kaygan sınırlar konulmasına karşıyım. Resmi Türkiye'de, devletle aynı görüşte olmayanlann, bir çeşit "düşünce teröristi" olarak görüldüklerine tanık oluyoruz. Biz böyle bir şeyi asla kabul edemeyiz. Birey olarak yazann, toplumu kalkmdırmak isteyen sivil olgunluğunu, her olayda tek tek ve ısrarla savunmak zorundayız. Bu nedenle birçok kez örgüt olarak tepki göstermekzonmdakaldık.Birolumlugclişme, Türkiye 'nin buradakiyeni büyükelçisi sayesinde bu konuları, açıkça tartışma olanağı bulabilmemiz. Böyle bir şey, daha önce söz konusu olmamıştı. Bu, ileriye doğru atılan bir adımdır. Her defasında görüş birliği içinde değiliz ama, açıklık ve karşılıklı görüşebilme, yine de önemli bir aşamadır, demokratik bir tavnn belirtisidir. Kendisi bize çok büyük destekte bulundu; projemizin kalkınması için çok yararlı oldu. Bu konuda büyükelçiye çok teşekkür borçluyuz. lnsanlann birbiriyle açık diyalog kurmasının, saldırganca davranmamasının önemi büyük. Saldırganlık, hiçbir zaman herhangi bir değişiklik getirmez. Eğer bu proje, herhangi bir şekilde, resmi Türkiye ile dıyaloğun kurulup gelişmesine katkıda bulunursa, bizim için çok sevindirici olacaktır. ^ CURMANDAN BIR ŞİİR Ben ve Ötekiler Uzun süre inandım varlığına iliklerıme dek \ Birnoktayavannanın.bir amaca ulaşman ın; Yalnız bana özgü birgerçek sandım. Ama şimdi an lıyorum •, yaşamın anlamım, \ Başkalarınanedenlibağh olduğumu, Başkalarının koşullarım paylaşma zorunluluğunu Vekimliğimin, başkalarıyla birlikte doğduğunu. tşte buyüzden ben kendimi topulhizmetineadadım. , , Ben imtiyazlı bu ülkenin imtiyazlı bir vatandaşıyım Bu olağandışı ülkede, olağandışıbiryaşamımvar, Konum bunun la ilgili, hem tsveç 'te oturup hem de pasaportumuyakmak Ya da haritan ın herhangi birnoktasına taşınmak, Ahlkârı değilderim. amabuZenginler Kulübü 'ndeyaşadığıma tanıkltketmek televizyonda yoksul ülkelerin yoksulluğunu görmek Acıversebile, genehaklı çıkarıyoryazarlıkmesleğimi. Çev.Lütflözkök "Çağdaş ts veç Şiiri''. Yeditepe Y. Istanbul. 1973. kitabı yok. Sorunca yayıncılar, bu tür yazarların Isveç'te okuru olmadığını söylüyorlar. Oysa yalnızca burada yetişmiş, tsveççeyi anadil yapmış Türkler yeter Aziz Nesin'in kitaplarını sattnak için. Azi/Nesin'i 33 dili konuşan halklar seviyorlar. Şimdi, nihayet, küçücük bir yayınevi sayesinde onu Isveççeye kazandırabileceğiz. Eğer Ege'de, Karade İstanbul'dayapılan ön toplanttya katılan birgrupyazar. Gemideki ünlüler Türkiye'yi tcmsil eden yazarlar eğer son anda bir değişiklik olmadıysa listede şöyle yer aldılar Gülten Akın, E n b Batur, AUol Behramoğlu, Cengiz Bektaş, Erhan Bener. AHCengizkan, Sezer Duru, Burhan Günel, Özdemir tnce, Alpay Kabacalı, Suat Karantay, Şükran Kurdakul, MarioLevi, Herkül Millas, Murathan Mungan, Aziz Nesin, Orhan Pamuk, Feridun Şehri, Affar Timuçin, Beklr Yıldız, Can Yöcel ve Kemal Özer. Diğer ülkelerin y azarlan arasında, bizim ilk bakışta gözümüze çarpan tanınmış adlar şunlar BlagaDimitrova, KonstantinovaTrendaflktva (Bulgaristan); U we Frisel, Arzu Toker (Almanya); Tanassis Valtinos, Antonls Sam arakis (Yunanistan); Adrian Popescu, Mircea Dinescu, Dinu Adam (Romanya);Oleg Tchoukhontsev, Georgi Bulatov (Rusya), Jan Myrdal, Peter Curman, BengtErik Hedln (lsveç). lsveçli yazarların listesinde.Türkiyeliyazarlardan Turhan Kayaoğlu, ozan Özkan Mert, Kürt yazar Mehmet Uzun, Yayuncı ve ozan Fred Ellfsson da var. (Bu satırların yazarı, lsveç Yazarlar Birliği'nin çağrılısıydıama, iki hafta çeşitli sorumluluklarından kopamadığı için katılamadı.) tsveç ekıbinden ilginç bir isim isc Boris Pankin. Pankin, Gorbaçov zamanında ü lkesinin lsveç' teki bUyükelçisiydi; generallere karşı çıktı. Sonra dışişleribakanı oldu. Yeltsln başa geçince onu Londra'ya büyükelçi atadı. Daha sonra da istifaya zorladı. Pankin Stockholm ve Moskova'da yaşıyor, anılarını yazıyor. 12.000 tonluk"World Renaissance" adlı Yunan gemisinin; Pire, Odessa, Köstence, Varna, Istanbul, izmir, Selanik seferinde gündemdeki konular: "Tarihte ve Mitolojide Karadeniz", "Vikinglcrin Miklagârden (Istanbul) Yolu", "Geçmişimiz ve Geleceğimiz", "Kültür Başkentleri: Avrupa'nın Kültürel Boyutlan", "Konuşma özgürlüğü"," Yayın Haklan", "Ulusçuluk, Kültürel Kimlik ve Ulusal Edebiyat". Çeşitli ülkelerin edebiyatını tanıtan geceleryapılacak. Türk gecesinin 19kasımcumartesi (yanidün)gcmi istanbul'dan Izmir'egiderkenyapılmışolması gerekiyor. "Karadeniz'in Dalgalan", söz konusu üç denizde kıyısı olan ve olmayan şu ülkelerin yazarlaruıı kapsıyor (Parantez içindeki rakamlar katılan yazar sayısını gösteriyor. Karikatüristleri ve tiyatro sanatçılaı ını da yazar başlığı altında saydık): Abhazya (3), Bosna (1), Bulgaristan (29), Mısır (1), Estonya (10), Farö Adalan (5), Finlandiya (7) Gürcüstan (3), Almanya (16), Yunanistan (53), Grönland (4), İzlanda (5), Israil (2), Litvanya (19), Letonya (10), Moldavya(5),Hollanda(l), Norveç (10), Filistin (2), Polonya (11), Portekiz (1), Romanya (33), Rusya (34), Sırbistan (2), lsveç (58), Isviçre (2), Türkiye (23), Ukrayna(31),ABD(2)ve Vietnam(3). Galata Köprüsü 'nün bu çok eski kartpostalıyine aynı kkapçıktan.