Katalog

Binlerce yıl önce başlayan insanın dünyayı keşfi diğer gezegenlere sıçramayı bekliyor. İNSANOĞLUNUN BİTMEYEN YOLCULUĞU eçmişin büyük kâşiflerinı düşünün, Macellan'ı, Kaptan Cook'u, Kristof Kolomb'u. Daha du geriye giderck Vikingler'i, Fenikeli, IVİLSırlı adsız deni/cileri gözünü/ün önüne getirin. Hepsının ortak özelliği ya ticaret ya da dünyaya acılmak ıçin amansız dürtüyle gcmilerini tanıdık sulann ötesine sürüklemiş olmalan. İlk ve gerçek "Büyük Kâşifler" Kolomb'dan, Cook'tan uzun yıllar önce yaşamıştı . Onlar "Homo erectus" dediğimiz ilk insanlardı. Bugün onları, ilkel yüzlerinden dolayı Marco Polo ve Amundsen gibi ünlü kâşiflenn yanında mü/eyc yerleştirmede tereddüt ediyoruz belkı. Oysa onlar Çin'i, Endonezya'yı, Hındistan'ı, Avrupa ve ilk ülkeleri olan Afrika'yı önce keşfetmişlerdi. Bugün dahı nasıl bir yol kullandıklan, yeni bir yere ne kadar zamanda gittikleri vc nedcn Afrika'yı tc'rkcttikleri tam olarak aydınlığa kavuşmadı. Bilinıneyene yapılan bu u/ak yolculuk nasıl başladı ve Afrıka sınırlarının ötesine ilk olarak geçenler kımlerdi? Atalan G mız milyonlarca yıl Afrika'nın kuzeyinden güneyine yürümüşlerdi. Onlar Afrika'nın "Savan" iklimine bağlıydı ve bu bağlılık değişik iklim arayışını durdurmuştu. Fakat bir milyon yıl önce 'sihirli' bir değnek herşcyi değiştirdi. İklim değışikliği dünyada büyük çevre değişiklıklenne neden oldu. Büyük bir buzlanma yaşandı vc kıtanın kuzeyı buzla kaplandı. Sonuç olarak dünyanın doğal köprülen oluşfu ve tropik ormanlar birçok yerde seyrelerek göçe olanak veren uzun koridorlar oluşturdu. Daha da ilgınci Kuzey Afrika'nın yeşile dönmcye başlamasıydı. Bu yeni alanlar otçullara çckicı gclecek kadar çok bitkiyle donandı. Otculları insanlar izledi. Avlayacakları hayvanlan ve sebze alanlannı izleyen insanlar bir gün kendılerini Akdcniz sahıllerınde buldular. Artık Akdcniz kıyı şeridini izleyerek Ortadoğu'ya gidebilirlerdi ya da batıya Cebelitank boğa/ına ulaşabilirlerdi. Tabiı kı bu yapılan tek göç değildi. Diğer gruplar Kı/.ıl Dcniz'in doğal köprülerinden hâlâ yeşıl olan Arabistan'a ilerle diler. Yeraltından çıkanlan av aletlerine ve fosillere dayanarak Asya'ya Çin'e ve Endonezya'ya yürüdükleri tahmin ediliyor. Gerçekte avcılar Afrika'yı terkettiklerinin farkında değillerdi. Yeni alanlara göçler yavaş yavaş gerçekleşti, nesilden nesile sürüp gittı. Bazen bir vadide başka bir yere gidene kadar yüzyıllarca oturdular ve bu yolla Avrupa keşfedildi. İlk avcılar Doğu'dan gelerek Anadolu'yu geçip Avrupa topraklanna bir milyon yıl önce ayak bastılar. Bu ilk Avrupalılar hakkında çok az bilgimiz var. Fakat herşey onlann bir düzine insandan oluşan kabileler halinde organize olduğunu ve mükemmel avcılar olduklanndan bizonlan, geyikleri ve fılleri öldürdüklenni kanıtlıyor. Aynca bulunan fosiller, doğal sığmakları ve mağara ağızlannı kullandıklannı gösteriyor. O zamanlar Homo Erectus'un sağlıktart haberi yoktu ve kamplan çok pis ve kötü durumdaydı. Muhtemelen ölülerini de gömmüyorladı. (ölü gömme alışkanlığı yüz bin yıl önce modern "Homo Sapiens" düşünmeye başladığında orta ya çıktı.) Bu karakteristik yaşam şekli Avrupa'dan Çin'e uzanan koloni gruplannda ortak bir özellikti. Fakat Homo Erectus nası! görünüyordu? Elbette çok korkunç. Geriye çekilmiş bir alın, basık ve aşağıya doğru genişleyen bir kafatası, gözlerinin üstünde birbırinden aynk kemik çıkıntılan. öne doğru uzanan iri bir yüzü vardı Homo Erectus'un. Dişleri sağlamdı ama çenesi neredeyse yok gıbiydi. Vücudu hemen hemen bizimkilere benziyordu, sadecc biraz daha kaslıydı. Kâşiflerin hiçbiri yanlannda daima kazanan bir takım olmadan keşiflerini yapamazdı. Kolomb ve Cook keşiflerini yaparken, yanlannda ismi geçmeyen uzman bir grup vardı. Aynı şekilde prehistorik avcılann kabileleri de birbinne sıkı sıkı bağlı bir gruptu. Güvenebilecekleri tek şey arkadaşlannın işbirliği ve birkaç gelişmcmiş araçtı. Bu kadarı bile onlann denizler ve karalar boyunca sonu gelmeyen yolculuklara girişmelerine yetti de arttı. DERLEYEN: ESMA ERDOK 24 C U M H U R İ Y E T DEROİ 1 5 A Ğ U S T O S 1993 SAYI 386