Katalog

Futbolda yenilenme arayışı Ajax'a benzemek, çüldükçe, uzun erimli çabalar ve zora koşulmak niçin gcreksinilsin ? Beşiktaş'ın kendi altyapısından profesyonel kadroya aktardığı genç oyunculann sayısı güç geçtikçe azalıyor. Genç takımdan ilk 16'ya giren oyuncu sayısı bu yıl üçe düştü. öbür yandan Beşiktaş'ın minik, yıldız ve genç takımlan geçen yıllardaki çckiciliğini yitirirken, son iki yılda çekim merkezinin Galatasaray'ın altyapısına kaydığı görülüyor. Aileler artık çocuklannı iîkin Galatasaray altyapısına götürüyorlar. Galatasaray'ın popülaritesindeki bu artış, altyapıya verdiği öneme güven ve genç oyunculann özelliklc Feldkamp dönemindeki parlak çıkışı yüzünden olmalıdır. Tek başına Okan'ın geçen yılki parlak çıkışının ve daha 18 yaşında ulusal takıma girişinin bile bu eğilimi güçlendirdiği, pck çok genci ardından sürüklediği söylenebilir. Şu sırada da Galatasaray'ın altyapısında 1020 yaş arasındaki altı takımda toplam 200 genç futbolcu bulunuyor. Yazlan açılan futbol okullanna da 800 küçük öğrenci katılıyor. En büyük futbolcu ordusunun Galatasaray'da oluşu da bu takımımızin bugünkü başanlanna ışık tutabilir. Şimdi içinde bulunduğumuz sezonda oluşturulan" 26 kişilik kadroda da 7 futbolcu Galatasaray'ın Son on yılda altyapıya v*rdlğl ttnaml* alvrllan B«f IkUf aon dttnomd* 'hazır oyunou' tranafmiyla uyrfladı. BUIant (aolda), S«rg*n (aaftda) v« Tugay (altta) aMyapı UrUntt yıMular. öneticilcri, gcrek kulübün, gerek futbol takımının yaşamakta olduğu sorunlann ardından, Beşik1 taş'ın Ajax a benzeyeceğini, daha doğrusu, bunun amaçlandığını dile getirdilcr. örnek alınan kulübü futbolseverler çok yakmdan biliyor. Benim kuşağımın ilk gençlik yıllannın da 'rüya takımı'. Yatılı akşamlanmızın başlıca tutkulanndan biriydi Ajax'ın Şampiyon Kulüpler Kupası'na art arda üç yıl uzanan maçlannı izlemek. O güne dek öylesi görülmemişti! Ajax bugün de kulüplerimizin onun gibi olmayı amaçlayacaklan kertede örnek bir kulüptür. Hele Beşiktaş gibi yıllar boyu süren yurtiçi başanlardan sonra önemsenmesi gereken bir durgunluk içine giren bir takımın yenilenme doğrultusunu böyle belirlemesi kuşkusuz anlamlıdır. Kısacası, tanı yerindedir; sorun tedaviyi doğru yapabilmekte... Şu var ki, Beşiktaş çok olumlu bir düzeydeyken bu tıkanıklığa düştü. Ajax'ın başlıca özelliği, altyapısında çok iyi temel eğitim gören çok sayıda küçük ve genç oyuncuya sahip olmasıdır. 818 yaş arasındaki 160 futbolcu çeşitli yaş gruplannda on takım oluşturuyorlar. Hollanda'nın dünya futbolunun önüne sürdüğü inanılma7 çokluktaki futbolcu, işte bu kaynaktan yetişiyor. Van Bastcn ve Bergkamp, bunların son yıllardaki en dcğerli iki doruğu.. Futbolun sıradan bir oyun olmadığını en iyi onlar anlatıyorlar. Aynca, futbolcu olmaya engcl alışkanlıklardan arındınlırken, büyük titizlikle eğitilcn bu gcnçler arasından yetişen tam 70 futbolcu, bugün Avrupa'da çeşitli ülkelerde oynuyorlar. Hollanda ulusal takımında da en kalabahk topluluğu, sözgelimi PSVEindhoven ya da Feyenoord'lu oyuncular değil dc, sıralamadaki ycri son yıllarda onların altında bulunan Ajax'lılar oluşturuyor. Y Bizde de aslında Beşiktaş, Ajax'ın altyapı düşüncesiyle örtüşen bir anlayışı yıllarca koruyabilmişti. Ne ki, Beşiktaş'ın, sözgclimi Galatasaray gibi u/.un erimli bir amaclar bütününü programlayamadığı görüldü. Demek ki kısa erimli başarılarla yetinegelmişti. Amaçlar kü10 kendi altyapısından geliyor (yüzde 27). Adnan Polat da bu konuyla ilgıli açıklamalannda, takımın en önemli yıldızlanndan Tugay'ın on dört, Bülent'in on yaşından beri Galatasaray'da bulunduğunu özellikle kaydediyor. Aynca Mert, Okan, Mustafa, Cengizhan ve tbrahim genç takımdan gelen öbür oyuncular. Bu yıhn en parlak oyuncusu olan Suat'ın da bütün gençlik dönemini Galatasaray altyapısında geçirdiği bu arada belirtilebilir. Tabii bir de altyapıda Feldkamp gibi çok büyük bir futbol adamını bulundurma ayncalığı var... Doğan Koloğlu, Ajax'ın altyapı eğitiminden geçen genç oyuncularda, "Ajax tipi futbolcu kişiliği oluşur," diyor. "Yani çok iyi bir teknisyen, çok çabuk, güçlü ve dirençli olurlar. Futbol sanatı için değil, kolektif randımana dönük yaratıcılığa yönlenirler... Ajax futbol takımlan topa olan uyum ve uygulama cabukluğu ile övünürler... Karar verme, zamanlama, kişilik, inanç ve mücadelelerde ısrarcılık ile oyuna asılma ilkesi .ağırlık basar. Disiplin ve fedakârlık dcvamlı olarak istcnir..." Bülent, Tugay, Mert, Okan, Mustafa ya da Cengizhan: Güç, direnç ve uygulama çabukluğu: Topa en çok uyum, tek pas alışkanlığı: Bireysel, karar veme yeteneği: tnanç ver olağanüstü özgüven: Oyunu kazanma isteği: Doksan dakika mücadele ve amansız pres: Galatasaray'a özgü futbol düşüncesi. Bu düşünce karşısında Sergen, Yusuf ya da Mutlu hangi eğilime ve kültüre karşılık geliyorlar? Ustelik Beşiktaş sezon başında genç oyunculannı kadroda tutmak yerine clden çıkannak gibi, doğrusu güç kabul edilebilir bir yola gitmişti... Fenerbahçe, Trabzonspor ve Beşiktaş yenilikçi bir atılımı kendi altyapılanndan başlatarak dört dörtlük biçimdc kurma yoluna gitmezlerse, Ajax'a benzemeyi bir yana bırakıp ilkin Galatasaray'a benzeme sorunuyla karşılaşacaklardır ki, bunun da göstergeleri şimdiden belirmektedir. Kaldı ki, Ajax'a benzemek bu yıhn buluşu. Galatasaray Jupp Denvall ile birliktc 1984 yılında girdiği atılım sürecinde daha yakından tanıdığı Alman kulüplerini örnek almıştı. Sözgelimi, bunlar arusında Bayern Miinih ilk sırada belirtilebilir: Altyapı üretkenliğinde dönemin en başarılı kulübü... Dervvall o günlerde yerleştirmeye çalıştığı sistemin ipucunu ise şöyle tanımlıyordu: "Ancak sonuçta, şov ve atraksiyon değil, kitleleri büyülcycn klasik anlamı ile futbol, yani teknik, taktik vc mücadele ipi göğüsleyecektir." Aynca o günlerde temeli atılan seçici adam adama savunma ile alan savunmasını birleştiren taktik ve teknik değcrler ile pres ve 90 dakika mücadele düşüncesinin Galatasaray'da yaklaşık on yıl sonra bugün süreklilik kazandığını görüyorsa eğer, kuşkusuz seviniyordur Denvall. Nc denli övünse azdır. Feldkamp ile tam oturan şimdiki düşüncenin ve Galatasaray gerçeğinin kaynağında o varçünkü. A DERGİ19 ARALIK 1993 SAYI 404 C U M H U R İ Y E T