Katalog

DOĞADA YAŞAM H A L D U N A Y D I N G Û N Kayalara tırmanırken Y üksek dağlarda dcğil dc, şehrin yakınlarında, bir haf'tasonu tatilindc yapılıveren kaya tırmanışlurının en ilginç ö/clliklerinden birı dc insanı gerçeküstü bir ortama bir anda götürüvermcsidir. Birkaçsaat önce sıcacıkevini/dençıkmış,birkaçdakika önce dc arkadaşiannızla kayanın dibindcki çayırda şakalaşıyorsunuzdur. Tırmanış başlayıp da yerden biraz yükseldikten sonra artık tüm dikkat parmak uçlannda, gcrilmiş kaslarda, ipin harcketindedır. Duygulanım çok saşırtıcıdır, uzun bir dağ gezisinin içinde alışa alışa, zorlu bir zirveye ulaşmaya ben7çmc/ tcknik kaya tırmunışları. Zorlu birhamletambirruhsalşokgibigelırinsana. Asağıdakilerinsadecebirkaçmetre u/ağınızda, gene aynı ncşeyle sohbetlcrini sürdürmelcrindc inanılmaz bir ijeyler vardır. Kaya tırmanışları yaparken, kas gücü kadar insanın duygularına da hakim olması gerekmektedir. Bunun için de, öncciikle kaya tırmanışlarınıncn temel noktalanöğrenilmelidir. Kaya tırmanışları yapabilmck ıçin ip, sikkc, karabin gibi emniyet almada kullanılan gereçler dışında çok fa/la ö?el bir eşya gcrekmemektedir. Doğal olarak ö/el kaya tırmamş. ayakkabıları vardır. Bunlar ayağa çok sıkı oturan, bale ayakkabısının altına çok güçlü bir kauçuk geçirildiği izlenimi uyandıran ayakkabılardır. Tırmanış. zorlaştıkça bu ayakkabıların yaraüığı fark o oranda artmaktadır. Ancak biraz sonra değineceğimiz basit tırmanışlar için, ayağa iyicc oturan düz spor ayakkabılar iş görccckniteliktcdir. Seçilecek giysilerin kayalardaki sürtünmclcrc dayaniklı ve harcket yeteneğini kısıtlaınayacak türde olmalan gerckir. Dar bir blucjcan son derece kötü bir seçim oluijtururken, her türlü eşotmanişgörmektedir. Tırmanışın en önemli prcnsibi, bu eylcmin kollarla dcğil de bacaklarla yapılacağıdır. İnsanın kolları kendini uzun süre taşıyacak yapıda değildir. Bu yüzdcn tınnaniijin tıpkı duvara dayanmış bir mcrdivcnin çıkılması gibi yapılması geıckmcktcdır. Tüm yükü bacaklar kaldırırken eller sadecc vücudun dengcdc kalmasını sajllar. Ikinci önemli prensip ise ünlü Üç Nokta Kuralı'dır. İki el ve iki ayağımızi toplanı dört nokta olarak dü^ünürsek, tırmanışın herhangi bir anında bunlardan en az üçünün kaya ü/crindc sıkıca tutunuyor olması gerckir. Daha açık bir dille söylemek gerekirse, iki ayağımız kayaya sıkıca basarkenyeni birtutamakaramak içinsadece bir tek elimi/i durduğu yerden ıızaklaştırır, yeni bir tulamak bulduktan sonra onuiyicctutar, ancak ondansonraki bir ayağımı/ı, ya da diğer elimı/i yerinden kaldırınz. Bıınun nedeni. her an basılan ya da tutulan bir noktanın kopabilcceğidir. Üç noktasından birinin kopması dıırumunda tırmanıcının kalan ikisıylc dengesıni koruyabilmesi, çok daha kolaydır. Tırmanırken gövdcnin daiına kayadan u/ak olması gerekir. Ancak accmi tırmanışçılar pek çok kez kayaya iyice yapışıp, tüm görüş olanaklarını yitirirler ve çok kolay tutamak ve basamakları göremedikleri için de başarısız olurlar. Kayadan açık olup tırmanılan yüzeydeki tüm ayrıntıyı iyice görebilmek gerekir. Sıkça düşülen hir başka hata da çok yüksekteki tutamaklara uzanmaya çalışmaktadır. Bu kolayca yorulmaya neden olabilir. Zorlu bir hamleyle yükselmek yerine aynı yeri iki küçük ama kolay hamleyle geçmeye çalışmak Tırmanifın en önemli ilkasl, bu «ylamln kollarla ö»i», bacaklarla gerçaklaştlrllmeaidir. ta t'ayda vardır. Bunun için dc insanın hemen yakınındaki tutamak ve basamaklarıarayıpbulması gerekir. Bir tutamak ya da basamak seçildiktcn sonra vücudun yükü hemen verilmez. Önce bunların sağlamlığı araştırılır. Elle ileri geri itmek, hafifçe vurupsesinden kayanın kırık olup olmadığını anlamayaçalışmak.ağırlığını.denemek için tedbirli bir jekildc verip geri almak bunlardan birkaçıdır. tyicccmin olduktan sonra vücut ağırlığı o noktaya aktarılır. Bir de, 56 metre üzerinde tırmanışlar yapınak son dcrccc tchlikcli olabilir. İp tekniği isc, bu sayfanın sınırlarına sığamayacak kadar çok bilgiyi ve bunların bizzat 'bir bilcn'den öğrenilmesi gcrektirmektedir. Ancak kendini iyi yürüyüşçü olarak yctiştirmek isteyen herkesin yukarıda değindiğim çok temel noktaları bılmesi faydalldır. Çünkü doğa içinde yapılan uzun yürüyüşlerın herhangi bir anında, geri dönüleme/ bir yerde, kayanın tırmanılması /orunlu olabilir, sağlam ve küçük kayalar hiçbir emniyet faktörü kullanmadan sadece spor için kaya tırmanışları yapılabilir.4 • SAPANCA v« POYRAZLAR GÖLÜ 1112 Mayu T.P. Konaklama+Ulaşım+Rehberlik 275.000 TL. • BARTINAMASRASAFRANBOLU 1819 Mayıı T.P. Konaklama+Ulaîim+R«hber1ik 300.000 TL • HATTUŞAŞAMASYA 1720 Mayt» Y.P. Konaklama+UlasırmRehberiik 475.000 TL. • ANTALYATOROSLAR 1726 Mayı* "Kültür D o ğ a F o t o ğ r a f T u r u " T.P. Konaklama+UlaîinuRehberilk 900.000 TL BAHAR GELDİ DOGA KENDİNİ YENİLİYOR YA SİZ ! GÜNÜBİRLİK YÜRÜYÜŞLER 1 [ BOLU KAPIORMAN DAĞLARI Beykoz M Şevket Paşa Köyü 30 km. Gebze Ballıkayalar 20 km. Her hafta sonu KAPIDAĞ YARIMADASI Erdek Bandırma Yürüyüşü ÇILINGOZ ORMANLARI Çadırda Konaklama KERPE, KAPIDAĞ, BALLIKAYALAR ÇATALCA ISTRANCA ORMANLARI gozilerimlz d e v a m ediyor. Ayrıntılı bilgi burolarımızda HEZRHAFTASONU Dağ Bisikleti Sülüklu göl Çııbuk gölü Ormanlar arasında 30 km. Köy evinde konaklama 200.000. TL. 45 Mayıs 1012 Mayıs Köy evinde konaklama 250.000. TL. 1819 Mayıs Çadırda konaklama 200.000. TL. DİA GÖSTERİSİ "TÜRKİYE DAĞLARI" 27 MAVIS 13.00 CUMHURİYET DERGİ 28 N İ S A N 1991SAYI 2 8 8 TAMZARA TURIZM Tei: ( l ) 151 98 64 27