Katalog

H A L D U N DOĞADA YASAM A Y D I N G Ü N Kurallı kayalann İngilteresi'nde Küçük bir kayanın bile kayda kuyda bağlı olduğu bir ülkede, acaba yüz binlerce üyesi bulunan binlerce küçük dağcılık kulübü, netüryasal zorunluluklaraltındanasılişliyor?.. Inglltere'de kayalar kurallara bağlı, kulüpler Ise serbesttlr. yılında, soğuk bir mart pazarında, Manchester yakıntırmanmaya gitEn yüksek yeri 15 metreyi geçmeyen, uzunluğu 250 metre civarında olan bir kaya bandıydı burası. O soğuk ve yağışlı havaya rağmen en az 10 ekibin tırmanış yaptığını görmüştüm. Arkadaşım John Belton, güneşli ve sıcak bir bahar günunde burada her tırmanıştan önce sıra beklemek gerektiğini söylüyordu. Bunu kanıtlamak ister gibi de kayalann giriş kapısında (Evet gerçekten de kayalık bölgeye girilen yerde bir kapı vardı) bulunan yazıyı gösterdi. Burada tırmanıcıların kayaya zarar vermemek için sadece takoz kullanmaları söyleniyordu. Her hafta yüzlerce insanın tırmanış yaptığı bu kadar küçük bir kaya parçasının eğer kayanın çatlaklarına çekiçle sokulan "sikkeler" ya da daha beteri, doğrudan Mountain Bikes kaya yüzeyi delinip vidalanan "boltlar" kullanılarak tırmanılırsa kısa sürede enkaz haline geleceği ve tum güzelliğıni yitireceği çok açıktı. Bir Türk olarak bizim için çok ilginç olabileceğini düşünerek bu yazının bir fotoğrafını çekmeden ayrılamamıştım. Küçücük bir kayanın bile kayda kuyda tabi olduğu bir ülkede acaba yuz binlerce toplam üyeleri olan binlerce kuçük dağcılık kulüpleri nasıl işliyordu; ne gibi kanuni zorunluluklar altındaydılar? Geçen ay yaptığım bir ziyarette bu konuyu arkadaşım John Belton ile uzun uzun konuşma olanağını buldum ve sonuçta öğrendiklerimin bizim için de anlamlı olabileceği izlenimini edindim. Çünku belli başh buyuk dağcılık ve doğa sporları kulüpleri dışında kalan binlerce kulup hiçbir yasaya bağlı olmayıp resmi anlamda da mevcut değillerdi. Bunun ne anlama geldiğini kavrayabilmek için Türkıye'deki duruma bir göz atmak gerekiyor. Eğer yurdumuzda bir dağcılık kulübü kurmak istiyorsanız bunun mümkun olmadığını görürsünüz. Türkiyp'deki yasalara göre sadece dağcılıkla ya da doğa yüruyüşjeriyle uğraşacak bir kulübün kurulması olanaksızdır. Bunun yerine pek çok dalda etkinlik gösteren spor kuluplerı içinde "bir dal" olarak organize olunabilinir ya da Dernekler Yasası esaslarına göre faaliyet alanı "dağcılık" olan bir dernek kuGÜNÜBİRLİK TURLARI rulur (Ankara'daki Anadolu Dağcılar Birliği gibi). Dernekler Yasası, anladığım kadarıyla hâlâ 12 Eylül'ün ruhunu içinde barındıran ve derneklerin kurulmamalarını, kurulmalarına tercih eden bir yasa. Bunun açık bir kanıtı da son 10 yılda benim bildiğim, sadece Uç doğa sporları derneğinin kurulabilmiş olması. John'un on üç yıldır üyesi olduğu kulübün tam 70 üyesi var. Çoğunluğu Manchester civarmda oturan insanlardan oluşuyor bunlar. Her yıl kendi genel kurullarını toplayıp küçük bir yönetim kurulu seçiyorlar ve yılda 12 sterlin aidat ödüyorlar. Bu'para üç ayda bir çıkartıp üyelerine dağıttıkları küçük bir bültenin ve gene kendi içlerindeki haberleşme için gerekli posta masrafını karşılamaya yarıyor. Kulüp üyeleri her yîl büyük bir toplantı duzenliyor. Bu genellikle Uç günlük bir hafta sonunu kapsayan ve dağlık bölgelerin birinde ucuza anlaşılmış bir otelde oluyor. Bu yıl kırkıncısı yapılacakmış bu toplantıların. Kulübün ortak hiçbir malzemesi yok. Türkiye'deki pek çok kulübün sonunu hazırlayan "malzeme paylaşma sorunlannı da" bu yüzden yaşamıyorlar. Sadece tum varlıklan kendi kulup isimleri etrafında amatörce toplanmış olan bir arkadaş grubundan oluşuyorlar. Ancak kanunen hiçbir garanti altında olmasalar da kendi kulüp isimleriyle dağcılık dergilerine haber, duyuru verebili yorlar ve Ingiliz dağcılık camiasında varlıklan kabul ediliyor. Bu söylediklerimın Türkiye'ye yansıyabilmesi için iki önemli tıkanıklık var. Bunlardan en önemlisi, bizzat böyle bir dağcılık kulübu kurabı lecek kişilerin kendi koşullanmalanndan kaynaklanıyor. Çok az kişi, eğer dağcılıkta biraz aşama kaydetmişse, Türkiye dağcılığını "kurtarma" çabasından kendini uzak tutabiliyor, zaten koşullann oldukça zor olduğu bir ortamda, herkesı, her şeyi birleştirip mükemmel "Mega kulüp"lerin peşine düşüyor. Bunun doğal bir uzantısı olarak da çok çabuk yorulup geldiği hızla ortamı terk edip gidiyor. He nüz kimsede içinde sakin bir tempoyla 20 yıl çalışabileceği, aslında dinamik bir arkadaş grubundan başka bir şey olmayacak küçük bir "semt" kulübü kuracak ısığı göremiyorum. lkinci önemli tıkanıklık ise yasalarımızdan geliyor, hâlâ zorla "bagış" toplayan "illcgal" örgutler belleklerde. Bu koşullar altında sadece organize bir arkadaş topluluğu olacak, Dernekler Yasa sı'yla da boğuşamayacak kadar küçük ve güçsüz toplulukların, eski kötü anılara takılmadan bir şeyler orlaya koyabilmele ri gerekiyor. Belki de kendileri de doğasever olan bazı hukukçuların bu konularda bizlere yardımcı olmaları gerekiyor. Sayfamız izin verdiğı ölçüde bu konuya ileride yine değineceğız. < KAPIDAĞ YARIMADASI 810 Mart Cuma Ferlbofla Bandırma Cumartesl Ormanlı Köyde Pansiyonda Konaklama Dlleyen üağ çadırlarımızda T P. Konaklama 250 000 TL KAPADOKYA+ERCIYES 1219 Nlsan Atlı VG Yaya Yuruyuş Dağ blsikletl GuvercinllklhlaraZelve Vadlsl Yüruyuşlerl Sultansazlığı ve Erclyes TP Konaklama 750 000 TL TURKİYE DAGLARI RİZEKAÇKAR DAĞLARI NİĞDEALADAĞLAR IMEMRUTSÜPHAN Köyevlnde ve çadırda konaklama OFF LIMITS THE EDGE KICK BACK linoshop VOLHÇ PHSflJI KIZILTOPRRK DaQ blslkletl + Yürüyüş BeykozM. Şevket Paşa Köyü 20 km GebzeBallıkayalar 20 km. Her Hafta Sonu AĞRI 3467415 CUMHURIYETOIRGİ3MART1991SAYI260 DIA GÛSTERISI "TURKIYE DAGLARI" TAMZARA TURIZM T«i: (1) 151 98 64 27