Katalog

s D AĞLIK Erdal Atabek Ruhsal cöküntü Neden kadınlarda yaygın? 2530'a çıkıyor. Dünyada ve ülkemizde yapılan araştırmaların bu sonuçlan gcrçekten de çok düşündürücü. Her on kişiden birisi depresyon içinde, her dör( kişiden birisi de depresif belirtiler gösteriyor. Psikiyalr Doç. Dr. Levent Küey'in "Sendrom" adlı tıp dergisinin Şubat 1990 sayısında yayımlanan önemli bir yazısında verilen bilgilere göre "Gerek depresif belirlilerin, gerekse klinik düzeyde bir lıaslalık olarak depresyonıın prevalans hı/ları (toplunıda görülmc oranları) kadınlarda erkeklerdekine göre 23 katı daha yüksektir". Depresyonun gelişme tehlikesi dul olmak, orta ve daha ileri yaşlarda olmak, alt sosyoekonomik katmanlarda olmak, bedensel başka bir hastalığı olmak gibi nedenlerle artıyor. Kuşkusuz, "depresyon" adıyla tanımlanan ruhsal olguyu gündelik sıkıntılardan, günlük çaresizlik duygularından ayırmak gerekiyor. Bu bakımdan da öncelikle "depresyon"u duygusal, bilişsel, davranışsal belirtileriyle tanımak doğru olacaktır. Sonra da kadınlarda neden daha sık görüldüğünü anlamaya çalışacağız. Duygusal alanda görülen (emel özellik "duygu çöküntüsü"dür. Bu çöküntünün nitelikleri, "yoğun bir keder, degersizlik, sucluluk dııygusu, umutsuzluk, çaresizlik, yılgınlık, nczginlik" olmaktadır. Zaman zaman hiçbir görünür nedeni olmayan ağlama nöbetleri yaşanabilir. Kişinin o güne kadar ilgi duyduğu şeylere hiç ilgisinin kalmayışı, hayaim bireok yanından artık zevk almaması, canının hiçbir seyi yapmak istememesi dikkat çekicidir. Bu durunıa, "hayata kiismek" de diyebiliriz. Bilişsel alanda görülen, kisinin yoğun karaınsarlık içinde oluşudur. Kendisine, hayala, geleceğe hep karamsar düşüncelerle bakması ön plandadır. Kişi hemen her şeyi 'değersiz' görür, hayatı 'anlamsız' bulur, kendisini 'yetersizlik'le suçlar. Sürekli bir tedirginlik içindedir. Engellenmelere karşı hoşgörüsü azalmıştır, ani ve ölçüsüz öfke patlamaları gösterebilir. Dikkatini belirli bir noktaya yoğunlaşlırması güçleşir. Davranış alanında yerinde duramama ya da aşırı durgunluk görülür. Kişi kendine özen göstermemektedir. Daha ağır depresyon durumunda ölümü düşünme, kendine yönelik özkıyım girişimleri olabilir. Depresyonun kadınlarda erkeklerden daha sık görüldüğü saptanınca bu durumun nedenleri araştırılmıştır. öncelikle bu farkın gerçekte mi oldıığu, yoksa görünümün yanıltıcı mı olabileceği incelenmiştir. • Kadınlar erkeklere göre stres yapıeı yaşam olaylarıyla daha çok ya da daha sık mı karşılaşıyorlar? • Yoksa bu olayların duygusal karşılıkları kadınlarda daha farklı, daha yoğun, daha etkili mi oluyor? • Acaba kadınlar duygularını dışa vurmada daha rahat oldukları için mi duygusal belirtiler daha kolay ortaya çıkıyor? • Erkekler duygulannı dışa vurmakta güçlük çektikleri için yaşadıkları depresyonu alkol bağırnhlığı, antisosyal davranışlar (şiddet, kavgacılık vb.) arkasına mı gizltyorlar? Bu ve benzeri tanı, tanımlama, araştırma sürecine ilişkin ö/ellikler araştırıldığı zaman bile kadın/erkek arasındaki 'depresyon' sıklığının bağımsız biçimde kadınlarda daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. O zaman, "neden depresyonun kadınlarda daha yüksek oldugtınun" açıklanması gerekmektedir. Bu farklılığın nedeni biyolojik midir, ruhsal mıdır, toplumsal mıdır, kültürel midir? Değişik faktörlere göre değişen görüşleri de bilmekte yarar var. Haftaya: Kadınlardaki depresyonun nedenleri. D m epresyon (ruhsal çökiintü) günümü/ loplıımlarınm önemli bir sağlık soruını durumuna geldi. Topluın içindeki hnstalık oraııı yü/.de 10 gibi yüksek bir rakama ulaşıyor. Hclc hastalık durumuna varmamış bclirtilcre bakılırsa bu oran yüzde 7'den 70 'e D vitamini dokusunun gelişmesi için, sağlıklı olması için gereklidir. Eğer D vitamini, kemikvarsa, çocuklarda sağD vitamini eksikliği lıklı kemik gelişmesi olmaz. Böyle durumlarda başka belirtilerle birlikte diş çıkmasının gecikmesı, emekleme, ayakta durma, yürüme gibi gelışmelerin zamanında olamaması dikkati çekmelidir. D vitamini eksikliğinde bedenin kalsiyumu kullanması bozulmuştur, bu yüzden de sağlıklı bir kemik dokusu oluşamaz. Yürümeye başlayan çocukların iyi bilinen çarpık bacakları bu yüzden oluşur. Bunlar genellikle güneşe çıkmayan, güneş görmeyen konutlarda büyüyen, beslenme bozukluğu içindeki çocuklardır. Besin maddelerinin ancak bir bölümünde; süt, yumurta, tereyağında 0 vitamini vardır, ekonomik durumu bozuk aileler özellikle de bu besinleri çocuklarının beslenmesınde kullanamazlar D vitamininin kaynakları hayvansaldır, bu bakımdan sadece bitkisel besinlerle beslenen vejetaryenlerde D vitamini eksikliği görülebilir. Ancak yeterli güneş ışığı alan insanlarda D vitamini sentezi yapıldığı için açık, bu yolla kapanabilir. Tarihsel gelişiminde D vitamini eksikliğinin kuzey ülkelerinde morina balığı karaciğerinin ilaç etkisi yaptığının bulunması, bu yağda eriyen vitaminin bulunuşunda önemli bir adım olmuştur Morina balığı karacığeri bugün de D vitamini kaynağı olarak kullanılmaktadır. Kemik dokusunun sağlıklı olması sadece çocuklukta değil, yaşlıhk döneminde de büyük önem taşımaktadır. Yaşlılıkta kemik dokusunun bozuklukları özel bir hastalık grubunu oluşturur. Bu bakımdan da ayrıca ele alınmaya değer olacaktır. ViTAMİN ORGAN İŞLEV izlanda (19101957) isveç (1947) ingiltere (19491954) Danimarka (19601964) iran (1964) Depresyonda kadın/erkek oranı : Hindıstan (19691971) ABD(1969) 1.6/1 1.1/1 2.4/1 3.8/1 3.6/1 2.0/1 Turkiye'de 2.0/1 Ankara, kentsel, (1981) Ankara, yarı kırsal (1981) Ankara, kırsal (1981) izmir, yarı kentsel (1985) 1.9/1 3.7/1 2.4/1 4.8/1 SAĞLIK ve GÜZELLİK PROKTOLOGEE REHBERİ ÇANAJANS 151 00 44 FAX: 151 41 55 HEMOROİDFİSTÜL VARİSLERİN INFAROT, İĞNE İLE TEDAVİSİ Op. Dr. Hıyıtl F. KOCAL Bankalana anlaşma vardır Rumet Cd. Ogan Ap. ÜÇ YIL GARANTİIİ BAYANLAR! • • • • Göğüsleri seıtleştlrir ve canlıhk verir Kullanılması kolaydır Yan etkisi yoktur Uzrnan bayanlarla adresinlze tesllm edllir DOÇENT Satışlara devam etmektedir. Kadıköy Çarşısı No 45 P Arkası. KADIKÖYtST. COŞ ESTETIK ŞOK GÖĞÜS MASAJ ALETİ Dr. Arif Verimli Ruh (Slnlr) Hastalıklcm Uzmanı Pslklyatrlst Pslkoteraplst Haftaiçt 16.0O19.MC.tejt 10.0015.00 Tel: 529 00 82 Millet Cd. Ciner Ap. No: 119/4 ÇAPA İSTANBUL (Kan Merkezi Karşısı No.i6^Nlşantaşı Geminl co. ud. Tel: 141 35 89 1320120 345 78 72 C O Ş K U N rttı. Ihr. Ltd. Ştl. Tel: 336 32 74 Fax: 347 54 77 7S.OOO Maltep* :37130393526802 M*rt*r : 5393306 Eyup : 5670501 Aksaray : 5214960 24