Katalog

uzerinden geçirilebileck. Doğrudan yayın uyduları ise henüz gelişimini tamamlamamış bir yöntem. 1993 yılının sonlarında ABD için hizmete girecek olan bir uydu, 109 kanalı birden yere indirecek ve isteyenler, çok ucuza satılacak olan (60 dolar civarında olması bekleniyor) antenler "yardımıyla yayını izleyebılecekler. Bu, Türkiye için uzak bir ihtimal; çünkü uydudan gelecek yayını doğrudan alabilmek için uydunun yayınlarının merkezinde yer almak gerekiyor. Yani, doğrudan yayın uydusunun Türkiye'ye ait olması gerek. Peki, ama Türkiye'de insanlar kurdukları çanak antenlerle istedikleri yayını izleyebiliyorlar, bu nasıl oluyor? Türkiye, her bakımdan şanssız bir ülke. Turkiye'den izlenebilen 4 uydu var. Bunlar, Avrupa ve Amerika için yörungeye oturtulmus uydular. Batı Avrupa'da ve lngıltere'de bu uyduların yayınlarını 60 cm. çapında çanaklarla almak mümkün. Oysa Türkiye'de anten çapı 2 metreden başlıyor, uydusuna göre 4 metreye kadar yükseliyor Çanak anten yayını topluyor ve LNB adı verilen "kafa"ya doğru yansıtıyor. Antenin parabolik, yani "çanak" şeklinde olmasının nedeni bu. LNB'de odaklanan gigaherz (Ghz) düzeyindeki dalgalar "receiver"a gidiyor ve "receiver" tarafından UHF ya da VHF düzeyine düşürülüyor. Bu düzenek içinde kilit rol, 'LNB' ve "receiver"ın. Ne zaman ki "receiver'ların fiyatı 'ticari' bir makuliyet kazandı, uydudan yayınları izleme sevdası da o zaman başladı. ettiğimiz yöntemleri, yani el yapımı vericileri kullandı. Uydu yayınlann izlenme oranı giderek artıyor. Belediyeler, dehşetengı/. bır frekans karmaşası yaratma pahasına da olsa uydu yayınları yaymaya başlayınca, bu tur yayınları izleyenlerin sayısı daha da artacak demektir. Böyle uygun bir ortam olur da bir girişimci Türkçe yayın yapmayı düşunmez mi? Magic Box, böyle bır düşüncedcn yola çıktı: "Madem Türkiye'de bu kadar uydu İAİeyicisi var, bir de bu yayını Turkçe yaparsam, bu seyircinin önemli bir bölumiınu ben alabilirim." Ama bir sorun var: Magic Box'ın "Iransponder" kiraladığı uydu, Türkiye'de yaygın olarak izlenen bir uydu değil. Dolayısıyla insanların Magic Box'ı izlemek için var olan çanaklarının eğimini değiştirmeleri, kısaca bir külfete girmeleri gerekecek. ö t e yandan 3.54 milyon izleyici bir TV istasyonunu yaşatmaya yetebilir mi? Bu sayı yetmeyebilir; ama sayıyı arttırmanın yolları var. Örneğin futbol maçlarının yayın tekelini almak bu yollardan biri. Ancak Magic Box'ın bu projesi "yatmış" gözüküyor. Çünkü, Telsiz Işleri Genel Mudiirü, Türkiye sınırları içindeki bir yer istasyonundan uyduya doğru yayın yapmanın yasalara ve anayasaya aykırı olduğunu açıkladı. Magic Box yöneticileri, izleyici sayısını arltırabilmek için yeni bir sansasyonel girişimde bulunmak zoıunda artık. Magic Box eğer maçlan yayınlayabilseydi, yani TUrkiye sınırlan içinde bir yer istasyonundan uyduya doğru 'gigaherz' düzeyinde yayın yapabilseydi ne olurdu? Eğer MB bunu yapabilseydi, Türkiye sınırlarından uydulara doğru yayın yapabilmek herkese serbest olacaktı. Bu durumda da herhangi bir uydudan "transponder" kiralayan herkes, uyduya doğru yaptığı yayınını yere de indirebilecekti. Bu da daha basit, daha kuçük Türk şirketlerinin Almanya'ya gitmeden, Türkiye'de herhangi bir yerden çanak anten sahibi Türklere özel TV yayınları yapabilmesi anlamına gelecekti. Ama olmadı. tşte uydu yayın karmaşasının özeti. D Magic Box Ya çanaklar? Bugünun dunyasında uzay, tam bır ıletışım uyduları parkı halıne gelmış durumda Ve dunya, çanak antenlerını bu uydulara dıkmış, bır "haberleşme" ve yayın paöaması yaşıyor Türkıye'de de uydu yayınlann ızlenme oranı gıderek artıyor hepsi, ama hepsi inanılmaz sorunlara neden olur. Bu sorunlar kuşkusuz aşılabilir, ama para... Hedefiniz münferit bir korsan yayın değil de bütün Türkiye ya da bütün tstanbul olacaksa, sadece programlarınızı evlere ulaştırabilmek için bile bol bol para harcayacaksınız demektir. Bugün TV yayınlarının istasyonlardan evlere ulaştırılmasında üç yöntem kullanılıyor: 1. UHF ve VHF bandından elektromanyetik dalgalar; 2. Kablolu dağıtım şebekeleri; 3. Doğrudan yayın uyduları. UHF ve VHF bandından yapılacak yayınlarda coğrafi engellerin büyük sorunlar çıkardığı biliniyor. Bu sorunları aşmak için yapılan işlemlerden biri, ülkenin çeşitli yerlerine radyolinkler kurmak ve yayıru linkten linke aktara aktara bölgesel dağıtım antenlerinden evlere ulaştırmak. öteki çözum ise bir merkezden yayını uyduya vermek, uydudan gelen yayını ise her bölgede alıp ıstasyondan ev lere ulaştırmak. Bugün Türkiye bile ikinci yolu, uyduyu kullanıyor. Böylece yüzlerce radrolink kurmaktan ya da var olan linkleri telefon yerine TV'de kullanmaktan kurtuluyor. Kablolu dağıtım şebekeleri, en basit anlamıyla bir büyük antenin topladığı yayının kablolar aracılığıyla birden çok sayıda eve ulaştırılması. Bu yayın türü, özellikle Benelux ülkeleriyle ABD'de çok yaygın. Kablolu dağıtım şebekesinin en büyük yararı, bir kablonun 20'nin üzerinde kanalı üstünde taşıyabilmesi. 20 veya daha çok kanalı UHFVHF bamlarından yayınlamak imkânsız gibi bir şey. Kablolu dağıtım şebekeleri, uydudan veya başka bir yerden gelen yayınları dağıtmakta kullanıldıkları gibi bazı yayınlar da sadece kablolu dağıtım için üretilebiliyor. Kablolu yayın için her eve bir kablo çekmek her zaman gerekmeyebiliyor; bazı ülkeler var olan telefon şebekesini bu işte kullanıyor. Hele önümuzdeki yıllarda İSDN adlı proje tamamlanırsa, Türkiye'de de hem telefon görüşmeleri hem de TV görüntüleri aynı kablonun Maçları verebilseydi Belediyelerin yaptığı Türkiye'de çanak antenler artık gözü rahatsız edecek kadar çoğaldı, ama talep sona ermedi. 3 metre çaplı bir çanak anlen sistemi kurmanın bedeli 55.5 milyon lira civarında. Ooğal olarak bu ücreti herkes veremiyor; ama insanlar artık bazı yabancı yayınları izlemek istiyorlar.. Bir kısım belediyeler bu aşamada devreye girdi. Belediye, herkes için tek bir çanak anten kurdu, bunun 'recerver'ından çıkaıı ve evlerimizdeki TV'lerin "tuner"lerinin algılayabileceği cinsten olan dalgaları yeniden yayınladı. Bu yayın sırasında da en basta sözünü Türkiye'de İzlenebilen Uydu Yayınları ve Çanak Anten Çapları Uydu EUTELSATF4 Uydu yeri 13° Doğu TV kanalı EUROSPORT TV5 VVORLDNET RTLPLUS NOS HOLLAND SAT3 SUPCHANNEL SATI TRTINT RAI 1 RAI 2 TVE: Yayın sistemi PAL SECAM SECAM PAL PAL PAL PAL PAL PAL PAL PAL PAL PAL PAL PAL SECAM SECAM PAL PAL PAL PAL Yaym dill İNGİLİZCE FRANSIZCA İNGİLİZCE ALMANCA FLAMANCA ALMANCA İNGİLİZCE ALMANCA TURKÇE ITALYANCA ITALYANCA ISPANYOLCA TURKÇE TURKÇE TURKÇE FARSCA FARSCA IBRANICE BRANICE İNGİLİZCE İNGİLİZCE Anten çapı 34 34 34 34 34 34 34 34 34 metre metre metre metre metre metre metre metre metre EUTELSATF5 INTELSATF7 10° Doğu 34 metre 34 metre 3 4 metre 2 60 metre 2 60 metre 2 60 metre 2 60 metre 2 60 metre 1 802 60 metre 1802 60 metre 23 metre 23 metre 66° Doğu INTELSATF2 * INTELSATF11 10° Batı 275° Doğu TRT1 TRT2 TRT3 IRİB1 İRİB2 ISRAEL1 ISRAEL2 CNN BBC (Kodlu) Doğrudan yayın uyduları, henüz gelışımını tamamlamamış bır yöntem 1993 yılının sonlarında ABD ıçın hizmete girecek olan bır uydu. 109 kanalı birden yere indirecek ve ısteyenler, 60 dolar civarında oıması beklenen antenler yardı mıyla yayını ızleyebilecekler 11