Katalog

D OĞADA YAŞAM Haldun Aydıngün R ASGELE Raif Ertem Modern uyku tulumları, yalıtım yüzeyini en aza indirecek biçimde hazırlanır. Tulumların içine de "kuştüyü" dahil, çok değişik dolgu maddeleri konulabilir Yıldızların altında yatarken.. Kampingler içın üretılen uyku tulumlan, genellıkle dıkdörtgen ve yorgan bıçımındedır, ıçleri, bol hacımlıdır. Oysa sportif amaçla kullanılan uyku tulumları, omuzlarda genıştir. kalçalardan ayaklara doflru daralır Mevsîmler şaştı başımıza dert açtı O hiçbir zaman torbasında tutmamak gerekir, çünkü devamlı sıkışık olarak kalması, içindeki dolgu maddesinin bir daha açılamaz şekılde hasar görmesine neden olabilır. Özellikle dıkkat edılmesi gereken bır nokta da sentetik tulumlann, kuş tüyü tulumlara oranla daha çabuk şişkinliğini yıtirmeleridır n yku tulumunun en Ugeciktirmek için evdeönemli özelliği şişkinliğidir ve zamanla bunu yitirlr. Bunu tulumu saklarken Uyku tulumları nasıl saklanır? ağlara, kamp yapmaya giden herkes için en önemli malzemelerden biri de hiç şüphesiz uyku tulumlarıdır. Bu haf' taki yazımızda bu çok gerekli malzemelerle ilgili bazı temel bilgiler vermeyi düşündük. En kaba tanımıyla uyku tulumu, içine girilip uyunan torba şeklinde dikilmiş bir yorgandır. Ancak bu 'yorganın' işimize yarayabilmesi için taşınabilir olması gerekmektedir. Bu yüzden hem bir sırt çantasının içinde fazla yer kaplamayacak kadar küçülmesi hem de fazla ağır olmaması istenmektedir. Şimdi isterseniz biraz da yalıtımla ilgili birkaç kuramsal noktaya değinelim. tki değişik sıcaklık arasındaki yalıtım, yüzey arttıkça azalır; yalıtkan kalınlaştıkça artar ve kullanılan maddenin fiziksel özelliğine göre değişir. Bu fizik kuralları, üretilen iyi uyku tulumlarına yön vermektedir. Bunlara göre, iyi bir tulum olanaklar ölçüsünde kalın, fazla bol olmadan vücudu tam saran ve içinde yalıtım değeri yüksek bir maddeyle dolu olmalıdır. Tulumların içine çok çeşitli dolgu maddeleri konmaktadır. Ancak bunlar, kuştüyü ve sentetik diye ikiye ayrılırlar. D Kuştüyü tulumlar, sentetiklere oranla daha az yer kaplayıp ağırlıklarına göre daha iyi "ısıtırlar". Tüm gereksinimlerini bir sırt çantasına sığdırmak durumundaki bir doğa sporcusu için bunlar son derece önemli özelliklerdir. Buna karşın fiyatları sentetiklere oranla daha yüksektir ve ıslandıkları zaman da yalıtımları sıfıra iner, doğa koşullarında da kurutulabilmeleri çok zor, bazen olanaksızdır. Sentetik tulumlar ise ıslak bile olsalar belli oranlarda sıcak tutabilirler. Modern uyku tulumları, yalıtım yüzeyini en aza indirecek şekilde biçimlendirilmektedir. Ortaya çıkan görüntü ise daha çok Mısır firavunlarının mumyalarına benzediği. için, dünyada pek çok yerde, bu arada ülkemizde de bu tiplere "mumya tulum" denir. Bu biçimdeki tulumlar, omuzlarda geniştir, kalçadan ayaklara doğru daralır. Baş tarafından açıkhk ise büzülerek kapanabilir ve soğuğa karşı tam bir korunma sağlanır. Doğa I olarak burada sözünü ettiğimiz, sportif amaçla kullanılan tulumlardır, yoksa kampingler için üretilenler genellıkle dikdörtgen, yorgan şeklinde olup, kullanıldıklan mekânların rahathğını göz önüne alınarak, içleri bol hacimli yapılmaktadırlar. D rdekler alay alay. Yeşiller ayrı, tekirler ayrı. Belli daha eş tutmamışlar. Analar ayrı, babalar ayrı. Sabah akşam geçiyorlar. Ürkek. Yüksekten... Mart yarılamaya görsün. Bakın bu alaylar nasıl sökülecekler! ikişer ikişer. Bir tekir, bir yeşil. Konacak yer ararlar. Saz diplerinde, kovaların içlerinde. Kalkmamak için bahane bulurlar. Atamazsın, dokunamazsın. Eş tutmuşlar. tkiyken, ikiler olacaklar. Alaylanacaklar. Yeni mevsimde yine gelecekler. Alay alay. Tekirler ayrı, yeşiller ayrı. Bu mevsim bitmeden, yeni mevsimi düşünmeye başladık. Yoksa umutlarımızı mı yitirdik? Bu yıl ördek yılı oldu. Hiç eksilmeden gidecekler. Havalar bahar havası. Arasıra yüzünü buruştursa da ne yağış var ne de esinti! Yola çıktığımızda hafif bir esinti vardı. "Belki", dedik. Göl kıyısına indiğimizde durdu. Çöp kıpırdamıyor. Saat akşamın altısı. Geçit zamanı. Hava da duracak zaman buldu. Biraz bekiedik. Bulutlar lodostan yelken çıkarmaya başladı. Arkası yağmur. Hiç olmazsa göl dolar. Daha yatmadık. Lodos, gündoğusuna döndü. Yağmur çiseledi geçti. Kar a bulutlar geceyi karattı. Döndü poyraza. Umutlandık. Sabah avı. Poyraza karşı. Yüzümüz gülecek. Sabahın altısı. Yine çıt yok. Nereye gitti bu poyraz? Umutlar askıda kaldı. Bır gecede bu kadar hava değişir mi? Işin anlayamadığımız yaru. Akşamın altısı, sabahın altısı. Geçit zamanı, hava duruyor... Geçit bitiyor, esinti başlıyor... Umutlar bitiyor, umutlar başlıyor. Bir gün, iki gün değil ki bu! Bir mevsimdir böyle gidiyor! tşi şakaya aldık. Yaktık ateşi, geçtik başına oturduk. Bakıyoruz. Duman bir türlü yön tutturamıyor. Hava değişimleri dakikaya indi. Poyrazdan bel verirken, gündoğusu esiyor. Duman uyum sağlayamadan lodos başhyor. Saatlar altıyı göstermeye görsün, tüm esintiler duruyor... Arkadaşlar! Bu havalara bir şeyler oldu. Meysimler şaştı. Hayır mıdır, şer midir? Yağmurlar da yağmaz oldu. Kar nasıl yağardı? Unuttuk. Mikroplar azdı. Nezle, grip... Daha şubatın ortası. Ağaçlar su yürUmüş. Yakında bademler çiçek açacaklar. Bahar geldi sanırsın. Mart netamelidir. Bir kar, bir don! Aldanacak zavallılar. Bir bilen var mı? Ne olacak bu dünyanın hali? Yanıt? Rasgele!... D •• TİRIMSAL KORUMA HAŞERE YOKETME SERVtSt HAŞERE ve FARE derdinize garantili olarak KESİN ÇÖZÜM 371 24 34 27