Katalog

s A G L I K Erdal Atabek tahk tablosunda bir aydan daha çok süren öksürük olgusuna sık sık rastlıyoruz. önemli olan, bulaşıcı hastalıktan korunmayı toplumca bilmememiz. Vapurda karşınızda oturan adam öksürüyor. Ağzını kapamak gibi bir kaygısı yok. Otobüste yanınızdaki biri aksırıyor. Aksırık sesinin çınlamasından anlıyorsunuz ki ağız gene kapanmamış. Herkesi tek tek uyarmaya kalksanız hem işe yaramıyor hem de sürekli gergin dolaşmayı göze almanız gerekiyor. Sokağa çıkarken tülbentten yapacağımız bir maskeyi takıp takmamayı düşünüyorum da neden yapmadığımı bilmiyorum. Sineması öyle, tiyatrosu öyle, işyerleri öyle. Topluma nasıl bir eğitim vermeli ki bu hastahk bulaşIırıcı yanlış davranışlar değişsin? Daha sokaklara tükürmeyi dnleyemediğimiz bir toplumda hangi sağlık kuralından söz edebiliriz? Öpüşmek de özellikle bu hastalıkları bulaştıran bir alışkanlık. Doğu ülkelerinin bu yakınlık gösterisinden kaçınmak olasıhğı da yok. Elinizi uzatır uzatmaz yaklaştırılan yanağı nasıl geriye çevirirsiniz? Karşılaşınca böyle, ayrıhrken böyle. Dostluk gösterisi iyi bir şey de hastahk bulaştırmayı ne yapalım? Bunun da çözümü yok gibi görünüyor. Eğer karşınızdaki kişi "/Vman öpüşmeyelim, elimi de sıkma, hastayım" derse, içinizden "Oh" diyebilirsiniz. Çok duygusal bir kişiliğiniz varsa "Senin hastalığın bana geçmez" deyip siz öpmeye davranırsınız. Göz yaşartıcı bir özveri. Beden direncinin de özel bir önemi olduğunu unutmamak gerekiyor. Beden direncini kıracak etkenlere daha bir dikkat etmek yararlı görünüyor. Soğuktan korunmak, ıslanmaya karşı korunmak, özellikle ayakların VlTAMİN ORGAN İŞLEV Bitmeyen grip salgınları G UnlUk hayatın hayhuyu içinde pek de farkına varılmayan bir "grip salgını" yaşıyoruz. Yavaş yavaş tırmalanan boğaz, arkadan titremeyle yükselen ateş, yerleşmeye başlayan halsizlik, birkaç gün sonra başlayan öksürük. Bir eve girdiği zaman evdekilerin birinin kalkıp ötekinin yatması da grip virüsünün bulaşıcı özelliğinden. Kimilerinin ayakta geçirdiği, biraz zorlansa da işine gidip gelmekten geri kalmadığı, kimilerinin ise parmağını bile kıpırdatamayacak kadar halsiz kalıp yattığı değişik hastahk tablolan görüyoruz. Belki ortalıkta dolaşan virüsler değişik türden, buna kişilerin değişik direnç düzeyleri de eklenince hasıalık tablolarının farklı olması açıklanıyor. Aileler evdeki kljçüklerle yaşlılann hasta olmasından korkuyorlar ki bunda da haklılar. Genel olarak birkaç gün sonra hastahk belirtileri hafifliyor, sadece öksürüğün geçmemesi dikkat çekici. Bu yıl gördUğümüz has Öpücükle geçen virüs hastalığı ( ı nulaşıcı mononükleozl»" en çok öpücükle Dgeçtıği kabul edllen bir virüs hastalığıdır. Kişiden kişiye ağızboğaz yolundan tükürükle geçtiği Için en sık bulaşma yolu "öpüşmeMlr". Öpuşme. genç ergınlerdeki yayılmayı kolaylaştırır. Küçük çocuklann, hemşırelerın elindeki tükürükle hastalığı aldığı da saptanmıştır. Hastalık ateş yükselmesl, bogazbademcik yangısı, lenf bezlerınde şişme ile kendini gösterır. Kan analizinde lenlosıt sayısının %50'yı aşması (normalde daha az), anormal lenfosıtler bulunması hastalık içın belırleyıci elemanlardandır. Genel olarak da iyileşmeyle sonuçlanır. D soğuk almasına karşı önlem almak, sıcak yerden soğuğa hazırlıksız çıkmamak gibi dikkatler, beden direncini korumak için yararlı. Sıcak yerde çıkarılıp dışarıya çıkarken giyilecek kazak, hırka gibi giysiler, altı kalın ayakkabı, yün çorap gibi önlemler, yağmurda şemsiye kullanmak ya da başı örtecek bir giysi önemli olabilir. Aşırı yorgunluktan kaçınmak sanıldığından daha önemli. Uyku saatlerini kısaltmamak, bedenin dinlenmesini engellememek beden direncini kazanmaya yardım edecektir. Yorgunluk deyince çeşitli stresleri de unutmamak gerekiyor. Sıkıntılan büyütmemek, küçük kınlmaları abartmamak, her şeyi dert edip umutsuzluğa düşmemek de beden direnci için ummadığımız kadar önem taşıyor. Beslenmenin de özellikleri yok mu? Bu ayların vitamin kaynaklarından gereğince yararlanıyor muyuz? Çarşıda pazarda her zaman bulacağımız yeşil salatalar, havuçlar, maydanozlar, roka, tere gibi yeşillikler bu aylarda ne kadar önemli biliyor muyuz? Temiz yıkayıp soframıza koyacağımız bu sebzelerin bize kazandırdığı gücü hiç unutmayalım. Gereksiz karbonhidratlar yerine hayvansal protein kaynaklan olan eti, sütü, yumurtayı (kuşkusuz yaş dilimleri dikkate alınarak) unutmamak, bitkisel protein kaynakları olan fasulyeyi, mercimeği, bezelyeyi, nohutu değişik pişirme biçimleriyle soframıza getirmek doğru bir beslenmenin de ilkeleri. Proteini yeterli, vitaminden, mineralden zengin beslenme beden direnci için çok önemli. Mikropsuz bir dünyada yaşama olanağı yok. Cam bir tüpte yaşamadığımıza göre de öncelikle korunmayı öğrenmemiz gerekiyor. Korunmak ve beden direncini güçlü tutmak. Hastalıktan kurtulmayı da önümüzdeki hafta görelim. D itaminlerin sadece belirli eksiklikleri gideren maddeler olmadığı, yaşlılığı önleyici, damar sertliğini önieyici, kansere karşı koruyucu etkileri de olabileceğini araştıran çok sayıda çalışma yapıldı. Bu savları aşırı bulan, bu görüşlerin vitamin tüketimini gereksiz yere arttırıcı sansasyonel bilgiler olduğunu dUşünenlerin yanında, vitaminlerin bu alanda önemli rolleri olduğunu ileri süren çevrelere de kulak verildi. Deneysel olarak nitriterin (ister dışardan verilsin, ister bedende yapılsın) kanser yapıcı etkilerine karşı C vitamininin koruyucu etkisi olduğu deney hayvanlarında görüldtl. lnsanda özellikle meme kanserine karşı yüksek dozda C vitamininin koruyucu etki yaptığına ilişkin bulgular ileri sürüldü. C vitamini gibi, A vitamininin, E vitamininin yaşlanmayı geciktirici, damar sertliğini önieyici, kanserden koruyucu etkileri bulunduğunu belirten çalışmalar vardır. V C kanserden korur mu? Bu çalışmaların olumlu yanı, insanların dikkatini vitaminlerin önemi üzerine çekmesidir. Vitaminli besin maddelerinin Özellikle sebzelerin ve meyvelerin daha sağlıklı beslenmeyi olusturduğu doğrudur. Böylece hem lifli maddelerin alımı gerçekleşmekte hem de aşırı hayvansal besinlerin, yağların ve karbonhidratların alımı sınırlandınlmaktadır. Yapılan yayınların olumsuz etkisi, aşırı miktarda sürekli vitamin ahmını gereksiz yere körüklemesi olacaktır. özellikle, vitaminleri doğal kaynaklarından almak yerine viıamin preparatlarını kullanma alıskanlığı edinmek, giderek yaygınlaşan bir yanlıştır. Vitaminleri doğal kaynaklarından alalım. Çözüm burada. D HEMOROİDFİSTÜL VARİSLERİN INFAROT, İĞNE İLE TEDAVİSİ Op. Dr. Hayatl F. KOCAl PROKTOLOGIE SİZ DE BİZE KATLIN KİRÜ SU İ Ç M E Y İ N y&Ctcn wtk. Incattr • D«fM oargkıtaflMr v* purikAtottMr v * Masal K*m*fl TEMİZ SU İÇİN KİREÇti, KLORtU. ^ASU va PÖ KOKULARA PAYDOS Fitr» â U i Fit d a â U i m » & > oton C k &ulH> t Cotkun Su F M l l II S FMı*lwl II» BERRAK, MİS CIIİKAVNAK tUYUIÇINU AK t U Y U Ç U Mlnl okt|f korbon nitiMİ «udokl KOKU, MS, TORTU ¥• ORCANIK MAODEL£Bİ TEMIZLER. Bankalarla anlaşma vardır RumelıCd.OganApL ADRESE TESÜM UOOOhflnct 3oyx3S000Tl ANTA RP RaMoaydom Ruh (Slnlr) Hastalıktan U7mam Pjlklyatrlst Pslkoteraplst Dr.ArifVerimfi 16.0O19.30C«Mt îaOOl&OO No. 1&2 NJşantajı MilletCd. CinerAp. No: 119/4 ÇAPA İSTANBUL (Kan Merkezi Karşısı