Katalog

•sAĞLIK Erdal Atabek Hastalığın rengi Renklerle hastalıklar arasındaki ilişki, geniş boyutludur... Ve hastalıkların görünen renkleriyle tamamlanması tıpta çok bilinen bir yöntemdir. ılemızın küçük delikanlısı özgen, bır bilmecc sordır "(,'in'de en zor anlaşılan hastalık hanglsldlr?" Kimse bilemevmce, soruyu kendısı yanıtladı: " S a n l ı k ! " Hastalığın ortaya çıkan rengiyle, ırkın rengı arasındaki benzerliğe daryanan başka bilmeceler de akla gelebılır: "Guneşte yanmış bir zenciyi nasıl anlarsınız?" ya da "Kmlderililer kızıl huslulığına yakalanırsa nasıl (anı konur?" Hastalıkların görünen renkleriyle tanınılanması, tıpta çok bilinen bir tanı yöntemı olmuştur. Tıp öğrenımimiz sırasında, zaınanımızın ünlü hocaları hastanın "gözlemlenmesienspeksiyon" Uzerinde çok dururlardı lyi bir hekimıh, hastanın bütün belirtilerine dıkkallc bakmasının tanı için önenıinı vurgularlardı. Bu yöntemin önenıine tıp hayatımın her günündc daha çok inanmışımdır. Hastanın fizik yapısından deridekı belırtılcrc, duruşundan davranışlarına kadar "görülen" her şey, kendi özel diliyle hekıme bır şey anlatır. "Renkli hastalıklar" çoğu kez herkes tarafından anlaşılan bir hastalık durumunu açıklayabilır. Bu durumlarda da hastalığın tanısını ve yorumunu hekımlere bırakmak doğrudur. Çunkü tıp bılımı çok şaşırtıcı bir bilimdir ve önyargılara hiç gelemez. Bu hafta, "renkli hastalıklar"ın çok bilinen bırkaçına değinmek istiyorum. Kan ve sinir sistemi için A renciler ve askerler, "atebrin" içerek "sanlık hastalığı"na yakalandıklarını söyleyebilirlerdı. Ama beyaz kalan gözakları, bu durumun bir hastalık olmadığını ortaya çıkarırdı. "Sarılık'Ma ortaya çıkan hastalıkların, karacığer ya da safrayla ılgılı bır hastalık olabıleceğını biliyoruz (çeşıtlı nedenlere bağlı karacığer hastalıkları, safra yollarının tıkanmaları, safra yapımını arttıran bir kansızlık türü gibi.) B12 B Güneşte çok kolay yanarlar ve derı kanserine yakalanma oranları yükscktir. Bu bakımdan, açıkta duran deri bölgelerine koruyucu kremler sürmelen doğru olur. (% 5 aminobenzoik asıt çözeltısi gıbı). Hastalık adını " b e y a z " anlamındaki "albus"tan almıştır. daha scyrek olaıak da ayaklarında morarmayla ortaya çıkan bir hastalıktır. Deridekı küçük damarların büzülmesı (spazmı) nedeniyle olur, inatçı bır durumdur, ağnsızdır, simetriktir. Hastalık genellıkle kadınlarda görülür, damar tıkanmasına yol açmaz. Morarma (siyanoz) genellikle soğukta artar, sıcakta azalır. Hastalann kaygılarının giderilmesı, soğuğa karşı korunmaları gerekır. rçok vıtaminın bulunduğu besın maddelerı bakımından, B12 ayncalık gosterir; sadece hayvansal besınlerde bulunur Bu nedenle, vejetaryenlerın (hayvansal besın yemeyen, sadece bıtkısel besınlerle beslenenlerın) B12 vitamını eksıklığı gösterıp göstermedığı ılgı çekıcı araştırmaların konusu olmuştur Vejetaryenlerın bır bölumu hayvanların sadece etlerını yemez, urunlerını (sut, peynır, yumurta gıbı) yerler Bır bölüm ve|etaryen ıse hayvansal kaynaklı hıçbır besını yemez (etler ve hayvan sal urunlerın tumu) 812 vitamını eksıklığının bu son bölumde yer alan vejetaryenlerın bazılarında görulduğu bıldırılmıştır Hıç B12 vitamını eksıklığı gostermeyen "tam vejetaryen"lerde ıse besınlerle bulaşan kuf ve mantarlar yoluyla az mıktarda vıtamın sağlandığı sanılmaktadır Kızıl: A grubu betahemolitik streptokoklar ll: tarafından meydana getırılen bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu mikrobun özel (eritrojenik) toksini derının yaygın bır biçimde pembekırmızı bir renk almasına yol açar. Derı üzerine bastırıldığı zaman rengin solması da tipik bir bclırtidir. Antibiyotiklerin bulunuşundan önce çok korkulan bir hastalık olan "kızıl hastalığı" bugün de dikkatle izlenmesi gereken bir hastalıktır. M a v l hastalık: Bu hastalık da adını, derinin mavımor bır renk almasıyla kazanmıştır. Çocukluk çağında ortaya çıkan bu hastalık doğmalık bır kalp hastalığıdır. Kalp karıncıkları arasında bir delik bulunması nedeniyle temizlenmeyen kanın temiz kana karışması sonucu, çocuğun renginde "siyanoz" denilen olay görülür. Bu çocuklar özellikle hareket durumunda yorgunluk ve renklerinde morarma ıle dikkati çekerler. Gerekli yöntemlerle tanısı konan hastalığın, kalpdamar merkezlerinde uygun yöntemlerle sağaltımı yapılmaktadır. ^ Moraran uçlar hastalıty: Hastanın ellerinde, Oanlık: Gündemde olmayı sürdüren "sanlık", derinin ve gözaklarının sarı renge boyanmasına verilen bir tanımdır. Tıp öğrenimimiz sırasında, gözaklarırun sarı olması üzerinde çok durulurdu. öğrencilerin ve askerlik yapanların "sanlık hastalığı" yanıltmacasına başvurma olasılığına karşı dikkatli olunması istenir, bu nedenle de gözaklarına bakılması ıstenırdi. O zaman sıtma hastalığına karşı çok kullanılan "alebrin" ıçilirse, deri sarı renge boyanırdı. Bunu bilen kimi oğ B12 vitamını eksıklığınde, özel türde bır aneml (kansızlık) görüldüğu, oldukça eskıden beri bilinmektedır "Pernlslyöz aneml" denılen bu hastalığın "kötul anemı" dıye tanınması bu hastalığın ılerleyıcı karakterlnı belırtmekteydı Sonradan, hastaya yedırılen karacığerle hastalığın duzeldlğının anlaşılması dıkkatı besınlere çekmış ve sorunun B12 vıtamınının eksıklığı olduğu anlaşılmıştır Hastalıkta yalnız kansızlık değıl, perıferık sınırlerde bozulma da görulmekteydı ve buna ılışkın belırtıler vardı Bu slnır belırtılerı omur ılığın yan kordonlarında görulen bozulmadan kaynaklanan guçsuzluk, uçlarda yanma, karıncalanma, uyuşma yakınmalarına yol açar Ruhsal bozukluklar, bu arada depresyon oldukça sık görulur. Bt2 vitamını en bol olarak hayvanların karacığer, böbrek, yurek gıbı sakatatıdır Ette, balıkta, yumurtada da boldur Eksıklığı, en çok bozuk beslenme durumunda, alkolıklerde, çeşitlı bağırsak hastalıklarında görulur. D Bayaz: Ihastalık: Tıp dilinde "albinizm" denilen hastalık, derinin rengini veren boya maddesınin (pıgment) yapılmamasından ilerı gelır. Pigment yapan hücreler olan "melanosıt'Mer vardır, ancak pigment yapamazlar. Bu kişilerin kılları ve saçları beyazdır, gözleri pembe renktedir, derıleri soluktur. Kenkll olmak: Bu deyim bir tıp deyimi değil, haik arasında kadınların kullandığı "âdet görmek", "aybaşı olmak" anlamında bir deyimdir. Fransızca "regl" sözcüğünun haik dilinde Türkçeye uyarlanmasıyla kullanılan deyim söz konusu durumun kanamayla olması nedeniyle anlam kazanmaktadır. Renklerle hastalıklar arasındaki ılışkı çok daha geniş boyutludur; ama bız bu hafta kısa bir gezinti yapnıakla yetinelım. D SAGLIK PROKTOLOGIE SAGLIK SAGLIK KONTAKT LENS MERKEZİNDE 75 OOO.Liraya KONTAKTLENS Uzman doktor ve doneyitnlı personel nezaretınde bır hafta doktor muayenesı ve kontroller dahıldır ÖĞRENCILERE %10 INDIRIM UYOULANIR. Altıyol. Çajdnş Kuyumcular St tcsı 45/57 KadıkrtyIstanbul 'Iıl 9(1)345 03 1920 SAGLIK SAGLIK DOÇENT ÇANAJANS IST : 151 41 55 ANK 231 26 99 HEMOROİDFİSTÜL VARİSLERİN INFRAROT, İÖNE İLE TEOAVİSİ Op.Dr. HAYATt F KOCAL Bankalarla anlaşma \ ardır Rumelı Cad Ogan Apt. No: 16 K. 2 Nişantaşı Tel: 141 35 8 9 132 01 20 HIPER TANSIYON MERKEZİ HİPERTANSİYONLU HASTALARIN TÜM SORUNLARINDA YANLARINDADIR. Halaskargazı Cad Osmanbey Apı No 194/1 D 1 Osmanbey/lst Tel 1486393 147 82 97 Dr. Arif Verimli Ruh (Sınır) Hastalıkları Uzmanı TOPAGACI nbbl Tahlll Laboratuan PsıkıyatristPsikoterapist Nıftaıcı 16 0019 30 C.tesı 100015 00 CHECKUP AKUPUNKTUR M.Sc Dr. Nezihe KARPUZOĞLU Kim. Müh Sevim OGAN Şakayık Sok. Suşehri Ap. No: 18 D. 1 Teşviklye lstanbu! Tel: 512 96 09 K«H4« vı Eizımtyt u ş H 100 S«l Ztytlnyığı vt Prlnı $»bunu Wm VBOU Stçl»r l(ln Idttldtr Cllrit laıllik rt UKOM LTD H5 03 00 IST. I il V.jıurk Bukarı Ancks I; Hanı \ o l ' 4 k 3 AksaravISTASBLL (Pcrıcvnıal Lıtsı karjısı) Tel: 141 79 76 | 24