Katalog

M ÜZİK Burak Eldem Ofra Haza: Pop'taki Doğu Ortadoğu'nun geleneksel müziğini Batı'nın pop müziğine getiren İsrailli Ofra Haza, "Çöl Rüzgârlan" ile yeni bir çıkış peşinde... atı popüler müziğinde uzun yıllar varlığını korııyan Anglosakson egemenliği son birkaç yıldır dağılmaya başladıkça, biraz daha degı^ık, daha egzotik ve "yeni" temalar talep eden dinleyicilerin beğenilerine seslenecek ilgınç nıotifier de plak endüstrisinde yeni bir motor haline geldı. Bir buçuk yıl kadar önce Mory Manle'nin •'Ve Ke Ye Ke'Nine şaşırtıcı bir ılgı gösteren Batılı dınleyici, Karayip egzoti/mini pop listelcrıne taşıyan La Lambada'yı da yaklasık uç aydır liste başından ındırmıyor. Avrupa pop müzik listelerinde en az Afrika ve Karayip temaları kadar sanslı olan bir başka müzıkal kaynak da Ortadoğu ezgilerı; daha doğru bir deyişle, artık iki yıldır Avrupalı müzik dinleyicilerının çok iyi tanıdığı Ycmen Türküleri. Bir yıl kadar önce, doğup büyüduğu yerın geleneksel ezgilerini Batılı bir tarzla yorumlayan ve Yemen türkülerini Avrupa dıskolarına sokan İsrailli genç şarkıcı Ofra Ha/a'dan söz etmıştik. " I m Nin Alu" adî\ albünııi beklenmedık bir popülerlik kazanan B Ofra Haza, şu sıralarda da yeni çalışması "Desert Winds" ile ikinci bır çıkışa hazırlanıyor. Afrika, Karayip ve Ortadoğu geleneksel müziklerinin Batı pop müziğine doğrudan etkıde bulunması ile oluşan türe "EthnoPop" adı verilirken çoğu eleştirmene göre bu konuda en başarılı isim Ofra Haza. Çünkü gerek Afrika ritmlerine gerekse Karayip ezgilerine, Batılı dinleyici çok fazla yabancı değildi zaten; bu ezgilerin kabul görmesi de olağanüstü bir olay olarak değerlendiriimiyor. Ama Ortadoğu havaları, hele hele Yemen Türküleri, Batılı dınleyıcinin kulağınaoldukça yabancı, hatta " t e r s " motifleri içerdiğinden, onları allayıp pullayıp liste başlarına tırmandıran Ofra Haza'nın başarısı pek küçümsenecek gıbı değıl. Tel Aviv'de büyüyen ve dokuz çocuklu, kalabalık bir ailenin çocuğu olan Haza, ülkcsi İsraıPde uzun yıllardır en popüler kadın şarkıcıydı zaten. Ancak adını Avrupa ülkelerinde duyurması, ancak "Im Nin Alu"dan Geçen hafta Türkıye'de de yayımlanan yeni kasetıyle Ofra Maza, Israıl sınırları dışındakı dınleyıcıleri ıçın tkıncı çıkışını yapmış oluyor... Aslında "Desert Wınds" sanatçının yırmı bınncı albümü.. sonra mümkün olabildi. Geçen hafta Türkiye'de de yayımlanan yeni kaseti "Desert VVinds" aslında yirmi birinci albümü oluyor; ama Israil sınırları dışındaki dınleyicileri için ikinci albüm bu. Ofra Haza yine ArapJsrail müzigının Batı formlarında yorumlandığı şarkıları bir araya getirdiği "Desert VVinds"te, prodüktörlüğü de Arif Mardin ile paylaşmış. Bu konuda şunları söylüyar: "Arif de beninı gibi Ortadoğu kiiltüriı ile yetişmiş, ancak Batı pop mü/ik dunyasında kendini kabul eltirmiş bir mu/ik adaını. Ondan başkasıyla çalışmam dusunuleme/di." Ofra Haza'nın Batılı hayranları, yalnızca genç dinleyiciler dcğıl. Peter Gabriel ve Sting gıbi iki üniü isım de, sık sık onun müziğine duydukları hayranlığı dile getiriyorlar. Gabriel, Ofra'nın "Galbi" adlı parçasını konserlerınde seslendirirken çok yakın bir gelecekte mutlaka onunla birlikte bir albüm çalışması yapmak istediğinden de söz ediyor. Kısacası Ofra Haza, pop muziğin "entelektüel" üreticilenne de kendini çoktan kabul ettirmiş durumda. Henüz onun şarkılarını dinlemediyseniz ve şu sıralarda değişik, ilginç, "egzotik" bır şeyler dinlemek istiyorsanız, "Desert Winds"idenememezliketmeyin! D GRUP GÜNDOĞARKEN BİTMEYEN BİR ASKLA SÖYLÜYOR. CIKTI O / PLAKÇIUK SIS GÖCÜNTÛ HİZMfUEII A | DUNKAPANI ıMÇ6BLOK6403tSTANBULTEL 5120046(2H}FAKS.5222458 KASET ve DİSKİ 12