Katalog

Amerikan karikatüristi David bevine'in mürekkebiyle Bir ressam olarak da tanınmak istediğini belirîen ünlü karikatürist, suluboya resimlerin 'yaşanan hayatı', oysa çini ucunun şekil verdiği çizgilerin, 'güçlülerin zayıf yönlerini' yansıttığını söylüyor. avid Levine adı size yabancı gelmemeli, çeşitli dergilerde çbgılerı sık sık yer alan bu ressamkarikatürist sanatçı, ülkesi Amerika'nın politik yaşamında da tanınan biri. Karikaturlerinin başlıcı kahramanları incr taşlamaiara ve cesurca alaylara hedef olan politikacılar, zenginler ve alanlarında tanınan kişiler.tki dünya savaşı arasının tanınan Alnıan sanatçılaıından George Gros* benzeri varsıl kitle ve bu kıtlenin ikiyüzlülıik ve acımasız yaklaşımlanna saldırıyor Levine. Sözünü sakınmayan bir asi. Sanatına şekil yeren olaylar yalnızca politik yaşamda izlenen ahlaksızlıklarla sınırlı degil Karikatüristliğinin yanı sıra bir ressam olarak da tanınıyor. Tablolarının artistik değeri ve bunlara verdiği önem, karikatürlerine gösterdiği ilgiden daha fazla. Alman sanatçı C.Groszsanat yaşamının son dönemlerindc karikatürist yöniınü yadsımıstı D.Levine ise resim v% karikatürü t'arklı iki sanat dalı olarak değerlendiriyor. Sanatçıya göre, karikatür varsılların iç yüzlenni ortaya koyuyor; sıılu boya resimleı, yaşanan hayatları anlatıyor. Çini ucunun şekil verdiği çizgiler, güçlülerin zayıf yönlerini; fırçanın ortaya koyduğu figürler, zayıfların insani yönlerini yansıtıyor. ltalyan Europeo dergisinin sanatçı ile yaptığı söyleşide Levine, "Sanat çevrelerinde karikatıırist David Levine olarak tunırmorsunıı/, ressam Levine'den ne /aman söz edilecek?"sorusuna şu yanıtı veriyor: Llımde olsa, bcn hem biı ressam hem bir karikatürist olan sanatçı Tiepolo gibi hatırlanmak isterim. Yine de bu durum benim açımdan bir sorun değil; tablolarımı beğenen sınırlı bir kesim var... • Karikaturlerinin çizilme^ini isteyen politikacılar oldu mu? • Bir defa şimdiki Nevv York sendikasından E.Koch, seçim kampanyalarıyla ilgili gösteriler açısından, bana başvurdu. Güldüren ve gülümseten karikaturlerimin politıkacıların isteklerine yanıt verecck türde olmadığına inanırım. • Çini ucu kullanarak ilk karikatürlerinizı ne zaman çizdınız? ' • Rotcrdam'da Erasmus Ortaokulu'nda öğrencı iken, çizdiğim ilk karikatürüm yüzünden sınıf öğretmenimiz tarafından vatan haini olmakla suçlandım. Karikatürümde, gözü yaşlar içindeki Erasmus, sınıflarından çıkıp, savaşa gitmek üzere hi/aya geçen öğrencilere bakıyordu. • Profesyonel karikatür yaşamınız ne zaman basladı? • Tesadüfen başladı diyebilirim. Sanat galerilerinden birinde karikatürlerimi gören "Esquire" adlı edebiyat dergisi yöneticisinden ortak çaüşma öerisi aldım ve kabul ettim. Birkaç yıl sonra aynı derginin sanat yönetmeni tarafından yeni çıkan bir diğer edebiyat dergisinde (New York Revlew of Books) görevlendirildim. • Karikatürlerinizde yer alan tiplerle kişisel Güçlülerin zayıf yönleri • Cumhurbaşkam da bunlara dahil mi? • ABD'de, cumhurbaşkam anlamına gelen "presidenl" sözcüğündeki " P " harfi buyük harflerle yazılır. Sokaktaki yoksul adam için cumhurbaşkanının ne ifade ettiğini halkı uyandırarak duşündürecek adamın varlığı, çok daha önemli bence. • Iri burunlu, kepçe kulaklı biri sizin için özel bir önem taştr mı? I Duruma göre değişir L. Johnson örneğinde büyük burnun bir görevi vardı: Kaba bir kişiliği yansıtıyordu. • Sonuçta her burnun kendine gure bir anlam taşıdığı ve kişiliklerin özünü teşkil ettiği söylenebilir mi? I Söz konusu kişilik bir polıtıkacı ıse, bu soruya yanıtım, evet! • "Güç ve kolay çizilenler" diye bir avrım yapabilir mısiniz? • Bir Nixon ve Johnson'un kolay, bunlardan farklı olarak iri buruna sahip olrriayan Reagan'ın zor çizildiğini söyleyebilirim. Ber • ce, halkın delicesine sevdiği kişileri eleştirmel. güç bir olay. Çeşitli nedenlerle değişik etnik gruplar ve ırklara ait kişileri çizmekten hep kaçınmışımdır. • Abartıh çizgilerinizle ilgili bir eleştiri aldımz mı? Hayır. Şişkin bir göbek ya da patlıcan bir burun için ortalama ölçüler kullanmam. • "Bir karikatürü yaratan , nedir?" diye sorsak.. • Her şeyden önce, yaratıcı bir güç, kralyada başkanlarda görülen türden bir diğer güç, yazarlarda izlenen "kendine dalmışlık" durumudur diyebilirim. • özel yaşamınızda da eleştirici biri misiniz? • lşim gereği öğrendiğim eleştiricilik özel yaşamımda önem taşımaz. Ben her zaman kendi tarafımı tutan biriyim. • Kendi tarafımzı tulmamzda karikatürün bir etkisi söz konusu mu? • Bu şekilde bir davranışı benimsememin doğru olduğuna inanıyorum; herkese iyi niyetli ve sempati ile baksaydım çizgilerim sempatik ve iyi niyetli olacaktı. • Ülkeniz cumhurbaşkanları ile ilişkilerinizde pek iyi niyet gösterdiğiniz söylenemez. • • • Amerikan hUkümetinin daima yanlış işler yaptığına inanıyorum... • Politik yergi yapabilmek için biraz da sözünü sakınmaz olmak gerektiği doğru mu? D • Şüphecilikten kaynaklanan yerginin değişim ve mukemmelleşmeye olanak tanıyabileceği varsayılırsa, evet. • "Eylemsiz sosyalist" olarak nitelenmekten sanırım hoşlanıyorsunuz, bununla sosyalizmi yitirdifciniz ya da hiç sahip olmadığınız düşunulebilir mi? • Bir zamanlar ailecek "Amerikan Koıniınist PartisP'ne üye olmuştuk. Bir süre sonıa kalabalık bir kitle ve işçilerin bu büyük partisinin, tipik bir burjuva partisine dönüştüğüne tanık oldum ve tum ilişkimi kcstim. • Sosyalizm hakkında bugünku görüşünüz nedir? • Bir arkadaşımın dediği gibi, mükemmel bir düşUnce... • Birisi geliyor ve size söylenecek her şeyin söylendiğini, artık yergiye gerek olmadığmdan dem vuruyor, tepkmiz ne olur? • Yaşanan her tarihi dönenı değisik olaylar sunuyor. Iktidarlar ve ahlaksızlıklar, her zaman sürecek ve tabii inceleme yöntemleri ve getirilecek eleştiriler farklı olacak. • Kendinizi çizdiğıniz birkaç karikatıirün var olduğunu biliyoruz, bunları çizerken nelerden esinlendiniz? • Sanatsal bir değer taşımayan bu 34 karikatürle kendi kendimle de dalga geçcbilecek alaycı bir yönümün var olduğu halka göstermek istedim. Derleyen: Aslı Kayabal David Levine'in çizgileriyle David Levine David Levine'in çizgileriyle, eski ABD Başkanı Nixon... bir tanışıklığın olmast gerekli mi? • Şart değil. Karikatürü her zaman için kişilerin ruh hallerini gösteren bir sanat olarak düşünmemeli. Başta gelen, canlı ve inandırıcı bir eser verebilmektir. • Politikacıların yazarlara kıyasla daha kolay malzeme olduklartm söyleyebılır miyiz? • Politikacılar çok tanınan kişiler olduklarından, birtakım özelliklerini ve özgün ifadelerini yakalamak daha kolay olabilir. • Bir karikatürcü gözüyle, bir yazar ıle politikaa arasır.da ne türde bir fark olduğunu öğrenebilir miyiz? • Bana gtre, antipatik ve sıkıcı olan bir yazar, toplurr/un ve benim hayatımı etkilemez. Benzer özellikler taşıyan politikacılara karşı uyanık olmak zorundayım. Farklı ideolojilerin ve partilerin temsilcisi politikacılar eleştirilebilmelidir. David Levine calışma masası başında. ... ve Ronald Reagan