Katalog

Paris'ten İstanbul'a 'tıkanık'çözümler Trafikte boğulan kentler Amerikalı trafik uzmanları övünerek Los Angeles türü kent yollarını gösterince, Parisliler ve Londralılar gülümsemekle yetiniyorlar. Bizim Istanbul'umuz da dahil, tarihi kentler, "trafiğin bedeli"ni ağır bir biçimde ödemeye devam mı edecekler? inşaatına bir tUrliı başlanılmaması bunu gösteriyor." Etüt sonunda ortaya çıkan ileriye dönük önemlı çözüm projeleri de, beklendiği gibi raylı sisteme dayalı olarak şöyle belirlenmiş: a) BoğazalU tüp rayh geçişi; b) 2. Boğaz Köprüsü; c) Bırıncı metro hattı. (MaslakYenikapı); d) Yenı Galata KöprUsü ve Karaköy, Eminönü meydanlannın yeniden düzenlenmesi. "Trtfik sorunu yalnız htanbnl'da yok, Avrupa'nın en buyük kentlerinde de var" diyen yetkililer, örnek olarak Parıs'i gösteriyor. Belediye yetkilileri de, "Paris'te de trafik çok sıkifik" diye teselli buluyorlar. Ama yine de Paris'e özenerek geniş otoyollann planlarını yapıyorlar. Yetkilılenn söylemediklerı ya da söylemekten çekindikleri iki şey var: Paris'in 100 yıllık metrosu ve 10 yıl önce, "trafıgı kurtarmak" ümidiyle yapımına başlanan geniş otoyollann son yıllardaki sinir bozucu tıkanıklığı... lstanbul'Ia Paris'in karşıla^tınlması ve Paris'teki trafik sıkışıkhğının lstanbul'Ia benzeyen ve bcnzemeyen yönleri ortaya döküldüğünde, "yetkflUerin bazı yanlışiardan dönmesinJ sağlayabilecek" ilginç örnckler ortaya çıkıyor. Trafıfei tıkanan Paris'in nüfusu 8.5 milyon, araç sayısı ise, 850 bin; yani Istanbul'dakinin üç katma yakın Paris'te, yalnız ışine gitmek isteyen özel oto sahipleri ısterlerse binebilecekleri bir metro hattına sahip. Ama Istanbullunun, balık istifi İETT otobüsleri dışında, böyle bir şansı yok. Buna karşın, 10 yıl önce trafiği ıyiden iyiye sıkışmaya başladığında, sonucu geçen yıllarda ortaya çıkan bir yanılgının içine düşmUş Paris: Kent merkezine, çevre ilçeler ve banliyölerden gelenler için otomobile dayalı bir ulaşım çözümü getirmeyi dUşünen Fransızlar, bu yanılgının bedelini bugün ağır bir biçimde ödüyorlar. 10 yıl önce yapımına başlanan otoyollar ve sUrat yolları, bir çözüm olmamış ve yollar, çok daha "tıkaiı" bır hale gelmiş Paris'te. Paris'in en çok tıkanan yolları, şehir kapılanndan giren bu büyük sürat yolları. özel otomobiller, kentin kapılarından gırmek yerine, çogunlukla çevresinde dolanıyor, ama merkeze gırebılmek için yıne de bır metrosu var Paris'in. Yeni açılan yollarda tıkanıklık had safhaya varırken, benzin tüketimi de, 10 yılda yüzde 25 artmış ve 1985 yılmda bir milyar litreyi aşmış. Paris'in trafikten sorumlu Belediye Başkan Yardımcısı Jean Pierre Bloch'un bir dcrgide içinde Kemal Küçük ilattan 650 yıl önce kurulduğu öne sürülen İstanbul'da, kent sakinleri, son 2 yıldır, her gün evlennden işlerine, ışlerinden evlerine gidebilme mücadelesıni veriyor. Gün ortasında, gezmek bır yana, iş için bile bir semtten diğerine karayolu ile ulaştnak, şansın yardımı ile büyük bir "zafer" kazanmayla eş anlamda... Dünyanın en büyük metropollennden bırı olan lstanbul'un metrosu yok vc tüm ulaşım, 19 yüzyıldan kalrha dar sokakları da kapsayan kara yoluna dayalı 5.5 mılyonluk İstanbul'da, tüm tıkaiı caddelerde şoförler birer amatör "ulaşım uzmanı" kesilmis otomobillerinde bekJerken, "Ben olsam..." diye başlayan "dört dörtlük" çözümlergeliştiriyorlar. Dakıkalarca araba içinde bekleyen insanın yenı bir boşalma yöntemı de bu... Ya yetkililer ne düşunuyor? Gerçek trafik uzmanlarıyla konuşulduğunda ve bizim de sütunlanmızda yer verdığımiz rakamlar gözden geçirıldığinde, kentın tüm yollarını tıkamalarına karşın, en az yolcuyu taşıyan araçların otomobiller olduğu açıkça ortaya çıkıyor. Uzmanlara göre bunun tek nedenı, kentte metronun olmayışı. 1982 yılmda tstanbui Bdcdiyesi tarafından İTÜ'ye hazırlatılan ve sonuçlanması uzun süren İstanbul Genel Ulaşım Etudu'nde "hastalığın teşhisi" şöyle ortaya konmuş: "Konuya ceşitll nedenkrle yüzcysel balulmış, sanılandan daha karmaşık olan konunun miihendislik yanı gözden kaçınlmış. Kentin gelişmeaine yöndik köklü uygulamelara, tttm lyi niyete karşın başlanamanuş. Şimdiye kadar 6'n 1950'den sonra olmak uzere Um 8 metro etUdü yaptınldığı halde, M yayımlanan sözleri, istanbul ttfaiye Mttdürü'nün sorunlarını dile getirir gıbı: "Konfeksiyonculuk semti Sentier'de çıkacck blr yangında itfalye, trafik tıkanıklığı nedeniyle asla zamanında yetişemez." Paris: Yenl karariann eşiğinde Paris ne yapıyor? Yetkililer, şapkalarını önlerine koymuş, trafik mühendisliği