Katalog

BR İ Ç Şiar Yalçın 465 Bernasconi'nin bir problemi • R54 V 10973 • ARV2 • RD S A T R A N C Kahraman Olgaç 466 Kaderin üç darbesi • A65 V 973 • R64 • V762 • 4 RDV98 84 • ADV • AD5 (2i F84) LauHertneck Almanya ligi 1987 4 8763 K B r> u V V • 9654 V1O65 D VR8654 • 10 • A987 • DV10 • A92 V AD2 • D873 • A32 Batı trefl valesini çıkar ve Doğu asla alıp küçük bir kör döner. Güney heı savunmaya karşı 5 KARO yapar. CEVAP: Deklaran ikincı elı kör damıyla alır, treflle yere geçer ve KÖR ONLUSUNU (veya dokuzlusunu) oynar. A. Doğu ruayı oturursa, Güney ası koyar. Batı çakmak zorundadır: yoksa GUney dört karo, iki pik, üç kör, bir trefl ve bir trefl kupu ile oyunu yapar. a) Batı koz dönerse, deklaran elden damla alır, son ıreflinı yere çaktırır, AR karo ve RA pik oynar ve son kozuriu da çekcrek şu durumda Doğuyu sıkıştırır: î 97 ... • • B K G 4 9 V 2 • (8) D V86 • • . 4D GUney Balı Kuzey Dogu 1 Pik Pas 1 SA 2 Kör 3 Kör Pas 4 Pik... Güney 3 Kör rebidi ile, açışına 1 SA cevabı vermiş olan ortağını, kör keseri varsa, 3 SA demeye davet etmektedir. Körü kesmcyen Kuzey, astan üç piki ve 8 puanıyla haklı olarak majör manşını ilan eder. Batı kör anlusunu çıkar ve Doğu valeyle alıp ikı metr körle devam eder. Sıra sizde. (Batı ikınci köre ikiliyi verir.) CEVAP: Masada Güney normal olarak her halukârda bir trefl perdanı olduğunu düşündü ve UçüncU elde küçük çakıp bir sürkupu goze almaktansa küçük treflini kaçmayı daha uygun gördü. Tabii üçüncü bir seçenek büyuk çakmaktı, ama o zaman da Batıya bir koz lövesi sağlatmak tehlıkesi vardı (onlusu dörtlü ise). Doğu böylcce üçüncü köruııü de aldıktan sonra karo döndü. Deklaran elden alıp koz çektı, onlunun gerçekten Batıda dörtlu olduğunu görünce memnun oldu ve trefl enıpası tutunca da kontratını yaptı. Siz tabii masadaki Güney gibi oynamadınız! Üçüncü köre küçük çakmamak doğruydu, çunku Batı üste çakar ve bu ke/ deklaran, trefl cmpası tutsa bile, kaçınılmaz bir trefl perdanıyla kalırdı (trefl ruası Doğuda ikili olmadıkça). Deklaran üçüncü köre büyük çakmanın Batının dördüncü kozunu sağlayabileceğini tahmin etmekte de haklıydı, çünkü dört elin.dağılımı şöyleydi: BATI DOGU 10743 2 102 ARDV86 10853 972 843 R109 Ne var ki, Güneyin üçüncü köre bir trefl kaçması, başarısına rağmen, yanlıştı. Doğru oyun BÜYÜK çakmak ve pik ruasıyla pik damını çekmcktir! tki taraf da uyarsa, Güney son kozu çekip trefl empasını deneyebilir. Rua Doğuda ıkilı ise bir fazla yapar. Ama büyük fark şuradadır ki, trefl ruası Batıda ise de oyunu yapar. Oysa, bu oynayışına göre, kozlar 32 (%68) fakat ırefL ruası Batıda (»/o50) olsaydı batardı (Doğu pekâlâ altılı kapalı köruyle, trefl ruası elinde olmadan da, Kuzeyin 1 SA cevabı Uzerine 2 Körle araya girmiş olabilirdi). Doğu ikınci koza uymaymca, henüz her şey kaybolmuş değıldir. Bu defa trefl ruasının tabii mutlaka sağda olması şarttır, ama deklaramn iki siyah kaybını bire ındırgemesi mümkündür! Deklaran kötü haberi öğrenince üç tur karo çekmeyi göze almak zorundadır. Batı çakarsa alıcı kozuyla çakmış olur. Pratikte ıkı taraf da uyar ve deklaran son kaıoyla yerde kalmaya dikkat eder. Ondan sonra trefl empasını dener ve kazanır. Şımdı artık, deklaran trefl asını çektığinde ruanın Doğudan duşüp düşmemesının bir önemi yoktur! Doğu üçüncü trefli ruayla alır, fakat Batı şu durumda "boğulur": • A • 7 • 107 V D8 • 98 , Batı aşağı tükürse sakalım, yukarı tUkürse bıyığım diyecektir! 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Ac3 Fb4 4. eS cS 5. a3 Fxc3 6. bxc3 Ae7 7. Vg4 (Ahşılmtş devam yolu) 7.. 00 (7.. Vc7 8. Vxg7 Kg8 9. Vxh7 cxd4 bilinen ve çok oynanan varyant) 8. Af3 f5 9. exf6 Kxf6 10. Fg5 Va5 (Enteresan bir düşünce! Kalite vermesine karşın beyaz şahı. cadde ortasmda bırakıyor.) 11. FxF6 Vxc3 12. Şe2 Ag6 13. Kcı gxf6 (Alman liginin en önemtı maçlanndan biri yıldırım hızıyla oynanırken, seyırciler buyük bir heyecanla oyunu seyrediyorlar. Oysa oyun, 18. hamleye kadar daha önce aynanmış bir oyunun kopyası!) 14. h4 Ac6 15. hS eS 16. Vg3 e4 17. hxg6 exf3 18. Şdı (Buraya ka(hamlede) dar oynanan hamleler, Hellers Arencibia, Gausdal 1986 oyununun aynı. Dünya gençler şampiyonu olan Arencibia, büyük bir gaf yaparak oyunu kaybetmiş: 18.. Vxd4?? 19.Fd3 F/5 20. Kh4ü Ve5 21. VxeS Axe5 22. FxfSfxg2 23. gxh7 Şh8 24. Şe2 Ke8 25. Kh5 c4 26. Kgı Ad3 27. Ş/3 Aeı 28. Şg3 d4 29. Kh4 kazanır. 18.. Vd4?? çift sorulu hamlenin yerine, daha güzel bir hamle bulan Arencibia, yenildiği oyunu, nasıl kazanacağmı gösteren yorumla birlikte iinlü Informator 42 'ye göndermiş. Şimdiki oyunun kahramanları, bu yorumu okumuşlar. Ve siyahla oynayan Hertneck, halinden memnun, adı geçen yorumu virgülüne dokunmadan uygulamaya devam etmiş.) 18.. FfS 19. Kxh7 Vxd4 20. Fd3 Ae5 21. Kh4 Fg4 (Dünya Gençler Şampiyonu Arencibia'mn yorumu şöyle gidiyor: 22. Kh8 Şxh8 23. Vh4 Şg8 24. Vh7 Şf8 25. g7 Şe7 26. g8V Şd6 27. Ffı Vd2 mat. tşte burada olanlar oluyor ve siyah taşlarla oynayıp zafer bekleyen Hertneck, bir sürprizle karşılaşıyor! Meğer büyükusta Lau, oyunu evinde inceleyerek enteresan bir kazanç hamlesi bulmamış mı? Böylece Hertneck, eşekten düşmüşe dunerek oyunu bir hamlede kaybediyor. tnformator yorumlarınt ezberleyerek bir yere varacaklarını sananlara iyi bir ders!) 22. gxf3 (Jşte büyükusta Lau'ın sürpriz hamlesi!) 22.. Axd3? (Siyah, soğuk duş etkisiyapan hamleye normal bir yanıt yerine, hatalı bir karşılık verince çabucak kaybediyor. 22.. Fxf3 23. Şd2 Ac4 24. Şeı Ve5 25. Vxe5 Axe5 26. Ff5 ev çalışmasmda hazırlanmış, ayrıca 22.. Fxf3 23. Şd2 Ac4 24. Şeı Ke8 25. Şfı Ad2 26. Şgı de kazanırdı.) 23. Kh8 siyah oyunu terkeder. Çünkü 23.. Şxh8 24. Vh4 Şg8 25. Vh7 Şf8 26. Vf7 mat ya da 23.. Şg7 24. Vc7 Şxg6 25. Vh7 Şg5 26. Vh4 Şf5 27. Vxg4 Vxg4 28. fxg4 ve arkasından 29. Kxa8 kazanır. KasparovVan der Wiel Brüksel (Swift) 1987 1. d4 d5 2. c4 c6 3. Ac3 Af6 4. e3 e6 5. Af3 Abd7 6. Fd3 Fb4 (Burada 6.. dxc4 7. Fxc4 bS ile Meran varyantına gidilebiliyor.) 7. a3 Fa5 (7.. Fd6 8. e4 dxe4 9. Axe4 Axe4 10. Fxe4 e5 11.00 00 12. Fc2 Ke8 13. Keı exd4 14. Kxe8 Vxe8 15. Vxd4 Fe7 16. FgS! Fxg5 17. Axg5 A/6 18. Kdı! Beyaz daha iyi. KasparovHübner, Brüksel 1986) 8.00 00 9. Vc2 dxc4 (9.. Ve7 10. cxd5 exd5 11. Fd2 Vd8 12. Ae2 Fb6 13. Ag3 Ke8 14. b4 a6 15. Fc3 AJ8 16. Kaeı KorchnoiHübner Brüksel 1986. Beyaz daha iyi.) 10. Fxc4 Fc7 11. Fa2 (Ab6ya da bS hamlelerinden Filini korumak için yapılan masum görünüşlü bir hamle ama arkasmda ne tilkilikler saklı!) 11.. e5 12. h3 (Siyah taşlarm manevra özgürlüklerini kısıtlıyor.) 12.. h6 (12.. Ve7 ye 13. Keı! var. 13.. exd4 14. exd4 tempo kazanır. 13.. Ab6 14. Axe5! Beyaz üstün. Ya da 13.. e4 14. Ad2 Ke8 15. Fbı! Piyade alır. a2'deki masum Fil hortumunu uzatıyor.) 13. e4 Ke8 14. Fe3 (Tal'egöre 14.. Ve715. Kfeı exd4 16. Axd4 Axe4? 17. Axe4 Vxe4 18. Fd2 Beyaz e8 ara hamlesiyle kazanır.) 14.. Ah5? 15. Kadı exd4 (Yine büyükusta Tal, şu yorumu verıyor: 15.. Vf6 16. Ad5! cxd5 17. Vxc7 dxe4 18. AxeS Beyaz açık üstün.) 16. Fxd4! (AeS'e karşı Onlem alıyor.) 16.. Ve7 17. e5! (Bu pıyadenin tabu olduğu besbelli! 17.. Axe5? 18. Fxe5 Fxe5 19. Kfeı! V/6 20. Kxe5 taş kazanır ve 20.. Kxe5 21. Axe5 Vxe5?? 22. Kd8 arkadan mat gelir.) 17.. Af8? (Tal, 17.. A/4 uneriyor.) 18. Ab5! (Beyaz, siyahın yanlış hamlesinden hemen yararlanıyor. 18.. cxbS 19. Fc5! Fd6 20. Fxd6 Vd7 21. Fxf8 taş kazanır.) 18.. Ae6 19. Fxe6 fxe6 20. Axc7! Vxc7 21. Vg6 Vf7 22. Vxf7 Şxf7 23. Fe3 (Beyazın tehditleri önlenemez hale geliyor. örneğin: 23.. g6 24. Fxh6 b6 25. g4 Ag7 26. Ag5 Şg8 27. Fxg7 Şxg7 28. Kd6 c6 29. Kadı devam etmek akıl kârı değil!) 23.. Kf8 (24. g4 Şg8 25. Şg2 A/4 yapacak.) 24. Kd4! Şg8 25. Kfdı b6 26. Kh4 Kf5 (Ya da 26.. g6 27. Fxh6) 27. Ad4 Siyah oyunu terkeder. Çünkü 27.. Kxe5 28. Axc6 Kb5 29. a4 var. Dünya şampiyonuna yakışır güzel bir oyun. Ev hazırhklannın ne kadar önemli olduğu yavaş yavaş anlaşıhyor. Bu bakınıdan, araştırmacılara rahat çalışabilecekleri ve aradıkları her kitap ve dergiyi bulabilecekleri ulusal bir satranç kitaphğı kurmak, yöneticilerin birinci görevi olmalıdır. Etüt: 10 M. Matous L'Italia Scacchistica 1981 3. ödülü Komblnezon: 10 GavnkovVan der Wiel Londra 1985 Godfrey Heathcote Metal Mercury 1914 ödülü Problem: 10 Güney yerden pik alar ve Doğu çaresi/.dir. b) Batı trefl dönerse, deklaran yerden küçük kozla çakar, üç karo ve pik ruasını çeker, pik asıyla ele geçer ve son kozunu (damı) çekerek aynı şekilde Doğııyu sıkıştırır: c) Batı pik dönerse, deklaran elden asla alır, son trefline çakar, pik ruasını çeker ve üçüncu turda ele geçmek üzere büıün kozlarını oynayarak yine Doğuya karşı aynı pikkör skuizinı gerçekleştirir. B. Doğu kör onlusuna ruayı oturmazsa, GUney küçük verir. a) Batı çakmazsa, deklaran karo asını çeker ve KÜÇÜK karo oynayarak elden sekizliyi koyar. (i) Batı almazsa, deklaran treflini yere çaktırır, yerin üç metr kozunu çeker, pik asıyla ele döner ve karo damını çekip Batının son kozunu alırken şu durumda Doğuyu sıkıştırır: R5 97 • 87 • 9 4 10 K B 4DV D VR8 • • • 92 ¥ A • ~ • (D) Deklaran karo damına yerden küçük pikini atar ve Doğunun yediğı kâğıda göre ya pik dokuzlusunu ya da kör dokuzlusunu sağlar. (Buna, bilindıği gibi "çapraz skuiz" dcnir.) (ii) Batı karo sekizlısini dokuzluyla alırsa, en iyi savunma olarak pik döner, deklaran elden asla alır, son trefline karo RUAS1YLA çakar, karo valesini damla ezerek ele geçer ve son metr kozunu çektiğinde yine yukardaki ılıııum meydana gelir. b) Batı kör onlusuna çakarsa, yine en iyi savunma olarak pik döner, deklaran elden alır, son trefline yerden ikiliylc çakar, karo asını ve karo ruasını çeker, valeyi damla ezerek ele döner ve son kozunu çektiğmde bir kez daha yukardaki durum gerçekleşir. (Batının pik yerinc karo veya trefl dönmesi bir şey değiştirmez, yalnız deklaramn karo dönüşüne yerden küçük verip elde kalması gerekir.) 467 Kaçmak mı, çakmak mı? • V • • R76 A3 5 ARD6542 V DVIO985 • A82 • 83 Beyaz Kazanır. Beyaz kazanır. İIUBZB51 \0\ J1U Üç hamlede mat. JEUI 4 A3 /, Ç3V S3V • p*& SBA 'Z £ 9PJ t P§9JV T icuı JBUI 3A d "8 "9 8qM /.qxA C3J Z M P 8 J § Z.8M £ $ 8«§ 'Z GüneyKuzey çok daha sağlam olan 6 Trefl kontratını bulamayarak 6 Körde karar kılmışlardır. Batı karo damını çıkar Oyunu nasıl planlarsınız? El açabilecek duruma gelınceye kadar, oynayacağını? kâğıtları teker teker belirtin. I 1 9JV £3V £ f»§ 83A Z £3 "l ımu £ £» Z.BJ Z «PX • l 29