Katalog

ÇİÇEK Fehmi Bayraktaroğlu Evinizdeki çiçeklerin sayısını artırmak elinizde Çelikle çoğaltma yöntemi Herkesin ev içinde, bahçede ya da balkonda bitki yetiştirdiği bilinen bir gerçek. Yetiştirdiğiniz bitkileriniz size az geliyorsa ve yeni bitkiler elde etmek istiyorsanız, neden çelikle çoğaltma yöntemini denemiyorsunuz? v içinde veya balkonunuzda, bahçenizde yetiştirdiğiniz bitkilerden, yeni bitkiler elde etmenin en pratik yolu, yerleşmiş adlandırması ile, ÇELİK ALMA denilen yöntemdir. Bu yöntemle, birçok bitki, tohum ekerek ve uzun bir süre bitkinin büyümesini beklemek yerine, çok daha çabuk ve sağhklı bir biçimde çoğaltılabilir. ÇELİKLE ÜRETlM işlemi sırasında dikkat etmeniz gereken bazı incelikleri anlatmaya geçmeden önce, bu yöntemi kullanabileceğiniz bitkilerin belli başlılarını sıralayalım: Bahçe ve balkon bitkilerinden; gill, sardunya, begonya, karanfil ve odunsu gövdeli diğer birçoklarının yanı sıra, salon bitkilerinden, Difenbahya, Filodendron, çeşitli salon sarmaşıkları, yaprak çeliği yaparak Peperonya ve Afrika Menekşesi de bu yöntemle çoğaltılabilir. Yaprak çeliği yöntemi ile Afrika Menekşesini çoğaltmak şeküni daha önceki yazılarımızda anlatmıştık. Şimdi, gövde veya bitkinin özelliğine göre, dal çeliği ile üretimde, dikkat etmeniz gereken belirli noktalar üzerinde duracağız. öncelikle, çelik almak için kullanacağınız dallar, sardunya ve begonya gibi bitkilerde, ne köklenmeyi önleyecek veya geciktirecek kadar yaşlı ve odunsu, ne de kolayca çürüyebilecek kadar genç ve sulu olmalıdır. Çe Çiçek sağlığı için pratik çözümler Bu hafta bakım köşemizde, çiçeklerimizde sıkça rastlanan sağlık sorunlarından bazıları için, pratik çözümler önereceğiz. Eskidenberi kullanılagelen bazı doğal ilaç ve basit yöntemler, hem etkili çözümler sağlayabilirler, hem de kimyasal ilaçlara göre çok daha ucuzdurlar. Ama bunların tüm zararlılar için çözüm olmadığı ve gerektiğinde uygun kimyasal ilacı kullanmadan bazı hastalık ve zararlıların engellenemeyeceği de unutulmamalı. SCHEFFLERA, PHILODENDRON, FICUS, DRACAENA, DIEFFENBACHIA v.b. dekoratif yapraklı salon bitkilerinden toprak kaiitesine, sulamaya, ışık ve ısı durumuna dikkat edildıği halde, gene d« istenmeyen yaprak sararma ve lekeleri, yapraklarda kıvrılma ve gelişme bozuklukları, dökülmeler görülür. Gerekli şartlara özenle uyulduğu halde görülen bu gelişme bozukluklarının bir nedeni de yapraklara yerleşen ve çoğu zaman çıplak gözle fark edilemeyen zararlılardır. (Kırmızı örümcek, çeşitli yaprak bitleri, mantar v.b. gibi) Bunlara karşı, koruyucu ve tedavi edici, aynı zamanda da bitkıyı BESLEYICI doğal ilaç, hepimizin bildiği ISIRGAN OTU'dur. Yaban otlarıyla kaplı hemen her yerde bulunabilen bu bitki, yapısındaki kimyasal özellikler nedeni ile, bitkiler için doğal bir ilaç ve besleyicidir. Bir miktar ısırgan otu toplayın (cildi kızartıcı ve kaşındırıcı özelliğine karşı, elinize küçük bir naylon poşet geçirerek kolayca toplayabilirsiniz). Büyükçe bir şişoye topladığınız otları ve üzerine de su doldurun, birkaç gün bekletin (fermente olmasını sağlamak için). Şişedeki suyu, çiçeklerinizin yapraklarını yıkayıp nemlendirmek için kullandığınız, hemen her çiçekçide de satılan, su püskürtücüye süzerek doldurup, bitkilerinizin yapraklarını bolca ıslatın. Bu işlemi belirli aralıklarla (15 günde bir) yaptığınızda, yaprak zararlılarına karşı etkili bir mücadele vermiş olacaksınız ve ayrıca çiçeğinize ek bir besin sağlayacaksınız. Bir diğer etkili ve pratik yöntem de püskürtme suyuna, bildiğimiz mayi arapsabununu karıştırarak (500 gr. suya bir tatlı kaşığı) kullanmaktır. Bu karışım da birçok yaprak zararlısı için, iyi bir engelleyicidir. Oaha da etkili olması isteniyorsa bu karışımın içine bir tatlı kaşığı da alkol katabilirsiniz (kolonya kullanmayın). Eğer bu işlemden sonra yapraklarınız istenmeyecek ölçüde yapış yapış bir görünüm aldı ise, karışımın zararlılara iyice tesir etmesi için bir gün bekledikten sonra, duru su ile yaprakları silebilirsiniz. Böylece, ilaçlama ve temizleme işi, bir arada bitirilmiş olacaktır. D E lik olarak kuilanılmak üzere kesiien parçalar (eğer difenbahya, filodendron gibi büyiik boylu ve yapraklı bitkilerden gövde çeliği yapmak söz konusu değilse) 67 cm. boyunda ve birkaç yapraklı olmalıdır. Çok büyuk parçaların köklenmesi de zordur. Yaptığınız çelikleri en kolay şekilde, şimdilerde çiçekçilerde ve seralarda satılmaya başlanan, perlit adlı maddenin içinde köklendirebilirsiniz. Perlit bulmanız zorsa, bir miktar gübresiz Kaktüsleriniz çiçek açmıyorsa mezler, bunu da unutmamahsınız.) Uygun ısı, ışık ve toprak şartlannı sağladıktan sonra, mevsimi geldiğinde kaktusunüz açmıyorsa, bitkinin sulanmasında yanlış bir yöntem izliyorsunu/ demektir. Şöyleki, bol sulanmaya alışıırılmış kaktüsler, genellikle çok az ve zor çiçeklenirler. Kaktüslerinizi, sonbahardan (bugünlerden) başlayarak giderek az suya alıştırmahsınız. öyleki, kış ayları geldiğinde, 34 ay boyunca hemen hiç sulamadan, sadece arada sırada su püskürtücüsü yardımı ile, gövdeyi ve toprağın üzerini nemlendirerek (bu işlemi de kışın 15 günde bir ve mümkün olduğunca az su sıkarak yapmalısınız) kaktusun doğal ortamını (ÇÖL ŞARTLARIN1!) taklit edin. Tabii bu arada, kaktüslerinizi kışın yanan kalorifer aparatlannın üzerinde veya çok yakınında bırakarak, kurumalarına da neden olmamalısınız. Kaktüsler, sanıldığının aksine, kışın soğuğa dayamklı bitkilerdir. (Soğukta sulayıp, çürümelerine de neden olmamak kaydı ile.) Bütün kış sulamadığını/ kaktüslerinizi, ba.iar geldiğinde suyunu çok yavaş biçimde arttırarak sulamaya başlar ve bol güneşli bir ortama koyarsanız, nisanmayıs aylarından itibaren, tomurcuklanıp, açmaya başladıklarını görmek, size ayrı bir haz verecektir. Solan kaktüs çiçeklerini koparmayıp, bitkinin üzerinde bırakırsanız, belirli bir sure sonra, kuru çiçeklerin altında oluşan tohum keselerinden, ayn bir yazımızda ekimini anlatacağımız, kaktüs tohumları da elde edebilirsiniz. G toprakla karıştırılmış kalın taneli dere kumu da aynı işi görecektir. Toprak kullanarak da çelik yapabilirsiniz, ama kullandığınız toprak gübresiz ve suyu iyi geçiren yumuşak bir toprak olmalıdır, ayrıca çeliklerinizdeki çurüme ve fire oranının toprak kullandığınızda artacağını da unutmayın. Yaptığınız çeliklerdeki çurüme ve bozulma oranını en aza indirmek ve köklenmeyi kolaylaştırmak için, yine çiçekçilerden ve çiçek bakım malzemesi satan yerlerden alabileceğiniz, köklendirme hornıonunıı da kullanmani7 iyi olur. Hazırladığınız çelikleri dikeceğiniz kap, ya geniş ağızlı yayvan bir saksı olmalıdır, ya da içine toprağın akmasını önlemek için kağıt döşeyeceğiniz, yeterli boyda tahta bir kasa olnıalı. Boş bir balkon çiçekliğini de aynı amaçla kullanabilirsiniz. Çelikleri dikeceğiniz kaba, perliti, dere kumunu veya toprağınızı doldurun ve sulayarak nemlendirin. Keskin bir bıçakla, yeterli büyüklukteki parçaları ana bitkinin gövdesinden kesin, kesme yeri, bitki sapındaki sıralı boğumlardan uygun birınin, hemen 12 cm. altından olmalıdırözellikle sardunya ve begonyalarda, boğum altından kesilmezse köklenme gerçekleşmc/ veya çok zorlaşır, dikkat edin. Kestiğiniz kısmı, toz halindeki köklendirme hormonuna batırın ve fazla tozu bitkinin su çekmesini kolaylaştırmak için silkeleyin, çeliğiniz hazırdır. Kaptaki malzemenin içine bir çubukla açacağınız deliğe boğumlu kısım içerde kalacak şekilde, hafifçe sıkıştırarak çeliği dikin. \cterli sayıda çelik yaptıktan sonra, çeliklerın çok sıkışık olmaması da önemlidir kabını/ı doğrudan güneş ışığı alnıayan, ama aydınlık ve havadar bir yere koyun. Belirli aralıklarla, aşırı ıslak olmamasına dikkat ederek sulayın. 1015 gıin sonra köklenme olupolmadığını kontrol ederek yeterli köklenme oluşunca yeni bitkilerinizi, uygun toprağa ve asıl yerlerine dikebilırsiniz.G ekoratif ve ilginç şekilleri ile kaktüslerin, evlerimizdeki diğer bitkiler arasında özel bir yerleri vardır. Hatta çeşitli türdeki kaktüsleri edinip, yetiştirmek, nerede ise KAKTÜS KOLEKSİYONCULUĞU diyebileceğimiz, bir hobi haline geldi son yıllarda. Kaktüslerinize çiçek açtırmak istiyorsanız ve bütün çabanıza, özenli bakımınıza rağmen, bunu sağlayamıyorsanız, dikkat etmeniz gereken, bazı şeyler daha var demektir. (Belirli bazı türler, birkaç sene geçip, belli bir erginliğe ulaşmadan, çiçek açıp, tohum verme ile sonuçlanacak üreme etkinliğine gir D 27