Katalog

Politikada soğuk duş Öğrenci olayları ve grevler, Fransız sağını hayal kırıklığına, solu ise şaşkınlığa sürükledL Çünkü sağcı politikacılar, öğrenci ve işçilerin politik kayıîsızlığına güveniyor, solcu siyaset adamları da bundan yakınıyorlardı. >utlarda bır donuşümler paketı>le kamuovu nun karşısına çıktılar Bu paket sayesınde, hem ekonomıyı rayına oturtatak, hem kendı • <,ınde bulunduğunuz gunlerde arala gelenel^el seçmen kıtlesını başka bır deyışle rında Osmanlı Bankası da bulunan "daımı muşterılerını" memnun edecek, hem ırılı ufaklı bırçok şırketın ana ortağı, aşırı sağa kayma eğılımı gösteren kesımı tarıhı " P a r ı b a s " bankası, devlet ' demagojık" önlemlerle kendıne çekecek, bankası olmaktan çıkıp özelleştırme hem de sol partılerın geleneksel seçmenının bü aşamasında bulunuvor "lndrosuez" >uk tepkısını doğuracak ışler yapmayacaktı ıle bırlıkte Fransa'nın ıkı buyuk tıcarı banka Bu sonuncusu çok önemlı ıdı Çunku Fransız sından bırı olan Parıbas, 1982 vılında sosya halkının son zamanlarda gösterdığı eğılım, lıst hukümet tarafından devletleştırılmıştı Pa toplumsal kutuplaşmanın ıkı ana çekırdeğınrıbas'nın 14 mılvon 770 bın hıssesı her adedı den bırının şıddetlı öfkesını uzerıne çeken bır 40^ FranMZ Frangı olmak uzere Parıs \e dun hukumetın aradakı kesımın de sempatısını hız \a borsalarında satışa çıkarılmış bulunuyor la yıtırmesı şeklınde belırıyor Nıtekım aralık Jaıques Chıraı hukumetı tarafından bu de\ a>ı ve ocak başında kamu kesımınde kendını fınans operas\onu geçen avlarda u>gulama gösteren grevler, hukumetın beklentılerının \a konan özelleştırme programının ıkınu adı aksıne, kamuoyunun genış kesımlerı arasın nıı Bundan once de ıam sana>ıınde uvgula da sanıldığından daha az tepkı uvandırdı nan ozelleştırnıede Saıni Gobaın adh sana>ı Tüm anketler, Fransız halkında bölünme kııruluşunun hısse senetlerı satışa çıkarılmış ve değıl, bırleşme eğıhmmın ve merkezcılığe doğbuvuk ılgı toplamıştı Parıbas nın özel sekıo ru bır gıdışın guçlendığını gösterıyor Sosyart devrı ışlemını benztr bır başarının bekledı lıst bır cumhurbaşkanı ıle sağ eğılımh bır hüğı şımdıden sö>lenebıhr kümetın bırlıkte görev yapması ve bırbırını la<.ques Chırae hukunıeu ivin, başarı hane dengelemesı, "Sağ ya da sol egilimli seçmen sıne kavdedılebılecek ıkınu olgu hısse seneı kitlesinin ezici çogunlugunca devamında yalerının kuı,uk tasarrut sahıplerı arasında ge rar gorulen bir durum" olarak değerlendırılınış bır velpaze verçevesınde dağılımının sağ yor Bu koşullarda, "kendı kışısel görüşlerılanabılmış olması Saınt Gobaın şırketının şu ni ızlememekle bırlıkte" sosyalıst Cumhurbaşanda bır mılyon 542 bın ortağı bulunuvor ve kanı Mıtterrand'ın sıyasetüstü hakemyargıç bunların çoğunluğunıın elınde 10 adet hısse se rolunde bulunmasıvla yaşamında hıçbır zaman nedı var özetlersek geleneksel olarak dığer ulaşmadığı popularıte katsayısı olçumlerınde ılerı kapttalıst ulkeleıden farklı bır bıçımdt, rekor ustune rekor kırması daha kolay anlaborsahareketıne ılgı du\mavan Iransızlar da şılabılıvor Kısacası nıspeten rahat bır pozıs halk kapıtalızmıne avak u>durmaya başlıyor yonda, ara 'iıa sembolıst jestloıde çoğunluğun denebılır ozlemlerını okşaınaktan ote fazla Devletı, rekabet alanlarının dışına çekerek, bır soruı Jİuluk taşımayan esas gorevı saydığı guvenhk ve hızmet sektor Mııtcrr^ ıd adeta, ' Hata >apmaz lerınde tutmak, Fransa'da son yıllarda güçlu bır devkı adamı" mevkııne bır akırn ha' ne gelen lıberalızmın uzun vade vükselırlen Başbakan Chıraı dekı aTnaçldnnın en onenılısı Bu vuzdendır kı turlu vailışlığı ıcraatında Fransa'da "loplum donuşumlen" adı verılen somi'tlaştıran bır kısı olarak konularda, beklemedığı tepkılerle karşılaşan belırıyor Geçen aralık vc lyıce hırpalanan sağ koalısyon, onumuzdekı başındakı gençlık olayları donem, ekonomık konuları one çıkaran bır sırasındci doruğa ulaşan bu u>gulamanın ıçıne gırmeyı hesaplıyor 1988 se yıpranma sürecını Chırac, çımlerınde Cumhurbaşkanı ddayı olmayı ka tepkı uyandıran yenı yasa fasına ıyıce koymuş ve butun sıyasal eylemı tasdrılaıını nısan ayına bu hedefınde başarıya ulaşmaya yönelık ça kadar askıyaalarak balarda merkezıleşen Başbakan Chırac'ın bır frenlemtk ıstıyordu anlamda en buyuk şanssızlığı, önundekı süre Ancak bu kez de nın kısalığı, hatta belırsızlığı Belırsızlıgı de kamu ışjerlerıııdekı grevler ve Fransız Frangı'nın Alman Markı karşısında değer yıtırmesı olayları hükumtun Paris Fransa'da öğrend hareketleri ve grevler SABETA\ \AROL • I goıuntüsunu düzeltme çabalarını büyük ölçude gölgeledı Öğrenci olayları, bır kuşağa sıyaset dışı, bıreycı, toplum olaylarına ılgısız damgası vurulmaya çalışıldığı bır sırada hıç beklenmeyen btr bıçımde sahneye çıktı Hukumetın çıkarmaya hazırlandığı ünıversıteler yasa tasarısı, bırkaç gün ıçınde yuzbınlerı sokağa döküyor, tüm okullarda kurulan "koordınasyon" komıtelerı bıitün bır kuşağın ozlemlerını dıle getırırcesıne sıjasal dengeyı altüst edıyordu Olayın özelliği, sağın, tüm polı ıkleştırme çabalarına rağmen halkın gozunde gençlık eylemının polıtıkalarustu, " m e ş r u " ıstekler ıle rı suren bır hareket olarak yansımasıydı Ger çekte gentlık hareketı bır yanıyla sanıldığından daha az polıtıka dışıydı "Ünıversıteler yasası"nın lıse ve unıversıte öğrencılerının tepkısıne neden olacak maddelerı, özelhkle sosyalıst partı ve bu örgute yakın öğretmenler sendıkası, FE N'nın gayretlerıyle kıtleye yansımış, gene bu partıyle ılışkılı öğrenci kuruluş U N E F İ D eylem boyunca başrolu oynamıştı Sosyalıst Partı'nın Bırıncı Seıtreterı Lıonel Jospın, >aklaşık ıkı hafta uevam eden gosterı ve boykot eylemlerı boyunca her gün toplantılar duzenlemış, hareketın, tecrıt olmayacak dozajda tutulması bıraz da bu şekılde G< politikalarüstü lençlik olaylarının özelliği, ve "meşru" isteklere dayanan bir hareket olmasındaydı. dık çunku Fransız Anayasası'na göre, Cumhurbaşkanı uygun görduğu anda, ıstıfa ederek yenı başkanlık seçımlerıne başvurabılır ya da parlamentoyu feshederek yenı mılletvekılı seçımlerıne yol açabılır Hızlı hareket ctmek ve kısa sure ıçınde one rılen toplum modelının Fransa'ya yararlar sağ layacağına seçmenlen ınandırabılmek, sağ koalısyon hükumetının kaçınılmaz yazgısıydı lş te butün bu nedenler yüzunden, Başbakan Chırac ve bakanları, dızgınlerı ele aldıkları 20 Mart 1986 tarıhınden berı, "akıl almaz" bo 18 Bastille Meydam'ndan lnvalides Amtı'na kadar uzanan yollarda, saytları bır milyona ulaştığı söylenen bir öğrenci topluluğu sarmiftı her yunı. Aralık aymın son haftasında ıse 'Kuzey Garı'nda başlayan demıryolcuları grevi, başdondurucu bır hızla butun garlarayayıldı.