Katalog

Suudi Arabistan'daki ya da Kuveyt'teki kemer sıkma politikası, ailelerin araba fılolannı azaltmaları ya da uşakların sayısını kısmaları biçiminde kendini gösteriyor. Suudi Arabistan'da, araba satışları yüzde 25, kiralar da yuzde 3040 oranında duştu. aril milyonerleri de kemer sıkar Körfezın hcr tarafından, yollar, arıtma tesıslerı gıbı projelcrın ertelendığıne daır rapoı lar gelıyor Buna lyı bır ornek "Kıng F a h d " stadyumu (Bu projeyc 5(X) mılyon paund haı canması öngörulüyordıı ) ingılızlerle vapılan 5 mılyar paundluk "Tornado savaş u^agı projesi" ıse, savunma amac.li ulduğu ıcın surdürulecek ve bır kısmı petrol karşılığında ode necek Suudi Araıstan, 70 mılyar dolarlık re/erv lerıyle ütrcisii' sağlık ve eğıiıın hızmetlerı ıle sübvansıyoneedılmıs elektrık, besın ve su sağ lamayı sürdüruyor (Re/ervler, 140 mılyar dolar. ıken, caıı harcamalar dcngesındekı acıkları kapalmak ıcın kullanıldı ve 70 nıılyaı dolar sevıyesıne du^tu ) Eğer petrol gelırlerı daha da a/alırsa Koıfe? devlellerının yenı bır gelır vcrgısını uygulamaya koyup koymayacajını kımse bılmıvor Gerıleme surerse ozellıkle ınsaal dalında yoğunlasmı;, bulunan yabancı ışçılerın de ulkeyı lerketmesı gundeme eelebılır Bolgedt olusacak bır ekonomık krı/ Urdıın'u vc o/tllıkle Mısır'ı olumsuz ctkıleycbıhr. Mısır'ın, Körfez ulkelerındc valışan vatandaşlarının gonder dığı parava bağımlı olduğu go/ önunde tutuluısa, olası bır krızın oncrnı daha da belırgmlesır blkelerıne dönecek Mısırlıların ış beklentılerı ıcınde olmaları, kalıııe rejımı uzcıınde önemlı sonuçlar doğurabılıı Batı dunvasında ve o/ellıkle 1 oı dra da Arapların satın alma gucunun a/aldığı huv uk vc luks mağa/aların satısıarında lııks Konııı satıs ve kııalamalarında ve vaı ıs atı satislaı mda gozlcmlenı>or Bır yandan 'Nc\s Bond sokağındakı I ımuzınlerın savısı a/alııken lııı sızlık sucundan tutuklanan Arapların savısın da da bır duşme göruluvoı Btınun ntcleıu Londıa'da arlık eskısınc kıvasla daha a? Aıap bulıınması da, elt Suudi AjaAü^ij'" Araba satıslarıntn yüzde 25 azaldığı Arabistan'da su glbl benzin harcayan arabalar arttk pek rağbet görmüyor. Derleyen birbirlcnv.lt yaribirken ^elgarsonlar crı lyı ıııa salarını ayırıyordu Fğeı ısmıııız Şe>h Yaınjnı ısc, Londra'dakı Harıods mağa/ası tck başmıza alışverış yapabılmeıu/ ı«,ın kapanıs sa atınden sonra kapılannı acjyordu Petrol gelıılerı aıttıklaıı hı/la azalmaya ba> layıiKd IK olacaktı 7 Petrol ihratatviM Ulke lcr Uııhgı O P r c uyesı ulkelerın 1981'de TSO nıılyar dolaı olan gelırleıı bu vıl yaklasık 60 ıııılyaı di'laı du/eyıne ınecck korfe/'dcvlu len, halklaıınm beklentılerını neıeye kadar karşılayabılecekleı9 Insanlarııı bır gundc nııl yoner olmasını sağlayaıı rejımleı yenı ekoııo nıık gcrıeklcr kar^ısında a\akta kalabılockler ıtıı' "Petrol sılahı" konusunda Arapların guruıu ve prestıjı ne olatak' tger Arapiar tn zengın drtnemlerınde bıle sıyası guı, sahıbı ola ınıyorlarsa, Fakırteştıklcrı döııcmde gu^lu ol nidiarı beklenebılır mı? Genç Prens Salman bın Abdulazız, "Halk da en az benim gibi durumdan şikâyelçı" dı yor Ingılteıe'de, önuıııü/.dckı aylarda bır Suydı Arabıstan sergısı açacak olan Prens "Arlık işler degişiyor, ulkcnin selametı sadele bızım degıl, tum vatandaşların sorumlulugundadır" dıyor. Genç dolaı nıılyonerlerınden ı^adamı Frens Fahad bın Khaled bın Abdullah da ^unları söyluyor "Halkımız geçmişteki duruımın bır ruya oldugunu ve (arihle ender gorulduğunu anlamalıdır. Bir ruya arlık bılmı>tır. Kendımizi gerçcklere alışdrmalıyız." • Dığer Körfez ülkelen de bu gerçeklere alış maya çalışıyorlar Kuveyt yıllık bütçesınde yüzde 15'lık bır kesıntı yaptı Yıne de carı har idmalaı dengesı taıılıınde, ılk defa avık ver mektcn kurıulamadı Bu aşamada Kuveyt'ın yurtdışında (,eşıtlı alanlaıa dağılınış 80 mıl>ar dolarlık bır yatırımı hulunması ne kadar şanslı olduğuıuı göstcııvuı (,unku bu yatırım ku vc\ı e yılda 4 mıl\ar dolar gdır sağlıyor Bu da kuveyt'ın yıllık petrol satı^larından sağla dıgı ııııklara yakın bıı gelır Bolgede bır bıınalım havası >eıle\mış dıı luında Umıııan da Suudi Aıabısian gıbı, pa rasını dcvalue ettı kuvevt ıse Uunva Bankası'ııdan \c I.MF'dcn planlama konusunda danısmanlık hızmetlerı ıstıyor TARIK ERSOY Petrol do! mur gıbı akı rının, ğıştırdığı a dı "Sund bır yazıd rının pol ları ü len Aniiîiîkuı Ikelerıne yağrol zengınlelıllac'ını der geride kalyayımlanan ırfez devletleıplann harcamaetkilerını ıncelerken önde geleruun görUşlerını de aktanyor tv mekığı Dıstoveıv ıle bıı yol ı sonra Aıap dunyasında I ııu ens Sullan bın Salman bııı nıâ'r; Abdulaziz de bu konuda endışelerını gızlemeyenlerden bın Pelıol lıvatlannın varıl başına 40 dolaıdan 30 dolara düimesı bfllgenın sıyası ve toplum sal duzenının geleceğı ıle ılgılı endışelerı arttı rıyor Geny Prensın Rıyad'dakı sarayı ıse, Arap /engınlığının orneklcrıyle vevrılı Sarayın önunde 3 adct Mercedes 500 SEL, bır BMW vc yarım du/ıne Lımuzın duruyor Saray IS Tıulyon dolara dekore edılmış Mermcr döse rneler, ıpek halılar, bır havuz ve parıldayan avızeler dc bu fıyata dahıl Sıradan vatandaşlaı bıle, 1980'lerın başlarında artan petrol ge lırlerınden, saraya mensup 5 000 prens kadar olmasa da, bır haylı faydalandılar Ufak farklılıklarla aynı olay Bırleşık Arap Emırlıklen'n de, Kuveyt, Bahreyn, Lıbya ve Umman'da da gerçekleştı Dolarlar gelınce, "petrol zengını" olmanın bır kral olmaktan pek farkı yoktu Bankalar ınanılmaz mıktarlarda bon, para vermek ıçın \u/de 2S kıtalarııı d ı uştupıı ulkede aıtık sa gıhı 2 mılvon paıında öijtıııyor (,ok/eııgııı ıkvam edıyor ama ı,oğıın îiı hauavan letleıı se*,ıv«.n Ingılıere Dısışlerı RakanlıgYnın vc Baıılı ekonomıstlerııı ba^ka bır hesapları var, bıı gun Kuzey Denm'ndekı petrol lukeneeek, ama Su udı Arabıstan hâlâ dunya re/ervlerının yılzde 25'ıne sahıp olacak Belkı de 10 va da 20 vıl sonra Araplar yıne arabalarının koltuklaıma otuıacaklar vc Harrods mağa/ası, ayrıcahklı mıişteııleıı ivm, kapanış saatınden sonra ka pılarını avatak Araplara kötıi davıanmak hıı, de ıyı bır lıkır değıl Bıı dıplonıatın dedığı gıbı, "Suudi Anıbıslanlı ev kadınlannın kendı çaına^ırlarını kendHerınin >ıkayacagı gunler pek vakın değil." | daha sunu mak v gerseklej1 Araba ffl40ora tavflr eskıdcn (î V'm sıkma politikası ııuı/d<tkı olculcıc pek r (,unku, 9Wdı usulu kcincr vıkm.ı ak kullanWak, aılenın aıab.ı tılo k dahaTsüa suıelı tatîllere c'k ,z mucevher almak şeklıııdc 1 1 1 Prens Sultan bin Salman bln Abdülaziz Arabistan Petrol Bakanı Şeyh Zeki Yamanl 14