Katalog

j Para, zaman ve enerji tasarrufu için i O Giysilerdeki lekeleri önceden çıkarın... • Şarap lekesi, şarap, tuz, un ve limonla; ter lekesi oksijenli, sirkeli ya da tuzlu suyla; tükenmez kalem lekesi, alkol, hardal tozu ya da saç spreyi ile; mum lekesi ütüyle çıkarılabilir. L ekelenmiş çamaşırlarda lekenin, yıkanmadan önce ayrı bir işlemle çıkanlması hem para, hem enerji, hem de zaman tasarrufu sağlar. Yünlüsünden pamuklusuna her tür giysi için en çok tercih edilen yöntem, kuşkusuz giysinin lekelendiği anda, lekenin silinmesidir. Bu durumda leke kumaşın derinliklerine bulaşmadığı için kolayca çıkarılabilir. Ama lekeyi anında çıkartmak her zaman mümkün olmayabilir. Bahar temizliğinin yapıldığı, kışlık giysilerin kaldırıldığı şu günlerde Hacettepe Üniversitesi Ev Ekonomisi yayınlarından ve Mine Giireli'nin "Eviniz için Pratik Bilgiler Ansiklopedisi"nden yararlanarak "inatçı" olarak bilinen bazı lekelerin nasıl çıkarılacağına ilişkin ipuçları vermek istiyoruz: 1 KK I.KKKSİ Giysilerdeki ter lckesine karşı en etkilı teınizleyiciler, tuzlu su, oksijenli su ya da sirkeli sudur. Özellıkle yun ka/aklaıdakı ter lekeleri, kazaklar bol tuzlu suyla yıkandığında kolaylıkla çıkabilir. Yunlu giysilerimizin temizlenip kaldırıldığı şu günlerde bu yöntemi dtnemekte yalaı olabiliı. Ieı lekelerinin çıkarılmasına oksijenli su hazırlayıp lekeli kısmı bu suda çıtilemek ya da ovuşturmak ya rarlı olabiliı.Ay. rıca çamaşırları bol sirkeli suda bir sure beklet ınek de teı leke lerının kaybol. masınayardımeı olur. M l M LKKESİ Mum, ısındığında sıvılaşan bir madde olduğundan, kumaşa yapışan mum lekelerinin çıkanlmasından da munıun bu özelliğinden yararlanılabilir. Kunıaş ya da halılardaki mum lekesinin kaba bolunıu bıçakla kazındıktan sonra geri kalan lekenin üzerıne kalın ve emici bir kâğıt konur ve sıcak uıüyle ütülenir. Bu işlem, kâğıdı her seferinde de ğiştirerek birkaç ke? tekrarlandığında leke tumııyle yok olur. Yal nız kumaşın uzerine koyacağımız kâğıdın ısındığında renk ver memesine özen göstermelidiı. Örneğin bu ışlem için gazete kâğıdı kullanılmamalıdır. ÇlMKN I.KKKSİ Parlak güneşi görerek kendımizi kırlara, açık havaya attığımız şu günlerde, yeşilliklerden çimenlerden giysilerimi/e surunen çimen lekelerini nasıl çıkaıahilıriz? Pamukkı kumaşlardaki çimen lekelerinin çıkanlması için çok sıcak suda önce kuvvetli bir deterjanla, daha sonra da çamaşır suyuyla lekeli yeri yıkamak yeterlıdır. Çamaşırın son durulama suyuna ise sırke konulabilir. Yünlü kumaşlardaki çimen lekelerinin çıkarılmasında ise oksijenli suya başvurınalıdır. Sentetik kumaşlardaki lekeleı saf tuvalcı ıspirtosu\la sılindikten sonra dctcrjanlı suyla yıkanmak suretiyle, ipekli kumaşlaıdaki lekeler ise alkolle silindıkten sonra, oksijenli ılık suyla yıkanmak suretivle çı karılır muşamaya bırakmalıdır. Yumuşayan lekeli bolgeyı yarım bardak suya 2 çay kaşığı amonyak ekleyerek elde edilecek karışımla silmekte yarar vardır. Zamk lekesine karşı etkili bir diğer yöntem de kumaşın tersinden buz surerek lekeyi iyice dondurmak J L \ V ve daha sonra zamkı bıçakla kazımaktır. Bu işlemin ardından yarım bardaksu\a yarım | limon sıkarak elde edilecekkaıışımKı lcke| silinir ve temiz suyT la vıkanır. M Tüketici gözüyle Ş VR \P I.KKKSİ Kırmızı şarap dökulen bır giysi ya da yemek örtüsundeki lekeyi çıkartmak için, belki garip gelecek ama, bevaz şaraptan yararlanabilirsinız. Beyaz şarapla silinen kırmı/ı şarap lekesi önemli ölçüde çıkar. Tuz ve limon da şarap lekesının çıkarılmasına yardınıcı olur. Şarap dökulen yerın u/cııne bol nııkturdj !u/ seıpip uzun ca bir sure bekleıın. Daha sonra kunıaşı suva bastırın ve bır bure de suda bırakiıkian sonra yıkayın. Şarap lekesine karşı unun da etkili olduğu bilinmekicdır. Ancak unun etkısı, şarap1 dökuldükten hemen sontası içingcçerlidir. Şarap dökulen kumaşı.biı tasın içine bolca konmuş un;: bastırıp bir sure bekleıtikten sonra kıımaş fııçalanırsa, leketumuyle çıkrnış olabilır. Eğer leke çıkmamışsa, tuz ve limon gibi yukarıda sıralanan yönıemler denenebilir. X l KKM1KZ KU.KM I.KKKSİ Senieıik kumaşlardaki lükenme/ kalem lekesini çıkarlmak için, uzerıne bol sae spreyi sıkıp, kurudııkian sonra kurıı bir bezle sılinız. Hemen aıdından lekeli yeri yıkayınız. Rcııklı kumaşlnıdar. lukenme? kalem lekcsını çıkartınak ıvınse, hardal lozunu suda eriterek krem gibı lekenin uzerine surup, 15 dakika kadar bekletını/ ve sonra yıkayını/ Yeni okışınuş bir tukenmei' kalem lekesıııı alkolle silerek yok etmek mumkundur. Uunun ıçın kumaşın ters \u/une emici bir kâğıt koyduktan sonra, temiz bir bezi alkole batırıp lekeli yeri defalarca siliniz. özellikle çocuk odalarında duvarlann zanıan zaman tukenmez kalemle çi/ilı olduğuna tanık olurıız. Duvarlardaki lükcnmez kalem lekelerini çıkanmak içinse plastik badanalı duvarlarda guçlu bir deterjandan, duvar kâğıtlarında ise nemli bir bezin içine ko>ulan karbonaııan yararlanılıı. Leke çıkarima işleminden sonra duvarda arta kalan lukenmez kalem izleri de silgiylc sılıncrek çıka111ubiIiı. I AMK I.KKKSİ Giysilerde ve örtulerde hafif yanıklardan öıürü meydana gelen lekeleıi çıkartmak ıçın, bir soğanın kesik yu/uyle lekeyi o\ nıak gerekır. Lekeli kumaşı daha sonra bir sure soğuk suda tutmalı ve ardından yıkamalıdır. .KKKsl Zamk lekesini öncelıkle bıçakla kazımalı ve ardından ılık suda yu Dayanıklı tüketim mallarında Ne en pahalıya, ne en ucuza rağbet edin! Dr. Tanju öztürk: "Ucuz malların modası geçmiş olabilir; pahalı mallar ise piyasaya yeni çıkmış, denenmemiş modeller ya da önemli bir işlevi olmayan, gereksiz aynntılara sahip mallar olabilir." ııcu7 olana itibar edilmemeli. Orlalamıı tiyatta olan seçilmelidir" diyor. Piyasa koşullanna göre çok ucuz olan biı malın, uretimı durdurulmuş firmanın bir urunu olabileceğini ve dolayısıyla mal bo/ulduğu takdirde, yedek parça ve onarırtı sorununun doğabücccğine dikkati çeken Özturk, "Ben en ucıızu satın alaeak kadar zengin degilim" şeklinde tercume edebileeeğimı/ irıgiliz ataso/unu hatırlatıyor. Tanju Öztiirk, piyasada farklı özelliklere sahip olduğu belirtilen, emsallerinden daha pahalı urunler bulunduğunu, ancak örneğin bir bu/.dolabında soğutnıa özclliğiniıı dışındaki unsurlar için ek para ödemenin ya da bir televi/yonda bugun Turkiye'de kullaııılına imkânı bulunmayan çeşitli teknik özellikler için ek para ödemenin yersiz olduğunu dile getiriyor. Tanju Öztürk ozellikle pahada ağır olan dayanıklı luketim mallarında tuketicinin piyasaya yeni sürülmuş, denenmemiş yeni bir modelc, gereksiz aynntılara sahip bir mala luzumsu/ yere fa/la para ödemck ya da demode olan bir malı biıaz ucuza almak pahasına sonunda zararlı çıkmak yerine, piyasada yaygın olarak kullanılmakta olan, çok satılan, denenmiş ve ortalaına fiyattaki bir malı tercih etmesinı öneriyor. D Baharatı aktardan almak daha kârlı • zmir'den bize yazan Aysun Gökçe » adlı ev hanımı, "Markette akşveriş yaparkm, çoğu kn paketlenmiş / baharat satın alan ev hanımlanna rasthyorum ve onların luzumsuı yere fazla para harcadıklannı gördükçe içinı yanıyor. Ama tanımcnlığım için yanlarına yaklaijip. baharalfanmzı aktardan satın ulın, diyemiyorum. Hu mesajı tJv Ekonomisi kosesi aracılıgıyla bütün hanımlara duyurmak istiyorum" diyor. Aysun Gökçe, uklardan <;atın aldığt I(X) liraiık nane ya da kckık ile 2 kavannz doldurdugunu, Imnıı kurşılık marketlerden I(X) Itraya ancak buynkçc bir siRara boyıında jelatınlenını\ nane ya da kekik saiııı ulınubılevefcınt belirliyor. Amhalajlanmı$ bır malın daha pahalı olnıaunı doğal kaıyladıfcını. çünku ifin ıçıne ışçılik vb. gıhı ck maliyetler aınlığını yazan Aysun Gokçe, "Ama biz tüketiciler bu maliyeti neden ödeyelim? Hele cehinde parası sınırlı olan ortadirek tüketiciler neden odesin? Ben hanımlara haharatları aktardan almalannı öneriyonım" dıvor. Aysun Gokçe. aklarda satılan açık baharatlurlu, markel ve bukkallarda satılan paketlenmiş balıaralların fıyalları konusunda bafka örnekler de verıyor ve örneğin aklarda kilosu 10 bin liraya satılan karabiberın ambalajlanmıs biçinıde marketlerdekı kılo Jiyatınm 30 bın lırayı bulduğunu, kırmızı biberpul biber ve vanılya için de benzerı oranlann söz konusu olduğunu soyluyor. I I (ıketicinin korunması konusunda yıllarca araştırmalar yapan tstanbııl Üniversitesi öğretim iıyelerindcn Dr. Tanju Öztiirk, dayanıklı tüketim malı satın alacak olan tuketicinin önceden iyi bir piyasa araştırması yapmasınm şaıt ol duğuna işaret ediyor. Turkiye'de yapılan araştırmalara göre tuketicilcrin dayanıklı tüketim malı satın alırken reklama pek itibar etmediklerini, buna karşılık tanıdıklarının kullanmaktan mcmnun oldukları bir markayı satın almayı tercih ettiklerini dile getiren Özturk, "Dayanıklı tüketim mallarında ne en pahalıya, ne dc en T 26