Katalog

DEMOKRASİ VE BARIŞIN GERÇEK BİR SAVUNUCUSUYDU Okay Bey, sizin bir şey ekleyıp eklemeyecegınizı sormamızı istedı." "Şu dnda hıçbır şey düşünemıyorum, Bu lent Yavuz'dan bılgı gelır herhalde " "Zalen pek vaktımu de yok abı." "Evct, Bülen! Ben sonra ararım " "Başın sagolsun abi." "Sağol, senın de " Telefonu kapattıktan sonra, kuşkıı, korku ve heyetanla bekleyen kanma habcrı verdım En zor günlerımızde bıze dostluk elını uzatan, hayatımıza çekıduzen verme olanağını sağlayan Isveç ulusunun lıderı, dünyanın o en se vımlı polıtıkacısı öldurülmuştu Yureğımızcderın bir atı oturmuştu Palnıe'yı kım, nıçin öldurmek ısteyebılırdı1' Nıçın9 Neden9 Ne anlamı vardı bu ışın9k.ımc, ne yararı olabılırdı9 Inanamıyordum Resmen ınanamıyordum Palme'nın "vurulduğunu" söylemıştı Bulent, ŞAHİN ALPAY ama "öldü" dememıştı kı Umutla telefona sarıldım "Bülent, ınanamıyorum ölmuş Yorueu geçen bıı ış gunündcn sonra, 28 şıı 9 bat akşamı erken bir saatte yatmıştım Gete mü, yoksa yaıalı fılan mı " saat ıkı sularında ırkılerek uyandım Telefon "Ölmus abi. Ne yazık kı, bu konuda en atı acı çalıyordu Yataktan fırlayıp telefona ufak (ereddul yok." koşarken yüreğım korkuyla doldu Acaba kı Palme, yanı Olof Palme, yanı tsve<, Başba me, ne olmuştu' kanı Olof Palme, yanı lsveç Sosyal DemokAhızeyı kaldırdığımda, "Şahın Bey, Haber rat lşçı Partısı Başkanı Olof Palme öldurul Merkezi'nden arıvorlar", dendığını duydum müştü 1972 yılından bu yana sıyası karıyerı Sonra Bulent'ın scsı "Kıısura bakma abi, bu nı yakından ızledığım, Ulkesınde konuk kalmuna»ebetsız saalle uyandırdık. Ama Okay dığımı/ sekız yıl suresınce I mayıs mıtıngle Bey scni mullaka aramamızı soyledi. Az on rınde, vcşıtlı konferans ve toplantılarda ce ogrendık. Olof l'alme'yi vurmuşlar..." konuşmalarını dınledığım, çeşıtlı defalar so "Cıddı mı söylüyorsun, Bülent Nerede ol kakta rastladığım, dünyanın en ünlü kışılerın9 9 9 ıııuş Nasıl olmuş Kım vurmuş " den bırıyken aynı zamanda ülkesının sadc bir "Sinemadan çıkıp eve gıderken, sokagın or yurttaşı olan Palme, düpeduz öldurülmuştu tasında vurmuşlar, kımın yaptıgı bilinmiyor." Bı? benzer bır acıyı yedı yıl once, o kez "Nc zamaıı olmuş 9 " Stockholm'de otururken, lstanbul'dan gelen "Alı Ulvı Bey lelefon etti (îeç vakıl yabancı bır haberle tdtmıştık Doktora tezıme son şek bir radyo istasyonunu dınlerken duymuş. He lını vermek ıçın harıl harıl çalıştığım günler men bı/v bildirdi." dcn bırınde, eve dönüşte telefon valnıış, Zul"Yavuz'u aradıni7 mı 9 " fü, heyecan, şaşkınlık ve acıdaıı tıtreyen bır "b vet, aradık. O da hınu/ gelmiş eve. Ha sesle, "Şahin, duydun mu? Abdi İpekçi'yi beri bı/den aldı Once ^aşkınlıktan ne diyece vurmuşlar" dıyordu Olayın üstunden daha ıkı gını bilemedı. Sonra, 'Ben şimdi fırtıyorum dı saat dahı geçmemıştı Bütün aynntılarıyld o &arı. Bılgı toplar sizi ararım' dedi." akşamı yenıden yaşadım O kcz de ınanama "Gazetede haberı nasıl vereceksınız9" mış, Zülfü'yu tekrar aramış, sonra IstanbuPa "Makine donuyor abı. Ancak İstanbul'un telefon etmıştım O zaman da kafamı topar bir kısmına yetiştirebilecegu. Bırincı sayfada lamaya çalışıp olayları bır fılnı şeııdı gıbı gödörl sutuna manşef yerımıı var. Arşıvden fo zümün önunden gevırmıştım Ulke gıdışatıtografını ve bazı bıyografık bilgileri çıkardık. nı etkıleyebıletek kadar ağırlıklı bır gazetecı ve fikır adamı, Abdı lpekçı öldürtllmüştü Ab dı Bey'ın Stotkholm'e gelışını, Palme'yle görüşmesını, basında çıkan bırlıkte fotoğraflarını hdtırladım lkısı de demokrası ve barış düşmanlarının "mükemmel" bırer hedefı ol muşlardı Palme, ınsanlar arasındakı kardeşlık duygularını sarsmak, yüreklerde kın ve nefret uydndırmak, dünyada demokrasının yerıne dıktatörlüğü, barış yerıne şıddetı hâkım kılmak ısteyen güçlerın kurbanı ohnuştu Pdlme'nın öldurıildüğü gece, bu dUşüncelerle sa bahladım Ertesı gun, Stockholm'dekı dostum ve hocam Tomas Hammar'a, ancak akşama doğ ru ulaşabıldım "Tomas, aramamın sebebı, Palme'nın bdşına gelenlerden, aılete ve dıyebıhrım kı, mılletçe duyduğumuz derın üzuntüyü dıle getırnıek, saıid, Stına'ya ve bana en yakın olan ls vevlı'nın, yanı senın kışılığınde, sevgılı Isveç halkına başsağlığı dılemek " "Çok sagol, Şahin Telefonun heni çok sevındirdi. Biz de şaşkını/ Bildıgın gibı, bız tsveçliler şıddele pek alışkın degdu. Bu olayı anlamakta gerçekten guçluk çekiyoruz..." "Bız ıse, bılıyorsun, çok tecrübelıyız To nids Ben galıba gayet ıyı anlıyorum Stockholm, Isveç yasa boğulmuş olmalı " " f vel, hiç olmadıgımız kadar uzuntuluyuz galiba..." "hmın ol, Türkıye'de de derın bır üzuntü yarattı Palme'nın öldürülmesı Her yerde bu konuşuluyor Bızım gazete de genış bır yer ayı rıyor Palme'ye Inanır mısın, uzun yıllar İs veç'te bulunduğumu bılen arkadaşlar, telefon edıp başsağlığı dılıyorlar bana " "Evel... Palme'nın dunyada bu denli tanındıgını ve bu denli saygı uyandırdıgını dogrusu bilmiyorduk..." Palme'nın hunharca vurulması neden dun yada bu kadar buyük bın ınfıal uyandırmış ? tı Neden Palme, yandaşları kadar muhalıflerı nezdınde de bu kadar saygınhk kazanmıştı 9 lsvev'tekı başta gelen sıyası rakıbı, uzun yıllar Muhatazakâr Partı'nın başkanlığım yap mış olan Gosta Bohman ağlamaklı, "Bu, gerçek bir facıadır. Onca yıl suren siyasi rekabelimiz içınde Palme, buyuk takdir ve saygımı kazanmrçtı", dıyordu Sovyet Komunıst Partısı 27 Kongresı, Palme'yı saygı duruşuyla se lamlıyordu ABD Başkanı R Reagan, "Dunya en saygın devlel adamlanndan birini yilirdi" dıyordu Isveç'e göre dünyanın öbur ucundakı ıkı ulus, lıberallenn yönettığı Arjan tın ıle sosyalıstlerın ıktıdarda olduğu Nıkara gua mıllı yas ılan edıyordu Palme uluslararası alanda sahıp olduğu bu buyük saygınlığ1, hıç kuşkusuz, ulkesınde çok Olof Palme Kendi ulkesınde sahip olduğu büyuk prestij, onemlı reformlara onculuk etmesinin yanı sıra, kurnaz ve usta bir politikacı olmasındandı. Ayrıca Palme, diğer ulusların özgurlük ve bağımsızlığı, adil bir dünya ıdeallen uğrunda çalışan politikacıların belki de en onde gelenıydı. genış ölçüde sağlanmış olan özgurlük, barış ıçın uluslararası planda harcadığı tdbalarla kazanmıştı Sosyal demokrat partılerın uluslararası ör gülü Sosyalıst Enternasyonal'ın Ikıncı Başkanlığı'na yükselırken, Bırleşmış Mılletlcr çerçevesınde, dünyada barış ve addlet amacına veşıtlı hızmetlerde bulundu Sosyalıst Ejucrnasyonal'ın Guney Afrıka'yla ılgılı çalışma gru buna başkanlık ettı Wılly Brandt'ın başkanı olduğu ulusldrarası komısyonun bır uyesı ola rak zengın ve yoksul ulkeler arasındakı refah uçurumunun nasıl gıdeıılebıleteğını araştıran çalışmalara katıldı Bdşkanı olduğu Sılahsız lanma ve Güvenlık Sorunları Komısyonu'nuıı (Palme Komısyonıı) kurutusuydu Doğu vc Batı Avrupa arasındd nukleer sılahlardaıı arın dırılmış bır bolge kurulması önensının başta gelen savunutusu oldu Palme'nın, kendı ulkesınde sahıp olduğu buyük prestij, önenılı reformlara önculuk et mesının yanı sıra kurna? ve usta bır polıtıka cı olmasındandı Konuşurken, burnunun üs tünde aşağı doğru kayan yarım gözluklerı, kelımelerın ustune basa basa, el ve kol jestlerıyle konuşma tarzı, parıldayan gözlerı vc hemen her zaman gülen yüzu ıle "karızması olan" bır lıderdı Olof Palme, demokrası, özgürluk, eşıtlık, adalet ve barış ıdeallerının gerçek bır savunucuydu • 10