Katalog

16 AĞUSTOS 2009 / SAYI 1221 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 15. Güney Amerika yerlilerinin oklarının uçlarına sürdükleri çok güçlü bir zehir... Temeli taklide dayanan sözsüz oyun... Kuran’da bir sure. 16. Çin ve Japonya’dan tüm dünyaya yayılmış bir strateji oyunu... Pamuk, yün gibi şeyleri eğirmekte kullanılan araç... Arjantin’in plaka imi... Osmanlılarda 100 kişiden az akıncı birliğinin sınır boylarında düzenledikleri akın. 17. Gülünç duruma düşürme, küçümseme, aşağılama... Sarkaç, pandül... “Yiğit yiğidin yoldaşı / yiğidin öz kardaşı” (Karacaoğlan). 18. Amerika’ya özgü, portakala benzer, pembe beyaz etli, ekşi bir meyve... Bir müzik parçasının dinleyicilerin isteği üzerine tekrar çalınması... “Sözün ile düşürgil” (Yunus Emre). 19. Tırnak boyası... Görülen bir şeyi ya da benzerini edinme isteği; gıpta... Dünya. 20. “Akkadeh çiçeği” de denilen ve süs bitkisi olarak yetiştirilen otsu bir bitki. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Edebiyatımızdaki “Beş Hececiler”den biri olup uzun yıllar Akbaba dergisini çıkarmış ve özellikle gülmece yazılarıyla tanınmış şair ve yazarımız... Önceleri Hıristiyanca bir sosyalizm yaratmaya çalışmış, sonradan Rus gizli polisinin ajanı olarak 500’den fazla kişinin öldüğü ünlü “Kanlı Pazar” gösterisini (1905) yönetmiş Rus papaz. 2. Yüksek bir makama sunulan mektup ya da dilekçe... Türk müziğinde kullanılan zilsiz büyük tef... Çevrebilim. 3. Parlak kırmızı renkte bir süs taşı... Madagaskar’da yaşayan bir maki türü... Tuzağa düşürülen şey... Motorlu taşıtların elektriğini sağlayan aygıt... Türlü bitkilerin yaprak ve kabukları ile kokulandırılmış acımtırak bir içki. 4. Dikilitaş... İçkicilerin kendi aralarında rakıya verdikleri ad. 5. Sahip... Kuran’da bir sure... Şarkı, türkü... Küçük teknelerde kullanılan hasır yelken... “Misket limonu” da denilen, acı sulu küçük limon cinsi. 6. Çanakkale Savaşları’nda döktüğü mayınlarla üç düşman zırhlısının batmasını sağlamış gemimiz... Klor elementinin simgesi... Büyük çivi... Bir sicimin ucunda döndürülen iki tahta parçasından oluşan ve Amerika, Avustralya ve Yeni Gine’de kullanılan bir müzik aracı. 7. Tiyatro ve sinemada teknik ustalıkla yapılan hile... “Dikmen Yıldızı”, “Bir Şoförün Gizli Defteri”, “İki Süngü Arasında” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız... Eski Mısır’da güneş tanrısı... Bir nota. 8. Öğütülmüş tahıl... Bir renk... Kırgızlarda destan şairlerine verilen ad... Güzel sanat... Abdülhak Hâmit Tarhan’ın bir şiir kitabı. 9. Sergen... Doğu Sibirya’da bir ırmak... Ellerde, parmaklarda hiçbir sakatlık olmamasına karşın ruhsal nedenlerle yazma yetisini yitirme... Bir iskambil oyunu. Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, sanat müziği ve halk müziğinden esinlenen bestelerinin yanı sıra tiyatro ve film müzikleri ile de (Keşanlı Ali Destanı, Bir Yudum Sevgi, Aşkı Memnu vb.) tanınmış bestecimiz... Asıl adı İbrahim Kemalettin olan ve özellikle “Siyasetname” adlı yapıtıyla tanınan, XVI. yüzyıl Türk bilgini. 2. Sınır nişanı... Divan edebiyatında şehzadelerin sünnet düğünleriyle hanım sultanların doğum ve evlenme törenlerini anlatan yapıtlara verilen ad... Güney Amerika’da yaşayan bir yük hayvanı... Göklerin en yüksek katı. 3. Tahıl ambarı... Asker... Türlü nakışlarla işlemeli, yeleğe benzer bir giysi... Hatay ilinde bir ova. 4. Özbekistan’ın plaka imi... Büyük sandal... Çayın etkin maddesi... “Çok önemli kişi” anlamında uluslararası kısaltma... Eski ve bilinmeyen bir tarihi anlatmakta kullanılan deyim sözü. 5. Brezilya’da gecekonduya verilen ad... Hizip... “Çavuşkuşu, hüthüt” gibi adlar da verilen bir kuş. 6. Akdeniz Bölgesi’nde bir akarsu... Notada durak işareti... Hindistan’da Sihlerin sözcülüğünü yapan siyasal parti. 7. İçine su konulan kulplu ve emzikli kap... Hekimlikte iştah açıcı olarak kullanılan bir tür bitki... Halk şairi. 8. Umutsuzluktan doğan karamsarlık... Gösteriş, fiyaka... Sodyum elementinin simgesi... Herhangi bir alanda başkalarından üstün olan kimse... Asaf Halet Çelebi’nin bir şiir kitabı. 9. Tarlalar arasında sınır çizgisi olarak kullanılan ekilmemiş bölüm... Kuram ya da tasarım durumundaki bir düşünceyi uygulama alanına geçirme... Terbiyesiz kimse... Bizmut elementinin simgesi... İzmir yöresinde daha çok sabah kahvaltısında yenen bir tür börek. 10. Serbest meslek adamlarını içinde toplayan resmi birlik... Başlıca üyesi Fransız yazar Jules Romains olan ve toplumun ortak bilincini dile getirmeyi amaçlayan edebiyat akımı... Yer’in jeolojik tarihinin ayrıldığı on bir dönem içinde, en eski sekizinci dönemin adı. 11. Kocaeli Yarımadası’nın en uzun akarsuyu... Hayvanlara vurulan damga... Gadolinyum elementinin simgesi... Fenike mitolojisinde en büyük tanrı... Buyurucu. 12. Türkiye’nin plaka imi... Avrupalıların Çin devlet memurlarına verdikleri ad... Meriç Irmağı’nın deltasında, birçok kuş türünü barındıran ve “tabiatı koruma alanı” kapsamına alınan bir göl... Yunan mitolojisinde tutku tanrıçası. 13. Evrensel alıcı olan kan grubu... Yumuşak ve hafif bir ipekli kumaş... Öküz yemliği... Üç kişi arasında 32 kartla oynanan, briçe benzer bir kâğıt oyunu. 14. Sincap... Nil Irmağı’nda kullanılan yelkenli bir tekne türü. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 10. Süs taşı olarak kullanılan mor renkte bir tür kuvars... Herkesçe kabul edilebilecek bir temele değil de kişisel inanışa dayanan... Briçte, bir löveyi üstün bir kâğıtla almayıp daha aşağı bir kâğıtla almaya verilen ad. 11. Amaç... İnkaların atası olduğuna inanılan güneş tanrısı... Hizmet hayvanlarının ayağına çakılan demir... Kat kat çakıl ve kumdan oluşmuş yer kıvrımı... “Gel ey hilal kaşlım dizim üstüne / bir yandan sen bir yandan sar beni” (Sabahattin Ali). 12. Bir nota... Hıristiyan ermişlerine verilen san... Kuzu sesi... Ağır, kalın, dayanıklı ve sağlam... Kuyruksokumu kemiği. 13. Modern Yunanca... Romanlarının yanı sıra “Troya’da Ölüm Vardı”, “Kısmet Büfesi” gibi öykü kitaplarıyla da tanınmış yazarımız. 14. Judo ve karatedeki en üst derecelere verilen ad... Kutup bölgelerinde deniz suyundan oluşan yüzer buz kütleleri... İslam inancına göre, kıyamet günü bütün ölülerin dirilerek toplanacağı yerin adı... Çıplak vücut resmi. 15. Dört Halife’den sonra İslam devletinin başına geçen hanedan... Maldiv Cumhuriyeti’nin başkenti. 16. Kalsiyum elementinin simgesi... Yemeği yapılan, ıspanağa benzer bir yaban otu... Eski dilde su... Fas’ın plaka imi. 17. Arıları inceleyen zooloji dalı. 18. Şöhret... Bir kümes hayvanı... At arabalarında tekerleği oluşturan parmaklıkların her biri. 19. Ormancılıkta kesilecek ağacı işaretlemek için kullanılan kıvrık ağızlı kesici araç... Pakistan’ın ikinci büyük kenti... Kat, büklüm. 20. Kötü bir durumla karşılaşma sanısı... Bir bütün lahananın içine kuşbaşı et konularak yapılan bir tür dolma. G 1219 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 02.08.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “İsa’nın Güncesi / Melih Cevdet Anday” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: AFYON’DAN: Eylül Sürücü ANKARA’DAN: Serap Suvardar, Münir Kalay, Mehmet Metin Süden, N. Ercan Yordam, Ayşe Gür BALIKESİR’DEN: Burhan Baykara ÇANAKKALE’DEN: Ali Erdem, Banu Kızılay EDİRNE’DEN: Ali Çıtak ISPARTA’DAN: Hatice Göbüt İSTANBUL’DAN: Halil Batur, Azmi Cinsoy, Saadet Sevinçtan, Mebrure Yazıcı, Nihat Özerdoğan İZMİR’DEN: Deniz İçingür, Tülin Hassoy KOCAELİ’DEN: Aysel Urkun KÜTAHYA’DAN: Erhan Kuzhan MALATYA’DAN: Dicle Kaya MERSİN’DEN: Türkyılmaz Sakınç, Tezer Sarıer MUĞLA’DAN: İhsan Kızılkuş ORDU’DAN: Ekrem Karabatak. 1 O R O Z C O K İ Ş M İ Ş H A M S İ N 2 R E M İ R S K O R R A S A B A R İ K N A 3 H E N R İ K İ B S E N H T A T U L A H Z 4 A L İ A H İ B E A R A F A L A T A L A M 5 N N B A S N R N A K S A R A Y N K A R İ 6 P L Ü R A L İ Z M P T P A B İ Y E P U Z 7 E O S E N E T A P Ş I R M A E A R A Z İ 8 K M K S Ö Z E T İ A R A K N E F E R K Y 9 E B E E Z A N E R İ L K E K Y A V A Ş A 10 R A R A S K E R R B I K K I N R İ L İ G 11 12 G R R O K K O O Y K U O N T S U E R H A A S A S A L A R T K B N A Ü R 13 A S U R H M R İ M A M E V İ E A L O S A 14 C O M T E A T R E N D A A L İ Z A R İ N 15 O L E N M E L E N G İ Ç A 16 17 P A R P A İ D P O L E O S B O P Y U T P A E R S I 18 A Y K A B A E L A K K İ R 19 N U S R E T S U M A N E M 20 O M R E Z A N E A R E N A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık aşamda hep varılmak istenen yerler hayal edilir. Üniversiteye girişte mezun olup yapmak istedikleriniz, tatile giderken tatil boyunca özledikleriniz, evliliğe karar verdiğinizde işten eve döndüğünüzde ki ev düzeniniz, çocuk sahibi olduğunuzda o çocuğun büyüyünce geleceği yer hayal edilir. Eğer Brezilya’nın Sao Paolo’sundaki dünyanın en büyükleriyle yapılacak briç yarışmasına gidiyorsanız da orada alacağınız derece yaşamınızın en şatafatlı, en görkemli dikilitaşı olacaktır. Ancak burada gözden kaçırdığımız nokta oraya giderken yaşayacaklarımızdır. Hayal kurduğumuz varış noktası önemlidir, doğru ama o noktaya varıncaya kadar yaşayacaklarımız da en az o nokta kadar değerlidir. Eğer bir aksilik olmazsa on gün sonra yola çıkıyoruz. Önce Senegal – Dakar oradan aktarmayla Sao Paolo. Elimizde turnuva programı ilk 4 maçımız dünya şampiyonlarıyla başlıyor. İlki Brezilya, ikinci ve üçüncü maçlarımız Amerika 1 ve 2, dördüncü maçımız da Kanada. Bu dört takım geçtiğimiz yıllarda hep ilk sekize girip finale kalan takımlar. Bunlarla yapacağımız maçta alacağımız galibiyetler, kazanacağımız puanlar, hatta bunları boş verin onlardan daha başarılı yapacağımız bir bord bile bize mutluluk verecektir. O akşam yemeğinde elleri konuşurken yaptığımız bir defans veya oynadığımız ve onlardan başarılı olduğumuz bir el o yemeğe renk katacak, bizleri gülümsetecek yüreğimizi sıcak sıcak tutacak, yaşam keyfiyle, Türkiye’ye döndükten sonra yıllarca konuşabileceğimiz anılar halinde beynimize kaydolacaktır. Bunlar bence varış noktasındaki başarı kadar değerlidir. Hatalar olmayacak mı? Kesinlikle olacaktır. Ama önemli olan rakiplerden daha az sayıda hata yapabilmektir. Bricin güzelliği burada, herkes hata yapacağı için daha az hata yapanlar daha yukarıda derece alacaklar. Takım maçlarında bord başına 1 imp kayıp çok iyi bir maç çıkarıldığını gösterir, yani 16 bordluk bir maçta 16 imp kayıp iyi bir maçı işaret eder. 1,5 imp kayıp ise normal bir maçtır rakibinizin performansına bağlı kazanabilir kaybedebilirsiniz, ama bord başına 2 imp veriyorsanız kazanma şansınız oldukça azdır. Tabii bilgisayar dağıtımında bazen o kadar dağılımsal eller geliyor ki o maçta çok puan alışverişi oluyor. Bakalım bizim hata sayımız rakiplerimize göre daha az olacak mı? G Yolculuk mu? Varış mı? Y KART TEKNİĞİ 1 m Q8 n AQJ64 o K763 p K2 m AK7642 n5 o A9 p QJ83 K 1n 2o 4p D P P P G 1m 3m 6m B P P P 1. İlk karoyu yerden almayanlar battı. Çünkü trefliyi yere çakmak gerekiyor, karoyu elden alınca Batı ikinci trefliyi alır tekrar karoyu oynar. Şimdi ele geçmek için kör çakmak gerekir trefliyi çakıp koz damını çekeriz ama ele tekrar kör çakarak geçmek isterken Doğu 9 çakarak ortağının kozunu büyültür. İlk karoyu yerden alıp trefl ruva oynamalıyız. İlk trefliyi almasalar bile trefl çakmak için ele karo antremiz var. Batı m J103 n K9732 o 54 p A95 Doğu m 95 n 108 o QJ1082 p 10764 Oyun: 6 m Atak: o 5 Oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m AK n QJ1097 o KQ10 p A102 m 76 n K83 o J976 p J965 K 1n 3 SA D P P G 1 SA P B P P 2. Bu el Victor Mollo’nun eğitim ellerinden birisidir. Onör sür onör briçte önemli tekniklerden birisidir. Yerde sekans varsa ilkine onör koyulmaz, onör yalnızca bizim tarafa bir kartın büyümesi sağlanacaksa örneğin 10 veya vale gibi o zaman onör süronör geçerlidir. Ama bu tür ellerde kör as Güneyde ise zaten oyunun batması mümkün değildir. Demek ki onör sür onör sisteminin kural dışı ellerinden birisi bu. Kör ruvayı koymanız ve kör as ortakta ise sizin hemen piki dönmeniz gerekiyor. Oyun: 3 SA Atak: m Q Piki alıp kör dam oynar defansı planlayın? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: [email protected] / http://faikfalay.blogspot.com emmuz ayı sonunda, ağustos ayının ortasında St. Petersburg’da yapılacak “Baltık Kraliçeleri” isimli süper bayan büyükustalar turnuvasına katılmak isteyen IM (WGM) Ekaterina Atalık TSF’ye TSF’nin koyduğu kurallar gereği katılım izni için başvuruda bulununca ilginç bir cevapla karşılaştı. Burada şunu belirtelim ki satrançta uluslararası kurallara göre herhangi bir organizasyona katılmak için bağlı bulunduğunuz federasyondan izin almanız gerekmemektedir. Ancak Avrupa Bireysel Şampiyonası gibi federasyonların oyuncularını nomine ettikleri turnuvalarda temsil ettiğiniz ülkenin federasyonundan o ülkenin şampiyonadaki kontenjanına ait olduğunuz mantığıyla yazı getirmeniz gerekir. IM Atalık’a verilen cevap ancak noterden federasyonun kaleme aldığı bir taahhütnameyi imzalayıp yollarsa izin verileceğiydi. Bilindiği gibi satrançta üst düzeyde sporcular sürekli davet alırlar. Bazen turnuvadan bir gün önce çeşitli nedenlerle oynayamayacak bir büyük ustanın yerini doldurmanız için organizasyon size başvurabilir. Bu işin önemsiz tarafı olan noter şartının saçmalığını ortaya koymakta. İşin önemli ve düşündürücü tarafıysa taahhütname bölümü. Spor Latincedeki kelime anlamından bile anlaşılabileceği üzere herkese açıktır ve spor yapma hakkı koşul ya da taahhüte bağlanamaz, hele söz konusu Avrupa Şampiyonluğu mertebesine ulaşmış bir büyük usta olursa. Taahhütnamenin içeriği tam bir felaket. Taahhütnamede devamlı her türlü masraf ve sorumluluğun sporcuya ait olduğu, turnuvaya kendi olanaklarıyla katılacağı belirtilmekte. Demek ki Türkiye Satranç Federasyonu’nun kuruluş amacı satranççıların haklarını korumak onları desteklemek ve onların spor yapmalarını sağlamak değilmiş. Pratikte görüyoruz ki TSF’nin kuruluş amacı TSF başkanı ve yönetim kurulu üyelerini maddi açıdan desteklemek, onların yurtdışına çıkışlarını sağlamak, onlara satrançtan para kazandırmak. Taahhütnamede yer alan başka ilginç bir nokta da TSF tarafından belirlenmiş disiplin kurallarına uymak, ulusal sporcuların sorumluluklarına uygun hareket etmek aksi takdirde disipliner işlem yapılmasına razı olmak. Tabi bu noktada belirtilmesi lazım ki Avrupa Şampiyonu ve büyük usta olmuş bir kişi haliyle disiplinli ve temsil sorumluluğuna haiz hareket Demokrasi T etmese bulunduğu yerde olmazdı. Ya yurtdışına yolladığımız kafilelerde ki idareciler? Benim müşahadem bulundukları konuya ait olmayan, genelde lisan bilmeyen ve bedava seyahat olarak gördükleri gezi vaktinde aslında yapacak hiçbir işleri olmadığından dolayı idarecilerden bugüne kadar yaptıklarını önleyecek bir taahhütname alınmasının gerekli olduğudur. Sadece satranç değil diğer spor kafilelerinden bugüne kadar hiç disiplin komitesine verilmiş idareci duydunuz mu? Şimdi taahhütnamenin en önemli noktasına gelelim: “TC yasaları tarafından suç sayılan bir fiilde bulunmamayı, TC Devleti’nin tanımadığı ya da yasadışı saydığı kuruluşların organizasyonlarına katılmamayı, TSF’yi ve TSF’nin lisanslı sporcularını küçük düşürücü söz ve hareketlerde bulunmamayı taahhüt ediyorum.” Pasaport alırken bile böyle bir şey imzalatıldığını hatırlamıyorum. Bir kişinin bunu imzalaması haliyle daha evvel böyle bir fiiliyata katılmış olduğu izlenimini yaratacağı gibi, görüldüğü üzere tüm olay disiplin ve ceza üzerine kurulmuş durumda ve aynı zamanda da haliyle eleştiri hakkını dolayısıyla konuşma özgürlüğünü devre dışı bırakıyor. Haftaya konuya devam edeceğiz, şimdi bir etüd: Çek yıldız Duras’ın Şahove Listı dergisinde 1902 yılında yayınlanan etüdü gerçek bir sanat eseri: 1. Kd2 Şe7 2. Kd6!! Kc3 3. Kc6!! Kd3 4. Kc2 Şd7 5. Ka2 ve beyaz kazanır. G C M Y B C MY B