Katalog

13 ARALIK 2009 / SAYI 1238 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 14. Ege Denizi’nde, Yunanistan’a ait bir ada... Yeni Zelanda’da yaşayan bir kuş... Bir nota. 15. Hem ruhtan, hem de organizmadan ayrı olan ve tüm organik etkinliklerin temelinde bulunan bir yaşam ilkesinin var olduğunu öne süren öğreti... Bir nota. 16. Bitlis iline özgü bir tür sulu köfte... İlave... Mezopotamya’da kurulmuş en büyük sitelerden biri. 17. Piston... Yeşilırmak’ın antik dönemlerdeki adı... Vilayet. 18. Romanya’nın plaka imi... Bulgur ya da pirinç ve kıymayla yoğrulduktan sonra küçük küçük yuvarlanıp haşlanarak yapılan bir yemek. 19. Parola... Dalgalı parıltılar verilmiş olan bir tür kumaş... Yakası kürklü ve kolsuz kaput. 20. Daha çok mehter müziğinde kullanılmış, üflemeli bir çalgı... Verme, ödeme... Bez parçalarından dokunan basit kilim. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Tamzara”, “Üç Türk Dansı”, “Hiroşima Liedleri” gibi yapıtlarıyla tanınmış kadın besteci ve piyanistimiz... Alaca ve siyah kürkü olan bir cins küçük sansar. 2. Mersin’in Silifke ilçesinde antik bir kent... Çok kepekli un... Kastamonu yöresine özgü bir tür çorba... Kuzu sesi. 3. Daha iyi duruma getirmek için yapılan değişiklik... Stronsiyum elementinin simgesi... Asya’nın batısında yaşayan Türk soylu bir halk. 4. İtici neden, güdü... Çipura balığının yavrusuna verilen ad... Özerklik. 5. Antalya yakınında, dağcılık açısından önem taşıyan bir yöre ve yayla... Özsu... Ardahan ilinde bir ılıca ve madensuyu. 6. İçinde tek tohum bulunan ve olgunlaştığında kendiliğinden açılmayan kuru meyve... Tokyo’nun eski adı... Zerdüşt dininde ateş tanrısı... Antik dönemlerde Anadolu’nun güneybatısına verilen ad. 7. Çin ve Japonya’dan tüm dünyaya yayılmış bir strateji oyunu... Çığlık, inilti, hıçkırık... Gizli bir belirlenime sahip olan... İsviçre’de bir kanton. 8. Yapılarda dolgu gereci olarak kullanılan delikli tuğla... Brezilya’nın para birimi... Belirti, ipucu... Artvin’in Gürcistan sınırı yakınında bir yayla. 9. Judo ve karate selamı... “Kırmızı bir oluyor soluğum / Yüzümün yanmasından anlıyorum” (Cemal Süreya)... Asya’da yaşayan yabanıl bir keçi... Günlük yaşama ait küçük ve geçici belgeleri toplama şeklindeki koleksiyonculuk. 10. Soylular sınıfı, aristokrasi... Sözcük türetmek ya da sözcüğün görevini belirtmek için kullanılan biçim verici ses... Kiraz rakısı. 11. Samanından ayrılmamış tahıl yığını... Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, 1961’de ilk insanlı uzay yolculuğunu gerçekleştiren Rus kozmonot... “Fıçıotu” da denilen ve yumruları müshil olarak kullanılan otsu bir bitki. 2. Sakarya iline özgü bir tür tatlı... Çeşitli renklerde kareli olan kumaş... Peşin parayla belli bir süre için bir şeye alıcı olma işi... Leylak rengi, açık mor. 3. Uyak... Türk müziğinde kullanılmış bir tür dilli kaval... Sıvas’ın Şarkışla ilçesinde bir kaplıca. 4. Artvin’in Borçka ilçesinde bir kaplıca... “Yehova’ya hamd olsun” anlamına gelen ve ayinlerde kullanılan İbranice söz... Zaviye. 5. Çamaşırın az kirli ve köpüklü son suyu... İpekböceklerinin koza yapmalarından bir hafta ya da on gün önce, çok yaprak yeme dönemi... Muğla’nın bir ilçesi... Gözü kapalı inanılan düşünce; dogma. 6. Mikroskop camı... Halay türü halkoyunlarında karşılıklı söylenen mâniye verilen ad... Hititlerde arazi fiyatlarının saptanmasında kullanılan bir ölçü birimi... Tuzağa düşürülen şey. 7. Kırgızistan’ın plaka imi... Reçinesi hekimlikte ve rastık olarak kullanılan, yapışkan yapraklı bir çalı... Cisimlerin üç halinden biri... İzmir’in Seferihisar ilçesinde turistik bir yöre ve körfez. 8. Bir alışverişin karara bağlanması için genellikle satıcının alıcıya tanıdığı süre... Şenliklerde caddelere kurulan süslü kemer... Emme, soğurma... Yaklaşık 7590 cm’lik eski bir uzunluk ölçüsü. 9. Toprak damlı evlerde tavana konulan ağaç kiriş... Tropikal Amerika’da yetişen bir ağaç. 10. Paramızı simgeleyen harfler... Roma mimarlığında, üzerinde kurban kesilen sunak... “Sabahleyin kalkanlar / Hasta halin ne diyenler / Sana bir tas su verenler / Başındaki sağlar d’olur” (Karacaoğlan)... Eski İskandinav halklarının 3. yüzyıldan sonra kullandıkları, günümüzde ise fal bakmak için kullanılan abece... Van Gölü kıyısında, Urartu döneminden kalma bir kale. 11. Birkaç dizi altın zincirden oluşan enli gerdanlık ya da bilezik... Genellikle camilerin yanında bulunan ve isteyenlere her zaman bedava içme suyu dağıtılan taş yapı. 12. Pamuk ve ipekle karışık dokunmuş hareli bir kumaş... En küçük sosyolojik birim... Bir sanat yapıtında işlenen konu... Bir yöne çevrilmiş olan. 13. Güzel kadın... Düğün ziyafeti... Yurdumuzun güneyinde yaşayan Alevi Kusayrilere verilen ad... Tavlada “üç” sayısı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ İstanbul Beşiktaş’ta vakıf konutlarının bulunduğu semt... Kredi kartıyla yapılan alışverişlerde, kullanıcıya verilen fiş. 12. Bir Arap ülkesinin kısa yazılışı... Yeşim Ustaoğlu’nun, 1995 İstanbul Film Festivali’nde birincilik ödülünü kazanan filmi... Vidanın daha sağlam yerleşmesi için duvarlarda açılan deliğe önceden çakılan plastik yuva... Evropiyum elementinin simgesi... Temel, esas. 13. Kars’ın 8 km güneybatısında, kayalar üzerine yapılmış hayvan resimleriyle ünlü bir vadi... En alt derecedeki şeyler için kullanılan sözcük... Kirpik boyası. 14. Öğütülmüş tahıl... Milli... Yanardağ yamacından akan çamurlu akıntı... Çocuğun eğitim ve öğretimiyle ilgili erkek bakıcı. 15. Osmanlı devletinin Müslüman olmayan uyruklarına verilen ad... Düzeltme, iyileştirme. 16. Lantan elementinin simgesi... Kafes biçiminde yapılmış örgü... Japonlara özgü kabuki oyununda kadın rolüne çıkan erkek oyuncu. 17. Karışık renkli... Ödün... Sosyolojide bir kabilenin bölündüğü iki ya da daha çok parçadan her biri. 18. “Ne yelken ne direk görmemiş / Nasıl gözyaşını dökerse kuma / Öyle sessiz gelip konar ruhuma / Dalları, kuşları sesten bir orman” (İlhan Berk)... Delilik. 19. Yarı olgunlaşmış sebzeye ya da meyveye verilen ad... Akıl. 20. Elindekinden hoşnut olan, azla yetinen... Kayısı ya da erik kurusuyla yapılan bir tatlı. G 1236 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 29.11.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Yok Bana Sensiz Hayat / Aslı Tohumcu” (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Ali Saydam, Hasan Ali Arslan AĞRI’DAN: Engin Ciğercioğulları ANKARA’DAN: Erendiz Kayımoğlu, Arın Deniz Akyel, Adil Akın, Ata Yavuzer ANTALYA’DAN: Mehmet Özbek AYDIN’DAN: Mehmet Küçük, Bengü Aslan BALIKESİR’DEN: Hediye Akdağ DENİZLİ'DEN: Ramazan Küçükaydın, Tuğran Gürkan GAZİANTEP’TEN: Mustafa Bülent Alan İSTANBUL’DAN: Nihat Özerdoğan, Gökçe Berktan, Enver Pakiş İZMİR’DEN: Ömer Ceyhun Uyanık, Salih Zeki Gürsoy, Bülent Aysoysal İZMİT’TEN: Erol Ayanoğlu KIRŞEHİR’DEN: Şinasi Işık KOCAELİ’DEN: Yüksel Sezgin MERSİN’DEN: Tamer Durmuş, Bader Leyla Kırmalı. 1 S E L M A E M İ R O Ğ L U E F E L E R 2 A L O A S P İ K E R A E R A N O S A S U 3 L E Ş K E R L A V A İ D L B E S T E L T 4 M N M E S İ K M A N T M K A K M E L Ç İ 5 A T E L A K A P A S A T E N A E T A E N 6 N İ K K İ N N A P A N O P T İ M İ S T N 7 R R S İ S T İ R E R E P E N B İ K İ N İ 8 Ü M İ T Y A Ş A R O Ğ U Z C A N Ü T İ Z 9 Ş A N Ş A L Ş Ç E N E K Ş U D O N Ş K A 10 D O D A N A T O M İ D D A D A N A K D Z 11 İ R A N İ P E L E İ G Ö L D N A H I R İ 12 13 T İ L N O İ S K A A T T İ K Ç A E B R İ V E İ N Ş A L T D İ F R A İ V T A 14 J E R E Z L R U S A L N A T İ V İ T A S 15 U R A M A T M R U B İ M Z 16 R A K İ Z İ R M B İ N D İ 17 U T N Ç A P A R A L N A K 18 N O T R D İ Y E T R K İ R 19 G R A F İ T Ü N A T U R A 20 A K T İ N İ T Ü N İ P E L 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Güçlü, zengin, bilgili İ nsan beyni iki şey üretir, duygu ve düşünce. İnsanlar duygularını şiir veya müzikle ifade ederken düşüncelerini ise nesirle anlatırlar. Biz Türklerin tarihine bakarsanız nesir hemen hemen hiç yer almamıştır, Yunus Emre, Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal ve bunlar gibi daha pek çok şair duygularını topluma vererek tarihimizin içinde yer etmişlerdir. Ancak batı toplumuna baktığımızda pek çok yazar düşüncelerini roman, hikâye, felsefi yazı şeklinde topluma yansıtabilmiştir. Geçenlerde briçle ilgili bir çalışma yaparken önüme yanlış bir dosya açılmış ve Bacon isimli 1500 sonu 1600 başı yaşayan bir İngiliz çıkmıştı. Bacon’u yıllar önce okumuştum, tekrar bir hatırlayayım diye biraz incelemeye baktığımda sözlerinin briçi yansıttığını farkettim. Yazılarının bir kısmında “doğrunun varlığı, şüphecilik” anlatılıyordu. Briçte de bizler doğrunun varlığını bulmaya çalışıyoruz ama bir taraftan da şüpheciliği körüklememiz lazım. Rakibin konuşmalarına ait şüphe, dağılımsal şüphe bize doğruyu buldurması gerekli değil mi? Bacon bir yerde “bizi yediklerimiz değil hazmettiklerimiz güçlü kılar”, “kazandıklarımız değil biriktirdiklerimiz bizi zenginleştirir”, “okuduklarımız değil hatırladıklarımız bizi bilgili yapar” demiş. Briç öğrenenler de pek çok şey yerler, ancak güçlü olmaları için bu yediklerinin hazmedilmesi gerekir. Hazmetmek bu aldıklarının değişik ortamlara uyumunun sağlanması, bunları başka yedikleriyle birleştirebilmektir. Bazı konvansiyonlar yeni, ilginç, ortağınızın seçimi olabilir ama sizin temel sisteminize ters gelen yönleri varsa size zarar verebilirler. Doğru briçte de pek çok kazancınız olabilir. Klüp turnuvalarında değişik zamanlarda birincilikler almış olabilirsiniz ama sizi zengin kılması için bunların içinde birikimleriniz esastır. Son söylediği “okumak değil hatırlamak bilginin temelidir” lafı ne kadar doğru! Son bir sözü daha var “başkalarına verdiğimiz nasihatlar değil uygulamalarımız bizi insan yapar”, bunu benim için söylemiş galiba. G Gelfand 1. Bir kör, iki trefl, iki karo kaybeder gibiyiz. Eğer trefl 33 dağılmışsa ve eli Doğu tutamazsa sağlayacağımız 4. trefliye bir karo kaçarak oyunu yapabiliriz ama Doğu el tutarsa karo döner ve treflileri sağlayamadan batarız. İlk körü boşlayın, Doğudan 4 gelince ikinci körü de boşlayın artık sorun yok Doğu oyun dışı kaldı. Pikleri çekin kör asına 3. trefliyi atın, trefl ruva as çekip çakın sağlanan trefliye karonuzu kaçıp oyunu yapın. Batı m 52 n KQJ92 o AQ5 p 963 Doğu m 10 n 864 o J109843 p QJ10 M Boris Gelfand Avrupa Gençler (U20) Şampiyonu olduğu 198788 yıllarından beri dünya satrancının zirvesindeki isimlerden biri. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Belarus’u temsil eden GM Gelfand son yıllarda İsrail ulusal takımında oynamakta. 41 yaşındaki satranççı son iki yıl içinde, uzaklaşmış gibi gözüktüğü zirveye elde ettiği büyük turnuva başarılarıyla döndü. 21 Kasım 2009 Dünya Satranç Kupası’nın başlangıç tarihi, yeriyse HantıMansiysk. Rusya Federasyonu’nun “uzakdoğusunda” tanınmayan otonomik bir bölge olan Ugra’nın bu küçük şehrinde yılın en önemli turnuvası yapılıyor. Bilindiği üzere İnterzonal ve aday maçlarından oluşan dünya satranç şampiyonluğu sistemi, İlyumjinov zamanında yapboza çevrildi, son şekli de kıta şampiyonaları baz alınan Dünya Kupası sonrası adaylar turnuvası. Bunun gerçekleştirildiği yerler de HantıMansiysk, Nalçik gibi duyulmamış kentler olunca satrancın popülaritesinin neden düştüğünü anlamak zor olmamalı. 7 turlu knockout sistemiyle oynanan HantıMansisyk’teki son Dünya Kupası’nda 41 yaşındaki GM Gelfand’ın performansı dikkat çekmeyecek gibi değil: GM Karyakin (2723) GM Gelfand (2758), HantıMansiysk, İtalyan Açılışı 1. e4 e5 2. Fc4 (Karyakin Gelfand’ın sıkça oynadığı 2. Af3 Af6 yani Petrov diğer adıyla Rus Savunması’ndan kaçıyor.) Af6 3. d3 Ac6 4. Af3 Fe7 5. 00 00 6. Fb3 d5!? (Beyazların Philidor, Staunton ve Steinitz’in de tavsiye ettiği önde piyonlar arkada figürler prensibine uygun oynadığı bu açılışın başka bir adı da Gioco Piano (Joko Piyano okunur.) yani yavaş oyun. 6…d6 7. c3 Aa5 8. Fc2 Ruy Lopez yani İspanyol Açılışı’ndaki stratejiyi hatırlatır.) 7. ed5 Ad5 8. h3!? (Karyakin Gelfand’ın taktik varyantına pozisyonel bir oyunla cevap veriyor. 8. Ke1 Fg4 9. h3 sonrası siyahların 2 devamyolu var: a) Marshall benzeri 9…Fh5 10. g4 Fg6 11. Ae5 Ae5 12. Ke5 c6 13. Vf3; b) 9…Ff3 10. Vf3 Ad4! 11. Vd5 Vd5 12. Fd5 Ae2 13. Ke5 Kae8 14. Ke2 Aa1 15. Fb7. Karyakin’in daha çok çekindiği bu ikincisi olmalı.) a5 9. a4 (Teori dışı ve kontrollü bir oyun sergilemek isteyen Karyakin bence en iyisini oynamıyor. 9. a3 Ad4 10. Fa2! avantaj verebilecek tek yol.) Ad4 10. Ad4 ( 10. Fa2? Ab4 ) ed4 11. Ke1 Yenilik (11. Vf3 Fe6 12. Ad2 açılışın ruhuna daha uygun.) KART TEKNİĞİ 1 G m A864 n A105 o 76 p A754 m KQJ973 n 73 o K2 p K82 G 1m 4m B K D P 2n 3n Herkes Pas Oyun: 4 m Atak: n K Nasıl oynayalım? DEFANS 2 m Q63 n AQ5 o J7 p Q9852 2. Briçte burnumuzun koku alması önemlidir. Bu oyunda bir tuhaflık var. Ortakta pik dörtlü ise neden onluyu bırakmadı da ası alıp döndü? Demek ki pik güneyde dörtlü ve üç pik alır durumda. Peki neden karoyu valeye doğru oynuyor? 9. löveyi çalmaya çalışıyor. Hemen ası girin ve trefl K oynayın ancak üç trefl alınca oyunu batırabilirsiniz. D P P Doğu m A2 n8 o 109632 p A10643 Güney m KJ75 n KJ1042 o KQ5 pJ m 10984 n 9763 o A84 p K7 G 1n 2 SA 3 SA B K P 2p P 3n Herkes Pas Oyun: 3 SA Atak: m 10 Ortak ası alıp 2 döner, Güney K alıp karo 5 oynar. Defansı planlayın. Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: [email protected] / http://faikfalay.blogspot.com Beyazlar teori dışı yavaş bir oyun isterken bir de tehdit yaptılar: 12. Fd5 Vd5 13. Ke7. Bir tehdide karşı 3 yol vardır, önlem almak veya daha büyük bir tehdit yapmak sık rastlananlar. Gelfand tehdidi umursamayıp kendi atağını başlatıyor! 11…Ka6!! 12. Vh5? (12. Fd5 Vd5 13. Ke7 Kg6 14. f3! (14. g4? f5 çok güçlü bir atak başlatır.) Fh3 15. Ke2 Vf3 16. Vf1 Fg2! (16…Vc6? 17. Ad2 Ke8 18. Ae4 h6 çok iyimser olurdu çünkü 19. Ff4! f5? 20. Ag3 kolayca savunur.) 17. Kg2 Kg2 18. Vg2 Vd1 19. Vf1 Vg4 sonrası beyaz 20. Vg2 Vd1 vasıtasıyla daimi şahla beraberliğe razı olmalı zira şah hamlelerine karşı Ke8 çok etkili olur.) Ab4! (İnisiyatif siyaha geçti.) 13. Aa3 Kg6 14. Ff4 b6 15. Vf3 (g2’ye yönelecek filin “fianchetto” (fiyanketo okunur.) eylemini önlemeye çalışan Karyakin vezirini f hattında kolay görülmeyecek bir açmaza sokuyor.) Fe6! 16. Fe6 fe6 17. Ve4 Fd6! 18. Fd6 (18. Fd2 Ad5 sonrası 19…Ff4 beyazın şah kanadı zayıflığını ortaya çıkartır.) cd6 19. Vd4 Vg5 20. g3 Vf5 21. g4 (21. Şg2 e5 22. Vb6 veya 23. Ve3 Ad5 oyunu bitirir.) h5 22. Ke4 d5 23. Şh2 Vf3 24. Kee1 hg4 25. Ve3 (Mat olmamak için beyaz bütün piyonlarını kaybetmek zorunda kalıyor.) gh3 26. Vf3 Kf3 27. Kg1 Kf2 28. Şh3 Kg1 29. Kg1 Ac2 30. Ab5 Kf3 31. Şg4 Kd3 32. Ad6 Ae3 33. Şf4 Ac4 Terk 01. Bu oyunun da gösterdiği şekilde devam eden turnuvanın favorisi belli! G C M Y B C MY B