Katalog

25 OCAK 2009 / SAYI 1192 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 Dağlarca)... Yahudilere özgü, kuru meyveyle yapılan bir tür marmelat. 14. İnanmış, aklı yatmış... Eski Mısır’da güneş tanrısı... Genellikle polyester ya da fiberglastan yapılmış gazete satış kabini. 15. Üzerine yazı yazılan tabaklanmış ceylan derisi... Yumurta verimi yüksek bir tavuk cinsi... “Sevdiğimi eller almış/O da bana geliyor” (Türkü). 16. “Nesiller, akrabalar” anlamında eski sözcük... Sodyum elementinin simgesi... Halk dilinde yabaya verilen ad. 17. Hastalıkları kimyasal maddelerle tedavi yöntemi... Zülfü Livaneli’nin bir filmi. 18. Japonya’da Buda rahibelerine verilen ad... Bir ilimiz... Şaşma belirten bir ünlem. 19. Sakarya iline özgü bir tür köfte... Tembel ve üşengeç kimse. 20. Çıplak vücut resmi... Buzullar arasından yüze doğru uzanmış kaya çıkıntılarına verilen ad... Nazilerin politikasında Germen ırkından kimselere yakıştırılan ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Fildişi Karası”, “Aşk Mutfağından Yalnızlık Tarifleri” gibi öykü kitaplarıyla tanınmış yazarımız... Yurdumuzun sulak alanlarında da yaşayan bir ördek cinsi. 2. Karakter... Çorum yöresine özgü, un ve pekmezle yapılan helva... Tanrıtanımaz... Asker. 3. Leylak rengi, açık mor... Osmanlı devletinde gümrük vergisi... Tanzimat döneminin ünlü şair ve yazarı. 4. Ürdün’ün Amman kenti yakınında Emeviler döneminden kalma ünlü saray... Bir haber ajansının kısa yazılışı... Sınıfta bırakma... Çingene. 5. “ yoruldu ben yoruldum/Güzel bindiri bindiri” (Köroğlu)... Sofralık bir zeytin cinsi... Parola... Cehennem. 6. Müslümanlara farz olan vergi... Bir giyeceğin göğüsle omuz arasında kalan bölümüne eklenen parça... Dar ve uzun kavkılı bir deniz yumuşakçası... İki tarla arasındaki sınır. 7. İzlanda’nın plaka imi... Sıcak bölgelerde yetişen bir bamya cinsi... Adale... Çanakkale Boğazı’nda, pek çok deniz kazasının meydana geldiği bir burun. 8. Fransa’da bir kent... Müzikte, bir akor oluşturan seslerin birbiri arkasından çalınması... Romanya’nın plaka imi... Sayı, tane. 9. Manisa’nın Turgutlu ilçesinde bir kaplıca... Sarp bölgede kurulmuş Kafkas dağ köylerine verilen ad... Konya’nın Akşehir ilçesine özgü, küçük ve yassı hamur parçaları, sarmısaklı yoğurt ve kıymayla yapılan bir yemek. 10. Adın durum eklerinden biri... Klavyeli bir çalgı... Beyoğlu semtinin eski adı... Hasta bakılan yer. 11. Ardıç ağacının bir türü... Siyah ve yuvarlak taneli bir üzüm cinsi... En kısa zaman süresi. Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz oyuncu ve şairimiz... Almanya ve Avusturya’ya özgü bir tür badem ezmesi. 2. Ev makarnası... Jüpiter gezegenine verilen bir başka ad... Bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü. 3. İri ve boru biçiminde beyaz ya da sarı renkli çiçeği olan bir süs bitkisi... Elli ikilik desteyle oynanan bir iskambil oyunu... Antalya’nın Akseki ilçesinde, Türkiye’nin en derin mağaralarından biri. 4. Ege Bölgesi’nde de yetişen ve antik çağlarda meşale olarak kullanılan sarı çiçekli bir bitki... Kütük ve tomrukları çekmek için uçlarına çakılan halkalı çivi... Çok değerli bir kahve cinsi. 5. Bir renk... Kekeme ya da dilsiz kimse... Hayvanlara vurulan damga... Kilime benzer, renkli ve motifli uzun yolluk... “Hiçbir şey gideremez sıkıntımı/Memleketimin şarkıları ve tütünü gibi” (Nâzım Hikmet)... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim. 6. Toptan, götürü... Avrupa’da bir başkent... Hollanda’nın plaka imi... Bazı böceklerin katı ve sert üst kanadı. 7. “O yer” anlamında kullanılan sözcük... Bir işi yaptırabilme gücü... Soy, sülale... Rüşvet alma, yiyicilik. 8. Gemicilerin, peksimet kırıklarını bir kap içinde ıslatıp, üzerine yağda kavrulmuş soğan dökerek yaptıkları bir tür yemek... Bir oyun ya da filmde aniden yaratılan komik durumlar... Kazaklarda “dombra” adlı çalgı eşliğinde söylenen türküye verilen ad... Bir soru sözü. 9. “ kaldım, susuz kaldım/Terk etmedi sevdan beni” (Ahmed Arif)... Mardin sokaklarındaki kemerli geçitlere verilen ad... Osmanlı devletinin Müslüman olmayan uyruklarına verilen ad... Aydın’ın Sultanhisar ilçesine bağlı bir belde. 10. Arap abecesinde bir harf... Sümer mitolojisinde su tanrısı... Bir tür İtalyan el kuklası... Bankada hesabı olanlara gönderilen, ödeme ya da çekme bildirir mektup. 11. “Od ile korkutma bizi kim lâli nigâr/Canımız bizim oda yanmağa mutâd eyledi” (Hoca Dehhani)... Büyük iplik çilesi... Konya’nın Cihanbeyli ilçesinin eski adı... Ses. 12. Bitkisel yağlarla uygulanan Hint tedavi yöntemi... İsviçreli çobanların türküsü... Başsağlığı dileme. 13. “Uzak bir iklimin havasında/Güneş, yer, gök, deniz iç içe kaynaşır” (C. S. Tarancı)... Kök, asıl, temel... “Parça parça yarılmış öküz ardında/Parmağı üç , tırnağı ak değil” (F. H. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 12. Tavlada “iki” sayısı... Küçük mağara... Yer ölçmeye yarar düğümlü ip... Yapısına girdiği sözcüğe “yeni” anlamı katan yabancı önek... Bir spor takımının gözde oyuncusu... Galyum elementinin simgesi. 13. I. Dünya Savaşı başlarında Osmanlı donanmasına katılan ve Almanca adı “Breslau” olan savaş gemisi... “Sana dün bir tepeden baktım İstanbul” (Y. K. Beyatlı)... Bir yerden bir yere geçişi önleyen engel. 14. Asya’nın batısında yaşayan Türk soylu halk... Bir mağazanın yalnız tek tür eşya satılan bölümü... Üst bölümü sarıktan taşacak biçimde yapılmış hoca kavuğu. 15. “Doktor ”: İlk James Bond filmi... İtalya’da bir yanardağ... Derebeylik Japonyası’nda en aşağı sınıfı oluşturan halk. 16. Yıldız hareketlerini ve yerlerini göstermek için düzenlenmiş cetvel... Uygurlar, Karahanlılar ve Selçuklularda hükümdar ve şehzadelere verilen unvan... Halk dilinde tarladaki sebzeye verilen ad. 17. Bir tür lor peyniri... Eskiden haberleşme ve irtibat hizmetlerinde kullanılan hızlı ve hafif gemi. 18. Peru ve Bolivya’da yünü için yetiştirilen evcil alpaka türü... Aruz ölçüsünde bir dizeyi ölçünün kalıplarına göre ayırma... Duman lekesi. 19. Dilbilgisindeki sözcük türlerinden biri... Atatürk’ün emriyle 1928’de Ankara’nın Ulus semtinde açılan, politikacıların ve gazetecilerin uğrak yeri olan tarihi lokanta... Bir topluluğu oluşturan bireylerden her biri. 20. ABD’nin bir eyaleti... Buzdolabı gibi metal eşya üzerine yapıştırılan, üzerinde resim ya da yazı bulunan, mıknatıslı küçük etiket. G 1190 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 11.01.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Kim Korkar 21. Yüzyıldan” (NTV Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Başak Arslan, Turgut İkiz ADIYAMAN’DAN: A. Nil Kayacan ANKARA’DAN: Didem Bacanlı, İbrahim Kargıdığ, Hüseyin Türk, Mahmut Kaya BALIKESİR’DEN: Jale Bal AYDIN’DAN: İsmail Alataş İSTANBUL’DAN: Ülkü Alçura, Mustafa Çevik, Akın Yeten İZMİR’DEN: Üzeyir Dinç, Oktay Akdemir, Şadan Koldaş İZMİT’TEN: Yağız Akyüz KASTAMONU’DAN: Reyhan Tükel KAYSERİ’DEN: Feyzullah Keskin KIRKLARELİ’DEN: Burhan Yaraş, Hilmi Yakut SIVAS’TAN: Mehmet Güleren TRABZON’DAN: Nail Küçük, Tuna Ocak, Hamza Şahin, Şükrü Üstündağ. 1 A R T A K İ C A N D A N T A L A Z A N 2 Y E İ S Y S E V E R B A S A L Y S E L E 3 D A R L I K D N O E L D A L A Ç A T I D 4 I L G A R İ N İ I N A K K A R E I E K O 5 6 7 N B O O K E R A N L N K İ L İ P A B T N B Ü M E S A J O K B E İ E L I K E S E M A B İ R İ O A K İ T İ K N R A Ğ U Z 8 9 10 Y S A A L N A İ N K T O A Y K Ö A T A R Ü C İ R E E N N L S E Y A R M H A İ S L L A Y E L A T A A Y M A M İ Z A T A 11 12 13 14 15 N S I R A V A R A L A M A N İ S A A Z I K I R R O D Ş U A Y İ E K Y U Z N E T N İ E A G D L İ B Ö Ğ İ F Y B I A A L E U İ K U D D A A İ N T A N A B İ Ş K U L N O J E Y A K 16 17 18 V A T D R A O K A L A R O R İ G P B E N T N S İ T İ M B R Ü N E S O T N Ö 19 K A R A D O N Y E R D E K 20 A M A N İ Y G O S B E K E 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Kalite gelişimi... Y ıllar önce Briç Federasyonu’nda genel sekreterdim, Celil Layıktez’in başkan olduğu dönemdi, yönetim kurulunda Türkiye bricinin gelişmesini tartışıyorduk, gelişim için iki boyut tartışıldı, kantite ve kalite. Kantite oyuncu sayısının artması demekti, o yıllarda İstanbul’da iki, Ankara’da bir, İzmir’de bir kulüp vardı, briç oyuncularının artması için Türkiye’de yeni briç kulüplerinin kurulması ve bu sayede briç dünyasına yeni yeteneklerin girebilmesi sağlanacaktı. İkinci boyut olan kalite ise çok daha zor erişilen bir düzeydi. Mevcut briç oyuncularından belli bir düzeyin üstündekiler zaten sınırlı sayıdaydı, Türkiye genelinde hem briç oyuncu sayısının artması hem de bu sayının briç kalitesini yükseltebilmek hedeflenmişti. Değişik zamanlardaki federasyonlar bunda epey yol kat ettiler, bugün lisanslı briç oyuncusu sayısı on bine yaklaştı, her ne kadar bu sayı Hollanda’da üç yüz bin ise de son 2530 yılda bizim gelişmemiz de hiç fena değildir. Ancak kalite gelişiminin sağlanması çok daha zor bir yol. Buradaki oranlar Türkiye’deki gelir dağılımı oranlarına benziyor, en tepedeki 100 kişiyle sonraki 9 bin kişi arasında çok fark var. Bu farkın bir şekilde kapatılmasını sağlamak briç gelişimi için son derece önemli. Kalite gelişimi nasıl sağlanabilir? Öncelikle brice yeni başlayanların temel briç kavramlarının iyi bir şekilde oluşturulması esastır. Burada eğitimcilerimiz sistem ağırlıklı ders metodu uygulamakta ancak briçteki temel öğe hatırlarsanız bisiklet örneğinde vermiştim; arka tekerlek dediğim oyun ve defans tekniği olmalıdır. Onun için Cumhuriyet gazetesindeki bu köşemde ben sistem tartışmalarına çok az yer veriyor, daha çok oyun ve defans tekniğinin gelişimine ağırlık vermeye çalışıyorum. Belki bu konuda briççi dostlar yeni kitaplar hazırlamalılar. Oyun ve defans tekniği belli bir düzeye çıkmazsa hangi sistemi oynarsanız oynayın bricinizin başarı seviyesi düşük kalacaktır. İstanbul kış dörtlü sonuçlandı. NONAME: T. Şen, Ö. Pehlivan, B. Başaran, H. Cıvgıner, M. O. Şen, S. Dinç ALTAN: C. Altan, Ü. Tarhan, B. Başkan, T. Özbay, I. Kandemir ATAY: S. Atay, E. Özan, M. Uzunhasan, M. Sezer, B. Erol, E. Ahıskalıoğlu. G Haftanın oyunu 1. Körlere üç tane karo atmamız gerekiyor. Bunun için karo asını alınca önce trefl ruva çekersek yer antremiz yetmez. Küçük köre çakarak oyunu başlatmamız gerekiyor. Trefle yere geçip tekrar köre çakmalıyız. Sonra elden trefl ası çekip kozları temizlememiz sonrasında tüm kozlarımızı çekelim pik asıyla yere geçip kör as ve ruvayı çekince körler 43 dağılmışsa küçük kör sağlanmış olacaktır. B P P P Batı m Q10532 n J653 o KQ10 p 10 Doğu m K764 n Q102 o 5432 p Q4 GM Van Wely (2625) GM Dominguez Perez (2717), Wijk aan Zee 2009 1. tur, Gruenfeld Savunması, 1. d4 Af6 2. c4 g6 3. Ac3 d5 4. cd5 Ad5 5. e4 Ac3 6. bc3 Fg7 7. Af3 c5 8. Kb1 GM Şamkoviç’in 1975’te bulduğu bu plan 80’lerde tutulmaya başlandı. 00 9. Fe2 cd4 10. cd4 Va5 11. Fd2 Va2 12. 00 Fg4 13. Fg5 (13. Fe3 Ac6 14. d5 Aa5 15. Fg5 Va3 başka bir devamyoludur.) h6 14. Fh4!? (14. Fe3 Ac6 15. d5 Aa5 16. Fc5 b6!? Van Wely’nin bulup siyahlarla uyguladığı bu fikir yeterli karşı oyun vermekte. 17. Fe7 Ke8 18. d6 Ac6 19. Fb5 Ae7 20. Fe8 Ke8 21. de7 Va3) g5!? (Genelde 14…a5 15. Kb7 g5 16. Fg3 a4 hamle sırası tercih ediliyor. 14…a5 15. Ke1!? Ff3 16. Ff3 g5 17. Fg3 Ac6 18. e5! Vc4 19. d5 Ad4 GM KojulGM Atalık Hırvatistan Kupası 2006, çetin bir mücadeleden sonra berabere olmuştu. Notlarıma baktığımda olası 20. Kb7 a4’ün oyundakine benzer konumlar doğuracağını görüyorum.) 15. Fg3 a5 16. Kb7 a4 17. h3 (Yeni bir fikir! 17 h4 Ac6 ya da 17. Kc7 Vb3 beyazlara fazla bir şey vermez.) Ff3 (17…Fh5 18. Ke1 Kojul’la olan oyunuma paralel gider.) 18. Ff3 Ac6 19. e5 Vc4 20. Kb2! (20. Fc6 Vc6 21. Ke7 a3 ve geçer er kompanzasyon sağlar. 20. Kc7 Kac8 ise avantaj vermez.) Ad4! 21. Fa8 Ka8 22. Kd2 Ae6 23. Kd7 a3 24. Vf3 Ka6 25. Ka1 (Doğal olan 25. Ke7 Ad4 26. Ke8 Ff8 27. Vb7! a2 (27…Ae2? 28. Şh2 Ag3 29. fg3 Vf1 30. Vc8+) 28. Ka1 Vc3 29. Va6 Va1 30. Şh2 Ae2! 31. Ve2 Vb1 32. Ka8 a1V 33. Ka1 Va1 34. e6 Vf6! Bu düzeyde beraberlikten öteye geçmez.) a2 26. Şh2 Vc5 27. Ve2 Ka5 28. Kb7 (28. Ka2 Ka2 29. Va2 Fe5 30. Fe5 Ve5 31. g3 Af8 32. Kd8 Şg7 yine eşitliğe yakındır.) h5 29. Şh1 Vc3 30. Vb2 Vb2 31. Kb2 Fe5 32. Fe5 Ke5 33. g3 g4! (Blokaj.) 34. Kba2 Şg7 35. Ka5 Ke2? (Garip bir hata, 35…Ka5 36. Ka5 Şg6 oyunda sonradan oluşacak konumlara dönüşür.) 36. K5a2?! (37. Kh5 Kf2 38. hg4 denenmeliydi. Bu tarz pozisyonlarda bir er bir erdir!) Ke5 37. Ka4!? f5 (37…gh3?! 38. Şh2 Ag5 39. Ka5 siyahlar için lüzumsuz bir girişimdir.) 38. Ka5 Ka5 39. Ka5 Şf6 40. h4 Ad4 41. Ka8 Af3 42. Şg2 e6 43. Şf1 Ad2 44. Şe2 Ae4 45. Şe3 Şg6 46. Kh8 Ad6 47. Şd4 (Bakınız diyagram sağ üstte.) Oyununu en önemli pozisyonu. Siyah ne yapmalı? Savunma mı, yoksa hücum mu? 47…Af7! (Her zaman en iyi savunma karşı atak değildir! 47…Ae4? 48. Şe5 Af2 49. Şe6 KART TEKNİĞİ 1 m AJ9 n AK9874 o A7 p K8 m8 n o J986 p AJ976532 K 1n 3n 7p D P P P G 2p 5p P Oyun: 7 p Atak: o K Oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m QJ1054 n KQ o 876 p K87 2. Bizde 11 yerde 11 p, Güneyde enaz 15 p demek ki ortakta en fazla 3 p olabilir. O zaman oyun nasıl batabilir? Bir seçenek ortakta ruva dörtlü pik varsa oyun batar. İkinci bir seçenek ise ortakta K9x üçlü pik varsa pik 9’u büyütebilirsek batabilir. Son karoyu oynayın yerden küçük çakar veya çakmazsa ortak 9 çakarak ruvasını kurtarır büyük çakarsa da üste çakmaz ve 9 büyür. D P P P Doğu m K92 n 8762 o 432 p 1065 Güney m A763 n A105 o 1095 p AQJ m8 n J943 o AKQJ p 9432 G 1 SA 2m 4m B P P P K 2n 3 SA P 3 tur karoya herkes verdi ortakta kaç p var? Şimdi ne yapalım? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com C M Y B C MY B Oyun: 4 m Atak: o K Ae4 50. Şe5 Ag3 51. Ka8 Af1 52. Ka6 Şh7 53. Şf5 g3. Bu pozisyonun siyahlar için kayıp olduğunu anlamak kolay değil. 54. Ka7! (54. Kg6?? Ae3 55. Şg5 g2 56. Şh5 Ad5!= alışılmadık bir oyunsonu konumudur. 57. Kg3?? Af6 58. Şg5 Ae4 ve 57. Kg4?? Af6 beynele düştüğünden dolayı beyaz 57. Kg2 Af4’le berabere yapmak zorunda.) Şh6 55. Şf6 Ad2! 56. Ka1 Af3 57. Ka8 Şh7 58. Ka7 Şh6 59. Kg7 Ah4 60. Kg3 Şh7 61. Kh3 önce piyonu sonra da atı alır!) 48. Ka8 Şf6 49. Şc5 Ae5 50. Şd6 Af7! (Aynı hataya düşmek için geç değildi! 50…Ad3? 51. Ke8 Af2 52. Ke6 Şf7 53. Ke2 Ae4 54. Şe5 Ag3 55. Kg2 Ae4 56. Şf5 her iki eri birden düşürür.) 51. Şc7 Ae5 52. Kd8 Af7 53. Kd4 Ae5 54. Şd6 Af7 55. Şd7 Ae5 56. Şe8 Af3 57. Kd7 Ae5 58. Kh7 Ad3! (Bu kez hem savunma hem hücum aynı kapıya çıkıyor ama basitçe berabere yapanı karşı atak. 58…Şg6?! 59. Kh8 Ad3 60. Şe7 f4!! 61. gf4 Af4 62. Kf8 Ag2= zorlukla da olsa berabere yapar!) 59. Kh5 Af2 60. Kh6 Şg7 61. Ke6 Ae4 62. Şe7 Ag3 63. Kf6 Ae4!= 64. Kf5 Şg6 65. Kf8 g3 66. Şe6 Ac5 67. Şd5 Ad7 68. Kg8 Şh5 69. Kg3 Af6 (69…Şh4 70. Kg6 Şh5! bile berabere olurdu ama atı bu finalde şaha yakın tutmak daha emniyetlidir.) 70. Şe5 Şh4 71. Kg6 Ah5! (Kaleye karşı at finalinde şah ve at birbirlerine yakınlarsa çok az konumda atı olan taraf kaybeder ve bu onlardan biri değil!) 72. Şf5 Ag3 73. Şf4 Ah5 74. Şf3 Şh3 75. Kg4 Af6 76. Kf4 Ah5! 77. Ka4 Af6 78. Şf4 Ah5 79. Şf3 Af6 80. Kh4 (Centilmence bir şaka!) Şh4 Beraberlik 0.50.5 G