Katalog

10 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 15 HAZİRAN 2008 / SAYI 1160 Bu haftaki bulmaca ödülünüz 5. Pasta hamuru... Mussolini döneminde İtalya’da kurulan gizli polis örgütü... Yoğurtlu bulgur çorbası... Nâzım Hikmet’in bir oyunu. 6. Patlıcan, patates, biber, domates gibi sebzeleri kızartıp üzerine sos dökerek hazırlanan bir tür yiyecek... Akla ve sağduyuya aykırı olan... Zihin ve bedence ortaya konan çaba... Kuzu sesi. 7. Elemeye yarar araç... Yemin... “Kalsaydı tirkeşimde bugün tek bir altın / En tatlı bir hayal için atmazdım ufkuma” (Y. K. Beyatlı)... Paylama... Küçük körfez. 8. Bir nota... Eski dilde odun, ağaç... 224651 yıllarında İran topraklarında hüküm süren hanedan... Çanakkale’nin bir ilçesi. 15. Japonya’da yolcu taşımakta kullanılan, iki ya da üç tekerlekli çekçek... Sanat, hüner. 16. Telefon sözü... Köylerde hekimlik yapan kimse... “Başını taştan taşa vurup gezer su” (Fuzuli) 17. İtalya’nın en uzun akarsuyu... Aynı amacı güden kimseler arasındaki yarışma. 18. Sahip... Fotoğrafçılıkta “bulanık” anlamında kullanılan sözcük... Üstten sağa doğru eğik olan basım harfi. 19. Briçte roberi oluşturan iki bölümden her biri... Kibarca olmayan, bayağı... Aldatma işi, hile. 20. “Galdirik” de denilen ve çiçekli dalları sebze olarak kullanılan otsu bir bitki... Güney Amerika’nın tropik bölgelerinde yetişen, armut büyüklüğünde ve lezzetli bir meyve. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 19131990 yılları arasında yaşamış, Orhan Veli çizgisindeki şiirlerini “Otopsi” adlı kitabında toplamış şairimiz... Antalya’nın Akseki ilçesinde bir mağara. 2. “Acıbalık, gördek” gibi adlar da verilen bir balık... Ağaçkakan kuşuna verilen bir başka ad... Vilayet... Kimi yiyeceklere renk ve lezzet katmak için eklenen suluca malzeme. 3. Türkistan’ın Kaşgar yöresinde yapılan bir tür nakışlı keçe... Gerçekleşmiş olan eylem... Züppe... Neptünyum elementinin simgesi. 4. Dünyanın tek kuyruksuz kedi cinsinin adı... Yürek biçiminde yaprakları olan bir ravent türü... Tahta kesmeye yarayan büyük bıçkı... Trabzon’un bir ilçesi. 5. Kökü hekimlikte kullanılan ve “hazanbel” de denilen otsu bitki... Bursa’da dokunan bir tür ipekli kumaş... Jüpiter gezegeninin, uzayın en kızgın kayası olan uydusu... Letonya’nın para birimi. 6. Tantal elementinin simgesi... Kıbrıs’taki Rum çete örgütü... Bir nota... Dünyada ilk kez Anadolu’nun Lidya bölgesinde madeni paraların yapımında kullanılan, gümüşlü altın alaşımı. 7. İstanbul’da, Haliç kıyısında bir semt... Guatemala’da konuşulan bir Kızılderili dili... “Hiçbir şey gideremez sıkıntımı / Memleketimin şarkıları ve tütünü gibi” (Nâzım Hikmet). 8. Bir tür kremalı pasta... Birine dokunsun diye söylenen söz... Kocaeli ilinde turistik bir belde, 9. Tifo aşısının kısa yazılışı... Bir haber ajansının simgesi... Tropikal Amerika’da yetişen, çok acı kabuğu güçlendirici ve ateş düşürücü olarak kullanılan bir ağaç... Zerdüşt dininde ateş tanrısı. 10. İncir ağaçlarında döllenmeyi sağlayan küçük sinek... Çok iri ve zehirsiz bir yılan... Atın en yavaş ve doğal yürüyüşü... Sarıya çalan beyaz zemini üzerine açık turuncu ipekle süslemeler işlenmiş kumaş, 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 11. Maddenin yapısına atomik düzeyde müdahale ederek yeni maddeler ve ürünler geliştirmeyi amaç edinen bilim dalı... Kazları semirtmek için verilen mısır hamuru. 12. Datça Yarımadası’ndaki ünlü antik kent... İsrail’in plaka imi... Adları sıfat yapan bir yapım eki... İradesizlikten ileri gelen sürekli cansızlık. 13. “Doğar midelerden nur topu ihtilaller” (F. N. Çamlıbel)... Bir zaman birimi... Kubbe, minare, bayrak direklerine takılan madeni tepelik... Becerikli, usta... Yaz yağmuru. 14. “Var” sözcüğünün karşıtı... Düğünden sonra oğlan ve kız tarafının verdikleri karşılıklı ziyafet... Bir gösterme sıfatı... 32 kâğıtla oynanan bir iskambil oyunu... Bir nota. 15. Çanakkale Savaşları’nın sonunu getiren önemli çarpışmalara sahne olan iki koya verilen ad. 16. İskambilde bir kâğıt... Siper, hendek... “Uçurma, uçmasına neden olma” anlamında eski sözcük. 17. Erzurum yöresinde, pire, kene gibi böcekleri öldürmek amacıyla büyükbaş hayvanların sırtına gazyağı dökülerek yakılması geleneğine verilen ad... Döşemelik bir kumaş cinsi. 18. Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Oyunda kazanılan her parti... Kenar süsü. 19. Shakespeare’in “Othello” adlı oyununun kadın kahramanı... Asya’da yaşayan yabanıl bir keçi. 20. “Yiğit yiğidin yoldaşı / yiğidin öz kardaşı”(Karacaoğlan)... 106 taşla oynanan bir oyun... Dibe kadar salınıp yatay olarak yer değiştirmesi sağlanarak kullanılan bir çeşit balık ağı. G ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, köşe yazılarının yanı sıra “Alaca Bir Öfke”, “Sancılı YıllarKuşatılmış Sokaklar”, “Yobaz ve Hokkabaz” gibi kitaplarıyla da tanınmış gazeteci ve yazarımız... Güney Anadolu’da yaşayan Yörüklerde, “boğaz çalma” da denilen, parmakları gırtlağa dayayarak ezgili sesler çıkarma geleneği. 2. İzmir’in bir ilçesi... Pembe, kırmızı ya da turuncu renkte çiçekler açan ve “demetçik” de denilen bir kaktüs cinsi... Teniste kullanılan oyun aracı. 3. Gümüşhane’nin Torul ilçesinde, doğal güzelliğiyle tanınmış bir göl... Cazibe... Muğla’nın Ortaca ilçesine bağlı Dalyan beldesinde ünlü bir antik kent. 4 “ kapılı bir handa/Gidiyorum gündüz gece” (Âşık Veysel)... Çubuklu çizgileri olan kumaşlar için kullanılan sözcük... Bir bestenin bitiş bölümü... “Git, def ol” anlamında argo sözcük... Bir nota. 9. İkonlara ya da imgelere, özellikle de bunların dinsel tapınmada kullanılmasına düşmanlık... İspanyolların sevinç ünlemi... Eski Mezopotamya halklarının deniz tanrıçası. 10. Maden külçelerinin eritilip arındırılması... Kaynağı antik çağlara dayanan kirişli bir çalgı... Büyükbaş hayvanlara verilen ortak ad... Ürdün’ün Amman kenti yakınında, Emeviler döneminden kalma ünlü saray. 11. Tunus’a özgü, incirden yapılan bir içki... Türkiye’de seri üretimi yapılan ilk otomobil... Zümre, kategori... Uzaklık işareti. 12. Osmanlı devletinde eğitim sisteminin çağdaşlaşması için çalışmış, daha sonra Arap milliyetçiliğini benimseyerek etkinliklerini bu doğrultuda sürdürmüş Arap eğitimci ve düşünür... Diyet... İslam inancına göre, kıyamet günü bütün ölülerin dirilerek toplanacağı yer. 13. İlave... Vurmalı bir çalgı... İtaat eden, yumuşak başlı... Kumaş ya da derinin cilalanması... Sınır nişanı. 14. Suudi Arabistan’ın plaka imi... Tropikal Afrika’da yetişen ve odunu doğramacılıkta kullanılan bir ağaç... Fütüvvet şeyhi. 1158 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 01.06.2008 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Tatar Ramazan / Kerim Korcan” (Babil Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Hatice Uluocak ANKARA’DAN: Erendiz Kayımoğlu, Vural Yurdakul, Ömer Sulukan, Tonguç Çelikcan AYDIN’DAN: İsmail Alataş BALIKESİR’DEN: Eşref Tan, Betül Soylu BOLU’DAN: Şevket Vardar ESKİŞEHİR’DEN: Nedim Öner, Şafak Koşar DENİZLİ’DEN: Renin Gün, Kerem Meder ISPARTA’DAN: Figen Bozbey İSTANBUL’DAN: Füsün Yeten İZMİR’DEN: Tülin Hassoy, Kaya Çay, Ozan Ünal, Ceren Çay, Ali Gümüşay İZMİT’TEN: Haşmet Orhan Günaydın KIRŞEHİR’DEN: Ayhan Aydın ORDU’DAN: Ekrem Karadağ SAMSUN’DAN: Iraz Kalkavan TRABZON’DAN: İsmail Hakkı Ocak. 2 1 U 2 Ş 3 A 4 K 5 U 6 E 7 L 8 A 9 U 10 B 11 E 12 D 13 R 14 E 15 U 16 E 17 B 18 T E 19 O U 20 S M 1 R E Ş İ T R A H M E T İ A R A T 3 H A K İ R Ş İ N A R İ Ş M Ş F R A N S A 4 İ R O E E F L A T U N N U R İ E R K O Ç 5 S İ N P A L N Y A L N O D U N N B İ S N 6 U Y K U L U K F C İ A F İ M A L A T F D 7 8 R E R L E T R İ T E O A N D O A M E E N T A R Y E İ R L İ E K R İ E L S E O M 9 U Z İ M E N O R A İ R A İ A Z A Z İ L İ 10 Ş A L E T A N İ T S E T A K M T M N T Ö 11 E P İ N E T K S K İ K Ç U L K L T G İ Z 12 N A B A V A A L A A D E L İ B O R A N A 13 F E R İ H A T E V F İ K M Y A P A L A K 14 E L E M A N S U A D İ Y E A B A K A 15 R İ T U M A E S T R O U U 16 İ K T A Ş G R İ Ş İ N A T 17 T E O K A R Ş N İ L E L A 18 K İ N A L A R G A N D İ L 19 A D İ N A M İ F N A İ M A 20 M A L A Y E K L E Z M E R BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık üzel bir manzara karşısında kendinizi hayallerle donatılmış olarak bulduğunuz hiç olmadı mı? Ben bunu çok yaşarım, sabah yürüyüşlerinde deniz kenarında oturup karşımdaki adalara bakarken veya Kadıköy’den vapura binip Sultanahmet ve civarını seyrederek karşıya geçerken, Fenerbahçe burnunda mehtaplı ve yakamozlu bir gecede, günün stresinden kendimi kurtarıp, güzel hayallerimle baş başa kaldığım zamanları çok severim. Bence hayal kurma becerisi insan olmanın temel yapılarından biridir, hayvanların hayal kurabildiklerini hiç zannetmiyorum, kurabilselerdi onların da yüzlerine güzel bir gülümseme yayılırdı. Hayal edebilmek gelecekle ilgili seçimlerimizde bize yol gösterme açısından önemli bir araç. Bir birlikteliğin mutlu geleceğini hayal ederseniz varacağınız son noktayı ve buraya ulaşmak için belirlediğiniz ara noktaları seçmiş, bu noktalarla ilgili beklentilerinizi belirlemiş olursunuz. Hayal edebilmek briçte de çok önemli bir enstrümandır. Ortağımızın verdiği deklarelerden onun elini oluşturabilmek bize doğru noktalara gidebilme konusunda çok yardımcı olur. Deklarelerden ortağınızın elini üç tip el olarak hayal edin en iyi, en kötü ve ortalama. Beklentilerinizi sakın en iyiye göre kurmayın ortalama veya en kötü sizin beklentilerinizi karşılıyorsa o zaman seçimlerinizde başarı şansı yüksek olacaktır. Ancak yalnızca özel kartları içeren bir el hayal ederseniz çoğu zaman masadan hüsranla kalkarsınız. Geçenlerde kulüplerarası oynuyorduk, partnerim Aydın pas geçti sağım 1 kör oyun açtı benim elim m Ax n A10xxx o Kxx p KJx idi, rakipler zonda biz değildik pas dedim, solum 1 pik dedi ortağım 2SA dedi. Aydın şimdi kontr da dese minörlerini göstermiş olacaktı, 2SA dediğine göre 65 gibi çok dağılımsal bir eli olmalıydı. 4SA sen seç dedim Aydın’ın eli m xx n o AJxxx p Q109xxx, 5 trefl dedi ve, sonuçta 5 trefliyi kontrlu yaptık. Ben ortağımın elini QJxxx Q109xxx bile olabilir buna bile yapabiliriz diye hayal etmiştim. Hayal edebilmek defans için de son derece önemlidir oynayanın elini gerek dağılımsal olarak gerekse puanların yeri olarak, ne kadar doğruya yakın hayal edebilirsek başarı şansımız o kadar artar. G Beklentileri hayaller oluşturur G KART TEKNİĞİ 1 m Q83 nQ o 8542 p KQ1083 m AKJ974 n J2 o AQ6 p J5 G 1m 3m B P P K 2p 4m D Batı P P m5 n AK853 o K103 p 9742 Doğu Tuşe atranç kurallarının en önemlilerinden birisi oynanan hamlenin geri alınamayacağıdır. Buna bağımlı olarak da dokunulan taş oynanmak zorundadır. Bu son kurala tuşe kuralı diyoruz. Tuşe Fransızcadan dilimize geçmiş olup dokunulmuş anlamına geliyor. İhlalinde itiraz ve şahit gösterilmesi durumlarını da beraberinde getirdiği için satranç tarihinde tuşe kuralı birkaç kötü iz bırakmıştır. Satranççı dokunduğu taşı oynar ve oynadığı hamleyi geri almaz! Kendi aranızda oynadığınız dostça partilerde bile buna alışmaya çalışın. GM Gawain Jones (2522) GM Suat Atalık (2592) Filibe (Avrupa Şampiyonası) 2008 1. e4 e5 2. Af3 Ac6 3. Fb5 a6 4. Fc6 dc6 5. 00 Fg4 6. h3 Ff3 (Lasker’den sonra Fischer’in de zamanında popüler ettiği Kırışmalı İspanyol’da bu konumda daha çok tercih edilen 6…h5 7. d3 Vf6) 7. Vf3 Vd7 8. Vg3! f6 9. d3 g6? (Bu konumda 9…g5? oynamaya çalışırken 10. Fg5!’i gördüm. g erine dokunmuş olduğum için onunla oynamak zorundaydım. Normal olan 9…Ae7 10. f4 ef4 11. Ff4 000 beyazlara hafif bir üstünlük verir.) 10. Ad2 Ah6 11. Ac4 Af7 12. f4 b5 13. Ae3 Fg7 14. Af5 Ff8 15. Ae3 Fg7 (Siyahların 9. hamlede oynamak zorunda oldukları hamle tamir edilmesi çok zor olan zayıflıklar yarattı. Bu yüzden siyah beraberliğe razı.) 16. Ag4 Ve7 17. Şh1? (Gawain iyi durumun verdiği rehavetle gelişim ilkelerini hiçe sayan bir hamle yapıyor. 17. Fe3 sonrası beyazların durumu pratikman kazançtır.) ef4 18. Ff4? (Bir hata diğerini takip ederken sonuncunun daha masum bir hata olduğunu belirteyim. 18. Vf4 00 19. Af6 Şh8 20. Vh4 h6 sonrası 21. e5!’in kazanç olduğunu bulmak kolay değil.) Kc8 19. e5!? (19. a4 00 20. ab5 ab5 sonrası 21. Ka7? Vc5!’i gören beyaz siyahların durumu düzelttiğini fark edip taktik bir yola girdi.) fe5? (19…f5 gerekliydi. 20. e6!Ag5 21. Ae5Ae6 22. Ac6 Vc5 23. Kae1 Vc6 24. Ke6 Ve6 25. Ke1 Ve1 26. Ve1 ilginç bir konum getirirken 20. Af6 Ff6 21. ef6 Vf6 22. Kae1 Şd7 siyahları korkutmamalı.) 20. Fe5 Ae5? (20…Fe5 21. Ae5 Ae5 22. Kae1 Kf8 gerekliydi.) 21. Kae1? (21. d4! Ag4? 22. Vg4 Şd8 23. Kae1 oyunu bitirirdi. 21…Kf8 22. de5 se çok üstündür.) Kf8 22. Kf4?! (22. Kf8 Şf8 23. Ae5 Fe5 24. Ke5 Vd6 25. Ve3 1. Oyunu yapmamız için karodan 2 löve vermememiz lazım, bu karoları yerdeki treflilere kaçabiliriz ama köre çakınca yerdeki koz ikiye düşecek ve koz partajı gerekecek bu da yüzde 40 ihtimal. 31 dağılım olasılığı ise yüzde 50’dir. Onun için ikinci köre çakmayıp yerden karo atın şimdi ne gelirlerse alıp elden iki büyük kozu çekin yerde dam tek kalsın, şimdi trefl vale oynayın, karo dönüşünü as ile alıp kozla yere geçin. S Şf7 ve üstünlük hâlâ beyazlardadır.) Kf4 23. Vf4 Vf7 23. Ae5? Vf4 24. Ag6 Oyun: 4 m Atak: n A Batı kör astan sonra kör ruvayı da çeker, nasıl oynamalıyız? m 1062 n 109764 o J97 p A6 DEFANS 2 m A6 n 97 o QJ109742 p AQ2 m J2 n Q108642 o AK3 p 104 D 2n G 2 SA B P K 3 SA 2. Ortağın atağını ezme şansınız varsa asla devam apeli vermeyin, ezin siz devam edin. Nitekim bu elde ortağa devam diye 6 verirseniz oyunu yaptırmış olurdunuz. Körü ezdiniz ve oynayan size bıraktı, şimdi yerde 97 körü görüyorsunuz sizde de Q1086 vardı kör 10 ile devam edin AK kör çıkınca sizin markalarınız büyük körleri oluşturacak. Batı m 109754 nJ o 85 p 87653 Güney m KQ83 n AK53 o 62 p KJ9 Defansı nasıl yapacaksınız? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com C M Y B C MY B Oyun: 3 SA Atak: n J (24…Şd7!! (Beyazların yaptığı göze hoş gelen taktik hamleler onlara daha iyi bir oyunsonu sağlamış gözükürken işin içine başka faktörler giriyor. Zayıf tarafı korumak için gerekli 24…Şf7 sonrası beyaz iyidir.) 26. Af4 Fb2 27. g3 Kf8 28. Şg2 Fc3 29. Ae6 Kf5 (Şimdi siyahın neden Şd7 oynadığı ortaya çıktı. Kf5, b4, Ka5, Ka2 sonrası geçer a eri karşı konulamaz hale gelecek.) 30. g4 Kd5 31. Af8 Şc8 32. Ke8 Şb7 33. Ah7 b4 34. Af8!? (34. Ke2 Ka5 35. Şf3 Ka2 36. Ag5 a5 37. Ae4 Fh8! sonrası a erini durdurmak zordur.) Ka5 35. Ad7 Ka2 36. g5 Kc2 37. Şf3 a5 38. g6 Fd4! 39. h4 Kh2?? (Zaman sıkışmasında olmak satranççı için bahane olmamalıdır! Bu hamle bir çuval inciri berbat ediyor. 39…c5 en basit kazançtı. 39…Kf2 40. Şe4! Ke2? 41. Şd4 Ke8 42. h5 beyazlar için iyi olmasına rağmen sürpriz 40…Fa7!! kazanç getirir.) 40. Ae5! Kf2 41. Şe4 Fe5 42. Ke5 Ke2 43. Şf4 Ke5 44. Şe5 b3 45. g7 b2 46. g8V b1V 47. Vc4!= (39. hamleyi oynarken rakibimin bu hamlesini göremediğim için 40. Ae5’in vezir finalinde kaybettiğini zannetmişim.) Vd1 48. Şf6 Vh5 49. Şe6 Vg6 50. Şe5 Şc8 51. Şd4! Vg1 52. Şc3 Va1 53. Şb3 Vb1 54. Şa3 Va1 55. Şb3 a4 56. Va4 Vd1 57. Şb4 Vd3 58. Vc6 Vd4 59. Vc4 Vc4 60. Şc4 (Rakiplerin son 15 hamle içindeki denemeleri boşa çıkınca 60…Şd7 sonrası her iki şahta karede olduğundan beraberlik.) 0,50,5 G