Katalog

13 AĞUSTOS 2006 / SAYI 1064 3 EZGİ ERARSLAN 14 Savaş hayatımızın her yerinde karşımıza çıkan, anlaşmazlıkların sonucunda meydana gelen bir eylem. Savaş, güçlü olduğunu bildiği için kendisine yapılanı hazmedemeyerek karşı tarafın zarar görmesini istemek ve saldırmak. İnsanların anlaşmazlıkları ta ilkçağlardan beri kitaplara konu olmuş. Savaş denince aklıma ilk gelenler, Bush, silahlar, Coca Cola (ben Coca Cola İsrail’e destek verdiği için almıyorum), askerler, acı çeken insanlar, deprem bölgesine dönmüş yerler... Savaş, en başta insanların psikolojilerini, yaşam standartlarını etkiler, hürriyetlerini kısıtlar. Ülke kalkınamaz. Savaş olan ülkelerdeki çocukların her gün “Biz de mi öleceğiz?” korkusuyla yaşadığını düşünüyorum, her gün “Savaş ne zaman bitecek?” diye bekliyorlardır. Belki önceden güzel günler yaşamışlardır, ama şu an hiç iyi görünmüyorlar. Ailesini, arkadaşlarını kaybetmiş ya da kaybetme tehdidi altında olan bir çocuk, çocukluğunu ne kadar iyi yaşayabilir ki! Haberleri izlerken, savaş yıkıntılarının arasında kolu, bacağı kopmuş oyuncaklar görmüştüm. Yan tarafta da kurtarma ekipleri yaralı çocukları enkaz altından çıkarıyordu. Neden suçsuz insanları öldürüyorlar, anlamıyorum. Bugün, İsrail’in Lübnan’ı işgalinin 33. günü. Savaş yine en çok çocukları vurdu, vuruyor. Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu UNICEF’e göre, şu ana kadar İsrail’in Lübnan’da öldürdüğü sivillerin yüzde 30’unu çocuklar oluşturuyor. Evlerini terk etmek zorunda kalanların yüzde 45’i de yine çocuk. Peki her gün gazetelere ve ekranlara taşınan bu çocukların görüntüleri, Türkiye’deki çocukları nasıl etkiliyor? Çocuklar savaşı nasıl tarif ediyor? Savaş olan bir ülkede çocuk olmanın nasıl bir şey olduğunu düşünüyorlar? Çocuklar anlatıyor... Röportaj: Esra Açıkgöz / Fotoğraflar: Uğur Demir / Vedat Arık BENGİSU YAZICI 8 DEFNE GÜVEN 9 Savaşılınca bombalar atılır, insanlar ölür, bazen bazı maddeler atarlar. Mesela Amerika Japonya’ya atom bombası atmış, hâlâ radyasyonun zararları devam ediyor. Dil kanseri oluyorlar, cilt kanserinden bazı insanların burunları yok oluyor, üç gözlü bebekler doğuyor... Zehir havaya, suya, toprağa da karışıyor. Sonra elektrik santrallerine bomba atıyorlar, ameliyatlar yarım kalıyor. Bugünlerde çok işimiz olduğu için haber izleyemedim, ancak savaşla ilgili konuşulduğunu duyuyorum. Okulda öğretmenimiz de anlatıyor. Bazen gece yattığımda duyduklarımı düşünüyorum. Türkiye çok tarihi bir yer, Amerika başta olmak üzere başka ülkeler ülkemizi ele geçirmek isteyebilirler. O yüzden korkuyorum. En çok ailem için korkuyorum. Bana bir şey olması umrumda değil, onlara zarar gelmesin, üzülmesinler yeter. Mala gelsin, cana değil. Savaşta büyükler de, küçükler de öldürülüyor, anneanne, dede, çocuk, bebek... Çok acımasız oluyorlar. Aslında büyükler de savaştan etkileniyorlar. Mesela, birgün dedeme “Sen hiç savaş gördün mü?” diye sordum. “Bunu konuşmak istemiyorum, çünkü ben de çok etkileniyorum” dedi. Savaş denince aklıma, ölüm, iyi korunmayan bir devlet geliyor. Bir ülke diğer ülkenin toprağını almaya çalışınca, diğer ülke de toprağını vermek istemeyince savaş yaparlar. Annemler arabada konuşuyordu, şimdi de bir savaş varmış. Bir keresinde de öğretmenimiz haberlerde geçenleri anlatırken, savaş olduğunu söylemişti. Bence oradaki çocuklar başka yerlere kaçsınlar. Çünkü çocukları da öldürüyorlarmış. Mesela öğretmenimiz bir savaş haberi anlatmıştı, onu hiç unutmadım. Bir çocuk ağaçta düşmanları gözetliyormuş. Düşmanlar çocuğu görünce öldürmüşler. Annebabası bundan habersizmiş. Bence, herkes kendi toprağında yaşasa hiç savaş olmazdı. Savaşın en kötü yanı, çocukların annebabalarının ölmesi. Okullar dağılıyor, çocukların bilgi alması kısıtlanıyor. Evler dağılıyor, sığınacak yer kalmıyor. Ağaçlar da yıkıldığından insanlar sığınacak yer yapamıyorlar. Sonra yemek yiyemiyorlar, çünkü tohum attıkları topraktan savaş arabaları geçiyor. O yüzden topraktan yemek alamıyorlar. İnşallah buraya gelmez... Çocukların gözüyle savaş CAN GÜLHAN 12 SEMRA BAĞATAR 14 Savaş denince aklıma hemen para ve ölüm geliyor. İnsanlar savaşınca, çok ölü olur. İnsanlar para için savaş yaparlar, bir de sınırlarını genişletmek, toprak kazanmak için yaparlar. Haberlerde İsrailLübnan arasında bir savaş olduğunu gördüm. İnsanlar çocukları bombalıyorlar, anlayamıyorum, neden çocukları, sivilleri öldürürler ki... Savaş, iki devlet arasında siyasi ve ekonomik çıkarlar için yapılan feci bir darbe. Eskiden toprak kazanmak için yapıyorlardı, o zamanlar belli bir askeri güç vardı, toprak önemli olduğu için sivillere de zarar vermezlerdi. Şimdi öyle değil, çocuklara bile zarar veriyorlar. İnsanlık açısından çok kötü bir şey. İnternette Lübnan’ın eski hali ve şimdiki halini gösteren bir fotoğraf görmüştüm. Savaştan sonra pek çok bina yok olmuştu, yıkılmıştı. Güçsüz insanlara karşı güçlü insanlar savaş açmışlar. Korumasız insanları öldürüyorlar. Bu çok adaletsiz. Belki oradaki çocuklar için bir dernek kurabiliriz, yardım gönderebiliriz. İsrail’in önce Filistin’e, sonra Lübnan’a saldırmasında amaç bence kaynakları ele geçirmek, ama başarılı olamayacaklar. EZEL DEMİR 9 ARDA ŞAHİN 8 Savaşta bir sürü insan, aile ölür. Kimse savaşmak istemez, ama zorunlu olarak savaşırlar. Savaş denince aklıma hep ölümle başlayan şeyler geliyor. Savaş istemiyoruz, ama dünyada savaş olmayan yer yok ki... Pek haber izlemiyorum, çünkü evdeki televizyon kaldırıldı. Ancak bir savaş olduğunu biliyorum. Orada çocukları öldürüyorlarmış. Bence çocuklar bir yerde saklanabilirler, savaşın gelemeyeceği bir yere gidebilirler, mesela eski bir geminin içine... Böylece hayatta kalırlar. Barınak bulamayan çocuklar savaşa katılmak zorunda kalırlar. Bazen burada da savaş çıkar diye korkuyorum, korumasızız, biri bizi boğmaya çalışsa bir şey yapamayız. Bazı çocuklar dövüşebilir, ancak herkes dövüşmeyi bilmiyor. Yine de barınak olduğu için korkum azalıyor. Barınaklarda çocuklar ve anneler birlikte olmalı. Çünkü çocuk ölse, anne ağlamaktan mahvolur. Çocuk da annesi ölse üzülür, hem tek başına yaşayamaz. Ben de bilgisayarda strateji ve savaş oyunları oynuyorum, ancak orada bile biz sivilleri öldürmüyoruz. Televizyonda savaş anlatılınca genelde ölü çocuklar gösteriyorlar. Onlar için çok üzülüyorum. Kendim için de korkuyorum, ya Türkiye’ye de gelirse, saldırırlarsa diye. Bunlar bir gün bizim başımıza da gelebilir. En çok da ailemin öldürülmesinden korkuyorum. MELTEM IŞIK 14 Savaş bence bir ülkenin sonudur, çünkü bir sürü insan ölür, çocuklar hastalanır ve ülkenin geleceği tehlikeye düşer. İsrailLübnan savaşının görünen sebebi iki İsrail askerinin Lübnanlılar tarafından kaçırılması. Sırf bu yüzden bir sürü insanın canına kastedildi. Aslında bence Türkiye de savaşlara destek veriyor. Filistin’e, Irak’a, Lübnan’a yardım diye eylemler yapılıyor, ancak bir yandan da İncirlik üssü kullanılıp o ülkelerdeki insanları bombaladılar. Haberleri düzenli takip ediyorum. Beni en çok ölü bir bebek görüntüsü etkilemişti. Ölü bir bebeği beyaz bir kefene sarmışlardı, sonra yeşil bir çelengin ortasına koydular. Bir çelenge sığacak kadar küçük bir bebekti. Bu kadar mı nefretleri gözlerini kör etmiş, bir bebekten ne istiyorlar? Keşke kocaman bir yer, büyük bir sığınak olsa da savaş yapıldığında çocuklar oraya konulsa ve zarar görmeseler... Savaşan ülkelerde ekonomi düşer, protestolar yapılır, en çok da çocuklar ölür. Zengin ülkeler hep fakir ülkelere saldırır. Bütün halk ağlamaya başlar. Mesela, İsrail Lübnan'a bir bomba attı. Cumhurbaşkanları konuşma yaparken ağlamış. Bir keresinde de televizyonda, Irak’ta Amerikan askerlerinin ellerini, başlarını bağladıkları insanlara işkence yaptığını görmüştüm. Geçen gün de ölü çocuklar gördüm. Hatta onlar için bir de resim çizdim: Bir yerde İsrailLübnan savaş yapıyordu, ortada ölü bir çocuk vardı. Kenara çocuklar için bir mezarlık yaptım. Aşağıya da aileleri için ağlayan iki çocuk çizdim. En sonda da protesto eden insanlar çizdim ve aşağı: “Savaşa Hayır” yazdım. Benim zaten çok eskiden bir sözüm vardı: “Biz geleceğin büyükleri olarak, vatanımızı silahla değil, aklımızla koruyacağız.” Savaştan en çok ailem zarar görür diye korkuyorum, onlara bir şey olmasını hiç istemem. CUMHURİYET 03 CMYK