Katalog

10 TEMMUZ 2005 / SAYI1007 Aşkın amentüsü N. Ekrem Düzen ıldız tozlarından kalbin derinliklerine bilim maceramızın şimdilerdeki en neşeli duraklanndan biri, aşk. Aşk, fiziği kimyasıyla, nörolojisi psikolojisiyle daha yeni pek çok alet edevatla ıyıce kurcalanıyor. Kurcalandıkça, reçetelenebilir bir müsekkin, bir yandan da en güçlü reklam ve dolayısıyla, siyaset nesnesi haline geliyor. Nesneleştikçe insaniolmaktan uzaklaşan aşkın, ashnda ikı kişi arasında bir ilişki biçimi olduğu da gözden kaçıyor. Şahane aşk çözümlemeleri arasında Y iki insan ilişkisi yerine iki pazarlamacının gölge oyununu ya da iki gölgenin pazarlama oyununu bulmak, aşk bulnıaktan daha büyük ihtımal. Aşkın amentüsü fizik ya da kimya diliyle ıf ade edilebılir elbettc. Ama fuiğe ya da kimyaya kolay kolay sığmayacak olan, bir ilişki olmadan bir aşkın da olamayacağıdır. Aslında bıı yazının başlığı "llışkınin Amentüsü" olmalıydı. Ama biz "aşk olmadan ilişki ol maz" diye bellediğimızden, yazımız okunsun diye, aynı pazarlama tuzağını kullanmjkta sakınca görmedik. Oysa söylemeye çalıştığımız, ilişki olmadan aşk olmayacağıdır. Daha da arttıralım: Doğru ilişki olmadan, aşk olmaz. Bir ilişkıyı doğru ilişki yapan ıse o ilişkınin aşkı yaşatabılmesi. Şu halde şunu sormalıyız: Nasıl bir ilişki aşkı var eder ve sürdürür? Sorunun kısa cevabı şu: "lyi" bir eş olmak, doğru ilişkınin anahtarıdır. Endişelenmeyin. Hemen şimdi ryı bir eşin tarifini veriyoruz daha bnce de yararlandığımız Robert J. Sternberg'ün gorüşlerinden ilhamla. Böylece kimse "yok sana göre iyi, yok bana göre iyi" diyemeyecek. ^ lyı eş, diğerini çantada keklik görmez. Başkalarıyla birlikteyken kendine özenen ama eşiyle baş başayken yeterince özenmeyen eş, diğerini çantada keklik görmeye başlamış demektir. Diğerine karşı (bakımına, görünüşüne, duruşuna) özen göstermemek, diğerini etkilemeye ve ara sıra yani sık sık yeniden elde etmeye çalışmamak, ilişkinin zemininı dinamitlemekle birdir. İlişki, sürekli yenilik ve tazelikle beslenmesi gereken canlı bir varlıktır. Onu kendi haline veya diğerinin insafına bıraknıak güçsüz düşüp ölmesini seyretmekle birdir. *P iyi eş, ilişkisini hayatın diğer parçalarından önde tutar. Herkesin işi, gücü, kariyeri, evi, anası, babası, tamir edilecek eşyası, ödenecek faturası var. Bunlar kimseyi ayncalıklı kılmaz. Hayat memat meselelerini ilişkisinc dayanarak ya da sürekli sırasını kaydırarak halletmeye çalışan eş, ilişkiyi öldürür. iyi eş, hayat meselelerinden ilişkisini beslemeye çalışan ve ilişkistnden kuvvet alan eştir. ^ iyi eş, diğerinin ihtiyaçlarını anlamaya ve karşılamaya isteklidir. Kediler, çiçekler ve çocuklar ihtiyaçlarını önceden ifade edemezler. If ade edebildiklerınde iş işten çoktan geçmiş olur. Bu yüzden varlıkların ihtiyaçları önceden sezilmeli ve zamanında ilgilenilmelidir. Yoksa ölürler. iyi eş; ilgi, özen, şefkat ihtiyaçlarını önceden sezmeye istekli ve bunların söylenmesine mahal bırakmadan karşılamaya hevesli eştir. *F îyi eş, ne zaman hareket etmek, ne zaman durmak gerektiğini bilir. Bazen hayatta ve ilişkide, bize bırakılsa asla öyle yapmayacağımız işleri yapmakla, bazen de bizim için yapılmasında hiç de sakınca olmayan ama tecrübe repertuvarımızda olmayan durumlarla karşı karşıya kalırız. Esneklik gösterip yeni koşullara uyum sağlamayla, olduğu gibi durup etrafı kendine göre şekillendirme arasındaki çizgiyi koruyabilen eş, iyi eştir. ^ iyi eş, kendine değer verir. Yokluktan aşk, kendi eksiğini diğerinin "tamlığından" doğru tamamlamaya çalışmak demektir. Varlıktan aşk ise zaten "olmuş" bir benliği diğeriyle birlikte daha da zenginleştirmektir. Kendilik değerini, diğeri üzerinden tamamlamaya çalışan eş nihayetinde hayal kırıklığına uğrayacaktır. tlişkideki kişilerin birbirıni geliştirip büyütmesı ne kadar zenginleştiriciyse, birinin diğeri üzerinden tamamlanması o kadar fakirleştiricidir. Yokluktan âşık olandan, iyi eş çıkmaz. V lyi eş, zihnindeki bir ideali değil, olduğu haliyle diğerini sever. Kusursuz aşık arayan, aşksız kalacaktır. Bir süre idare etse bile her türlü idealleştirme günün bırinde hayal kırıklığı olarak elinize dönecektir. Gerçek insan kusurlu, mantıksız ve fevridir. Aklıyla değil, duygularıyla karar verir. Inatçıdır ve sözünden dönmeyi beceremeyecek kadar boş gururludur. Tıpkı sizin ve benim gibi. ** lyi cş, değiştiremeyeceği şeyleri sevmeyi (ya da vazgeçmeyi) bilir. Pek çok öğretiye Aşk, en çok kafa yorduğumuz konu. Herkesin bir aşk çözümlemesi var ama işin esası şu ki, doğru ilişki olmadan aşk da olmaz... İşte doğru ilişkinin 10 altın kuralı... Hayatı dansla anlayın... üzel bir Istanbul manzarası eşliğinde, özel bir dans gecesi geçirmeye ne dersiniz? Tanguisimo Dans ve Hareket Stüdyosu, 13 Temmuz Çarşamba günü saat 20.0001.30 arasında Fenerbahçe Burnu'ndaki Istanbul Yelken Kulübü'nde düzenleyeceği dans gecesi için sizleri bekliyor. Gecede neler yok ki, tutkunun, aşkın, sevincin, hüznün, "hayatın dansı" tango; Salsa, Merengue, Rhumba, Mambo ve Cha Cha, kıvrak ritimleriyle vücudunuzu daha iyi anlamanıza yardımcı olacak "Mısır Stıli Oryantal Dans" ve Sirtaki başta olmak üzere, Ege'yi ve Akdeniz'i hissedeceğiniz Grek dansları... Beşinci yılını kutlayan Tanguisimo Dans ve Hareket Stüdyosu'nun kuruluşunda, herkesin kolayca öğrenip, keyifle dans edeceği bir ortam yaratma fikrinden yola çıkılmış. Tanguisimo, Feneryolu ve Mecidiköy'deki dans ve hareket özgürlüğü sağlayacak şekilde tasarlanmış atölyelerinde hizmet veriyor, ilkesi: "Herkes için hareket, herkes için dans". Geceye katılmak isteyenlerin, Sarpay Suvari'nin 0536 312 53 58 No'lu telefonunu arayarak rezervasyon yaptırmalan gerekiyor. Gecenin katılım ücreti 30 YTL. Ücrete, bir yerli içki, meyve tabağı, çerez de dahil. • Çocuk Tiyatro Festivali G S elamiçeşme Özgürlük Parkı'nın bugünlerdeki konukları çocuklar. Çünkü Dalin'in sponsorluğunda gerçekleşen Çocuk Tiyatrolan Festivali'nin dördüncüsü gerçekleştiriliyor. Izleyenleri her gece birbirinden eğlenceli ve farklı renkte diyarlara götürecek olan festivalin zengin bir programı var. Istanbul'un tüm çocuklarının ve çocuk ruhlu herkesin davetli olduğu bu açık hava tiyatro şöleninde perdeler her gece 21:00'de açdıyor. göre en büyük bilgelik, insanın neyi değiştirip neyi değiştiremeyeceğini bilmesidir. Eğer eşinizin boyundan, bazı huyundan, bir kısım alışkanlığından pek de memnun değilseniz, ya bunlarla beraber olmayı öğreneceksiniz ya da bu ilişkiyi sürdürmeyeceksiniz. Buradaki üğrenme, kesinlikle tahammül etmeyle karıştırılmamalı. Tahammül, er ya da geç patlayacak bir bombadır. Eğer farklı bir şeyi sevebilme beceriniz varsa, bu becerinizden bu "değişmeyecek" özellikleri sevmeyi öğrenmekte yararların. Yok eğer bunlara tahammül etmekte olduğunuzu hissederseniz, derhal yolunuzu değiştirin. Ne dikene dokunun, ne gülü incitin. ^ lyi eş, diğerine açıktır. Nasıl ki diğeri "ideal" değil "gerçek" bir insansa, ilişkideki kişi olarak biz de ideal değiliz. Hedef bu olabilir. Çıtayı düşürmek gerekmez. Ama çıtanın bulunduğu yerle olduğumuz yer arasındaki mesafeyi iyi tayin etmek ve bunu açık t ça ortaya koymak ilişkinin sürmesi için ol ~ mazsa olmaz koşuldur. Yoksa hayatımız "mış gibi" oyunuyla geçer. Bu da çok enerji ve çok tahammül gerektirir. Yani er ya da geç patlar. Açıklık, pek çok stres kaynağının ve iletişim kopukluğunun kökünü kurutan sağlam bir ilaçtır. ** lyı eş, zamanı iyi geçirmek için uğraşır ve kötü zamanlara birlikte direnmeyi bilir. tyi eş, iyi vakit geçirmek ve vakti iyi geçirmek için fırsatların ayağına gelmesini beklemez. Fırsat yaratır. Kötü zamanlar ıse, iyi eş için, birlikte öğrenme, büyüme ve kuvvetlenme zamanlandır. Dahası, hayatı ve bırbirini daha iyi tanıma ve yakınlaşma fırsatlarıdır. ** îyi eş, diğerinin kendisine nasıl davranmasını istiyorsa ona öyle davranır. Almanın vermekten çok daha kolay olduğu bir dünyada diğerine denk ve eşit davranmak gerçekten ciddi çaba ister. Ama diğerinin yerine kendini koyabilmek, empati yapabilmek, önden sezebilmek; bunları isteyebilmenin, bunları elde edebilmenin koşulu değil amakarşılığı. lyi eş, koşul sürmeyen ama karşılığın ne olduğunu bilen eştir. Sevgilinize sıkı sıkı sarılın. Onun da tıpkı sizin gibi etten, kemikten, pek çok lüzumsuz düşünceden ve bir o kadar başıboş duygudan oluştuğunu görün. Onu elde etmek için ne numaralar çevirip ne diller döktüğünüzü aklınıza getirin. Endişelenmeyin. Yeniden büyü yapmaya çalışmaktan zarar gelmez aşka. Geliyorsa, zaten yalancı büyüdür o. • ekremd@sabanciuniv.edu Cumhuriyet DERGt* îmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına tlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: tbrahim Yıldız Editör: Berat Günçıkan Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncıhk AŞ Baskı: Ihlas Gazetecilik AŞ 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna / tstanbul İdare Merkezi: Türkocağı Cad. No: 3941 Cağaloğlu, 34334 İstanbul. (0212)512 05 05 Cumhuriyet Reklam (0212) 512 41 19/512 48 30/512 47 78 ^Cumhuriyet Gazetesı'ntn parasız pazar ekıdır. Yerel surclı yayın cumdergi@cumhuriyet.com.tr Gösterimler ücretsiz. Geçen sene 30 binin üzerinde kişinin izlemesi de festivale gösterilen ilgiyi kanıdıyor. Festivalin bu akşamki programında AFL Kültür Merkezi Çocuk Tiyatrosu'nun "Salıncaktaki Kahkaha" oyunu var. Oyunu Dersu Yavuz Altun yazdı ve yönetiyor. Oyuncular Selahattin Onan, Özlem Eryoldaş, Halil Ergin, Şeyda Yamanlar ve Özgür Öksüz. Yarın akşam, Serhat Akkaş'ın yönettiği "Büyülü Şehir" oyunu perde açacak. 12 Temmuz'da, Kadıköy Mizah Tiyatrosu Yılmaz Onay'ın yazdığı, Bülent Çakırer'in yönettiği "Kara Kedi", 13 Temmuz'da yeniden "Büyülü Şehir", 14 Temmuz'da Tiyatro Alkış'ın "Dinozorun Babası Oldu" çocuklarla buluşacak. Çocuklara tiyatroyu sevdirmek için kurulan "Dalin Çocuk Tiyatrosu" ise yeni sezonda "Çizmeli Kedi" müzikalini sahnelemeye devam edecek. •