Katalog

13 KASIM 2005 / SAYI 1025 11 Tatarcadan Türkçeye, Türkmenceden Rusçaya kadar ayva, hayva ya da avya olarak yerleşmiş. Ayva ağacı ise güneyden gelen zeytinin aksine daha kuzeylerden yola çıkmış. Kafkaslar ve Iran'dan Anadolu'ya yayılmış. Her ikı ağaç da sanki ilk buralarda yetişmişçesine Anadolu'nun yerlisi olmuş, yüzlerce yıldır efsanelere, söylencelere esin vermiş. Her iki ağacın meyveleri de Antik Yunan ve Roma sofralarına lezzet katmış. Zeytin ve zeytinyağı sofranın vazgeçilmezi olurken ballı ayvalı tatlılan damaklan tatlandırmış. Doğudan gelen "ağabeyya" ile "zeytun", batıya doğru üerlerken yerini Cydonia ile Olea'ya bırakmış, ayva ile zeytin buralardan sonra Latince adları ile anılır olmuş. Bir rivayet odurki, zeytin diyarı beldemiz Ayvalık'a da adını veren, zeytinin şamna inat "ayva" olmuş. Antik Kydonies kenti, zamanında ayvalarıyla istisnai bir yere sahip miydi, değil miydi, bu bilinmiyor ama Osmanlı sarayına beher zeytin ağacı başına ödenen iki akçenin kaydı biliniyor. Ayvalık Kuzey Ege'de bir istisna. Bu konumunu tarih boyunca sürdürmüş. Rus donanmasının bozguna uğrattığı Cezayirli Hasan Paşa, Ayvalık kıydarına bitkin ayak bastığında, onu himaye eden Papaz tkonomo Ue dostluğu hatırına, sadrazam olunca Ayvahk'a otonom olma hakkını vermiş. Umanz, Ayvalık bundan böyle zeytinyağı konusunda başlı başına otonom bir güç olur. Zeytinyağı ile adının ve tadının damgasını dün ya mutfaklarına vurur. Işte size zeytin hasadının başladığı bu günlerde Ayvalık'a yaraşır bir tarif. [email protected] * • > SOFRA MEKAN Ayva sarı zeytin kara Aylin Öney Tan uran, Incil ve Tevrat'ta adı zikredilen ortak "yiyecekler" sınırlı. Zeytin bunların başmda geliyor. "Zeytin"in ebedi yaşamı vaat eden cennet taamı sayılması, belki de sunduğu sağlıktan geliyor. Kutsal kitapların üçünde de yer almasının asıl nedeni ise coğrafi kökeninde yatıyor. Zeytin ağacı, bugünkü Suriye ve Filistin topraklanndan Anadolu'ya ve Akdeniz'e yaydmış. Medeniyetin beşiği olan Doğu Akdeniz çanağındaki tüm kültürlere damgasını vurmuş. Antik Yunan ve Roma medeniyetlerinin temel direği olmuş. Arapça "zeytun" sözcüğü Farsçadan, Türkçeye, Türkmenceden Rusçaya kadar birçok dile yerleşmiş. Cennete layık bir başka yiyecek ise kuşkusuz çoğu kez cennet meyvesi olarak anılan "ayva". Farsça "ağabeyya" kelimesi, tıpkı zeytin gibi, bölge dillerinde ortak bir adla anılır olmuş. Pizza Mısırlı'dan Villa Pizzeria'ya K A Ayvalı Zeytinli Papaz Yahnisi Ayvalık Ticaret Odası'nın bu sene ilk olarak düzenlediği "Zeytin Hasat Günü" vesilesiyle Ayvalık şerefine böyle bir tarif yaklştırdım. Bu yemek Ayvalık'ın tüm özelliklerini harmanlıyor. "Papaz yahnisi" Papaz ile Paşa'nın hatırasına bir selam gönderiyor. "Ayva" kentin adını anarken, zeytin geçmiş ve geleceği bağlıyor. Ayva ile zeytin aynı zamanda mübadeleyle gelen ve gidenlerin acıtadı anılannı, tatlıtuzlu tadıyla yad ediyor. Ege kıyılarının kokusu kekik, biberiye ve defne ise imbat esintisi gibi yemeği ferahlatıyor. Ayvalık'ta plajı ve adası ünlü, sarmısakla soğan da eksik değiJ. Elbette asıl lezzet, sıcak et yemeklerinden tatlılara, baklavalara kadar Ay zeytinyağında kısık ateşte biraz öldürün. Ateşi yükseltin ve eti ekleyin. Etlerin her tarafı iyice renk alıncaya kadar çevirin. Önce sarmısağı sonra şarabı ekleyin ve çevirerek şarabın biraz buharlaşmasını sağlayın. Etlerin üzerini bir par1 kg. ıri kusbaşı (şaşlık) ya da kemiksiz parça et, 1 soğan, mak geçinceye kadar sıcak su ilave edin, karabiber ve otla2 di$ sarmısak, 1/2 kg. arpactk soğanı, 1 irı ayva (500 gr), rı ekleyin ve ateşi kısarak pişmeye bırakın. Arpacık soğan150 gr. selc zeytıni, 1 çorba ka^ığı un, 1 tatlı kaşığı tane ka larını bir iki kaşık zeytinyağında iyice renk alıncaya kadar rabiber, 2 tatlı ka^ığı tuz, 1 tatlı kasığı şeker, 1 biberiye dalı, çevirin ve etlerin pişmeye başlamasından yaklaşık bir saat 1 taze kekık dalı, 1 defne yaprağı, 1/2 bardak Ayvalık zey sonra tuzla beraber ekleyin. Ayvayı soyun ve parmak şeklinde doğrayın. Kalan zeytinyağında pembeleşinceye kadar tinyağı, 1 bardak kırmızı şarap çevirin. Arpacık soğanlarını ekledikten yaklaşık 2025 daSoğanı ve sarmısakları ayrı ayn ince doğrayın. Arpacık so kika sonra çekirdekleri çıkarılmış zeytinlerle birlikte yahniye ekleyin, son kez tadını tuzunu ayarlayın ve bir 20 dağanlarını ise soyun ancak bütün bırakın. Ederi hafifçe una kika kadar daha ayvalar yumuşayıncaya kadar pişirin. bulayın. Ince doğranmış soğanları şeker ile birkaç kaşik valık mutfağına damgasını vuran zeytinyağından geliyor. "Ayvalık zeytinyağı"nın dünya sofralarında adıyla anılacağı, tadıyla aranılacağı günlerin yakın olması dileğiyle. bdülkadir Mısırlıoğlu'nun 1962 yılında kurdu'ğu Pizza Mısırlı, Villa Pizzeria adıyla yeniden Beykoz Konakları'nın karşısında açıldı. Villa Pizzeria, Italyan mutfağının en seçkin örneklerinin yapıldığı 43 yıl önceki efsane lezzeti geri getirdi. 40 kişi kapasiteli restoranda, özel hamurdan yapılmış incecik hamurlu pizzanın tadı gerçekten damağa farklı hitap ediyor. Hamurun ince ve çıtır olmasının nedeni ise formülü Villa Pizzeria'nın olan özel karışımdan. Pizza yapımında ise sadece Mozzarella peynir kullanılmıyor, üç değişik peynirle hazırlanan pizzalardaki lezzeti diğerlerinden kolayca ayırt edebiliyorsunuz. Bunların yanı sıra Villa Pizzeria, farklı tatlardan hoşlananlara da yaptığı tandır ile seçenek sunuyor. Tandırın özelliği, 15 ile 16 saat arasında fırında kalan, güveç kaplarda yavaş yavaş pişirilmesi. Mitite köfte ile hazırlanmış Turkish Pizza ise sadece burada bulabileceğiniz çeşitlerden biri. Kış aylarında taze sıkılmış nar suyu, portakal suyu ile birlikte tiramisunuzu keyifle yiyebilirsiniz. • Tel (216) 413 70 60322 37 28 8O yu önce Cumhuriyet • OSMAN BAHADIR £< [email protected]» RÜZGÂR ESER HAKAN ÇELIIT [email protected] Haftalık Mecmua çıktı TT T aftalık I I Mecmua'nın J L 1 sabırsızlıkla beklenen 28. nüshası da dün intişar etmiştir (yayımlanmıştır). Her bakımdan emsalsiz bir nefaset gösteren güzel mecmuanın dünkü nüshasında Abidin Daver Bey'in naklettiği "îmroz Macerası", meşhur polis hafıyesi sabık polis müdürlerinden Ziya Bey'in harp senelerinde Istanbul'u aylarca heyecan içerisinde bırakan Hüsnü Bey cinayetine ait hatıratı gibi birçok meraklı yazılar vardır. Amerika'da bir vilayet halkını haraca kesen kankoca valilere ait sayfa ile, çöllerde heyecan ve aşk arayan bir Ingiliz muharriresinin (kadın yazarının) intibaları, her sınıf karinin (okuyucunun) merakını tahrik eder mahiyette konulardır. Birçok resimler, fıkralar ve müsabakalar mecmuayı süslemektedir. Hararetle tavsiye ederiz. 26 Ocak 1926 IMAL "\ TM.. c o T w l BftNASıCOET UVĞU") V ^ LAVAMı PAVA6I YAHU ?/ 9 CAMIM üFAak Fı U A , TopLU gf VEOfK O DAVA61 YuBOUMDAkf OAVAk.. Haftalık Mecmua'nın 11. saytsının kapağı. V AMA İstanbul'da elektrik sarfiyatı eşredileceği aylardan beri tekrarlanan Emanet (Belediye) Ihsaiyyat (istatistik) Müdüriyeti'nin broşürüne alınmak üzere elektrik şirketi geçen seneki sarfiyatına ait şu malumatı göndermiştir: 1925 senesi zarfında şehrimizde 38.782.967 kilovat elektrik sarf edilmiştir. Şirketin 1925'teki abone miktarı 36.822'dir. Bunun 24.461'ini Beyoğlu ve N Boğaz'ın Rumeli tarafındaki aboneler teşkil etmektedir. Istanbul tarafında 12.361 abone vardır. Elektrik şirketinin şehrimiz tenviratı umumiyesine (genel aydınlanmasına) tahsis etmiş olduğu lambaların adedi 1686'dır ki, bu lambaların 761'i Beyoğlu, 851'i Istanbul, 72'si de Karaköy tarafında yanmaktadır. 24 Ocak 1926 tfuf. Ai ı^re. L HAVA ALAUM İstanbul'da bir senede kaç kişi öldü? Ae» \<y X A\ C J .' • S ıhhiye Müdüriyeti tarafından Emanet îhsaiyyat Müdüriyeti'ne verilen malumata nazaran, 1925 senesi zarfında (süresince) şehrimizde 47.761 kişi hastalanmış ve 13.133 kişi de vefat etmiştir. Şehirde mevcut hastanelerdeki yatak miktarı da 2.889'dur. Bunlardan 532 yatak Emanet hastanelerindedir. Tutulan istatistikler İstanbul'da 772 tabip, 245 dişçi, 227 ebenin mevcut olduğunu göstermektedir. 21 Ocak 1926