Katalog

“Bugün demokrasi- pılandıracak bir sava- şımın yola çıkış ve da- nin neresindeyiz” so- rusunu, “Kadınsız de- yanak noktası olmakta- dır… Bu ilkeleri pay- mokrasi. Gençsiz de- mokrasi. Giderek halk- laşanların demokratik birlikteliği, yozlaşmış sız ve haksız bir de- yapıların yıkılmasına, mokrasi. Yozlaşmış… devletin ve toplumun Kadın sağduyu ve cid- yeniden sağlığına ka- dilik demektir. vuşmasına yetecektir.” Genç insan ise enerji ve idealizm. Sağduyu- AYDINLARIMIZIN dan, ciddilikten, enerji KALEMİNDEN… ve idealizmden yoksun Aydınlarımızın bir demokrasinin yoz- onu selamladığı Yurt- ÇÖZÜME GİDEN YOL: KEMALİZM! laşmasından daha doğal ne olabilir ki! Ve de yozlaşmış severlik Öğretmeni Ahmet Taner Kışlalı’nın Ardından Güneydoğu sorunu, özelleştirme, küreselleşme, kadın bir demokraside, devrimin değil karşıdevrimin yasaları- (Der. Işık Kansu, Mehmet Açıktan, Cumhuriyet Kitapları, sorunları, çevre kirliliği gibi “gündemdeki önemli sorun- nın geçerli olmasından daha doğal bir şey olamaz” 2000) adlı kitapta Emre Kongar, “Kemalizmi 1930’lara ları” sıraladı ve “Çözüme giden yol Kemalizm” dedi: (s. 283) cümleleriyle yanıtladı. geri dönmek biçiminde değil Aydınlanma, bilim, demok- “Kemalizm, demokratik toplumculuğun 1920’ler Ana- “Bugün devrimin neresindeyiz” sorusuna, “Yanılgıla- rasi, laiklik gibi ülkelerin ışığında Türkiye’yi 21. yüzyıla dolu’sunun koşullarında oluşan, geri kalmış ülke gerek- rın, sapmaların ve hıyanetlerin doruğunda; temellerinin taşıyacak ideoloji olarak tanımlayan Kışlalı’nın, çelebi sinmelerini de karşılayan, özgün bir modeldir. bile sarsıntı geçirdiği bir noktada” yanıtını verdi. bir insan, iyi bir araştırmacı, iyi bir öğretmen, çok iyi bir Kemalizm ne Atatürk’ün bekçiliğidir ne de 1920 koşul- UNESCO’nun 1979’da oybirliğiyle aldığı karardan köşe yazarı, iyi bir politikacı, başarılı bir devlet adamı, larında yapılmış olanların toplamıdır. Kemalizm ‘demok- “Uluslararası anlayış ve barış yolunda çaba harcamış gerçek bir kamuoyu lideri” olduğunu yazdı (s. 65, 67). ratik toplumcu’ bir öze sahip, sürekli devrimcilik ilkesine üstün bir kişi, olağanüstü bir devrimci, sömürgecilik ve Mustafa Balbay, Kemalizmin Centilmen Devrimcisi’nde dayalı bir çağdaşlaşma ideolojisidir.” emperyalizme karşı savaşan ilk önder, insan haklarına (Halk Kitabevi, 2021), Sıtkı Uluç Prof. Ahmet Taner Kışlalı Kemalizmde ulusçuluğun ırk ya da din değil, bin yıl- saygılı, dünya barışının öncüsü, insanlar arasında hiç- ve Kemalizm (ANAÇEV, 2010) adlı kitaplarında onu anlattı. da oluşmuş bir kültür ortaklığı üzerinde yükseldiğini, tam bir renk, din, ırk ayrımı gözetmeyen eşsiz devlet adamı, İki Türk’ün Ölümü’nde (Ümit, 2001) Kışlalı çiftini an- bağımsızlığın uluslararasında eşitliği savunduğunu, halk- Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu...” bölümünü aktara- latan Sıtkı Uluç, Kışlalı’nın Anadolu’dan umutlu oldu- çılığın emeği yüce değer saydığını, gençliği toplumun en rak Mustafa Kemal’in yalnızca “Anadolu halkı için değil, ğunu, yılda 50’yi aşkın Anadolu kentine gidip çoğundan bağımsız, ileriye ve değişime en açık kesimi olarak sü- ezilen tüm halklar için bir ‘umut’ olduğunu” söyledi. umutla döndüğünü ve çok şey beklediğini söyleyerek ya- rekli devrimciliğin idealist gücü saydığını, “toplumda zılarından parçalar sundu: farklı inançlara sahip kesimlerin barış içinde yan yana ‘DEMOKRATİK TOPLUMCU ÇAĞRI’SIYLA “Gençlerle konuş! Öğrencilerle konuş. Paylaşmak is- yaşamalarının ve çağın değişen koşullarının getirdiği so- AHMET TANER KIŞLALI! tediklerini onlarla paylaş. Hiç kimseye güvenmiyorsan runlara aklın ve bilimin ışığında çözüm arama yolunun Cumhuriyet’te 29 Nisan 1998 günü yayımlanan ve onlara güven! Anlat onlara… Göreceksin ki anlıyorlar... açık tutulmasının güvencesini oluşturan” laikliğin ön ko- ÇYDD’nin de temel felsefesini oluşturan “Demokratik Ve benim neden böyle iyimser ve umut dolu olduğumu şul olduğunu açıkladı. Toplumcu Çağrı”sıyla yaşanılan dönemin can alıcı ger- daha iyi kavrayacaksın… çekliğine parmak bastı. KIŞLALI: ‘KADIN HAREKETİ, TOPLUM VE Siyaset biliminin bize öğrettiği bir gerçek var. Kendi “Çağrı”sında “ülkedeki durumu” şu cümlelerle özet- İNSAN İLİŞKİLERİNİ A’DAN Z’YE YENİDEN kendilerini yönetemeyenler, başkalarının kendilerini yö- ledi: “Toplumumuz Cumhuriyet tarihinin belki de en YAPILANDIRACAK BİR SAVAŞIMIN netmesine çağrı çıkarmışlar demektir… önemli bunalımıyla karşı karşıya bulunmaktadır. Laik YOLA ÇIKIŞ VE DAYANAK NOKTASIDIR!’ Her çürümüşlük, köklü çözümlere hazır bir ortam de- demokratik Cumhuriyet tehdit altındadır. Kadın hareketinin demokratik toplumcu düşünceye ye- mektir… ‘Sol’ demek insana güven demektir, ‘iyimserlik’ Bu geçici değil, yapısal bir bunalımdır. Ortaya çıkan ni destekler sağlayacak, bu düşüncenin eylemini yenileye- demektir, ‘hoşgörü’ demektir…” (s. 230, 278, 282) bu olumsuz tablo içindeki en önemli umut ışığı ise, dev- rek geliştirecek çok önemli bir kaynak olduğunu vurguladı: Ahmet Taner Kışlalı aydınlığına kızı Dolunay’ın İki letten ve siyasal partilerden kesilen umutlar sonucu, sa- “Kemalizmin attığı tohumlarda yeşeren kadın hareke- Türk’ün Ölümü’ne yazdığı yazının son cümleleriyle şük- yıları hızla çoğalan ‘sivil toplum’ örgütleridir… ti, çağdışı eğilimlere karşı gelişen toplumsal direnişin, en ranlarınızı gönderelim: Türkiye bugün çok zor bir dönemden geçmektedir. Ama önemli odak noktalarından birisini oluşturmaktadır. “Mustafa Kemal Atatürk’ün ruhuna: Beni bir insan ve karşı karşıya bulunduğumuz zorluklar, 1920’lerde Anado- Kadın hareketi, toplumdaki çarpıklık ve eşitsizliklere kar- Türk vatandaşı olarak yetiştirmek için büyük emek har- lu Devrimi’ni gerçekleştirenlerin aşmak zorunda kaldıkları şı köktenci bir başkaldırı olarak kalmamaktadır; aynı za- cayan anne ve babama verilmiş bir sözüm var: Cehalet, zorlukların karşısında çok küçük kalmaktadır.” manda, toplum ve insan ilişkilerini A’dan Z’ye yeniden ya- dalalet ve hıyanet karşısında, susmayacağım!” (s.459) n TURAN AKINCI’DAN ‘MİLLİ MECLİS: CUMHURİYETE GİDEN YOLDA 42 AY’ urtuluş Savaşı’nı başarıya ulaşması, görüleri, sonunda doğru çıktı ve Müttefikler, Araştırmacı Turan Akıncı, Remzi Kitabevi ulusal Meclis’in zorlu mücadelesi ve Mebusan Meclisi’ni dağıtıp milletvekillerini tu- tarafından yayımlanan Milli Meclis: Cumhu- K Cumhuriyete giden yolun hikâyesi... tukladılar. İstanbul’daki meclisin çalışma ola- riyete Giden Yolda 42 Ay adlı kitabında, İs- Mustafa Kemal Paşa, 27 Aralık 1919’da nağı kalmadığından artık gözler Ankara’daydı. tiklal Savaşı’nı zafere ulaştıran Milli Meclis’in Ankara’ya vardığında Milli Mücadele’nin, an- 23 Nisan 1920’de yurdun dört bir yanın- açıldığı 23 Nisan 1920’den Cumhuriyetin ilan cak Ankara’da, düşman tehdidinden uzak bir dan gelen temsilciler Ankara’da toplandı. edildiği 29 Ekim 1923’e kadar geçen 42 ayı temsilciler meclisi önderliğinde başarılı ola- Milli Mücadele Hareketi’nin arkasında artık ayrıntılarıyla anlatıyor. n cağına inanıyordu. halkın gerçek iradesini yansıtan bir Meclis Ama bu konudaki tüm uyarılarına karşın Me- vardı. Ülkeyi düşman işgalinden kurtaracak Milli Meclis: Cumhuriyete Giden Yolda 42 Ay zorlu mücadele başlıyordu. / Turan Akıncı / Remzi Kitabevi / 512 s. / 2024. busan Meclisi İstanbul’da toplandı. Onun ön- 11 Temmuz 2024 9