Katalog

MERHABA apağımızda, edebi- yatımıza yetmiş yıl K emek vermiş bir yazın ustası, Adnan Binyazar’ın nitelemesiyle “Yüz üniver- sitenin yüz yıl emek ver- Edebiyat, emek harmanı... se yetiştiremeyeceği ger- çek yazınbilimci”, Adnan Özyalçıner’in nitelemesiyle Yazın alanında verimlenmiş ne varsa elbet emekle hep. İster şiir, öykü, roman isterse bu türleri de içine “edebiyatımızın ağır işçisi” Cevdet Kudret yer alıyor. alan eleştiri, inceleme, kuram vb. bunların tümü kutsanmış birer emek dökümü. Ancak başka yazarların Tahir Şilkan’ın yazısı... verimlerine dönük emek bunlar arasında apayrı bir yerde duruyor yine de. Üçüncü sayfamızda, ya- zarların verimlerine dönük erhangi yazarın kendi şiiri, KEMAL GÜNDÜZALP’LE emeğin önemini imlediği öyküsü, romanı için dök- ÖYKÜDE YOL ALMAK “Edebiyat, emek harmanı...” tüğü emek salt o yapı- başlıklı yazısıyla M. Sadık Kemal Gündüzalp de öykü için yol Aslankara yer alıyor. ta yönelikmiş gibi alınabilir haritası bırakıyor denebilir önümüze. Feridun Andaç, “İtirazı H mi? Bu süreç, yapıtın üre- On yılı aşkın bir yelpazede verimle- olan anlatıcı” başlıklı tildiği dile değil yalnız, dünya yazını- me-yayımlama aşamasında bile ara- yazısında, “Varlığın varolu- na yönelik bir emek üretimi olarak da larında bir iki yıl süre bulunan, öykü- şunun sorgusunda bir alınmak zorunda. sel inceliklerle örülü emek ürünü anlatıcı. Kendi izini/yolu- Dostoyevski’nin, Kafka’nın emeği in- yazı toplamında farklı başlıklar altın- nu/sesini kuran, rengi olan sanlığa değil mi? Nâzım’ın, Sait Faik’in, da tek bir öyküye ya da yazarın dün- iyi bir hikâye anlatıcı” ola- Yaşar Kemal’in emeği de tüm dünyaya yası eşliğinde yapıtın bütününe rak nitelediği yazar Mine yönelmedi mi? Bilim, düşünü de böyle. yöneliyor. Dönemiyle kurduğu bağla- Söğüt’ün düşün, yazın Kant’ın kendi köyünde yaktığı “aydın- rı da aşarak. Kemal, öykünün şifresini yolunu merceğe alıyor. lanma” ışığının tüm dünyayı bir anda paylaşıyor bizimle: Yazar, edebiyat düşü- şavka boğmasına benzer biçimde. “İster yaşanmışlıktan eylesin, ister- nürü, Hacettepe Üniver- Ne var ki verimlenmiş yapıtlar için yo- se kurmaca-yapıntı olsun, nereden kay- sitesi Fransız Dili ve Ede- ğun emeğe dayalı perakende nice çalış- 2. Bu çerçevede can alıcı vurgularla naklanırsa kaynaklansın, yazılan/anlatı- biyatı emekli öğretim üye- manın hak ettiği ilgiyi göremediğinden işlenen örnekler tam bir kavramsal tutar- lan her öykü, artık başka bir gerçekliktir. si Kemal Özmen, Ataol kuşku duymamak da elde değil. Hatta lılık yansıtıyor. Behramoğlu’nun şiirlerini Dönüştürülmüş ve yeniden kurulmuş bir bu, kimilerince boşa emek bağlamında 3. Ele alışlarda yaslanılan ayrıntılar, kısa süre önce Fransızcaya benzersizliktir okunan. Belki o ‘biriciklik’in bile ötelenebiliyor. Adını, ömür törpüsü öncüller ya da varılan yargılar, ulaşılan çeviren Moez Majed ile anlamı da yalnızca budur, metnin dönüş- çalışmalarla duyuran kimi yazarlar böyle bireşimleri doğrudan destekliyor. şiir, Behramoğlu şiiri ve türülmesi eylemidir.” (s.185, 186) mi karşılanmalı yazında? çeviri üzerine konuşuyor. Metinlerinde yazınsal tadı savsaklamı- Şair, yazar Muzaffer İlhan Erdost’un ERENDİZ ATASÜ’YLE Bedriye Korkankorkmaz, yor Kemal. Eleştiri-inceleme anlayışı, klasik çağın ve Romantiz- şu satırları bu yönde bir yüzleşme fırsa- ROMANDA YOL ALMAK yanı yöresi kendi hikâyesini eklediği min öncül isimlerinden tı: “Şiir yazardım, şairler beni aralarına al- Erendiz Atasü, kitabın adını yapıttaki genel ve nokta yaklaşımlarıyla Fethi Naci usta şair Johann Christian mazdı; öykü yazardım öykücüler, kitap- bir bölümün başlığından alıyor. Ancak yöntemini çağrıştırıyor bir ölçüde. Friedrich Hölderlin’i merce- larını ‘Eleştirmen M. Erdost’a’ imzalar- “roman” ötekilerin önüne geçtiği için bu Kemal Gündüzalp, “…Herkesin kitap- ğe alıyor. dı; eleştirmenler ise eleştirmen olarak ta- yanı üzerinde durmayı yeğliyorum. larının sayısı kadar değeri oldu! Benim de Mustafa Hazım Bayka, nımaktan kaçındılar.” (Hiç Ölmedim Ben, Bunun için de ölçüt getiriyor Erendiz: dosyalarım kadar… Bu nedenle gölgede ünlü yapıtı Toplum Söz- Onur Yay., 2006, s. 50) “Boş zamanları tüketmeye yarayan kalmış biriyim” demişti. (Eleştiriye Doğru leşmesi merkezinde bü- Demek, kimi yazarlar, yapıtlarına emek sözde edebi, aslen ticari anlatılar değil- / Kültür, Sanat ve Aydınlar Üzerine “Ön- yük düşünür Jean-Jacques verenleri gereğince kavrayamıyor. dir konumuz; insanlık durumunun traji- Rousseau’yu inceliyor. söz”, Papirüs, 2004). Suna Selen, Orhan Atmış’la söyleşisin- komedyasını irdeleyen gerçek edebi Necdet Batum, “ka- Fethi Naci Agamın da (“g” harfiyle), de, sözlerinin bir yerine şunu sıkıştırmış: yapıtlardır.” (s.29) yıp zamanın izinde” Marcel anılarını Cumhuriyet Kitap’ın efsane “Ben kendimi sanatçı olarak değil, sa- Söz gelimi “Orhan Kemal’i okumak, Proust’un yapıtlarını ve iç yayın yönetmeni Turhan Günay’dan din- nat emekçisi olarak görüyorum. Emekçi insana ülke sosyolojisini ve tarihini gerçekliklerini irdeliyor. lemeyi sevdiği türkünün sözleriyle Dünya olarak gördüğünüz zaman büyüklük duy- öğretir.” (s.55) Büşra Bakan, Musta- Bir Gölgeliktir (2002) başlığı altında gusuna kapılmıyorsunuz.” Ancak “günümüzde, uzunca bir met- fa Çiftci’nin yazılarını bir yayımladığı anımsanabilir. (Bak. Cumhuriyet, 11.4.2021) nin kapağına roman sözcüğünü kaydet- araya getirdiği kitabı Kalfa Sizler de bize gölgeliksiniz Sevgili Emek veren ötekiler için ne diyeceğiz? mekle bir romanın ‘zuhur edeceği’ Uykusu’nu inceliyor. Erendiz, Sevgili Kemal, yazınımızı taçlan- İki yazar, kurmaca dışı ürünleriyle de bi- yanılgısı ortalığı kaplamışken edebiyat Ali Rıza Ada, Turan dıran emeğinizle apaydınlık, ışıl ışılsınız. rer emek anıtı halinde karşımızda: yazarlığında iddiası olan genç-yaşlı Akıncı’nın, Galata bölgesini Emeğinizi, hakkınızı, helal edin, diyece- Erendiz Atasü, Kemal Gündüzalp. hepimizin 20. yüzyıl edebiyatımızın par- Ceneviz döneminden ğim ya, yazarlarımız ayırdında mı acaba Erendiz Atasü, Türk Romanında Bir lak örneklerini eleştirel gözle yeniden Cumhuriyet dönemine kadar ya da ne kadar ayırdında kendilerine dö- tüm sosyal gelişmeleriyle ele Gezinti (Can Yay., 2019) başlıklı “dene- okumamızda sonsuz fayda var”. (s.112) nük bu emeğin? Bunun bilincinde olmaya- me”, Kemal Gündüzalp de Öyküden Erendiz, romanların olgusal, kurgusal aldığı Galata - İstanbul’un na, bilincine eremezken “yazar”lığını yere 700 Yıllık Karakutusu’nu Öyküye (Alkali Kitap, 2021) başlıklı “eleş- düzlemdeki örüntüleniş serüvenine göğe sığdıramayana ne demeli? değerlendiriyor. tiri-inceleme” toplamlarında üç noktada girerken atkıları çözgüleri bağlamında Y. Bekir Yurdakul, Kirsten Böylesi niteliksizliğin altında emeğe sırt örtüşen yaklaşım sergiliyor: yazınsal haza dayalı irdelemelerle Boie’nin “çağdaş bir fabl” dönmüşlük yatıyor olmasın sakın? 1. Örneklenen yazarlara, yapıtlarına ba- bunları yapıttaki kavramsal özün ta olarak nitelediği Karaca kılırken, bunlara değgin ya da bunlardan çekirdeğinde yakalayıp bu özle buluş- Olmak İsteyen Tilki’sini www.sadikaslankara.com, her per- kalkılarak getirilen saptamalar, öne sürüş- turuyor anlatısını. inceliyor. ler, kendi zamanları dışına taşırılıp bütün bir Roman için de önümüze adeta bir yol şembe öykü-roman, tiyatro, belgesel Emek Yurdakul’un hazır- yazın tarihimizle ilişki içinde bütünleniyor. haritası bırakıyor böylece. alanlarında güncellenerek sürüyor. ladığı Güncel ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca köşelerimizde l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni: Aykut Küçükkaya düşün serüveni sürüyor. l Editör: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş - Serhan Eren l Sorumlu Müdür: Olcay Büyüktaş Akça İyi okumalar l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Editörden... Koordinatörü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: [email protected] [email protected] l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. Aş., Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: KITAP twitter: www.twitter.com/CumKitap 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.