Katalog

FÜRUZAN’DAN “KIŞ GELMEDEN SEVDA DOLU BİR YAZ” OKURLARA Tiyatrodaki Füruzan Öykücülüğümüzde çok önemli bir dönemecin de adı olan Füruzan’ın “Kış Gelmeden” ve “Sevda Dolu Bir Yaz” öykülerinin oyunlaştırılmış hâlleri, Devlet Tiyatroları’nda defalarca seyirci karşısına çıktıktan sonra, şimdi ilk kez okur karşısına da çıkıyor. Kitapta bu oyunların metinleri, yazarın elinden çıktığı şekliyle yer alıyor. M. Mehmet haktan F üruzan’ın “edebiyatımızda bir olay” diye nitelenmesinin nedenleri üzerine düşündüğümüzde; 1971, 1972 ve 1973’te art arda yayımlanan kitapları Parasız Yatılı, Kuşatma ve Benim Sinemalarım’ı da hemen ardından gündemimize almak gerekecek çünkü Memet Fuat’ın bugüne kadar taşınan benzetmesiyle “Füruzan olayı”nın yaratıcısıdır aynı zamanda bu üç kitap. Zaten daha ilk kitap Parasız Yatılı ile dikkatleri üzerine çekmiş, 1972’de Sait Faik Hikâye Armağanı’nı almıştı edebiyatımızın önemli ismi. Bu, bir anlamda tek kitap gibi de okunabilecek üç öykü kitabının hemen ardından gelerek 1974’te yayımlanan ve 1975’te TDK Roman Ödülü’ne değer görülen kitabı 47’liler ise Füruzan’ın, o yıllarda estirdiği rüzgârın tuzu biberi olur. Öykücülüğümüzde çok önemli bir dönemecin de adı olan Füruzan’ı, 1970’lere ve salt “Füruzan olayı”na sığdırmak ise imkânsız. Füruzan’ın 1970’lerin ardından gelen yıllarda kaleme aldıkları da hâlâ yanına pek yaklaşılamayan doruklar olarak yaşamlarını sürdürüyor. Gecenin Öteki Yüzü’nü, Gül Mevsimidir’i, Sevda Dolu Bir Yaz’ı, Berlin’in Nar Çiçeği’ni kim bir kenara bırakabilir ki... Kaldı ki Füruzan, varlığını salt öyküye de borçlu değil. Senaryoları, gezi ve röportaj yazıları, şiirleri, tiyatro oyunlarıyla da hâlâ nefes almaya devam ediyor. Fakat bu son grup arasında öykülerinden yola çıkarak yeniden kaleme aldığı tiyatro oyunlarına ayrı bir paragraf açmak gerek. Füruzan, fırtına estirdiği 1970’lerin hemen ardından verir tiyatro alanındaki ilk verimini 1981’de yazdığı Redife’ye Güzelleme ile. Yani bu anlamda Füruzan’ın tiyatro ile ilişkisi epey eskilere ve derinlere dayanıyor. Fakat sonrasında bu alanda bir suskunluk dönemine giriyor yazar. Bu suskunluk döneminin bitişi ise 1997’de oluyor. Füruzan, 1997’de ‘Kış Gelmeden’ adlı öyküsünü oyunlaştırarak sevdiği dünyaya geri dönüyor. Hemen dört yıl sonra, 2001’de ise bu kez ‘Sevda Dolu Bir Yaz’ öyküsünü, aynı şekilde tiyatro oyunu hâline getiriyor. Kış Gelmeden ve Sevda Dolu Bir Yaz’ın hikâyesi yazılmakla bitmiyor ayrıca. Devlet Tiyatroları’nda yaklaşık iki yüz kez sahnelenen bu oyunlar bugün de hâlâ anılıyor. Günümüzde de Devlet Tiyatroları repertuvarlarında yer alıyor ve sahnelendiklerinde ilgiyle izlenmeye devam ediyor. OYUNU OKUMAK Şimdi, Kış Gelmeden ve Sevda Dolu Bir Yaz’ın oyunlaştırılmış hâlleri de okur karşısına çıktı. Bu pek çok kez seyirciyle buluşan oyunlar böylelikle ilk kez okurların da karşısına çıkıyor. Kitapta bu oyunların metinleri, yazarın elinden çıktığı şekliyle yer alıyor. Tiyatro oyunu izlemenin keyfini çok kişi bilir. Fakat tiyatro oyunu okumanın hazzı bambaşkadır. Sahnede canlanacak karakterler ilerleyen her satırla, kaleme gelen her replikle okur zihninde canlanmaya başlar. Dekor, tasarımcılar tarafından değil zihinler tarafından sahneye taşınır. Karakterleri, oyuncuları yönetmen değil okurun ta kendisi giydirir. Işıkları da istediği yere yönlendirir okur. Yani her şey okurun ve zihninin elindedir. Oyunun, her okurda yeniden sahneye konulması hayal gücünün ne denli büyülü bir şey olduğunu gösterir. Bu hazzı Füruzan’ın duru Türkçesiyle yaşamak ise hepsinden farklı bir keyif. “Füruzan olayı”nın tiyatrodaki yansımalarına şahitlik edebilmek için Kış Gelmeden ve Sevda Dolu Bir Yaz’ın kitaplaşmış hâli önemli bir fırsat sunuyor okura. n Kış Gelmeden Sevda Dolu Bir Yaz / Füruzan / Yapı Kredi Yayınları / 112 s. ‘Mantolu Kadın’ E lçin Poyrazlar, üçüncü romanı “Mantolu Kadın”da kadına şiddetin ve erkek tahakkümünün merkezinde ilerleyen bir hikâyeyle okuların karşısına çıktı. “Mantolu Kadın”, daha önceki romanları “Gazetecinin Ölümü” ve “Kara Muska” ile siyasi zemin üzerinde yükselen kitaplar yazan Poyrazlar için de yeni bir dönemeç. Eray Ak, Poyrazlar’la yeni romanı üzerine konuştu. Abdullah Aren Çelik, “İlerde Hep Yalnız”da çok fazla öne çıkarmadığı politik arka plan ve nedenleri, yanıtsız kalan tüm soruları bir bakıma “Kandan Adam”da ortalığa saçıyor. Gerek dili gerek kurgusuyla dikkat çeken ve bir şehri tüm dimanikleriyle anlatma başarısı gösteren “Kandan Adam” katmanlı bir roman. Çelik, “İlerde Hep Yalnız”ın aksine soru soran değil daha çok cevap arayan bir kitapla okurun karşısında bu kez. Dahası ilk romanda önemli bir yer tutan kasaba vurgusu bu yeni kitapta yerini bir yönüyle altı yüz yıllık meseleye dair bir hesaplaşmaya ve bir tür şehir bunalımına bırakıyor. Kitabı Kemal Varol değerlendirdi. John Ralston Saul; “Küreselleşmenin Çöküşü” isimli kitabında, insanlığın ekonomik ve politik açgözlülükten kaynaklanan, denetimi zor bir krizle karşı karşıya olduğunu ifade ediyor. Yazar, küreselleşmenin bolluk yerine, bolluk hayalinin geçerli olduğu, gelecekten çok gelecek vaadiyle avunan bireylerle dolup taşan bir dünya yarattığını söylüyor. Ali Bulunmaz bakıyor Ralston’ın kitabına. Bol kitaplı günler... KItap İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni: Aykut Küçükkaya lYayın Yönetmeni: Turhan Günay l Editörler: Ali Bulunmaz, Eray Ak l Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı l Sorumlu Müdür: Ozan Alper Yurtoğlu l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Cumhuriyet Reklam: Reklam Direktörü: Deniz Tufan l Reklam Müdürü: Ayla Atamer l Tel: 0 (212) 343 72 74 l Baskı: DPC Baskı Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. l 329 Kasım 2018 turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr twitter: www.twitter.com/CumKitap