Katalog

KItap Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU Dersler, sınavlar bitti! Uzun soluklu tatil başlıyor. Kitapların eğlenceli dünyasına dilediğince yelken açabilir çocuklar. Üstelik, bu kitaplardan özet çıkarmak yok, sınav yok! Tatili tüketirken kendimizi çoğaltmak en güzeli. Gelin sizi birkaç kitapla tanıştırayım. MAVİSEL YENER maviselyener@yandex.com www.maviselyener.com B ir sahil beldesindeyiz. Orada bir Salih Dede var. Salaş bir barakada yalnız yaşıyor. Tüm sevgisini hayvanlara vermiş, dertleriyle ilgileniyor onların. Sevgiyle yaklaşıyor her canlıya. Belki de balıklarla, rüzgârla, kuşlarla da konuşuyor. Durduk yere mutlu oluyor kısacası. Ahmet Günbaş, yetişkin ve gençler için kaleme aldığı yapıtlarında “öteki”leştirilenleri, uzun süren yalnızlıkları, özlemleri, emek verileni dile getiren, “insan” olmanın davasını okuruna yansıtan bir şairyazar. Bu yapıtında da tekir kedileri kişileştirerek onlar üzerinden anlatıyor “insan”ı bize. Salih Dede karakteri ise Günbaş’ın hemen her yapıtında gördüğümüz hüzünbaz ama mutlu adam. Günbaş’ın çocuklar ve gençler için yazdığı altıncı romanı Tombiş Tekir’de daha kimler var kimler… Bu sahil beldesine kendinizce bir ad koyabilirsiniz. Dalgakıranın ucunda göz kırpan bir fenerle tam karşısındaki tepede eski bir yel değirmeni bulunuyor. Yaz boyunca bir çınarın altında sere serpe oturuyor oranın sakinleri. Ha, bir de kediler!.. Benek benek, ateş gözlü kedileri fır fır dolanıp duruyorlar etrafta. Kitabın kahramanı Tombiş, bu şirin tatil kasabasında açmış dünyaya gözlerini. Baba Tekir pek gamsız, neyse ki anne tekir Nazlıkız, Balıkçı Salih’in kedisi. Salih onu ve yavrularını koruyup gözetiyor. Yavrular arasında en korkusuzu, yaramazı Tombiş. “Kedili Kahve”deki çardağın altı, en sevdiği yerlerden biri. Tombiş’in haylazlıkları almış başını yürümüş. Bir Kitap Gölgesi Tatile merhaba! teknede uyuyakalınca bakalım kendini nerede bulacak yaramaz kedi. Tombiş’i uslu puslu bir yaratık olabilmesi için ne gerekiyor dersiniz? Onun uysal, akılcı, paylaşımı bilen bir kedi olduğunu söylesek inanır mısınız? Tombiş’in yeni kişiliğinin mimarı kim diye merak ediyorsanız bu heyecanlı serüveni okumalısınız. Günbaş, Türkçenin tadını çıkarırcasına yazmış romanını. Dilimizin olanaklarını çocuklara gösteriyor. Onları sıkmadan, bunaltmadan dilin söz varlığında minik oyunlar yapıyor. Kim bilir, belki de Kedili Kahve’de yeni serüvenler yaşanır; Günbaş okurları Tombiş Tekir’in başka maceralarını da merak edecek, benden söylemesi. ELOISA VE DİĞER YARATIKLAR Kolombiyalı yazar Jairo Buitrago ile çizer Rafael Yockteng, “Kendini hiç diğerlerinden farklı hissettin mi?” sorusunun yanıtını arıyor Eloise ve Diğer Yaratıklar’da. Kitap iki sözcüklü, derinlikli bir cümleyle başlıyor: “Buralı değilim.” Yeni bir çevreye, tanımadığımız insanlara uyumumuz zor olabilir. Onların yanında kendimizi farklı hissederiz. Eloisa, babasıyla birlikte geldiği yeni bir şehirde kendini köklerinden koparılmış hissediyor. Çokkültürlülük, duygular, farklı olma konularını işleyen öykünün, özgün yorumlu çizimleri mükemmel. Çocuğun duygularının resimsel sembollerle aktarılıp, görsel sanatların bütün olanaklarından yararlanılması, kitabı bir adım öne taşıyor. Çift sayfa çalışılan renkli resimler, çok kısa cümlelerle desteklenmiş. Babası iş ararken okula gitmek zorunda kalan Eloisa’ya etrafındaki herkes çok tuhaf görünüyor, onları canavara, böceğe benzetiyor; korkuyor. Yalnızlıkla başlayan hikâyenin, umut, güven veren bir sonla okura veda etmesi, yaş grubu özellikleri açısından çok önemli. Eloisa’nın yaşadığı yere ve okuluna uyum sağlaması sırasında çizimlerdeki böceklerin de metamorfozunu görüyoruz; hem çocukları hem ebeveyni, farklı bakış açılarına davet eden bir kitap. KİTAPLA OYUNA DALMAK Oyun oynamak önemlidir! Çocuklar oyunlarını geliştirebilecekleri zamanı ve ortamı buldukça daha da çok oynar. Sen Çizsen, Seviye Merih’in, Kemal Urgenç ile birlikte hazırladığı bir çizmedüşünmeoynama kitabı. Piyasada cirit atan çıkartmalı, yapıştırmalı, bulmacalı, çizgi film karakterlerine odaklanmış etkinlik kitaplarından olmaması nedeniyle onu kitap gölgesine konuk ettim. Yetişkinler için kaleme aldığı öykülerden sonra çocuklar için de yazmaya başlayan Seviye Merih, “58 yaş grubu çocuklar için kitabı neden bir oyun aracı hâline getirmiyoruz?” düşüncesinden yola çıkarak hedef yaş grubunun algı özelliklerini göz önüne alıp eğlenceli bir kitap hazırlamış. Sayfalarda, eksik bırakılan çizgileri tamamlarken ya da yepyeni bir çizimi denerken çocukların kendine olan güvenini geliştirebileceği alıştırmalar var. Becerisi doğrultusunda bu alıştırmaları yapan çocuk, kendiliğinden gelişen bir oyun ortamında bulacak kendini, tıpkı oyuna kendine kaptırdığı gibi tüm dikkatini kitaba verip kitapla oyuna dalacak. Çocuklar, birer deha olmasının beklenmediği bu tür alıştırma kitaplarını çok seviyor çünkü kendini iyi hissediyor. Her sayfasında farklı bir yönerge olan Sen Çizsen, yaz tatili için eğlenceli bir seçim! Seviye Merih’in, 8+ yaş grubu için kaleme aldığı Arkadaşım Olur musun? (Kanguru Yayınları) ile Annem Bensiz Yapamıyor (Kanguru Yayınları) adlı öykü kitaplarında da çocuklar, komik öyküler aracılığıyla kendi dünyasından parçalar buluyordu. Çocukların okuma sürecinde, yeni düşüncelerin oluşumuna olanak tanıyan, onları dönüştüren kitapları önemsiyoruz. Ancak çocukların, kitap okumanın eğlenceli bir eylem olduğunu deneyimlemesi her şeyden daha önemli. Seviye Merih, kitaplarında bunu başarıyor. SEVGİ ÖZEL İLE İBRAHİM DİZMAN’DAN... 2011’de Cumhuriyet Kitapları’ndan çıkan, “Barış Takımı” adlı dizi, yepyeni bir tasarım ile Kırmızı Kedi Çocuk’ta yayımlanmaya başladı. Sevgi Özel’in yazdığı Benim Atatürküm’ün, Kitap Gölgesi’ne konuk olduğunda, Barış Takımı ile aynı ana damardan beslendiğini yazmıştım. Çocuklar, ders kitaplarında yer alan, rakamlara boğulmuş, otoriter anlatımlarla beslenmiş tarih bilgilerini belleğinde tutmuyor. Onlara tarihimizi anlatmanın, sevdirmenin en iyi yolu tarihi gerçekleri, serüven kurgusuna görünmez ipliklerle bağlamak. Sevgi Özel ile İbrahim Dizman, bir ülkenin yazgısını değiştiren insanların duygularına, düşüncelerine büyüteç tutuyor. İki yazarın da dil duyarlığı her satırda çocuklara gülümsüyor. Barış Takımı Çanakkale’den Anadolu’ya Yürüyor, dizinin ikinci kitabı. İlk kitap Barış Takımı Çanakkale’den Gelibolu’ya Geçiyor, Çanakkale’de yaşayan Ezgi, Elif ve Filiz’le tanıştırmıştı okuru. İkinci kitap, Ezgi’nin okullar kapanınca başkente gitmesiyle başlıyor. Ezgi, amcasının oğlu Barış ve amcasının kızı Ekin’le birlikte Ankara’yı gezip Kurtuluş Savaşı’nı anlamaya çalışır. O arada Barış Takımı’ndaki arkadaşları da başka kentlere yollanır. Birbirlerini eposta aracılığı ile bilgilendirirler. Ezgi, kitaplardan öğrendiklerini, bilgisunardan derlediklerini bir dosya içinde toplar. Ezgi, Ankara’da ilk meclisi gezerken çok duygulanır, Atatürk’le arkadaşlarının oturduğu sıralara dokunur. Polatlı’ya, Duatepe’ye gider. Ankara ve çevresinde gördüklerinden sonra yüreği bir başka çarpmaya başlar; Atatürk’ü daha yakından tanımak ister. Çocukların Kurtuluş Savaşı sürecini anlaması, geleceği şekillendirebilmesi için gerekli. Ezgi, tatilini Kurtuluş Savaşı’nı daha iyi anlamak için değerlendirdi. Belki bu yaz daha çok çocuk Cumhuriyetimizin kuruluş öyküsünü anlamaya çalışır. Ezgi’nin kitapta söylediği gibi: “Atatürk’ü sevmek yetmez. Tarihimizi daha iyi öğrenmeliyiz.” Tatilde tanışacağımız daha ne çok kitap var. Yepyeni keşiflere, yepyeni yolculuklara, dirençle, özgürce, sevinçle, kendi öykülerimizi de çoğaltarak… n Tombiş Tekir / Ahmet Günbaş / Yakın Kitabevi / 66 s. / 2017 / 7+ Eloisa ve Diğer Yaratıklar / Jairo BuitragoRafael Yockteng / Çeviren: Esin Pervane / Nesin Vakfı Çocuk Cenneti Kitaplığı / 42 s. / 2017 / 5+ Sen Çizsen / Seviye Merih / Resimleyen: Kemal Urgenç / Neziher Yayınları / 32 s. Barış Takımı Çanakkale’den Anadolu’ya Yürüyor / Sevgi Özel, İbrahim Dizman / Resimleyen: Nalan Alaca / Kırmızı Kedi Çocuk / 9+ / 2017 / 78 s. 20 15 Haziran 2017 KItap