Katalog

KItap Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU Kitap Gölgesi kavşaMğıansdaal inecek var! Çocuk edebiyatı dünyasını zenginleştiren yazarlardan olan Koray Avcı Çakman’ın kaleme aldığı “Düşlerin Peşindeki Çocuk”, Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı’nın 2015 Çocuk Romanı Ödülü’ne değer bulunmuş. MAVİSEL YENER maviselyener@yandex.com www.maviselyener.com N itelikli çocuk ve gençlik edebiyatı eserlerinin ve kültürünün yaygınlaşmasında, emek veren yazarların ve çizerlerin desteklenmesinde, saygınlık kazanması ve kabul görmesinde bir ömür boyu öncülük eden Gülten Dayıoğlu adına koyulan ödülü alan yapıtları Altın Kitaplar yayımlayarak okura ulaştırmaya devam ediyor. Çocuk ve gençlik edebiyatının bilimsel düzeyde gelişmesine katkıda bulunmak diğer yandan da çağdaş Türk dili, kültürü, eğitim bilim ve çocuk gerçekliğinden beslenen, evrensel açılımı olan çocuk ve gençlik kitaplarının yazılmasını desteklemek ve özendirmek amacıyla, 2007’de kurulan Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı bünyesinde, Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Ödülleri her yıl verilmeye devam ediyor. “Ördekayak” adı ile yarışmayı kazanıp “Düşlerin Peşindeki Çocuk” adıyla basılan kitap, bu değerli ödül aracılığı ile çocuk edebiyatımıza kazandırıldı. ÖRDEKAYAK Ördekayak, büyükkannesi ve köpeği Geveze ile birlikte köyde yaşayan, sol ayağı aksayan bir çocuk. Kendi adı olsa da doğuştan paytak olan ayağı nedeniyle “Ördekayak” ismini takmış kendine. Bu, onu hüzünlendirmiyor, aksine eğlendiriyor. Yazgısına öfkelenen bir çocuk değil o, umutlu olmayı biliyor. Yaşamın çok katmanlı akışında, pek çok kavramı sorgulamayı da ihmal etmiyor. Sorularının yanıtlarını masallarda, doğada, yolculukta buluyor. Örneğin: “Kimdir güçlü?” sorusunun yanıtı masal kahramanları aracılığı ile geliveriyor ona. Kitabın gerçekçi başlayan örgüsü, gelenekçi bir romanla karşı karşıya olduğumuz yanılgısına uğratabilir bizi. Oysa kurgunun ilerleyen bölümlerindeki masal damarı dikkate değer. Her ne kadar roman kurgusu içinde geçenler romanın gerçeğine dönüştürülmüş olsa da torun ile büyükannenin sürekli okuduğu masal kitabı aracılığıyla yazıya dökülenler, fantastik damara göz kırpıyor. “Yiyecekleri tükenmeye başlasa da tükenmeyen bir şeyleri vardı: Masallar!.. Büyükannesi hemen hemen her akşam torununa ya bir masal anla tır ya da kapağındaki yaldızları dökülmüş eski bir masal kitabından masallar okurdu” (s. 24). İÇSEL YÜRÜYÜŞ Ördekayak, masalların peşinde koşarken kimi kez defalarca okuyor aynı masalı. Çünkü ipuçlarının onlarda gizli olduğunu iyi biliyor. Bir gün, büyükannesiyle birlikte yaşadığı yoksulluğa son verme kararı alıyor. Masallarda anlatılan, bol ürün veren ilginç tohumu ve Altın Göl’ü bulmak amacıyla yola çıkıyor. Bu yolculukta karşılaştığı sepetçi, çömlekçi, ahşap ustası, iplikçi ve nicesi, Ördekayak’ın yüreğinin ışığı oluyor. Masalların toplumsal bellekte bıraktığı izleri de iyi bilerek masal dilinin gücünü başarıyla kullanıyor Koray Avcı Çakman. Romanda özdeşim kurabileceği kahramanların olması, okurların sevebileceği bir metinle karşılaştığının habercisi. Olay örgüsüne sindirilmiş yaşam felsefesi, okurun duyarlık geliştirmesine yardımcı oluyor. Yazarın romanın sonuna değin merak öğesini canlı tutması, metni bir solukta okunabilir hale getiriyor. Okunan masal kitabının kayıp olan sayfası, bu sayfanın bulunduğu sandık, Ördekayak’ın keşif yolculuğu ve nicesi, anlatılan hikâyenin omurgasını sağlamlaştırıyor. Resimleri ve tasarımıyla da zenginleştirilen kitap, Koray Avcı Çakman’ın efsanevi dünyalar yaratmadaki yeteneğini de ortaya koyuyor. Sepetçi, çömlekçi, ahşap ustası ve diğerleri metni teatral bir atmosfere de sokuyor. Ördekayak’ın içsel yürüyüşü aktarılırken sezgileri, duyguları yoğun olarak kullanılıp kahramanlara “can” veriliyor. Ayağındaki dönüklük/paytaklık, kahramanın gerçek yaşamda hızlı yürümesini engellese de içsel yürüşünde bu engeli görmememiz romanın önemli noktalarından. Bu yapıtın, nitelikli dramaturji çalışmasıyla başarılı bir çocuk oyunu haline getirilebileceğini düşünüyorum. Kahramanın engeli üzerinden duygusal prim yapmaya çalışmadığı, kurguyu bu engele odaklanarak yapmadığı için Çakman’ı ayrıca kutluyorum. Kitabın editörü Hülya Şat da özenli editöryal çalışması ile kutlanmayı hak ediyor doğrusu. MASALLARIN MANTIĞI Ördekayak’ın eve dönüşüne değin okuduğumuz masalların her biri masal geleneğimizin sanatsal zenginliğinin de yansıması olmuş. Çağdaş masalcılardan biri olan Koray Avcı Çakman’ın insanın zaaflarını, özlemlerini ve umutlarını anlayıp anlatabilmek için masalı seçmesi elbette şaşırtıcı değil. Masalların toplumsal bellekte bıraktığı izleri de iyi bilerek masal dilinin gücünü başarıyla kullanıyor Çakman. Kurduğu ve yarattığı dünyada okurun nefes alıp vermesini sağlıyor. Prof. Dr. Selahattin Dilidüzgün diyor ki: “Masalın mantığı ile çocuğun mantığı ortak bir tabanı paylaşır. Çünkü hemen bütün masallar fantastik, yarı düş yarı gerçek olaylar üzerine kuruludur.” Düşlerin Peşindeki Çocuk’ta da masalın ve çocuğun mantığı ortak paydada buluşuyor. Düşlerin Peşindeki Çocuk’u okurken sonsuzluğa sıçrayan “an”lar biriktiriyoruz. Okuma yolculuğuna çıkıp masal kavşağında inmek, bir şölene dönüşüyor. Tadını çıkara çıkara okumak için iyi bir zaman çünkü çocuklar yarı yıl tatili sevincinde! n Düşlerin Peşindeki Çocuk / Koray Avcı Çakman / Resimleyen: Belit Sak / Altın Kitaplar/ 142 s. / 2016 / 9+ 16 26 Ocak 2017 KItap