Katalog

RENKLER n SESLER n HARFLER AYTÜL AKAL ÇİĞDEM GÜNDEŞ MAVİSEL YENER MUSTAFA DELİOĞLU n n n Kitap Gölgesi KİTAPÇI M. YENER, A. AKAL, Ç. GÜNDEŞ Küçük Eşek ve Yılbaşı Kutlaması / Rindert Kromhout / Resimleyen: Annemarie Van Haeringen / Çeviren: Gül Özlen / Can Çocuk / 2014 / 24 s. / 47 Küçük Eşek’in maceralarının devamını merakla bekleyenlere güzel bir haber: İşte üçüncü kitap... Bu kez annesi ve dostlarıyla birlikte Şen Domuz’un evinde yılbaşı kutlanacaktır. Küçük Eşek, Keçi, Porsuk ve Anne Eşek kocaman bir çam ağacını sürükleyerek götürmeye çalışır. Ancak ağaç büyük, hava ise yoğun kar yağışlıdır. Kutlamaya giden grup kayıp yere yuvarlanınca beraberlerinde götürdükleri masa örtüleri ve ağaç süsleri de karlara düşer. Acaba kutlamaya zamanında yetişecekler mi? Peki ama Şen Domuz nerede? Kurbağaya Özenen Tavşan Roka / Yazan ve Resimleyen: Aysun Berktay Özmen / Redhouse Kidz / 2015 / 44 s. / 47 Yeşil serinin yeni kitabında Roka adlı bir tavşan var. Kurbağalarla oyun oynamayı çok seviyor ve onlara benzemek istiyor. Bu yüzden arkadaşlarının yardımıyla ceviz yapraklarını kaynatıp suyuyla tüylerini yeşile boyatıyor. Evet, tam istediği gibi yemyeşil bir tavşan oluyor ve kurbağalara benziyor. Ama yağmur yağınca… Samuray / JeanFrançois di Giorgio / Resimleyen: Frédéric Genêt / Çeviren: Füsun Önen Pinard / Yapı Kredi Yayınları / 2015 / 144 s. / 14+ “Silah Arkadaşları”, “Kan Kardeşleri” ve “Ogomo” başlıklı üç albümden oluşan çizgi romanın resimlerini, Delphine Rieu renklendirmiş. Çizgi roman sevenler, hele Samuray öykülerine bayılanlar, bu albümü kaçırmasın. Asla Bir Gergedanın Gözlerinin İçine Bakma / Alan Macdonald / Resimleyen: Mark Beech / Çeviren: Elif Dinçer / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / 2015 / 135 s. / 11+ Uzun çok uzun yıllar önce hatta yüzyıllar öncesinde yaşamış olan Iggy ve arkadaşlarının serüvenlerini anlatıyor bu roman. “Iggy kim” dediğinizi duyar gibiyiz. Iggy, vahşi canavarların, tüylü mamutların henüz hayatta olduğu zamanlarda yaşamış Urk kabilesinden bir genç. Çok hayalpeK İ T A P S A Y I 1 3 2 0 Liliput Liliput, Gulliver’in Gezileri’nin, devler ülkesindeki bölümünün modern bir devamı gibi tasarlanmış. r Mavisel YENER İ rlandalı yergi ustası Jonathan Swift tarafından yazılan, politik bir alegori olarak da okunabilecek dört ayrı bölümden oluşan Gulliver’in Gezileri, çocuk kitabı niyetiyle yazılmasa da çocuk klasikleri arasına girmiş bir yapıttır. Lemuel Gulliver adındaki genç doktorun çıktığı gezilerde sıra dışı, olağanüstü öykülerinin ele alındığı kitap; yazarın yaşadığı günün koşullarında insanların bencil, çıkarcı, zalim yanlarına yönelik bir “karşı duruştur”. Yanı sıra, zamanın toplumsal, siyasal ve dinsel kurumlarına yöneltilmiş çok sert bir eleştiri ve taşlama niteliği içerir. Gulliver’in cüceler ülkesine, devler ülkesine, bilim ülkesine, asil atlar ülkesine yaptığı seyahatler, toplumsal düzeni eleştirirken insan doğasına da ayna tutar. Kitabın her bölümünde ve her satırında simgeler kullanılarak dönemin siyaset hayatı irdelenmiştir. Sam Gayton’ın yazdığı Liliput, üç santim boyundaki minik Lily’nin devler ülkesine düşüp dev Gulliver tarafından bir kuş kafesine hapsedilmesiyle başlar. Lily’nin kaçış olanağı yoktur. Özgürlük rüyalarını gerçekleştirebilmek için pek çok plan dener. Bu plana, bir fare ile SOS notu göndermek bile dâhildir. Fakat Gulliver, onun kaçmaması için sıkı önlemler almıştır. Gulliver, pek çok tuhaf ülke gezmiş fakat İngiltere’ye döndüğünde buna kimseyi inandıramamıştır. İşe bu nedenle kanıt toplamak amacıyla Liliput’a geri dönmüştür. Lily’yi kafesin içinde İngiltere’ye götürürse hem herkes ona inanacak hem de Geziler Kitabı’nı rahatça yayımlayabilecektir. Gulliver’e göre Lily bir tutsak değil bir “kanıt”dır. Onun yaptığı bütün yolculukların kanıtı! Böylece gezilerin doğru olduğunu gösterecektir. Mizah, serüven ve gizemle dolu maceranın nasıl sonuçlanacağını merak ederken bir yandan da Gulliver’in Gezileri, arka planda okura gülümsüyor. Türkçeye çevrilmiş Kar Taciri adlı yapıtıyla ülkemizde tanınan Sam Gayton, Jonathan Swift’in düşlediği Liliput adasından çok etkilenmiş. Bir Liliputlu olan Lily’nin öyküsünü yazmak aklına düşmüş. Bunun kopyacılık ya da telif hakları ihlali olup olmadığını epeyce düşünmüş. J. Swift’in ölümünün üzerinden 267 yıl geçtiğine göre, ona danışma olanağı da yokmuş. Annesi, bu kitabın artık kamuya ait olduğunu, halka mal olmuş bir eser olduğunu söyleyince kitabın devamını yazmak için cesaret bulmuş. Gulliver’in Gezileri üzerine araştırmalara başlamış. Örneğin, kitapta “motor”denilen şeyin ilk bilgisayar olduğu, gözlük takan ilk hikâye kahramanının bu kitapta geçtiği gibi ilginç sonuçlara varmış. Bu kitabın pek çok esere, şiire, filme ilham kaynağı olduğunu görmüş. İngiliz edebiyatında “fanfiction” denilen, başka birinin öyküsünden esinlenerek yazılan bir tür olduğunu fark etmiş. YÜZLERCE MACERA Yazarların Gulliver’in dünyasında geçen yüzlerce macera yazdığını, bunların ortak adının “Gulliverania” olduğunu ortaya koymuş. Gulliver’in büyüleyen, adaların havada uçuştuğu, atların konuştuğu, bilim adamlarının salatalıktan güneş ışığı elde ettiği tuhaf ve komik yerlerinde geçen nice öykü bulmuş. Örneğin, Gulliver’in Gezileri yayımlanınca, J. Swift’in yakın arkadaşı, ünlü İngiliz şair Alexander Pope “Liliputian Ode” diye bir şiir yazmış. Bu şiir, Gulliver’in Liliput sarayındaki bir yangını üstüne işeyerek söndürmesi hakkındaymış. Artık o da Gulliverania koleksiyonuna bir yapıt ekleyebilirmiş. Sert kapağı, nitelikli baskısı, başarılı çevirisi ile de öne çıkan bu Gülliverania öykü, Liliput hakkında merak duygusu oluşturuyor. Özgün metni epey uzun olan Gulliver’in Gezileri’ni okuma isteği uyandırması açısından da dikkate değer buldum. Lily’ye kitap boyunca arkadaşlık yapan akıllı papağan, Lily ve dev Gulliver’in yaşadığı ortak yalnızlık, farklı bir deneyimden geçen dostluk, sevginin gücü, ötekileştirilmenin yarattığı hırçınlık, kaçış psikolojisi, karakterlerden okura sızan duygular, okuma bahçesinin farklı renkleri olarak romanda yerlerini alıyor. Pete Williamson’ın güzel çizimleri bu fantastik metine farklı bir ışık veriyor. Yazarın, Gulliver’in Gezileri’nden nasıl etkilendiğini anlatan “sonsöz”ünü çok sevdiğimi de eklemeliyim. Sam Gayton’ın diğer kitaplarını da merakla bekliyorum. n www.maviselyener.com Liliput / Sam Gayton / Çeviren: Cihan Karamancı / İthaki Yayınları / 2015 / 276 s. / 9+ S A Y F A 1 6 n 4 H A Z İ R A N 2 0 1 5 C U M H U R İ Y E T