Katalog

Ş A iir Atlası CEVAT ÇAPAN Yvan (İVAN) GOLL Şiirler / Çeviren: Yüksel PAZARKAYA ‘Geceleyin sıkça çatırdar ölmüş kalbim...’ lsas Lotringenli bir Yahudi ailenin oğlu. Hukuk doktorası yaptı. Şair Claire Goll ile evlendi. Genelde anadili Almanca yazdı, ama Fransızca şiirleri de var. Birinci Dünya Savaşı yıllarını savaş karşıtı sanatçılar çevresinde İsviçre’de geçirdikten sonra, 1919 yılında Paris’e yerleşti. Özgün imge yüklü şiirinin yanında siyasi yönelimli romanlar yazdı. Absürd ve deneyci modern tiyatronun da önemli öncülerinden. Claire Goll ile karşılıklı yazdıkları “Die Antirose” (Karşıt Gül) kitabı için Karl Korolow, Alman şiirinde benzersiz, yargısında bulundu. Paul Eluard: “İvan Goll’ün mutluluğu ve büyüklüğü, Claire Goll ile birlikte aşk şiirinin zirvesine ulaşmaktı.” Bu ve Malay Aşk Şiirleri ile On Bin Tan Kızılı kitaplarından birkaç örnek. (1891 SaintDié – 1950 Paris) KARŞIT GÜL SENİN BÜYÜN Seninle geçerken Yaşar bir kez kuzeye bakan En zavallı cadde de bir sabah kızıllığı! Pencereler altın dökümden, Resimlerde bitkiler çiçek açar, Ringa balıkları tezgâhta ziynet gibi parlar. Yalnız gelirsem ama, Kireç gibi kalkar ışıltı yerden, Sokaklar yaşlanır ve soğur, Ringa balıkları yalnız tütsülü, Kapalı kapıların bir yabancısı olurum, Gölgelerden bir gölge Yağmur grisi. SAHİBİ BİLİNMİYOR Geceleyin sıkça çatırdar ölmüş kalbim Kiraz ağacı gençliğini düşleyen, Antika bir dolap gibi, O zaman gererim yine kahverengi dallarımı, Ve açarım yaprak ellerimi Ve salınırım bir kuş şarkısı altında. Gölgelerim senin çimenini, Okşarım seni mavi gölgelerle Ve atarım sana bütün kanımı Kızıl kirazlarda. Gündüz dururum orda yumuk kirpiklerle Sahilde terk edilmiş bir villa gibi, Sahibi bilinmeyen. ON BİN TAN KIZILI İVAN’DAN CLAİRE’YE Sen ele gelmezsin Bir dere gibi Nane tutamları içinde Çokça titrersin Suretim altında Eğilince üzerine Yıldızlar doğar Bana bakınca sen Bana aitsin Göz nasıl yüze aitse Ve şarkılarımdan biriyle Dudaklarında ölüme gideceksin... Ama benden kaçıyorsun, kaçıyorsun Mandolinimin sesi gibi Ele gelmeyen Toy kuşu gibi – alabalık gibi Ey bir aşkın düşü! Ey bir düşün aşkı! Çayırım benim Kaysı dudaklım Gözlerinin sakin suyunda Salınır iki peygamberkuşu Ve yunar Yorgun ruhum içinde Unutmabeni açar Senin gamzelerinde Sana benziyor hepsi küçük yeğenler gibi Harpa çalıyor rüzgâr saçlarında Aşkımın uzak anjelüsü Yankır senin yüreğinde Uyu hasta çocuk: Dünyanın dönmesini durduracağım Ayın çarklarını yağlayacağım Senin gözyaşlarından paslanmışlar Astımlı rüzgârı boğacağım Bütün Avrupa’yı uyandırıyor... Uyuyabilesin diye Tramvay raylarını pamuğa saracağım Yağmuru kara döndüreceğim Ve her sabah karatavukları vuracağım Şakımaları ceren yüreğini çentikleyebilir: Uyuyabilesin diye ? 2 MAYIS 2013 ? SAYFA 23 yeni CUMHURİYET KİTAP SAYI 1211