Katalog

• yapay duygularına teslım olmuş bır ınsandan da ne beklenebılır? Sanırım, ortuk de olsa, bırıncı oykude one çıkan sorunlardan bırı de bu Bırıncı oykude egemen sozcukler vardır nere deyse Tdbıı bunu açıklamak ıstemem, oykunun butun sırlarını ortaya dokmek ıstemem îkıncı uzun oyku 'Avlu'da benzer bır temaya dayanıyor, korleşme Boylece du yuların korelme^ı olgutu ortaya çıkmakta Neye bağlıyorsunuz bunu? Avlu, bır hesaplaşma oykusu Pek çok katmandan oluşuyor Eğer çok bıl mışlık olarak gormezsen şunu soylemek ıstenm Avlu'yu bır satranç oyununa benzetıyorum Her hamlenın hesaplana rak, duşunulerek yapılması gerekır Sabır en onemlı faktor Bu nedenle, okurun ya kıtabı baştan bırakması ya da kendını bır oyuna ha/ırlaması ıstenıyor Pembe dızı severlere onermem Farklı okumalara açık olmasına karşın, korleşmentn duyuların korleşmesıyle bır bağlantısı var elbette Bır fırtına oradan oraya surukler anlatıcıyı Anlattıkça ço ğalır yaşamı O da 5'avallı kahramandır Tabıı bu kıtaptakı oykulerı bırbırınden bağımsız duşunemıyorum ben Bence, duyuların korleşmesı yalnızca ınsanoğluna has bır şey değıl Duyu sozcuğunu bıraz kendı sınırları dışına taşmasına ızın verırsek doğanın duyuları da korleşıyor Bunu dert etmek gerekır mı? Her şeyı oluruna bırakıp yaşamak varken ne dıye boş şeylerle uğraşıyoruz dıyenler olacaktır Tehlıke burada, çunku gerçek yaşa mın buna ızın veımeyeceğını bılıyoruz Bıze sunulmak ıs tenen sentetık yaşamın, su nanların kabusu olacağı da gozden kaçırılmaması gere kır Oykulerde bırçok gon dermeyle gerıye donuşler, ta eskı kadım zamanlara uzanan bolumler var Yaşamlarının kendı doğal yolundan saptı ğını bılen kışılerdır, oykuler dekı kışıler Yaşamlarını sor gularken en kuçuk ayrıntısı na dek bunu gozden yıtırmı yorlar, ama kesın yargılardan da kaçınıyorlar bır bakıma Çunku ıçınde bulunduldarı behrsızlık oyle kolayca ta nımlanabılecek turden değıl Şıddeth ve olumcul bır toslama Bana oyle gelıyor kı sızın oykulerı nıztn Doğu kulturuyle, mıstık duşunce lerle sıkı bağt var Hıkâye ıçınde hıkâye anlatma seçıtnı orneğın Bır de yıne aynt yonelımden olmak uzere, duşuncentn ve ıntanın ruh durumlartnın asılmesele ola rak alınmış olması Doğu kulturu de bu bağ nastl oluştu, mettnlere nasıl yansıdı ? Kendı kendımın oykusunu yazıyo rum ben Elımde kendımden başka bır araç yok Kendımı başkasıyla karşılaştır mak ısterken, bu ışı sırf kendımı tanı mak amacıyla yaparım Bu ıddıalı bır şey olabılır Başka bır deyışle, benım varlı ğım bır başkasının varlığı demektır Soz konusu Doğu kulturu, tıpkı bır çocuğun oyun alanına benzer Kurallar otekılerın oyun kurallarıyla aynı olabılır ama oyun alanın kendısı, ortak kurallarda buyuk ayrıstırmalar gerçekleştırebılır Yanı her şey Kendı atmosferı ıçınde belırlı goruş ler, ıdeolojıler, durumlar yaratır Doğru ya da yanlış Doğu'nun da kendıne ozgu atmosferı ıçınde kendı edebıyatını yarat ması ya da koruması, gelıştırmesı soz ko nusu Benım yapmak ıstedığım bu Ştmdı sırada ne var? Romanınız haztr mu Uzun sureden berı yazıyorum So nunda bıttı ama, sanırım bır sure daha ustunde çahşmam gerekıyor • tçitnizdeki Şato/ Inan Çettn/ Can Yayınlart/ 158 s SAYFA 6 İçimizdeki Şato • özer SAYIN O "o gunlerde bır şeyt hayal ede meyecek kadar yorgun ve ıstektız dım, gerçı benım gıbıler buyuk olasılıkla çoğun boyle hnsederler Duyguların en kotusu " • • ncekı ıkı gunumu orada, onu dınleyerek geçırdım, ınsanla rın, oykulerını boylesıne de rınlıklı anlatmasına şaşırarak Tuhaf kahramanlarının genlımını ıçınıde hıssederek ve kendı kendıme "oykulerın başka bır zamana yuzunu çevırdığını" soyleyerek Ilk başta "Şato" butun kah ramanların ıçıne doluştukları bır meta fordu, sonra ıçınde yaşadıkları zaman ol du Kahramanlarının hayata sokulduğu bolup kaybolup tekrar ortaya çıksınlar Içımı/dekı Şato gıdılmesı çok da zor olmayan bır yer Nerede olduğundan de ğıl, sadece nasıl gıdıleceğınden emın ol duğunuz buyulu yerlerden bın Kıtabın ıçındekı dort oykunun ("tçımızdekı Şato", "Avlu", "Konak", "Mıhnssına") bırbırıyle kurduğu bağlantıyla oluşmuş gor kcmlı bır yapı Yazarın akıci dılı sayesın de, kolayca okunan /or" bır kıtap Sıze, oranın nası! bır yer olduğunu bu ncdcnle anlatamam Kaç odası, sokağı, avlusu, çaycısı veya ınsanı var, emın değı lım Hayatın ne kadar ıçınde, cevaplaya mam bılmedığım soruları Haşır de anla tamaz Kelımelerı ağzında geveler, du raklar Dılsız olduğu ıçın değıl, oykulerın değışmesını engelleyemedığı ıçın Bu ne denle dılsızleşmıştır zaten Bır adamın dılsızleşmesı, kor bır ada f. Oykulerde dıkkat çeken bır başka ko nu da bazı kahramanların oykunun ıçın de anıden ortadan kaybolması Donup son gorulduklerı sayfaya gıdınce bır baş ka arkadaş bulduklarını, Istanbul'un na sıl da tuhaf bır kent olduğundan bahset tıklerını goruyorsunuz Belkı de onları unutmak ?orunda kalmamızın en onemlı nedenı dığerlerı Oyle guzel anlatıyorlar kı, farkında olmadan bır labırentın ıçıne gınverıyor ınsan "Sarmalın ıçınde ne ka dar kalabılırdım oyle^ Ustelık ınsanın gızledığı acı daha çok can yakar " Gırdı ğınız sarmaldan çıkış yolu yıne bır başka oykunun kapısıdır Tam kapana kısıldığı nı/ı duşunduğunuz an, kapılar dığer odalara açılır Çoktan ne hakkında ko nuştuğunu/u unutmuşsunuzdur "Konu şuyorduk, ama yarı bılınçsız kurmacanın havasında sankı gorunme? bır çızgıde yuruyerek bıldığımı? şeylerden soz etme den, paldır kuldur, eksıklığını duyduğu muz kalp atışlarımızın rıtmını yoklııyor, zamanın ıçınde nereden nereye yol aldı ğımızı unutuyorduk " Yıne de yazar, dınledığımızden emın olmak ıster "Bunları dınleyebılecek sab rınız var mP Sanmıyorum En lyısı bu •olun bızı gotureceğı yerlere doğru gıde lım Oyku bıtmış mıdır5 Evet, der bır baş kası Emın olamayız, cevap veren otuz sayfa gerıden seslenmektedır ( evaplar değıl, sorular onemlıdır onlar ıçın Yuz lerce soru sorar kahramanımız, dığerlerı ne Her cevap bır başka soruya taşır, bır başka oykuye Korkularımıza, ıçımızde bır yerlerde, tam olarak anlamlandırama dığımız karanhk, ıçımızı burkan anıların olduğu bır yere dokunur Çok katmanlı, ıçten ıçe dığer oykulere dc bağlanan ya pının, şatonun ıçındesınızdır artık Belkı de buyulu her şey gıbı Içımızdekı Şato da anlatılınca anlamsızlaşıyor Şato nun avlusunda kor bır adam beklıyor bı /ı, babasının hıkâyelerını anlatmak uze re Tuhaf oykuler ya7an babası hakkında anlatacakları var Belkı onu dınlemek en ıyısı RUHANİ BİR YOLCULUK Kıtap kapağını az once kapattım, ıçım de tuhaf bır hıs Anlatılanlar sureklı de ğışıyor Kıtap, yazarın elınden çoktan çıkmış olmasına rağmen yaşamaya de vam edıyor, hep aynı kalan sayfa sayısına ınat, cumleler, anlamlar, oykuler tuhaf bır mutasyona uğruyor Oykulerın her hangı bır yerını rastgele açıyorum, hatır lamadığım bır cumle gırıvermış metne Yarım saat geçmesıne rağmen Haşır'ın oykusu tamamen değışmış Hayatıma sız masını da engelleyemıyorum oykulenn Mıhnssına'nın yaşadıkları gelıyor aklıma ya telefon çalarsa^ Içımızdekı Şato uzun ve ruhanı bır yol culuk Onun kahramanları boyle bır yol culuktan korksa da yola çıkmaktan ala mıyorlar kendılerını Dılsız kahramanı mız, ne dıyordu "Bana oyle gelıyor kı çevresınde kanat çırptığım bu oyku ınce lıp kopacak Ama her an ınsan kendıne çekı duzen verebılır, ısterse tabıı " Oraya tekrar ne zaman donerım emın değılım Içımde engelleneme? bır ıstek Bır an once ışten çıkıp eve gıtmelıyım Neler değıştı Içımızdekı Şato'nun ıçınde benden habersız? Yarım kalan oykulere ne oldu? Onumuzdekı hafta sonunu beklemeden, bu akşam tekrar açmalıyım kapaklannı kıtabın Bılıyorum masanın ustunde beklıyor benı Içımızdekı Şato, Inan Çetın'ın ıkıncı kıtabı Not Ilerıde, mesela onumuzdekı yuz yılın sonunda oyku okunacak mi'' Kımse cevap veremez buna Ulkemızde kaç kışı kalır kıtap, ozellıkle de oyku okuyan? Eğer ınsanlar kıtap okumaya devam ederse, emınım Inan Çetın de okunacak Hem belkı de çok daha fazla ınsan tarafından Bundan sonra Inan Çetın'ın yenı bır şeyler yazmasını beklemekten başka yapacak bır şey yok sanırım • K İ T A P S AYI 8 1 1 da bu bır yere fuzel yanıtelaşı duymadanvarma, sonuç akıp gıtmesı la andırma anlarda yaşadıkları dehşet bana bulaştı Bılınmez bır elın kumandasında, katılı vermıştım anlatıya Bılıyorum, ne anlatsam eksık kalacak Anlatamadıklarımın etkısını kaldırama yacağım yazdıklanmın ustunden Inan Çetın'ın oykulerını nasıl anlatmalP Oyku kıtaplarının ozetlenmesınden oldum ola sı hoşlanmamışımdır Bunu yapamam Yıne de kıtabın etkısınden kurtulmadan once, bırkaç satır yazmak ıstıyorum înan Çetın'ın oykulerının belkı de en onemlı ozellığı, yazarın kahramanlarına s>oluk alma hrsatı vermesı Bu onemlı, oykudekı kahramanların butun yaptıkla rını okura ıleten veya tam tersı, gızemlı bır atmosfer yaratmak adına her şeyı tu haf bır sıs perdesıyle orten yazarlara ta hammul edemıyorum Kahramanların bana hesap vermesını, çetele tutar gıbı bırbırlerını gammazlamalarını ıstemıyo rum Ya da kahramanların hayatın çok uzağına duşen laflar ederek bılgıçlık tas lamalarını Akıllarına gelenı, kendı bıl dıklerı gıbı anlatan oyku kahramanlarına saygı duyuyorum Onlara sahıp olmak ıs temıyorum Her anlarına hâkım olmak Onlan kurgulamak yazarın ışı Istedıklerı gıbı yaşayan, her zıyaretme gıttığınızde anlatacak yenı bır şeylerı olan kahraman lar ıstıyorum oykude Papağan gıbı bıl dıklerını tekrar etmeyen, hayata daır bır sozlerı olan Ayru cumleler arasında, kay mın avluda babasının yazdığı hıkâyelerle hesaplaşması, bır başkasının yıllarca on ce yazdığı kıtaptan dolayı başına gelen ler, tuhaf bır konak, çay getıren Fetıh ve daha onlarca oyku parçası Butun bun lar dort oykunun bırbırıne teğet geçen uzantıları Butun oykulerden akılda en çok, hıçbır yere varamayan tuhaf kahra manlar kalıyor Isımler hıkâye tortuları, kahramanların ıç konuşmaları ve bır de karıştırdığım anılar Belkı de yazarın ıste dığıdebu kafamızı karıştırmak "Bırını anlatırken başka bır şey gelıyor aklıma Zaten anlattığım oykulerın ne başı ne de sonu var Goze çarpan da bu sanırım Her şeye baştan başlamak Olası mı bu1" Bu nedenle, kahramanlar arasındakı bağ lantıları keştetmek okura kalıyor Işte, onlara bır ornek Oykulerden bırısınde yaşlı bır profesor yıÛar once yazcüğı bır kıtapla yuzleşmek zorunda kalır O kıta bın adı lçsel Şato'dur Belkı de bağlantı çok daha derınlerde, çoğu zaman yuzleş meye korktuğumuz ılışkılerın ıçındedır KAFKA'YLA AYNI COĞRAFYA Içımızdekı Şato ıster ıstemez Kaf ka'nın Şato kıtabını hatırlatıyor Hıçbır yere varamayan, tuhaf değışımler geçıren kahramanlarıyla Inan Çetın, Kafka'yla ay nı coğrafyaya taşıyor oykulerını Kımı za man açıktan açığa kımı zaman da bılınme yen bır dılde konuşuyorlar Oykulerın en C U M H U R İ Y E T