Katalog

Kemal Özerden yenî şiirler Sevdalı Bulusma Kemal özer hem sevdasının hem de bu sevda ile gerçekleşen "buluşmanın" çok boyutlu yanını anlatıyor. "Buluşmanın" sevdayıyaşayan iki kişinin "buluşmasrdan çıkıp, onu "uzaktan" izleyenler için de paylaşılmasını diliyor. O NihatATEŞ emal O/et şıııının temel o/elle ğını "tanıklığın' oluşturduğu nu onun şııımı sevenler de sev meyenlu dc kabul edıyor artık Bu tanıklığın nıtelıksel O7ellıklerını de tekrar tekrar bclııtmeye gerek var mı bıl mıyorum anıa yınc de deneyelını Onun tanıklığı, topluma, smıfsal ılışkılete bu ılışkıleun belıtkdığı kapıtalıst toplumsal yapının ınsan tekınde açtığı onulma/ ya ralaıa yapıldığını bılıyoru? Onun şıırı ka pıtalıst toplunıda smıf çelışkılerıyle yara lanmış e/ılen ınsanın trajıklıgını anlatma ya adanmış bıı şuıdıı Bu aynı zamanda onun şıırını gelecek kuşaklara taşıyacak (Buıjuva estetlerın çok onemsedıkleıı bır değerolan "kalıcı"lık oğesı1) temeldu Zaten bunu şımne ve O7anlığına bıçtığı gorevı tannnlarken de defalarca yazmış soylemıştır "Onlaı kendılen konuşmaya başlayıncava kadar benım şıırım onları konuşacak, onların dılı, ağzı olacaktır " Butun bunlar Kemal Ozer'ın ta Ikınu Ye nı'den kopuşundan sonra yazdığı ılk şıır lerle bıçımlenen ozellıklerdır Bu ozellık lere ustunkoru bır bakış, şaırın bu tanıklı ğı yapmak ıçın onlann dışında bır yerde konumlanarak ' gozlemlemesı" sonucun da elde ettığı bırıkımın yansıması olduğu ılerı surulebılır O bulunduğu yerden keskın ozan bakışını ve bılıncını kullanarak gozlemlıyor, gozlemledıklerını de bır ta rıhsel tanıklığa donuşturuyor çıkarsaması da yapılabılır Bırçok sanat kuramcısının, sanatçının bu konumlanışını onayladığını, bıındd şaşılacak ve eleştırılecek bır yan dcğıl aksıne boyle olması geıektığı U7erı ne duşuneeler one surduğunu de bılıyo ru/ Ama ılk bakışta onun ve şıırınin ko numlandığı noktaya bakıp varacağımız bu yargılar da onun "go7İemlerınden tanıklı ğına" vaıan suıccı anlamadığımızın kanıt ları olur tvct go7İemler Ozer, gozlemlerı "tanıklığa" donuşerek daha ust bır nşâ maya çıkar Ama onun "onların dılı ve ağ re neden başka bır yıi7e aıt olsun 3 Hayır 1 Bır portreden daha fazlasıyla kaışı karşı ya kalacağız bellı kı1 Aslında Ozer'ın "portre" sozcuğuyle, sevdalı buluşmabin da gorduğumuz, nasıl bır buluşmayı ken dısınden soyutlayıp toplumsallaştırıyorsa, "portre"de de ılk bakışta tekıl olarak an lamaya eğılımlı olduğumuz sozcuğu verılı anlamından kaydırarak "toplumsallaştır ma"sıyla karşılaşıyoruz Ozan sevdalı bu luşmasından sonra artık sevdayla yuru meye başlamıştır Ama artık ıkısı yuru yorlardır Zaten ozan bıra7inı yanında ge tırmıştır bırıktırdığı acılı goruntulerın Bundan sonrası ıkısınındır artık Sınıfsal çelışkıler ıçınde kıstırılıp kalmış ınsan te kının acılarının sadete gozlemcısı değıl, onun bır parçasıdırlar Onun ıçın gorun tunun, portrenın yazgısını da paylaşacak lardır Hıç aklıma gt Imemıştı estrgenecektı bır gun, eltnden dlındtdktı butun o goruntuler tutsak duşureceklerdı tanıksızltg'a, gert dondur mek ıçın yenı bır yaşatna doğru dttığın adımları (s32) lşte bundan sonda hem yola hem de "ta rıhlerıne", bır anlamda kendılerının ortak laştıkları toplumsal yaşantının tarıhıne vu rucu ve can alıcı sorgulamalar yapılması nın da zamanı gelmışttr Yuruduğun yold mı tanık olntdlı yuruyuşun kendıstne mı yoksa atdcdğtn ddımd değıl neye tanıklık edecekse aydkların (s 33) Bretht, "doğru yol"da yurumenın 'doğ ru yol" kavramından daha onemlı oldugu nu soyluyordu Huıda Alımı nda Bu dıva lektık bdıncın vansımaları C)7er m vurur ken, tanık olunana, yurunen volda gozlem lenen ve yaşananlara bakışlarımızı çevır memız gerektığını soylemesıyle "buluşu yor " Bu bolumde dc kemal ()zu bı/t sevdalısıyla el ele yuıuı.ken tanık olduğu "tarıhsel/aıııan dılımının aıılaıma bu buuınsel acdardan sovııtlamadıgı onlara eklemledıgı bııevsel atılarına tanıklığını anlatıvoı TANIĞI OLDUM bırlıkte yuruduğumuz bıı sokakta, nasıl sevındı rastlayınea aıkadaşlarına Senı onlarla tanıştırırken nasıl da gelıp geçtı onca ydı sona crdı rııccsıne oksu/luğunu bır kıvılcım, sesının duy gulu tltreşımınde (s 35) Dııyarlılığımızı nesnclleştıren, onu ıçı mi7den alarak toplumsal bıı bağla yol'a ve tanh'e bağlavan bır Sevdalı Buluşma'nın şıırlerını yazdı Kemal Ozer Her zaman toplumsallıkla kucaklaşan bır bıreysellığın ınsanı gonendırıtı o?ellığıne dıkkat çektı Bu ozellığın, "ınsanın dunyaya fırlatılmadı ğına" aksıne onu kendı ellerıyle var ettığı ne daır bılgı kuramsal tartışmanın ınsanın şıırsel gerçeklığıne donuşturdu Yolun de ğıl, yurunenın, doğanın değıl doğa ıçındekı butunsel ınsanın şıın SEN GELMEDEN Sen gt Inu den yulntzca bakdrdım soztuk lere, şımdı goruyorum Denıze gırdın ya az on ce, sen gelmeden bır sozcuktu o Bakardım kar\ıma çıktıg'ında, ama şımdı goruyorum yalnızca bır soztuk değıl, ıçtne unt aldı Sana bakarken denızı de goruyorum ar tık Sevda sevdasıyla buluştu • K n olabılmek" sorumluluğumı ustlenebıl mesı ıçın "tanıklık" aşamasında da kalmaması gerekıı lşte bu aşamada "tanıklığı na" ıkı ozellık daha ekler "Tarıh ve yol " OĞULLARI ÖLDÜRÜLEN ANALAR Son kıtaplarına bakarsak tanıklığına bu ıkı oğenın daha fazla yerleştığını goruruz "Oğulları Oldurulen Analar" yenı kuşak ıçın artık neredeyse bır "yakın tarıh" ol muş bır donemın sureğen acıların anlata rak onları hem bugunku kuşaklar ıçın bı lenebılır \e hıssedılır kılmış hem de onun da ıçınde olduğu bır zaman dılımının gozlemcısı ve tanığmdan çok 'o/anı" ola bılmıştır Sonrakı kıtabı Onlann Seslerıy le Bıt Ke/ Daha'da da bu dııruın geçerlı dır Ama bu kıtapta ' vol da ı^ın ıı,ıne ka rışmıştır Bu kıtabında O^er yuruyen "on ların" i(,ınde yerını almı^, vuruyenlerın ıçınde kendısının de bır yoku olduğunu artık ıyıce su yumne çıkarmıştır Şımdı ıse yenı kıtabı bu yokuluğun surduğunu, onun bu yolcuğun yoldaşı olduğunu gos terıyor bı?e Bu kıtabıyla yolcu kımlığının nıtelıklerı de belırmıştır "Bulusma" hele sevgılıyle olacak bır bulusma Onceden sozler verılmış, saatler kararla^tınlmış Ozan "Sevdalı Buluçması' ıçın hazırlan mı$ ve "yola" lcoyulmuş Isfte Sevdalı Buluşmanın şıırlerı o yolun ıçındeyken, bu lu^maya kadar toplumun acıları ıçınde yururken geçtığı zaman dılımının aularını topluyordur Buluşma gerçekleştığınde bunu sevdalısına anlatacaktır Yolda yu rurken usu ve yureğı topluyor ınsanların acısını, sevdalısını da bunlara ortak etmek ıçın Pekı ortak olacak mı sevdalısı o/ana ()nu şımdılık o da bılmıyor bı/ de Bunu Sevdalı Buluşmanın totoğral adlı ^urınde oğrenıyoı uz " 'iır foloğraf kalacaksa btzdtn, btrt ona haktıgında bızı bırbtnmne a\ılayan tkız duyarlılığı t/ıızı gorsun Sozun ortmunu açtp eylemı çıkarrnak ıçın & Hc r iiJımda sınavdan geçıren alın yazwiızı gorsuıı (s22) K e t sevdalı ortaklaşınıştıı ozanla Artık duvarlılıkları ıkı/dır Ama burada hcmen dıkkatımı çeken nokta ozan bu ortaklaşmavla \etınnıe>ıp başkalarının da bu "ıki7 duvarlılığa bakıp goımcleıını hıssedıp anlamalarını aızulamasıdıı Scvdalı buluş ıııası gcıçeklcşenı. değın derledığı duyarlı lık SLvdalısıyla pavlaşılınca sadtte ıkısı ıçın kalınıyor ()ra>a gtLnL kadar derledığı bu duyarlılık ıkı/leşınct de ortava çikan yenı konumu da "toplumsallaşsın" ıstıyor Hırı haktı$jndd scvgılım btzdııı kalacak o fotoğfdfa hi r scvıııa bır hdsatla dc vşırtp yaijddı&t ımzı gorsun (s23) Kısacası ozan hem sevdasının hem de bu sevda ıle gerçekleşen "buluşmanın" çok boyutlu yanını anlatıyor "Buluşma nın" sevdayı yaşayan ıkı kışının "buluşması"dan çıkıp, onu "uzaktan" izleyenler ıçın de paylaşılmasını dılıyor Ve sevdalı buluşma ıçın çıkılan yol başka bır aşama va, başka bır gerçeklığe doğru açılabılır artık "Ikı Kışılık Portre"ye Sevdalı bu luşmayı ozan kımle gerçekleştırmıştır? Buraya bakiyorum Toplumsallaşan bır buluşmanın otekı yarısı lcıni'' Oysa ozan sankı boyle bır soru ışaretının yureğımızde uyanacağını bılırcesıne uyarıyor "ıkı mızın daha bır araya gelmeden başlattığı portre' (s 27) Demek kı buluşmayı ger çekleştırenlerce de belırlenemeyen, nes nel şartlarda bıçımlenmeye başlamış bır yuz bu Bır portre Insan yuzu m u ' Port rc dendığıne gore oyle Ikısı bır araya da ha gelmeden oluşmaya başlayan bır port re Taııhın ıçınde akan ve oluşan ve sev dalılarca da belırlenemeyen Ikı sevdalı nın bır araya gelerek tamamladıkları port Sevdalı Buluşma/ Kemal Ozer/ Adam Yayınlanl 61 ? KİTAP S A YI 8 0 4 SAYFA 6 C U M H U R İ Y E T