Katalog

Tkirkas'm üçlemesinde son nokta! İskenderiye'de doğrularm yolunu şaşırdığı, aşkların zorlukla yaşandığı günler... aldığı Orayı arıyorlar, burayı anyorlar ama haberın aynntılarına bır turlu ula^amıyor lar Panık haJındeler çunku haber I lurrı yet te genışçe yer aJacak ama dunaydın'da yer alamayatak ve ertesı gun ga/ete yonetı mınden bııyuk bır hrça yıyetekler Akıllan na bır tek ijey gelıyor o da gecenın saat 11 'ındc savcıyı kaJdırıp boylc bıı haber var, yasak dcğıl mı dıye sorrnak Saat 11 3O'da pat dıye yasak geldı leletonla aradılar, ar kadasjar da yasağı gclıp panoya astı Uçun cu sayfamı/ın manşetı lşın komık yanı ya sak 11 3O'da gelıyor taşra baskısı gıtmış du rumda Yasakçı 11 M)'da yasaklıyor ama elı ne bır alacak gazeteyı yasak haber onunde Yapabıletek hıçbır şey yoktu sadete Istan bul baskısını değıştırdık, manşetı attık Bu bıraz belden ajjağıya vurmaksa da nıspeten affedılebılır bır hıkâye ama bırıncısının hıç aftedılır yanı yok Sen bu gazcteyı kapat, dı ye cuntacıya ıhbar edıyorsun otesı yok Yasakçı bu abartı ortamında haben ken dısı de yazıyor muydu' Ba7en yazıyordu () zaman ıletışım araçlarımız telefon ve teleksten ıbarettı I urkıye'nın her yerınden yeterınce çabuk haber aJamıyorduk Bu şartlardayken bazen yasaklar yoluyla haberden haberdar oluyor duk Hakkârı'nın Çukurta ılçesınde çatış ma oldu, ya/ılması yasaktır gıbısınden bır emır gelıyor cuntacıdan Haben ya sakçıdan anında oğrenıyorduk ama yazamıyorduk O da buyuk bır sı kıntıydı O donemın en streslı ?a manlarını Hurrıyet'ın kapandığı do nemlerde yaşadım Bır nedenle beş, gun, bır hafta bazen de suresız ka patıyor sonra da bırdenbıre gazeteyı çıkaracaksınu dıyoriardı Kapatılı yorduk ama ertesı gun ıse gelme mezlık etmıyorduk çunku her an yayınına ızın verebılır Lrtesı gun gaze te çıkacakmı^ gıbı çalışıyorduk, say falar yapılıyor, muhabırlcr habere gıdıyor, gelıp yazıyordu Sonra çope atıp gıdıyorduk Ga/etecı yorulsun, yıpransın, canından bezbin hasıslı ğındekı cunta bu durumdan adeta sadıst bır zevk alıyordu Cıazetecıye karşı psıkolojık savaş da yurutuyor du Yasaklar konulduğu sıkhkla kal dırılabıltyor muydu da Ya da değıstı rtp yenıden buyurduklan Ba7en oluyordu Bunun burokrasısı nedır> Dakıka bası yasak Yanı dalga geçmek ıçtn araytp bu yasak dtyebılırlerdt de Dıyebılırlerdı tabıı Adam tele fon açıyor, tak, bu yasak djyor Aklı mı/dan geçmıyor da dcğıldı, arayan bır meslektaşımı? bıle olabılırdı Bıze verılen bılgılere dayanarak olabddığımız kadanyla cmın olmaya çalışıyorduk Nereden aradı ğını, kım olduğunu soruyor ve gerı arayarak ı^ın sağlamasını yapıyorduk kı kazaya kur ban gıtmeyelım Stratıs Tsırkas onu da yazamıyorsunuz I îer s,ey to/pembe olatak ya Turkıye dıkensız gul bahçesı ya Guneydoğu'da Turkıye tarıhının en buyuk operasyonlaı ın dan bırı yapılıyor Cjuneş Operasyonu Operasyon suruyor, satır ya/mak yasak Yasakçılar 1960 larda şımdıkı gıbı harc ketlı değıldı liastn ısc daha atak ve daha muhalıftı 1980 darbesının ıkına ve uçuncu yasag'ı, "ya\aklann yayımlanması yasaktır" seklındt oldu Yasakçı bu yauıklarm ya ) yımlanması yasaktır cdımınc nasılcnşlı 60'a doğru şoyle bır ^ey var Kım dergısı kapatılıyordu ertesı hafta Mım dergısı çıkı yordu 1959 Aralık'ında 1 ay sure ıle kapa tılan Kım dergısının ycııne21 Aralık 1959 tarıhınde yayımlanmaya başlayan Mım der gısı 5'ıncı saylasında Yasaklar Haftası başlı ğıyla o hafta ıcınde gelen basın yasaklaruıa aynen yer verıyordu dazeteler çıkıyor 60'larda bakıyorsunu/ ga/etenın bır ycrın de bır beyazlık var Bellı kı oradakı habeı yasaklanmıs, orasını beyaz cıkartıyorlar Hem protesto, hem de yasak olduğunu gos temıe arnaijlı yapıyorlar Kım dergısı bır formul buluyor Bu hafta yayımlanması ya sak olan haberler dıyor Bunları lıste olarak verıyor Hukuken bunun kanjisına çıkamı yor yasakçı Yanı "yasakların yayımlanması yasaktır' dıye bır cumlelık yasağı alul etmı •ppoş Kenüer/1 Başıboş Kentler/2 < KUD1 TRAJİKOMİK YASAKLAR Yasakçtnın karsısında da engellı r var Ft stltı gazc tı sı var bır kt rt V( donc mın gunu muzc gon yoksul \ayılabdeuk tcknolojtst Fısıltı gazetesını engelleyemıyor tabıı Ustune bır dc haber kıılaktan kulağa abar tılarak, yalaıı yaıılı^ yayılıyor Ayağından ya ralanan olmuş oluyor fılan Oysa yasakçının yanı cuntanın bıı habcrı yasaklarken kı amacı nc* Duyurmanıak, gomıemek, bıl memek Kendı kazdıkları kuyuya du^uyor lar Azıcık akıllı olsalar belkı bu yasakları koymayacaklar Trajıkomık yasaklar var Uçak kaçırtla maz dusemez Boyle bır ş,ey olabılır mı^ Malatya'da bır eğıtım uçağı duşuyor AdamJar hoparlorler lc butun bır ıle yardım anonsu yapıyorlar, avcılar aramaya başlasın ftlan dıye Ama ga /etelerın yazmak yasak Fısıltı ga?etesı baş lıyor ı^lemeye ışte Malatya'da uçağı casuslar duşurdu dıye fnsan aklı tam bılmedığı şey lcr hakkında hkırler uretıyor Yurtıçındekı olayları yasakladıklart gıbı yurtdışındakılerın yazılmastnı da engellıyor lar Romanya Baskontolosu nun olumunu yazamıyorsunuz Yabancı bır uçak duşmuş "Kavafis ve Eliot'un ruhundan derin izler taşıyan, 601ı yülarda kaleme alınmış bu uçleme, yenilgılerimıze denk bir tragedyanın ateşli ve umutsuz engınliğinı sunuyor okura..." La Çuinzaine litteraire DOĞAIM KİTAP www.dogankitap.com t r yor Ama 8O'e geldığımı/de "yasakların ya yımlanması yasaktır"la karşılasjyoruz, artık onceden tecrubelıler 60 ıhtılalı gorece, 80'e oranla daha O7gurlukçu bır gırışım De mokrat Partı'nın yasaklarından bahsedıyo ruz orada Bır partmın getırdığı yasaklara sıyası anlamda çok daha sert tepkı verebılı yor basın Orhan Bırgıt'ın ya?dığı şu olay, bu konuya çok guzel bır omektır 1959 yılı nın Eylul ayı ıçınde gazetelerın ıdarehanelc rıne getınlen bır yasak Cıeyıklı 31'ıncı kılo metrede, donemın CHP'lı mıllctvekıllerınuı zıyarctı sırasında meydana gelen olayların yazılmamasını ıstıyordu Aslında olayın o kadar onemı yok Burada onemlı olan gaze tecının nasıl bır /ekâ olayı ıle bu yasağı del dığı Geyıklı î 1 'ıncı kılometredelu olaylann yazılmamasını ısteyen yasak metnı o gunler de hemen tum gazetelenn yasaklanan ya saklar hstesınde yer aldı Ancak bır dergı, yasağı tam anlamıyla delmeyı ba^ardı Yon tem basıttı Gazetecı olayı anlatırken bır otomobıle bındığını belırtıyor ve gozunun kılometre gostergesıne takıldığını soyluyor ve kaçıncı kılometrede saat kaçta olduğunu yazıyordu Ya/ı daha sonra 30 kılometreye kadar gelıyordu Bundan sonra ısc ılerlcme yavaşlıyor ve yu/ metrelık oykııler yer alı yordu Olay hemen hemen anlatıldıktan sonra, 31 'ınu kılometreye gelınıyor ve bu raya uç nokta konduktan sonra sıyah hart lerle "Neşır Yasağı" ıbaresı yer alıyordu Bunlar hep sansuru yasağı aşma yontemle nydı 12 Mart donemınde ıçen gtren aydtnlar K İ T A P SAYFA 16 C U M H U R İ Y E T S AY I 820